анатомия ом. поиск анатомия 100. 2. Кп білікті буына жатады шартрізді буындар (articulatio spheriodea), жаатрізді буындар (articulatio cotylica), жалпа буындар (articulatio planae), тостаан
 Скачать 0.66 Mb.
|
|
frontalis) және жоғарғы жақ сүйек қойнауы (sinus maxillaris) 41.Науқас мұрын аймағының жарақатынан кейін, ауқымды қан кетуге байланысты жедел жәрдем шақырды. Қан кетуді тоқтату қиын болды. Науқасты жедел жәрдеммен ауруханаға алып келді. Сұрақ: Мұрыннан қан кету және қан кетуді тоқтатудың қиындығына әкелетін мұрынның анатомиялық ерекшелігін түсіндіріңіз?// шырышты қабық астында веноздық өрім орналасқан. 42.Трахеостомия (кеңірдекті ашып түтік қою) жасаудың бірден – бір көрсеткіші жоғары тыныс жолдарына бөгде заттың түсуі. Трахеостомия әдетте шұғыл көмек көрсету мақсатында, тіпті күтпеген жағдайда шұғыл жасалады. Сондықтан, трахеостомия жасау кезінде асқыну, қате жасау немесе асығыстық нәтижесінде басқа анатомиялық құрылымдарды зақымдап алу мүмкіндігі жоғары. Сондықтан, кеңірдектің синтопиясын жақсы білу осы асқынуды болдырмай, алдын алуға септігін тигізеді. Сұрақ: Трахеостомия жасау кезінде кеңірдектің мойын бөлімінің синтопиясын ескере отырып, қандай анатомиялық құрылымдарды зақымдап алу мүмкін?// Қалқанша без (gl. thyroidea), тіласты сүйегінен төмен орн бұлш, жалпы ұйқы артериясы (a. carotis communis), ішкі мойындырық вена (v. jugularis interna), кезбе нерв (n. vagus), өңеш (esophagus) 43.Құрылысшы биіктен құлау нәтижесінде өткір затпен бұғана үстінде, мойынның төменгі бөлімі жарақаттанды. Науқаста кенеттен тыныс алу қиындығы болды. Жедел жәрдем дәрігерлері қарау кезінде пневмоторакстың (өкпеқап қуысына ауа жиналуы) дамығандығын анықтады. Сұрақ: Мойын аймағының зақымдануы кезінде неліктен пневмоторкс дамыды? Өкпеқап топографиясын ескере отырып, анатомиялық негіздеме беріңіз.// бұғанадан 1,5 -2 см жоғары. АС ҚОРЫТУ Ас қорыту түтігі қабырғасының екі ішкі қабатын көрсетіңіз: (екі дұрыс жауабымен)// шырышты tunica mucosa,шырышасты tunica submucosa Жоғарғы еріннің төменгі ерінге ауысатын жеріндегі құрылымды көрсетіңіз:// comissurae labiorum Ауыз көкеті неден түзілгенін көрсетіңіз:// жұп m.mylohyoideus Сavitas oris propria-ның артқы жағында орналасқан құрылым// Аран,fauces Доғаларды құрайтын жұмсақ таңдайдың бұлшықетін көрсетіңіз(екі дұрыс жауабымен):// m.palatoglossus,m.palatopharyngeus Аран орналасқан бөлімді көрсетіңіз:// Ауыз қуысы мен жұтқыншақты байланыстырушы тесігі Vestibulum oris-тың қабырғасы// жоғарғы төменгі еріндер (labium sup/inf),ұрт bucca,жоғарғы төменгі жаксүек ұяшық өсінділері,тістер,қызыл иек gingivae (алдынан -тіс, бүйірінен-ұрт) Dentes permanents-н формуласы және алмасу мерізімі:// 2*1*2*3 6-7 жас Тілдің меншікті бұлшықеті(3 дұрыс жауабымен):// тілдің жоғарғы бойлық бұлшықеті (m.longitudinalis superior),тілдің төменгі бойлық бұлшықеті (inferior)тілдің көлденең бұлшықеті,(m.transversus linguae)тілдің вертикалды бұлшықеті.(m.vertialis linguae) Ductus sublingualis-н қайда ашылатынын көрсетіңіз:// ауыз қуысына, екі жақтан тіласты бүртігіне Жұтқыншақтың скелетопиясы:// бас сүйек негізінен 6 мойын омырткага дейін Жұтқыншақ қабырғасының ерекшелігін көрсетіңіз:// Қабырғасы шырышты, ал шырыш асты негізгі, бұлшықетті, дәнекер тінді қабықтардан түзілген. Жұтқыншақтың мұрындық бөлігінің қызметін көрсетіңіз:// таза тыныс алу Пирогова-Вальдейера сақинасының құрылымдарын көрсетіңіз (екі дұрыс жауабымен):// 1. tonsilla tubaria, tonsilla palatina. 2. tonsilla parangea, tonsilla lingualis Жұтқыншақтың бойлық бұлшықетін көрсетіңіз:// m.stylopharyngeus, m.palatopharyngeus Жұтқыншақтың бұлшық ет қабығына қан құйылу бойынша операция кезінде, зақымдану аймағын анықтау үшін жұтқыншақтың бойлық бұлшық еттерін бөлу қажеттілігі туындады. Осы бұлшықеттерді көрсетіңіз:// M.stylopharyngeus,M.palatopharyngeus Өңештің кеуделік бөлігігінің жоғарғы 1/3 бөлімінің алдында жататын құрылымды көрсетіңіз:// кеңірдек, кеңірдектің сол жағының артқы беті, көмей нерві(n. laryngeus recurrens sinister), сол жалпы ұйқы артериясы. Өңештің бұлшықетті қабатының құрылысын көрсетіңіз:// сыртқы бойлық(stratum longitudinale),дөңгелек (stratum circulare) қабаттан тұрады/ішкі -дөңгелек Өңештің скелетотопиясы:// 6мойын омыртқа деңгейінен,11арқа омыртқа дейін Емханада долихоморфты типті ересек ер адамды қабылдау кезінде дененің тік жағдайында рентгенологиялық әдіспен осы түрге тән асқазан пішінін анықтады.Осы пішінді көрсетіңіз:// тік қалыптағы ұзарған асқазан,омыртқа бағанасынан солға төмен проекцияланады пішіні шұлық тәрізді Glandula parotidea капсуласымен бітіскен құрылымды көрсетіңіз://fossa retromandibulares,m.masseter,m.buccinator Жұтқыншақарты кеңістікте орналасқан құрылымды көрсетіңіз:// борпылдақ дәнекер тін/лимфалық түйіндер /жұткыншак артерия тармагы жұтқыншак венозды өрім Дәрігер невропатологқа науқас тамақ жұтылудың қиындауына және тіл түбінің ауырсынуына шағымданады.Қарау кезінде тілдің алға жылжуының қиындауы және бір жаққа ауытқуы байқалады.Бұл симптоматика қай бұлшықеттің қызметінің бұзылғанын көрсетеңіз// иек-тіласты бұлш .m.genioglossus Еpigastrium және mesogastrium арасындағы шекараны көрсетіңіз:// Х қабырғаның төменгі нүктесі арқылы жүргізілген горизонтальды сызық арасы. Mesogastrium және hypogastrium арасындағы шекараны көрсетіңіз:// linea bispinalis Ортаңғы бұғана сызық арқылы іштің алдыңғы қабырғасын қанша аймаққа бөледі// 3 аймақ regio umblicalis екі regio lateralis Іш қуысының жоғарғы қабырғасын көрсетіңіз:// көкет диафрагамма Іш қуысы қандай кеңістіктерден тұратындығын көрсетіңіз:// Іш қуысы және ішастар артқы кеңістік Іштің қабырғасын көрсетіңіз:// алдыңғыбүйір, қабырғалы белдік. Іштің бүйір қабырғасының бедеріне негізгі маңыз беретін құрылымды көрсетіңіз:// m transverzus abdominis,facia transverzus Шап және сан жарықтарында іш аймағының маңызды ориентирлерін көрсетіңіз:// Несепағарға және бүйрекке ота жасау үшін сүйекті бағдарларды көрсетіңіз:// 11 кеуде 3 бел омыртқалар Кіндік сақинасының негізі қандай қалдық құрылымнан түзілгенін көрсетіңіз:// linea alba ортасыда дерлік кіндік терісімен қосылатын тыртық тінмен толған індік сақинасы,annulis umbilicalis , жатады. Өңештің асқазанға ауысатын жерін көрсетіңіз:// ThXI Асқазан күмбезінің деңгейін көрсетіңіз://V қабырғаның төменгі жиегі тұсында,(кардиалді бөлігінің сол жағында дөңестеу орналасқан) Асқазанның қақпашық (шығаберісі) бөлімдерін көрсетіңіз:// қақпашық өзегі, қақпашық үңгірі Асқазанның қышқылдық ортасын қалтқы бөлімінен бөліп тұратын құрылымды көрсетіңіз://Sphincter pylori мен valvula pylorica???? Glandulae pyloricae қандай жасушалардан тұратынын көрсетіңіз:// пепсиноген бөлетін негізгі жсушалардан Жалпы өт өзегі және ұйқыбез өзегі он екі елі ішектің қай бөліміне ашылатын көрсетіңіз:// төмендеген бөлігінің pars decendens,(ішкі қапталында үлкен бүртігіне papilla major) Пейер табақшалары қай мүшеде орналсқанын көрсетіңіз// ішектің шырышты қабатында кездеседі, соның ішінде мықын ішекте Жіңішке ішектің бөлімдері:// 3 дұрыс жауабымен он екі елі, аш және мықын ішек Құрт тәрізді өсіндінің төмен орналасуы жиілігінің кездесуін көрсетіңіз:// 40-45% Тоқ ішектің қалған бөліктерінен ,көлденең жиек ішектің қандай белгісі арқылы анықтаймыз?// шажырақайлық таспаның болуы Ішектің шырышты қабығының қабырғасы қандай қызмет атқаратынын көрсетіңіз:// сіңірілу, секреторлы Ректоския орындау (тік ішектің шырышты қабатын тексеру) барысында проктолог тік ішектің сагиттальды жазықтықта екі иілімнің болуы бар екендігін есте ұстауы қажет? Осы иілімді көрсетіңіз:// сегізкөздік иілім glexura sacralis және шаттық иілім flexura parienalis Бауырдың голотопиясы:// құрсақ қуысының жоғарғы қабаты,көкет асты Бауырдың висцеральды бетінде ажыратылатын үлестер:// сол үлесі lobus hepatis sinsinister,оң үлесі lobus hepatis dexter,шаршы үлесі lobus quadratus,құйрықтық үлес lobus caudatus Бауыр беттері:// көкеттік-facies diaphragmatica және висцералды –facies visceralis Бауыр қақпасының құрамын көрсетіңіз:// 3 дұрыс жауабымен Бауыр қақпасы арқылы бауырға :меншікті бауыр артериясы,нерв ,қақпа венасыы кіреді.Кері бағытта лимфа тамырлары мен өт жолы шығады. Өтқуық бөлігі:// 3 дұрыс жауабымен fundus corpus collum Өттүтігі қайда ашылады://жалпы бауыр түтігіне Бауырдың құрылымдық-функционалдық бірлігін көрсетіңіз://бауыр ацинусы-қақпалық вена,артерия өт өзекшелері Бауырдың ішастарға қатынасы:// мезоперитонеалды Қабылдау бөліміне 72 жастағы науқас түсті. Оң жақ қабырғаасты ауыратынына шағымданды.Дәрігер перкуссия жасау кезінде бауырдың үлкейгендігінін анықтады.Қалыпты жағдайда бауырдың төменгі шекарасын көрсетіңіз// оң жақ бұғана орта сызығы б-ша қабырға доғасынан аспайды,оң жақ алд. қолтық сызығы б-ша10 қаб.шеміршегі,ортаңғы сызық б-ша семсер мен кіндік ортасындағы нукте . Бауыр үлесшесінің ортасынан өтетін құрылымды көрсетіңіз:// артерия, вена Ұйқыбез бөлімдерін атаңыз:// 3 дұрыс жауабымен денесі-corpus,басы-caput,құйрығы-cauda Ұйқы безінің экзокриндік бөлімінің құрылысы:// түтікті-альвеоларлы без Вирсунгов деп аталатын өзекті көрсетіңіз:// ductus pancreatus Ұйқыбезінің бетін көрсетіңіз:// 3 дұрыс жауабымен facies anterior-алдыңғы,posterior-артқы,inferior-төменгі Ұйқыбезінің ішастарға қатынасы:// экстраперитонеалды Ұйқыбезі алдынан қандай мүшемен жанасады://асқазан Науқас іш жарақаты, ұйқыбезінің құйрығы және оның артындағы ағзалардың жарақатануымен хирургия бөлімшесіне түсті. Осы жарақатанған ағзаны көрсетіңіз//сол бүйректің жоғарғы ұшы,сол бүйрекүсті безі Ұйқыбезінің қызметі://қанға инсулин мен глюкагон бөліп,көмірсу алмасуына қатысу;асқорыту ферменттерін бөлу Ұйқыбез басының артында орналасатын құрылым:// төменгі қуыс вена,қақпа венасының бастапқы бөлімі 70 жастағы науқаста,сарғаю пайда болды. Тексеру кезінде ұйқыбезінің ісігі анықталды. Ісіктің мүмкін болатын орнын (локализация) көрсетіңіз//ұйқы без басы Шықшыт безінің топографиясы:// 3 дұрыс жауабымен :алдынан-,артынан-,жоғарыдан-бет доғасы Шықшыт безінің шығару өзегі (ductus parotideus) ашылады://ауыз кіреберісіне екінші жоғарғы азу тіс деңгейі Төменгі жақ асты безінің шығару өзегі (ductus submandibularis) ашылады://ауыз қуысы екі жақтан тіласты бүртігі\ өзек тіласты жүгеншігің бүйір қапталында тіласты бүртігіне кішкене тесікке ашылады Тіласты сілекей безінің топографиясы:// төменгі жақ-тіласты бұлшықетінде,тікелей ауыз қуысы түбінің шырышты қабаты астында орналасқан Ішастар қуысына анықтама беріңіз://париетальды және висцеральды ішастар арасындағы саңылау Іш қуысын жоғарғы және төменгі қабатқа (этаж) бөлетін құрылым:// pars horizontalis duadeni, flexura duadenojejunalis. Іш қуысының жоғарғы қабатында (этаж) орналасатын кеңістіктерді атаңыз:// 3 дұрыс жауабымен.bursa omentalis,hepatica,pregastrica Төменде аталғандар мүшелер интраперитонеальды орналасқан:// 3 дұрыс жауабымен.colon transversum,ventriculus,ileum Төменде аталған мүшелер мезоперитонеальды орналасқан:// тік ішектің ортаңғы бөлігі,жатыр,несепқуық,өтқуық,бауыр Ретроперитонеальды (ішастар артында) орналасқан мүшелерді атаңыз://pancreas,ren,aorta,gl.suprarenalis Кіші шарбының құрамына келесі байламдар кіреді://lig.hepatogastrium, lig.hepatoduodenale Бауыр қалтасы мен асқазан алды қалтасын бөлетін құрылым:// lig.falciforme hepatis Шарбы қалтасы жоғарыда шектелген://lobus caudatua hepatis Оң және сол жақ шажырқай қойнауы бір-бірінен бөлінген://аш ішек шажырқайы,radix mesenterii Оң жақ шажырқай қойнауы түзілген:// 3 дұрыс жауабымен:оң жақтан-жоғарылаған жиек ішек,жоғ-көлденең ішек шажырқайы,сол ж\е төменнен-аш ішек шажырқайы Сол жақ шажырқай қойнауы түзілген://оң жақ-аш ішек шаж.,жоғ-көлденең жиек ішек,сол жақтан-төмендеген ,сигма ішек Recessus lienalis түзілген:// алдынан-асқазан-көкбауыр байламы,артынан-көкет-көкбауыр байламы Сол жақ бүйір өзек түзілген://сол жақта іштің бүйір қабырғасы ,төмендеген жиек ішек арасында. Шарбы қалтасы артынан шектелген://іш қуысының артқы қабырғасын жабатын париетальды ішастар Бауыр қалтасы шектелген://жоғ-көкет,мед-орақ тәрізді байлам,арттан-тәждік байлам,төменнен-үлкен шарбы Ауыз қуысының ұсақ сілекей бездерінің топтарын атаңыз (екі дұрыс жауабы бар)://gl.labiales,molare,buccales,palatinae,linguales Бөлетін сөлдерінің сипатына байланысты жіктеледі (екі дұрыс жауабы бар)://Cірлі,шырышты, аралас (экзокрин эндокрин) Іш қуысының жоғарғы қабатында (этаж) орналасатын мүшелерге жатады (екі дұрыс жауабы бар)://ventriculus,hepar,vesica fellea,pars superior duodeni, prostate Іш қуысының төменгі қабатында (этаж) орналасатын мүшелерге жатады(екі дұрыс жауабы бар):/lien,pars superior duadeni,ventriciluc,pars horizontalis duodeni,jejunium,ileum Үлкен шарбының туындыларын (байламдар) атаңыз(екі дұрыс жауабы бар)://lig.gastrolienalis,lig.gastrorenalis Асқазан жарасының тесілуіне байланысты ота кезінде тексеру нәтижесінде асқазанның алдыңғы қабырғасынан патология анықталған жоқ. Асқазанның артқы қабырғасын тексеру қажеттілігі туындады. Сұрақ: Топографиялық ерекшелігін ескере отырып, асқазанның артқы қабырғасын қандай анатомиялық құрылым арқылы тексеруге болады?// foramen epiploideum-мен, асқазан тоқ ішек байламы дәне соқыр ішек шажырқайын кесіп,бауыр қалтасы арқылы. Ауруханаға науқас оң жақ қабырға асты аймағының пышақ жарақатымен келіп түсті. Ота кезінде бауырдың оң жақ үлесінің жарақттанғаны анықталды. Топографиялық ерекшелігін ескере отырып, бауыр жарақаттануында қан бауыр қалтасынан қандай бағытта таралуы мүмкін. Сұрақ: Бауыр қалтасының байланысын көрсетіңіз.//бауырлық қалта асқазан алды қалтасымен және оң жақ бүйір өзекпен байланысады Өт тасы ауруына байланысты науқасқа ота жасау барысында жалпы өт өзегін тексеру қажет болды. Жалпы өт өзегінің топографиясын ескере отырып, келесі сұраққа жауап беріңіз. Сұрақ: Жалпы өт өзегінің қандай ішастар туындысының құрамында болатындығын және синтопиясын түсіндіріңіз://lig.hepatoduodenale құрамында,оңнан солға қарай жалпы өт өзегі,қақпа венасы,меншікті бауыр артериясы Құрсақ қуысының жоғарғы және төменгі қабат арасындағы шекараны көрсетіңіз//көлденең жиек ішек Абдоминалдық хирургия міндеттерінің бірі жарақатқа шығарылған мүшеде ота жасау.Қосымша жұмылдырусыз алдыңғы құрсақ қабырғасының лапротомды тілігіне шығаруға болатын мүшелерді атаңыз// Бауырдың орақ тәрізді байламы қандай құрылымдарды бөлетінін көрсетіңіз// бауыр және асқазан алды қалтасы Құрсақ қуысының оң жақ бүйір каналы қандай түзіліспен байланыспайды :// bursa omentalis,sinus mezenterica dextra et sinistra Өт қалтасына жанаспайтын құрылымды көрсетіңіз:// байланысады:ішастар,бауыр Құрсақ қуысы жарықтарының пайда болатын орнын көрсетіңіз:// Бауырды сегментке бөлудің түп негізінде не жатқанын көрсетіңіз:// Іштің алдыңғы қабырғасынан өт қуық түбінің нүктелік проекциясын көрсетіңіз// Жалпы өт өзегі мен ұйқы без өзегі қосылып қайда ашылады?Үлкен емізікшеде Тілдің жапырақтәрізді бүртіктерінің орналасқан орнын көрсетіңіз://тілдің бүйір қабырғаларында,тұзды-тәтті сезеді Тілді алға және төмен тартатын бұлшықетті көрсетіңіз:// m.genioglossus-иек-тіласты бұлшықеті Өңештің алдында жататын анатомиялық құрылымды көрсетіңіз // кеңірдек,қайырылма көмей нерві-n.laryngeus recurrens sinister,жалпы ұйқы артериясы-a.carotis communis,кеңірдек айырығы-bifurcatio tracheae,сол басты бронх-bronchus principialis sinister,жүрекқап-pericardium,ішастар Асқазан кіші иінінің аймағында неғұлым көп қандай ірі қатпарлар кездеседі:// plicae mucosae gastricae Асқазаның үлкен иінінен бастау алатын байламды көрсетіңіз://lig.gastrolienalis,lig.gastrocolicum Жұтқыншақ арты кеңістіктен іріңнің өту жолын көрсетіңіз://борпылдақ лимфоидты тін, жұтқыншақарты лимфа түйінділері. Тіл бұлшықеті қандай топқа бөлінетінін көрсетіңіз:// скелеттік(m.styloglossus,m.hyoglossus,m.genioglossus),меншікті(m.longitudinale superior et inferior,m.transversus et verticals linguae) Жұту процесі кезінде жұтқыншақтың мұрындық бөлімі басқа бөлімдерден не арқылы бөлініп тұрады:// uvula palatinea Бұлшықет қабығының дөңгелек қабаты асқазанның қай бөлімінде неғұрлым жақсы дамығанын көрсетіңіз:// асқазан мен он екі ішек тұсында 112. Ұйқыбезінің ішастарға қатынасы://:// экстраперитонеалды ішастар алдыңғы және төменгі беттерін жауып жатады Несеп жүйесі Бір дұрыс жауабымен: Бүйрек қабықтарын дұрыс қабатты ретімен орналасуын көрсетіңіз: :фиброзды қабық capsula fibrosа, майлы қабық capsula adiposа, бүрек шандыры fascia renali Spatium retroperitonealis-тен іріңді үдерістің қайда бағытталатынын көрсетіңіз:лимфагенді,гематогенді.-несепағарға қарай (ureter) |