Ньютон заңдарына есептер шығару. Алматы облысы Панфилов ауданы Ш. Улиханов атындаы орта мектепті физика жне информатика пні малімі Арымбеков Рахымжан Саатбеклы Сабаты таырыбы Ньютон задарын олданып есептер шыару Сабаты масаты
 Скачать 49 Kb.
|
|
Алматы облысы Панфилов ауданы Ш. Уәлиханов атындағы орта мектептің физика және информатика пәні мұғалімі Арымбеков Рахымжан Сағатбекұлы Сабақтың тақырыбы : Ньютон заңдарын қолданып есептер шығару Сабақтың мақсаты :1. Оқушылардың алған білімдерін дамытып, қорытынды жасап, білім сапасының қаншылықты артқандығын , ой- өрістерінің дамығандығын анықтау. 2.Оқушыларды ұжымдыққа, еңбекке және практикалық шеберлікке тәрбиелеу. 3.Оқушылардың пәнге деген ынтасы мен қабілетін дамыту. Сабақтың түрі: сайыс сабақ Сабақтың әдісі:Дамыта оқыту, деңгейлеп саралап оқыту, топтық жұмыс. Сабақтың жүрісі : І. Ұйымдастыру . а) Оқушыларды 2 топқа бөлеміз : «Алғырлар», «Біліктілер» ә) ойын ережесімен мақсатымен таныстыру. ІІ. «Физика» еліне саяхат ойындағы ауылдарға барамыз. 1. «Білімқұмар» ауылы :Оқушылар үй тапсырмасын сұрақ арқылы жауап береді. Жауап берген топтарға жұлдызшалар береді. 1-топтың сұрақтары : 1. Ньютонның 1-заңымен түсіндірілетін құбылыс? (инерция заңы) 2. Тең әсерлі күшті түсіндіретін ұлттық ойынтүрі? (арқантарту) 3. Ауырлық күші дегеніміз не? (дененің жерге тарту күші) 4. Күшті өлшейтін құрал?(динамометр) 5. Күштің өлшем бірлігі? (Ньютон) 6. Үдеудің өлшем бірлігі? (м/с2) 7. Дененің инертілік қасиетін сипаттайтын физикалық шама?(масса) 8. Ньютонның 2-заңы? (F=ma) 9. Үйкеліс күшінің неше түрі бар және оларды ата? (үш, домалау, сырғанау, тыныштық) 10. Динамика дегеніміз не? (дененің өзара әрекеттесу заңдарын зерттейтін механиканың негізгі бөлімі). 2-топтың сұрақтары: 1. Серпінділік күшін түсіндіретін қазақтың ұлттық ойын түрі?(садақ ату) 2. Ньютонның 3-заңы дегеніміз не? (денелер бір-біріне модулі бойынша тең және бағыты жағынан қарама-қарсы күшпен әсеретеді.) 3. Кг,т,г,ц-қай физикалық шаманы өлшем бірлігі? (масса) 4. Ньютонның неше заңы бар?(үш) 5. Еркін түсу удеуінің тұрақты мәні неге тең?(9,8м/с2) 6. Жылдамдықтың өлшем бірлігі неге тең? (м/с) 7. Серпінділік күші дегеніміз не?( дененің пішіні мен көлемі өзгерген кезде пайда болатын күшті айтамыз) 8. Үдеудің өлшем бірлігі?(м/с2) 9. Қатаңдықтың өлшем бірлігі неге тең?(н/м) 10. Ньютонның 3-заңының өрнегі? (F1=-F2) 2. «Ойшылдар» ауылы. Әр топқа есептер беріледі. Топ мүшелері тақтаға есептер шығарады. 1-топтың есептері: №1. Массасы 800г тыныштықтағы дене 8н күштің әсерінен 36км/сағ жылдамдық алады. Сонда дененің жүрген жолын анықтаңдар. Берілгіні Шешуі Шығарылуы m=800г=0.8кг F=ma a=8/0.8=10 м/с2 F=8н a=F/m s=102/2*10=5м ν=36км/сағ=10м/с s=ν2/2a s-? №2. Массасы 80кг шаңғышы төбеден сырғанап түскенде етектегі жылдамдығы 8м/с-қа тең болды. Егер шаңғышы сырғанау басталғаннан кейін 20с өткенде төбе етегіне тоқтаса, қозғалысқа кедергі күштің шамасын анықтаңдар. Берілгені Шешуі Шығарылуы m=80 кг F=ma F=80*0.4=32 н ᶹ=8м/с a=ᶹ/t а=8/20=0.4м/с2 t=20c F-? 2-топтың есептері: №1. Массасы 100г дене 5н күштің әсерінен түзу сызықты қозғала отырып, 2с ішінде қандай қашықтықта орын ауыстырғанын анықтаңдар. Берілгені Шешуі Шығарылуы m=100г=0.1кг F=ma a=5/0.1=50м/с2 t=2c a=F/m F=5н s=at2/2 s=50*22/2=100м s-? №2.Массасы 350кгвагонетка қозғалысқа кедергі күші 12н болғанда қандай горзонталь әсер ететін күштің әсерінен горизонталь рельстер бойымен 0,15м/с2 удеумен қозғалады? Берілгені Шешуі Шығарылуы m=350кг F2=ma F2=350*0.15=52.5н F1=12 н F=F1+F2 F=12+52.5=64.5н a=0.15м/с2 F.F2-? 3. «Заңдар» ауылы. Қай топ мүшелері «Физика» елініңзаңдарынжәне оны ашқанғалымдарынжақсыбілетінін байқау. 1-топқа: 1.«Жердің дәл шар емесекеніндалағашықпай, үйдеотырып-аққаламұшымендәлелдеген»ғалымжәнеоныңүшзаңы бар, күштіңөлшембірлігі? (Исаак Ньютон) 2.Серпінді деформациянызерттегенНьютонныңзамандасы, серпінділіккүшініңөрнегінсолғалымныңесіміменатайды? (Роберт Гук) 2-топқа : 1. Италянғалымы, инерция принципінашқанденееркінтүс-кендебірқалыптыүдемеліқозғалыстаболатынынжәнеүдеуібарлықденелербірдейекенінтапқанғалым? (Галилей) 2.«Жер төңкергішғалым,оны да біркүштіңтүрінежатқызады ?» (Ар-химед) 4. «Тапқырлар» ауылы :топтарғасабақтықорытындылаумақсатында тест жұмысы мен есепшығарту. 1-топқа : 1.Ауырлық күшініңөрнегі: а)F=Ʀ× б)F=ma в)F=µN г)F=mĝ 2. Садақтаншыққанжебеніңеркінтүсуіүдеуінеқандайкүшпенәсеретеді? а)тебілукүші б)ауырлықкүші в)серпінділіккүші г)үйкеліскүші. 3.Күшті өлшейтінқұрал? а)манометр б)динамометр в)вольтметр г)амперметр 4.Денеге әсерететінтеңәсерліқорытқыкүштіңөрнегі: а)F=mğ б)F=µN в)F=p/s г)F=ma 5. Ньютонның 1-заңымен түсіндірілетінқұбылыс : а)инерция заңы б)тартылысзаңы в)гукзаңы г)Ом заңы 6.Күштің өлшембірлігі? а)Ньютон(Н) б)Паскаль(Па) в)Джоуль(Дж) г)Ватт(Вт) 7.Центрге тартқышүдеуініңтеңдеуі : а)a=ν/t б)a=F/m в)a=ν2/r г)a=2s/t2 2-топ : 1. Теңәсерлікүштітүсіндіретінұлттықойынтүрі : а)арқантарту б)алтыбақан в)садақ ату г)қызқуу 2.Екі бала қолдарынұстасты.Бірінші бала екіншісін 120н күшпенитерді. Ал , екінші бала біріншібаланықандайкүшпенитереді? а)12н б)100н в)120н г)200н 3.Гук заңынөрнектейтінөрнек : а)F=ma F=µN F=p/s F1=-F2 4.Физиканың қайзаңындабірдененіңәсеріекіншідененіңәсеріменсипатталады? а)Ньютонның 1-заңы. в)Ньютонның 3-заңы. б)Ньютонның 2-заңы. г)жауапжоқ. 5.Үдеудің өлшембірлігі? а)Н б)м/с в)кН г)м/с2 6.Дененің инерттілігінсипаттайтынфизикалықшама: а)күш б)жылдамдық в)үдеу г)масса 7.Ньютонның 3-заңының өрнегі : а)F1=-F2 б)F=ma в)F=µN г)F=Ʀ× №1. Массасы 2160кг автомобиль 30с бойытұрақты үдеумен қозғала бастады. Осы уақыт ішінде ол 500м жүріпөтті. Осы уақыт ішінде автомобильге түсірілген күш модулі жағынан неге тең? Берілгені Шешуі Шығарылуы m=2160кг F=ma F=2160*2*500/302= t=30c s=at2/2 =2400 Н s=500 м a=2s/t2 F-? №2. Массасы 0,2кг тыныштықтағы тұрған денеге 2с бойы 0,1Н күш әсер етеді. Осы дене қандай жылдамдық алады және сол уақыт ішінде қандай жол жүреді? Берілгені Шешуі Шығарылуы m=0.2кг F=ma a=0.1/0.2=0.5 м/с2 t=2c a=F/m s=0.5*22/2=1 м F=0.1 Н s=at2/2 s.ν-? ν=at ν=0.5*2=1м/с Қорытынды : Сабақта қорыту да оқуматериалын қаншалықты меңгергені анықталып, бекітілді. Екі топтың ұпай саны шығарылып, жеңген топты марапаттаймыз. V.Үйге тапсырма . қайталау. VI.Бағалау. |