сабак 3. 1. Мешел, анытамасы, этиологиясы
 Скачать 17.7 Kb.
|
|
Деңгейлік тапсырмалар: І-ші: 1.Мешел, анықтамасы, этиологиясы. Рахит (мешел)-организмде зат алмасудың, оның ішінде «Д» витаминінің жетіспеу салдарынан кальций мен фосфор тұздары алмасуының бұзылуымен, сүйек бұлшық ет жүйелеріндегі өзгерістермен сипатталатын балалардың ерте жастағы ауруы. Этиологиясы-Д-витаминінің тамақпен аз түсуінен және теріде ультракүлгін сәулелер әсерінен белсенсіз күйден белсенді күйге айналады. Сондықтан балаға «Д» витаминіне бай тағамдар жеткіліксіз беріліп, бала таза ауаға аз шығарылған жағдайда рахит ауруына шалдығады. 2.Д гипервитаминозы, анықтамасы. Қалыпты метаболизммен және тамақтанумен, сондай-ақ теріге күн сәулесі әсерінің жеткілікті деңгейімен бірге, қажетті мөлшерде D дәрумені құрылады және балаларда проблемалар пайда болмайды. Дегенмен, кейбір жағдайларда дәрігерлер балаларға емдеуді тағайындайды, бұл витаминді қосымша қолдануды көздейді, ол көбінесе түрлі дәрілік комплекстер арқылы жүзеге асады. Мұндай шешім бір жасқа толмаған балаларды зерттеу кезінде және белгілі бір патологияны анықтағанда: Бас сүйегінің деформациясы. Аяғы мен омыртқаның қисық сызығы. Рахиттың көріністері. 3.Конституция аномалиялары. Мотивациялық сипаттамасы: Өмірде қалыпты конституциямен қатар конституцияның аномалиялары кездеседі. Бұл кезде қоршаған ортаның кәдімгі тітіркендіргіштеріне организм өзгеше жауап қайтарады. Осындай құбылыстардың бірі аллергиялық диатез. Аллергиялық диатез-бала организмінің аллергияға бейімділігінің салдарынан сыртқы ортаның әсерлеріне патологиялық өзгерістермен, ерекше жауап берумен сипатталанатын айрықша жағдай. Аллергиялық диатездің балаларда кездесетін 3 түрі бар: экссудативты-катаралды, лимфатико-гипопластикалық, нервті-артритикалық. Бұл жағдайдың қайсысы болсын өзінше ауру деп есептеуге болмайды, бұл организмнің ерекше жағдайы, тек белгілі факторлардың әсерінен кейін барып ауру туындайды 4. Эксудативті катаралді диатездер,анықтамасы,этиологиясы. Экссудативті-катаральді, лимфатико-гипопластикалық және нервті-артритикалық. Бұл жағдайлардың қайсысын болсын өзінше ауру деп есептеуге болмайды, бұл ағзаның ерекше жағдайы, тек белгілі бір факторлардың әсерінен кейін барып ауру туындайды. Аталған диатез түрлерінің ішінде экссудативті-катаральды диатез ең жиі кездесетін түрі, 2жасқа дейінгі балаларда 12-25%жиілікпен байқалады. Себептері: 1. Баланытамақтандырудағыкемшіліктер. 2. Көптеген жұқпалы аурулардың әсері. 3. Баланың күтіміне және еміне әртүрлі химиялық заттарды, дәрілерді жиі қолдану. 4. Үй тұрмыстық жағдайларының төмендігі, күтімінің нашарлығы. 5. Тұқым қуалаушылық. 5.Спазмофилия, анықтамасы. Спазмофилия-балалар тетаниясы бала организмінде тұздар алмасуының бұзылуы салдарынан құрысып тырысуға бейімділікпен сипатталатын, рахитке тікелей байланысты ауру. Спазмофилия көбінесе 3 айдан 2 жасқа дейінгі балаларда байқалады. Спазмофилиякөріністерібәріненерте көктемайларындакездеседі ІІ-ші : 1.Мешел диагностикасы мен емдеу ережесі. Балаларды рахиттен жиынтықты түрде емдейді. Рахит ауруын емдеудің маңызды буыны-ерте диагностикасы, рахит процесінің және қосалқы аурулардың белсенділігі мен ауырлығын дұрыс бағалау. Баладағы рахитті емдеуге мыналар кіреді: 1.диета-тазалық режимін дұрыс ұйымдастыру; 2.Д витаминін немесе УФС тағайындау; 3.цитрат қоспасын және АТФ тағайындау; 4.Са,Р препараттарын тағайындау; 5.С,А және В тобындағы витаминдерді тағайындау; 6.массаж және гимнастика жасау. 2.Мешелдің патогенезі мен клиникасы. Патогенезі-Д витамин жетіспеуінен фосфор-кальцийдің алмасуы бұзылады: ішекте фосфор мен кальций тұздарының сіңірілуін төмендетеді де,олардың қандағы және сүйектегі мөлшері азайып кетеді. Нормада қандағы фосфордың мөлшері 1,454-1,615ммоль/л,кальций-2,614-2,739ммоль/л болу керек. Тұздардың сүйектерде азаюы салдарынан олар жұмсарып, тез қалыбын өзгерткіш болады. Сүйектердің қатаю процесі баяулайды, бірақ өсу нүктелерінде өсу процесі жалғаса береді де, шеміршекті ұлпа топталып, орнында бұдырмақтар пайда болады 3.Спазмофилия диагностикасы мен емдеу ережесі. 1.Таза ауа жеткізу, тіл түбін қасық немесе шпательмен тітіркендіру арқылы демін алдыру. 2.Салқын су шашу,кұйрығынан шапалақтау. 3.Ылғалдатылған оттегінберу. Баланың жағдайы жақсарған соң кальций препараттарынберу. Құрысып-тырысудағыкөмек: 1.Баланы жұмсақ жерге жатқызып,басын,қол-аяғын жарақаттанудан сақтау,басын бір жаққа бұру. 2.Сабырлы жағдай жасау,қысып тұрған қиімдерін ағыту. 3.Таза ауа жеткізу. 4.Дене құрысып-тырысқанда берілетін дәрілер: реланиум 0,1мл/бала жасына, дроперидол немесе 25%магнезия сульфаты 0,1-0,2мг/кг денесалмсағына,ГОМК 5-100мг/кгденесалмағына. 5.Ылғалдатылғаноттегінберу. Денесініңқұрысып-тырысуыбасылғансоңбалағатәттішәй,жемісшырындарыберіледі.Егер,бала жасандытамақтанатынболсасиырсүтіншектеукерек,себебіқұрамындафосфаттаркөп,көкөністендайындалғанқосымшатамақберіледі. Денеқұрысып-тырысуынанкейін3-4күнөткенсоңрахитқақарсыемтағайындалады.10%аммонийхлоридерітіндісіацидозжасауүшінберіледі. Алдыналу.Рахиттіңпрофилактикасыменқатарөткізіледі,емалыпжүргендеқанныңбиозимиялыққұрамынтексеріптұрукерек. 4.Спазмофилияныңклиникасыменасқынулары. Эклампсия-спазмофилияныңеңауырклиникалықтүрі,барлықбұлшықеттерініңклонико-тоникалыққұрысыптырысуменсипатталады.Алдыменқұрысып-тырысубеттің,көзайналасының,мойынныңбұлшықеттеріненбасталадыда,барлықденеге,аяқ-қолдарынатарайды. Баланыңтынысытарылып,көгеріп,ауызынанкөбікағады,есінжоғалтады,өзеркінентысүлкенжәнекішідәретішыққаныбайқалады. Осыкезеңдедемалысыменжүрексоғысытоқтапқалып,балаөліпкетуімүмкін.Ұстамакейдебірнешесағатқасозылады. 5.Конституцияаномалиялары,түрлері,патогенезі. |