|
. А. Ясауи атындаы халыаралы азатрік университеті Туберкулезді плеврит абылдаан Нуржанов .
Қ.А.Ясауи атындағы халықаралық қазақ-түрік университеті Туберкулезді плеврит Қабылдаған: Нуржанов Ғ.Қ. Орындаған: Айдар Н.Е. Тобы: ЖТД - 620 Туберкулезді плеврит - Туберкулезды плеврит-плевраның жедел, жеделдеу, созылмалы түрде туберкулезбен қабынуы, плевра қуысына сұйықтық жиналуы
- Плевра қабынуы өздігінен, немесе туберкулездің кез-келген формасының асқынуынан дамиды
- Туберкулезбен алғаш ауырғандар арасында 3-5% кездеседі
- 1-2% жағдайда летальды жағдай дамиды
- Әр түрлі жолмен дамиды-лимфогенді, гематогенді, контактілі.
- Инфекцияның лимфо-гематогенді енуі кезінде плеврада көптеген төмпешікті бөртпелер дамиды , плевра қуысында серезды-фибринозды, ал төмпешік жараларында геморрагиялық экссудат болады. Нәтижесінде плевра қуысының бөліктік немесе толық облитерациясы
- Контактілі жолмен енгенде–төмпешікті бөртпелер және олардың бөлінуімен жүретін жергілікті қабыну рекһакциясы , немесе субплевральды каверналардың жарылуы кезінде казеозды құрылымның плевра қуысына түсіп плевра эмпиемасының дамуы. Бронхоплевральды жыланкөздер дамуы мүмкін.
- Емдеу нәтижесінде-массивты таңғыштар (шварттар), плевра қуысының облитерациясы ,плевро-пневмоцирроз.
- Плевра туберкулезімен ауыратын науқастардың плевра сұйығы серозды-фибринозды болып келеді,ал казеозды-некрозды гранулема құрылып,ол жараға айналғанда сұйықтық геморрагиялық түрге айналады. Плевра туберкулезі өкпедегі казеозды ошақтың ыдырауынан туберкулез микобактериясының плевра қуысына таралуы нәтижесінде пайда болады
Клиникалық белгілері: - Әртүрлі ауырлық дәрежеде.
- Интоксикациялық синдром,фебрильді қызбамен.
- Үдемелі ентігу, бір бүйірдегі батып ауыру сезімі.
- Ерте кезеңінде – плевра үйкеліс шуы, құрғақ және ылғалды ұсақ көпіршікті сырылдар естіледі
- Сұйықтық жиналғанда - кеуденің бір бөлігінің тыныс алудан қалуы, қабырғааралықтар тегістеледі, перкуторлық дыбыстың тұйықталуы, дауыс дірілі және тыныс шуының әлсізденуі.
- Экссудаттың сорылуы кезінде - плевра үйкеліс шуылы қайтадан дамиды.
- Іріңді экссудаттың бронхқа немесе қабырғааралыққа жарылуымен асқынады.
Рентгенологиялық көрінісі: - Туберкулезді плевритке тән –жоғары шекарасы қиғаш, жоғарыдан сыртқа қарай- төменнен ішке қарай келген өкпенің төменгі бөлігінің интенсивті, біртекті көлеңкеленуі.
- Плевра қуысында ауа болғанда- сұйықтық көлемі көлденең орналасады
- Көкірек аралық ағзалардың қарама - қарсы аймаққа ығысуы
- Рентгеноскопияда науқастың қозғалысы кезінде сұйықтықтың қозғалысын көреміз
- Рентгеноскопия жасаған кезде науқастың статикалық (түрегеп тұру) қалпының өзгеруіне қарай экссудат деңгейінің де тербелісін байқауға болады.
- Плевра қабықтарының жартылай жабысып өсуі нәтижесінде плеврит қалталанады, оның рентгенологиялық көрінісі дөңес линзаға, таспаға,үшбұрышқа ұқсайды. Қалталынған плевриттің көлеңкесі біркелкі, науқастың статикалық қалпын өзгерткенде оның түрі өзгермейді.
Дифференциалды диагностикасы Белгілері
| Құрғақ плеврит
| Қабырға аралық невралгия
| Ауру п.б. себебі
| Тыныс алу,жөтел кезінде
| Қозғалыс кезінде
| Денені еңкейткенде
| Оң жаққа еңкейткенде
| Ауру жаққа еңкейткенде
| Қабырғар аралықты пальпациялау
| Орташа қарқынды
| Интенсивті
| Плевра үйкеліс шуылы
| естіледі
| естілмейді
| ЭТЖ жоғарылауы
| жиі
| жоқ
| Дене қызуының жоғарылауы
| жиі
| жоқ
| Белгілері
| Транссудат
| Экссудат
| Салыстырмалы тығыздығы
| 1015 дейін
| 1018 жоғары
| Белок
| 20 г\л дейін
| 30 г\л жоғары
| Кол-во клеток в поле зрения
| 15 дейін
| 15 жоғары
| Глюкоза
| 1,24
| 0,4 аз
| Фибриноген
| Іздері
| 440-630 мг\л
| Белгілері
| Фибринозды парамедиастинальды плеврит
| Миокард инфаркты
| Ауру орн.,сипаты
| Ж.с.т. Сол жиегі.Таралмайды,жедел,өршімейді
| Төс артында.Сол қол,иық.интенсивті,қстама тәрізді
| АҚҚ төмендеуі
| -
| +
| Суық тер
| -
| +
| Ритм галопа,аритмия
| -
| +
| Плевра уйкеліс шуы
| Аурудың бастапқы сатысында
| 2-4 аптадан кейің,Дресслер синдромы
| АЛТ,КФК
| -
| +
| ЭКГ өзгерісі
| -
| +
| Белгілері
| Сол жақтық парамедиастинальды құрғақ плеврит
| Фибринозды перикардит
| Аурудың орналасуы
| Жүрек сол қыры
| прекардиальды
| Тыныс алу,жөтел кезінде күшеюі
| +
| +/-
| Плевра үйкеліс шуылы
Орналасқан жері
| Салыстырмалы сол қыры
| Абсолютті аймақта
| Жүрек қызметімен шудың синхрондылығы
| -
| +
| Емі - Жедел кезеңде төсектік режим,толыққанды тамақтану(белок,май,витаминдерге бай),көмірсуды,тұз,сұйықтықты шектеу-диета 10 – 15 стол;
Этиологиялық ем: - Бастапқы 3-4 аптада кортикостеройдтарды қолдану (20-40мг 1 мес.);
- Спецификалық химиотерапия 6 айдан аз емес . (2HRZE+4HR)
- Қайталамалы экссудатты аспирациялау.
- Эмпиема кезінде плевральды қуысты дренаждау,жергілікті АБ-терапия.
- Патогентикалық ем:
- қабынуға қарсы, десенсибилизация емі ( ацетилсалицил қышқылы 1,0 тәулігіне 3-4 рет, вольторен, индометацин, бутадион, кальций хлориды т.б)
- Симптоматикалық ем:
- ауырсындыратын құрғақ жөтел болса – дионин, кодеин, либексин, тусупрекс.
- Экссудатты алу;
- Плевриттің сорылу кезінде кальций препараттарымен электрофарез және тыныстық гимнастикасы;
- Көрсеткіштерге байланысты – оперативті ем.
Ем жүргізілмегендегі нәтиже - Экссудаттың өз бетінше сорылуы, массивті плевральды қабаттар түзілуі , «панцирлі өкпе » түзілуі, фиброторакс дамуы.
- Өз бетінше жазылған плеврит жиі 1-2 жылдан кейін өкпе туберкулезі дамуына алып келуі мүмкін.
- Іріңді емделмесе созылмалы ағымға өтеді.Бұл жағдайда жыланкөздер, амилоидоз, анемия, полиорганды жетіспеушілік дамып,өлімге де алып келуі мүмкін.
Назарларыңызға рахмет! |
|
|