эпид прак 10 апта. 1. Асаауіпті карантиндік инфекциялар дегеніміз не
Скачать 22.16 Kb.
|
1.Аса-қауіпті карантиндік инфекциялар дегеніміз не? Аса қауіпті инфекциялар (АҚҚ) немесе жұқпалы аурулар - бұл инфекцияның жоғары дәрежесімен сипатталатын аурулар. Олар кенеттен пайда болады және тез таралады, ауыр клиникалық көрініспен және өлімнің жоғары деңгейімен сипатталады. Аса қауіпті инфекциялар екі сипаттамаға сәйкес келетін аурулардың тобы: -кенеттен пайда болуы мүмкін, тез және жаппай таралуы мүмкін; - ауыр және жоғары өлім; АҚИ тізімі 1969 жылы 26 шілдеде Дүниежүзілік денсаулық сақтау ұйымының (ДДҰ) 22-сессиясында алғаш рет ұсынылды. Тізімдемеден басқа, ассамблея Халықаралық денсаулық сақтау ережелерін де құрды. Олар 2005 жылы ДДҰ-ның 58-сессиясында жаңартылды. Барлық патологиялар шартты түрде 2 топқа бөлінеді: Ерекше емес және халықтың денсаулығына әсер етуі мүмкін аурулар: -шешек; адам тұмауы; полиомиелит; ауыр жедел респираторлық синдром. Кез-келген көрінісі қауіп ретінде бағаланатын аурулар, өйткені олар елеулі әсер етуі және халықаралық деңгейде тез таралуы мүмкін: -тырысқақ; өкпе обасы; сары безгек; геморрагиялық қызба (Ласса, Марбург, Эбола, Батыс Ніл безгегі); Денге безгегі; Рифт аңғарының қызбасы; менингококк инфекциясы. ТМД-да бұл ауруларға тағы екі инфекция қосылды - сібір жарасы және туляремия. 2. АҚИ-дың классификациясы және диагностикалау әдістері Барлық АҚИ үш түрге жіктеледі: -Дәстүрлі аурулар. Мұндай инфекциялар денсаулық сақтау саласындағы халықаралық ережелерге бағынады. Ол:бактериялық патологиялар (оба және тырысқақ); вирустық аурулар (маймыл, геморрагиялық вирустық қызба). - Халықаралық бақылауды қажет ететін, бірақ бірлескен қызметке жатпайтын инфекциялар: бактериялық (іш сүзегі және қайталанатын қызба, ботулизм, сіреспе); вирустық (АИТВ, полиомиелит, тұмау, құтыру, аусыл ауруы); Қарапайым (безгек). AҚИ диагностикасы әдістері : Классикалық: микроскопия - микроскопиялық заттарды микроскоппен зерттеу; полимеразды тізбекті реакция (ПТР); агглютинация реакциясы (RA); иммунофлуоресценция реакциясы (RIF, Koons әдісі); бактериофагпен тестілеу; иммунитеті жасанды төмендетілген эксперименталды жануарға биоанализ. Жедел: қоздырғыштың көрсеткіші; патогенді антигендер (AG); кері пассивті гемагглютинация реакциясы (ROPHA); коагглютинация реакциясы (RCA); иммундық-ферменттік талдау (ИФА). 3. Жұқпалы аурумен ауыратын науқастарды стационарда, поликлиникада, үй жағдайында немесе мекемеде анықтаған жағдайда, оған қарсы қолданылатын санитарлық-эпидемияға шаралар. Ауруханада пациентті анықтау шаралары Медициналық мекемеге кіруге және одан шығуға уақытша тыйым салу. Науқас анықталған барлық мекеменің немесе бөлімнің (қабаттың) есіктері жабық, егер ол басқа бөлмелерден толық оқшауланған болса. Мекеменің кіреберіс есіктерінде оны уақытша жабу туралы хабарлама ілу керек. Едендер арасындағы байланысты тоқтатыңыз. Олар пациент жатқан палатада, аурухананың (бөлімнің) кіре беріс есіктерінде және едендерде посттар қойды. Пациенттерге пациент анықталған бөлім ішінде жүруге және оны тастауға тыйым салынады. Қабылдау уақытша тоқтатылады (пациенттерді шығару, мәйіттерді жеткізу,туыстарының және басқа адамдардың науқастарға келуі), палатадан заттарды алып тастауға, соңғы дезинфекцияға дейін медициналық карталарды беруге тыйым салынады. Пациенттерді денсаулығына байланысты қабылдау науқастардың жалпы ағымынан оқшауланған, жеке кіреберісі бар бөлмелерде жүзеге асырылады. Емханада пациентті анықтау шаралары Науқасты емханаға жазылу кезінде анықтаудың барлық шаралары стационарда анықтаған кезде жасалады. Емхананың бас дәрігері пациенттің жеке басын сәйкестендіру туралы хабарлама алғаннан кейін науқас анықталған кабинетке инфекционист немесе тәжірибелі терапевтпен бірге кеңсеге дезинфекциялық ерітінді жіберетін мейірбикемен (медбикемен) жібереді. Қорғаныс киіміндегі жұқпалы аурулар бойынша маман (терапевт) пациенттің кабинетіне оны тексеру (сұхбат) жүргізу, ауруға күдікті растау немесе жою үшін кіреді. Науқасты анықтаған дәрігер оны инфекционистке тапсырғаннан кейін кабинеттен кетеді. Кабинеттің алдындағы мейірбике дезинфекциялау ерітіндісін сұйылтады және инфекционист (терапевт) бас дәрігермен байланысады. Үйде, мекемеде пациентті анықтау шаралары Науқасты үйде (мекемеде) емхананың немесе жедел жәрдем станциясының дәрігері анықтаған кезде дәрігер оны бөлек бөлмеге уақытша оқшаулау шараларын қабылдайды, науқасқа өзін инфекциядан мүмкіндігінше сақтай отырып, медициналық көмек көрсетеді. Дәрігер (фельдшер) қорғаныш киімін алудан бұрын қолын, дененің ашық бөліктерін кез-келген қолда бар дезинфекциялаушы заттармен (алкоголь, арақ, одеколон, дезодорант және т.б.) емдейді, мұрнын және аузын орамалмен немесе сынық материалдардан жасалған маскамен (мақта, дәке, таңғыш). Туыстары, көршілері немесе жедел жәрдем көлігінің жүргізушісі көмегімен анықталған науқас туралы ол емхананың немесе жедел жәрдемнің бас дәрігеріне хабарлайды. Науқасты анықтаған дәрігер эпидемиологиялық анамнез жинауға, науқастың ауруы басталғаннан бері онымен байланыста болған барлық адамдарды тіркеуге міндетті. Науқасты эвакуациялап, дезинфекциялау тобы келгеннен кейін дәрігер жұмыс киімін шешіп, дезинфекциялайтын ерітіндіге немесе ылғал өткізбейтін пакеттерге орналастырады, аяқ киімді өңдейді, жеке жедел алдын-алу шараларын қабылдайды 4. Стационарлық этапта COVID-19 күдігі бар науқастарға арналған бағыт (маршрут) схемасы мен аудандастыру жұмыстарының ерекшеліктері Карантиндік стационарларға қойылатын талаптарға сәйкес COVID-19 пациенттерімен байланыстарды оқшаулау: Нысан оқшаулау және ықтимал байланыстағы адамдарды бақылау үшін қажет болған жағдайда арнайы бейімделген бөлек жерлерде орналасуы керек. Жеке, қала ішінде және тұрғын аудан мен стратегиялық ғимараттардан қашық. Ішіндегі ғимарат санитарлық-эпидемиологиялық нормаларға, қоршауға, жеке кірме жолдарға және бақылау-өткізу пунктіне сәйкес келуі керек. Дезинфекциялық тосқауыл кіру / шығу кезінде, автокөлікті жуу және дезинфекциялау пунктінің аумағында ұйымдастырылған. Нысан ғимаратында табиғи желдеткіш болуы керек. 5. COVID-19 диагнозы қойылған науқастармен жұмыс кезіндегі медициналық персоналды қауіпсіз қамтамасыз етуге қойылатын талаптар. • Медицина қызметкерлері мен мейірбике қызметкерлеріне COVID-19 пациентіне күтім жасау және емдеу кезінде инфекциялық бақылау туралы нұсқаулық кітабында жазба және медициналық персоналдың жеке қолы қойылған нұсқаулық беріледі. • Карантиндік және уақытша ауруханаларда әр бөлімшеде (бөлімшеде, блокта, еденде) тәжірибелі медицина қызметкерлерінің ішінен қызметкерлердің қауіпсіздік шараларын сақтауына жауапты адамды тағайындау қажет (маска режимі, қол гигиенасы, ЖҚҚ уақытында өзгеруі). • Медицина қызметкерлері аурухана эпидемиологы немесе бөлімнің бас медбикесі бақылау журналына тіркей отырып, күніне 2 рет күнделікті сұрақ қою және дене температурасын өлшеу арқылы тұрақты медициналық бақылауда болады. • COVID-19 жұқтыру қаупі жоғары медициналық қызметкерлерге COVID-19 сынағынан өту керек. Тестілеудің жиілігі 14 күнде бір рет • Қызметкерлердің қажетті саны - мамандандырылған дәрігерлер, мейірбикелер, лаборанттар, эпидемиологтар, тіркеушілер, психологтар, әлеуметтік қызметкерлер, кіші медициналық персонал (бақыланатын 50-ге дейін - 1 дәрігер, 1 медбике, 2 медбике). • Көзілдіріктермен, М-95 маркалы респиратор-маскалармен, дезинфекциялау құралдарының жеткілікті мөлшерімен, жеке гигиена құралдарымен (сабын, қағаз сүлгілермен), бір реттік маскалармен, төсек жабдықтарымен жабдықталған жеке қорғаныс құралдары (ЖҚҚ); • Дәрі-дәрмектермен және медициналық мақсаттағы бұйымдармен (алкогольдік қалтадағы антисептиктер, термометрлер және т.б.) қажетті жабдықтау; 20. Санитарлық-карантиндік бақылау дегеніміз не? Санитарлықкарантиндік бақылау кезінде санитарлық-эпидемиологиялық сараптама актісіне қойылатын талаптар. Санитарлық-карантиндік бақылау - адамдар мен тауарларды Қазақстан Республикасының мемлекеттік шекарасы арқылы өткізу кезінде жүктің санитарлық-эпидемиологиялық жай-күйін және адамдардың денсаулығының жай-күйін бақылау. Санитарлықкарантиндік бақылау кезінде санитарлық-эпидемиологиялық сараптама актісіне қойылатын талаптар. Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрінің 2011 жылғы 20 желтоқсандағы No 902 бұйрығымен бекітілген санитарлық-эпидемиологиялық сараптама актісі жасалады. Акт бойынша мыналар анықталады: 1. қажетті ілеспе құжаттардың болуы, 2. келген көлік құралының түрі мен бағыты, 3. жолаушылар мен экипаж мүшелерінің саны, 4. инфекциялық және паразиттік ауруларға күдікті науқастардың болуы; 5. халықтың денсаулығына қауіп төндіретін жүктің атауы. 6. Қазақстан Республикасының мемлекеттік шекарасында инфекциялық және (немесе) паразиттік ауруы бар науқас анықталған жағдайда, санитарлық-эпидемияға қарсы шаралар. Қазақстан Республикасы Ұлттық экономика министрінің 2015 жылғы 18 ақпандағы No 107 бұйрығымен бекітілген. Инфекциялық және (немесе) паразиттік аурумен ауыратын науқас анықталған жағдайда келесі санитарлық-эпидемияға қарсы (алдын-алу) шаралар қолданылады: 1) пациентті денсаулық сақтау ұйымына госпитализацияланғанға дейін Қазақстан Республикасының мемлекеттік шекарасы арқылы өткізу пунктіндегі оқшаулау бөлмесінде уақытша оқшаулау; 2) науқаспен байланыста болған адамдарды медициналық себептер бойынша бақылау, оларды денсаулық сақтау ұйымына жатқызу; 3) бортында жұқпалы және (немесе) паразиттік аурудың белгілері бар немесе жұқпалы және (немесе) паразиттік ауруға күдікті пациент анықталған көлік құралына арналған дезинфекция шараларын ұйымдастыру 7. COVID-19 жұқтыру қаупі жоғары адамдарға карантин түрін тағайындау тәртібі. COVID-19 жұқтыру қаупі жоғарылаған адамдар, қауіп-қатер дәрежесіне байланысты, жақын және потенциалды болып бөлінеді. ҚР МЕМЛЕКЕТТІК САНИТАРЛЫҚ ДӘРІГЕРІНІҢ БАСТЫ ҚАРАРЫ МЕН АНЫҚТАЛҒАН 14 наурыз, 2020 ж Расталған COVID-19 жағдайындағы жақын қатынас: • бір үйде COVID-19 корпусымен бірге тұратын адам; • COVID-19 жағдайымен тікелей физикалық байланыста болған адам (мысалы, қол алысу); • COVID-19 жағдайынан жұқпалы секрециялармен қорғалмаған тікелей байланысқа түскен адам (мысалы, жөтелген кезде); • COVID-19 корпусымен бетпе-бет 2 метрден 15 минуттан асқан адам; • жабық кеңістікте (мысалы, сыныпта, мәжіліс залында, аурухананың күту залында және т.б.) COVID-19 корпусымен 15 минут немесе одан көп және 2 метрден аз жерде болған адам; • денсаулық сақтау саласының маманы немесе COVID-19 жағдайына тікелей күтім жасайтын басқа адам немесе COVID-19 жағдайының биосинаменттерімен жұмыс жасайтын зертхананың мамандары ұсынылған ЖҚҚ-сыз немесе ЖҚҚ қолдануының бұзылуы мүмкін; • COVID-19 корпусынан кез келген бағытта немесе сол купеде (поезда) екі орындық болған ұшақта, қалааралық автобуста, пойызда, сондай-ақ COVID-19 корпусы ұшып өткен ұшақтың бөліміне қызмет еткен экипаж мүшелерімен байланыс. Потенциалды қатынас: • бұл 1А немесе 1В санатына жатқызылған елден / аумақтан келген адам; • COVID-19 ісімен ұшақта, пойызда, автобуста болған, бірақ онымен тығыз байланыста болмаған адамдар. 8. Инфекцияның алдын алу мақсатында, әр түрлі салаларда жұмыс істейтін қызметкерге қойылатын талаптар мен шектеулер. Аурухана қызыметкерлері әртүрлі бөлімдерге өтіп, әртүрлі іс-шаралар жасағанда бірқатар шектеулерді ұстанады: 1)инфекциялық аурухананың лас аймағына кіреберістегі әкімшілік бөлімнің қызметкерлері жеке қорғаныс құралдарын (ЖҚҚ) киюі керек. 2)қызметкерлерге жұмыс уақытынан кейін лас аймаққа қайта кіруге тыйым салынады. 3)медициналық өнімдерді, дәрі-дәрмектерді, қан препараттарын, аспаптарды, зығыр матаны, науқастарға арналған тамақ құжаттарын және т.б. лас аймаққа жеткізуге жауапты қызметкерлерді анықтау. 4)дәрі-дәрмектерді, тамақ өнімдерін пациенттерге және басқа заттарға «лас» аймаққа жіберу шлюз арқылы минималды инфекциялық тәуекелдермен жүзеге асырылады. Таза аймақтан ауа шлюзін жапқаннан кейін, лас аймақтың қызметкері ауа кіретін есікті лас жағынан ашып, заттарды алып, есікті жауып тастайды. 5)«лас» аймақтан шығарылған барлық заттар вирустық инфекция режиміне сәйкес дезинфекциялау құралдарын қолдана отырып өңделеді. 9. Коронавирустық инфекциямен (COVID-19) ауыратын науқастардың жеке қорғаныс құралдарын қолдану алгоритмі ЖҚҚ-ны инфекция қаупіне және берілу механизмдеріне сүйене отырып қолдану керек. Бірнеше шектеу шаралары қарастырылған: 1)COVID-19 диагнозымен расталған және карантинге жатқызылған науқастармен байланыста болғаннан кейін ЖҚЖ жою қажет, қолды антисептикпен емдеу керек. «Таза» аймаққа кіре берісте қолыңызды антисептикпен қайта өңдеуіңіз керек. 2)Аэрозольдердің пайда болуына байланысты процедуралар үшін медицина қызметкерлері респираторларды, көзді қорғауды, қолғапты және су өткізбейтін немесе обаға қарсы 1 типті костюмді қолдануы керек; халаттар сұйықтыққа төзімді болмаса, алжапқыштар қажет. 3)Медициналық ұйымдарда және үй карантиніндегі адамдар медициналық масканы кемінде 2 сағатта 1 рет ауыстыруы керек; Егер медициналық маска дымқыл немесе кір болса, Жаңа таза және құрғақ медициналық маска киіңіз, бір реттік медициналық маскаларды қайта қолдануға болмайды; Медициналық масканы шешкеннен кейін бетіңізге тигізбеңіз және қолыңызды дереу жуыңыз. Бұл сіз медициналық масканың бетіне кездейсоқ тиіп кетсеңіз де, вируспен байланыста болмауға көмектеседі. 10. Медициналық персоналдың инфекциялық қауіпсіздігін қамтамасыз ету шаралары. Медицина қызметкерлері инфекциялық аурулармен шалдығудан сақтану үшін бірнеше шектеулер сақталады. 1)Медицина қызметкерлері мен мейірбике қызметкерлеріне COVID-19 пациентіне күтім жасау және емдеу кезінде инфекциялық бақылау туралы нұсқаулық кітабында жазба және медициналық персоналдың жеке қолы қойылған нұсқаулық беріледі. 2)Карантиндік және уақытша ауруханаларда әр бөлімшеде тәжірибелі медицина қызметкерлерінің ішінен қызметкерлердің қауіпсіздік шараларын сақтауына жауапты адамды тағайындау қажет (маска режимі, қол гигиенасы, ЖҚҚ уақытында өзгеруі). 3)Медицина қызметкерлері аурухана эпидемиологы немесе бөлімнің бас медбикесі бақылау журналына тіркей отырып, күніне 2 рет күнделікті сұрақ қою және дене температурасын өлшеу арқылы тұрақты медициналық бақылауда болады. 4)COVID-19 жұқтыру қаупі жоғары медициналық қызметкерлерге COVID-19 сынағынан өту керек. Тестілеудің жиілігі 14 күнде бір рет. |