анатомия ом. поиск анатомия 100. 2. Кп білікті буына жатады шартрізді буындар (articulatio spheriodea), жаатрізді буындар (articulatio cotylica), жалпа буындар (articulatio planae), тостаан
 Скачать 0.66 Mb.
|
|
53. Бауырдың ішастарға қатынасы:// мезоперитонеалды 54. Қабылдау бөліміне 72 жастағы науқас түсті. Оң жақ қабырғаасты ауыратынына шағымданды.Дәрігер перкуссия жасау кезінде бауырдың үлкейгендігінін анықтады.Қалыпты жағдайда бауырдың төменгі шекарасын көрсетіңіз// оң жақ бұғана орта сызығы б-ша қабырға доғасынан аспайды,оң жақ алд. қолтық сызығы б-ша10 қаб.шеміршегі,ортаңғы сызық б-ша семсер мен кіндік ортасындағы нукте . 55. Бауыр үлесшесінің ортасынан өтетін құрылымды көрсетіңіз:// артерия, вена 56. Ұйқыбез бөлімдерін атаңыз:// 3 дұрыс жауабымен денесі-corpus,басы-caput,құйрығы-cauda 57. Ұйқы безінің экзокриндік бөлімінің құрылысы:// түтікті-альвеоларлы без 58. Вирсунгов деп аталатын өзекті көрсетіңіз:// ductus pancreatus 59. Ұйқыбезінің бетін көрсетіңіз:// 3 дұрыс жауабымен facies anterior-алдыңғы,posterior-артқы,inferior-төменгі 60. Ұйқыбезінің ішастарға қатынасы:// экстраперитонеалды 61. Ұйқыбезі алдынан қандай мүшемен жанасады://асқазан 62. Науқас іш жарақаты, ұйқыбезінің құйрығы және оның артындағы ағзалардың жарақатануымен хирургия бөлімшесіне түсті. Осы жарақатанған ағзаны көрсетіңіз//сол бүйректің жоғарғы ұшы,сол бүйрекүсті безі 63. Ұйқыбезінің қызметі://қанға инсулин мен глюкагон бөліп,көмірсу алмасуына қатысу;асқорыту ферменттерін бөлу 64. Ұйқыбез басының артында орналасатын құрылым:// төменгі қуыс вена,қақпа венасының бастапқы бөлімі 65. 70 жастағы науқаста,сарғаю пайда болды. Тексеру кезінде ұйқыбезінің ісігі анықталды. Ісіктің мүмкін болатын орнын (локализация) көрсетіңіз//ұйқы без басы 66. Шықшыт безінің топографиясы:// 3 дұрыс жауабымен :алдынан-,артынан-,жоғарыдан-бет доғасы 67. Шықшыт безінің шығару өзегі (ductus parotideus) ашылады://ауыз кіреберісіне екінші жоғарғы азу тіс деңгейі 68. Төменгі жақ асты безінің шығару өзегі (ductus submandibularis) ашылады:. өзек тіласты жүгеншігің бүйір қапталында тіласты бүртігіне кішкене тесікке ашылады 69. Тіласты сілекей безінің топографиясы:// төменгі жақ-тіласты бұлшықетінде,тікелей ауыз қуысы түбінің шырышты қабаты астында орналасқан 70. Ішастар қуысына анықтама беріңіз://париетальды және висцеральды ішастар арасындағы саңылау 71. Іш қуысын жоғарғы және төменгі қабатқа (этаж) бөлетін құрылым:// colon transversum-көлденең тоқ ішек 72. Іш қуысының жоғарғы қабатында (этаж) орналасатын кеңістіктерді атаңыз:// 3 дұрыс жауабымен.bursa omentalis,hepatica,pregastrica 73. Төменде аталғандар мүшелер интраперитонеальды орналасқан:// 3 дұрыс жауабымен.colon transversum,ventriculus,ileum 74. Төменде аталған мүшелер мезоперитонеальды орналасқан:// hepar ,colon descendes,pancreas 75. Ретроперитонеальды (ішастар артында) орналасқан мүшелерді атаңыз://pancreas,ren,aorta,gl.suprarenalis 76. Кіші шарбының құрамына келесі байламдар кіреді://lig.hepatogastrium, lig.hepatoduodenale 77. Бауыр қалтасы мен асқазан алды қалтасын бөлетін құрылым:// lig.falciforme hepatis 78. Шарбы қалтасы жоғарыда шектелген://lobus caudatua hepatis 79. Оң және сол жақ шажырқай қойнауы бір-бірінен бөлінген://аш ішек шажырқайы,radix mesenterii 80. Оң жақ шажырқай қойнауы түзілген:// 3 дұрыс жауабымен:оң жақтан-жоғарылаған жиек ішек,жоғ-көлденең ішек шажырқайы,сол ж\е төменнен-аш ішек шажырқайы 81. Сол жақ шажырқай қойнауы түзілген://оң жақ-аш ішек шаж.,жоғ-көлденең жиек ішек,сол жақтан-төмендеген ,сигма ішек 82. Recessus lienalis түзілген:// алдынан-асқазан-көкбауыр байламы,артынан-көкет-көкбауыр байламы 83. Сол жақ бүйір өзек түзілген://іштің бүйір қабырғасы ,төмендеген тоқ н\е жиек ішек 84. Шарбы қалтасы артынан шектелген://іш қуысының артқы қабырғасын жабатын париетальды ішастар 85. Бауыр қалтасы шектелген://жоғ-көкет,мед-орақ тәрізді байлам,арттан-тәждік байлам,төменнен-үлкен шарбы 86. Ауыз қуысының ұсақ сілекей бездерінің топтарын атаңыз (екі дұрыс жауабы бар)://gl.labiales,molare,buccales,palatinae,linguales 87. Бөлетін сөлдерінің сипатына байланысты жіктеледі (екі дұрыс жауабы бар):// 88. Іш қуысының жоғарғы қабатында (этаж) орналасатын мүшелерге жатады (екі дұрыс жауабы бар)://ventriculus,hepar,vesica fellea,lien,pars superior duodeni 89. Іш қуысының төменгі қабатында (этаж) орналасатын мүшелерге жатады(екі дұрыс жауабы бар)://1)ceacum,colon ascendence,colon descence, 2)pars horizontalis duodeni,jejunium,ileum 90. Үлкен шарбының туындыларын (байламдар) атаңыз(екі дұрыс жауабы бар)://lig.gastrolienalis,lig.gastrorenalis 91. Асқазан жарасының тесілуіне байланысты ота кезінде тексеру нәтижесінде асқазанның алдыңғы қабырғасынан патология анықталған жоқ. Асқазанның артқы қабырғасын тексеру қажеттілігі туындады. Сұрақ: Топографиялық ерекшелігін ескере отырып, асқазанның артқы қабырғасын қандай анатомиялық құрылым арқылы тексеруге болады?// бауыр он екі елі ішек байламының бос оң жақ жиегінде орналасқан foramen epiploideum-мен,шарбы қалтасы 92. Ауруханаға науқас оң жақ қабырға асты аймағының пышақ жарақатымен келіп түсті. Ота кезінде бауырдың оң жақ үлесінің жарақттанғаны анықталды. Топографиялық ерекшелігін ескере отырып, бауыр жарақаттануында қан бауыр қалтасынан қандай бағытта таралуы мүмкін. Сұрақ: Бауыр қалтасының байланысын көрсетіңіз.//бауырлық қалта асқазан алды қалтасымен және оң жақ бүйір өзекпен байланысады 93. Өт тасы ауруына байланысты науқасқа ота жасау барысында жалпы өт өзегін тексеру қажет болды. Жалпы өт өзегінің топографиясын ескере отырып, келесі сұраққа жауап беріңіз. Сұрақ: Жалпы өт өзегінің қандай ішастар туындысының құрамында болатындығын және синтопиясын түсіндіріңіз://lig.hepatoduodenale құрамында,оңнан солға қарай жалпы өт өзегі,қақпа венасы,меншікті бауыр артериясы 94. Құрсақ қуысының жоғарғы және төменгі қабат арасындағы шекараны көрсетіңіз//көлденең жиек ішек 95. Абдоминалдық хирургия міндеттерінің бірі жарақатқа шығарылған мүшеде ота жасау.Қосымша жұмылдырусыз алдыңғы құрсақ қабырғасының лапротомды тілігіне шығаруға болатын мүшелерді атаңыз// 96. Бауырдың орақ тәрізді байламы қандай құрылымдарды бөлетінін көрсетіңіз// бауыр және асқазан алды қалтасы 97. Құрсақ қуысының оң жақ бүйір каналы қандай түзіліспен байланыспайды :// 98. Өт қалтасына жанаспайтын құрылымды көрсетіңіз:// байланысады:ішастар,бауыр 99. Құрсақ қуысы жарықтарының пайда болатын орнын көрсетіңіз:// 100. Бауырды сегментке бөлудің түп негізінде не жатқанын көрсетіңіз:// 101. Іштің алдыңғы қабырғасынан өт қуық түбінің нүктелік проекциясын көрсетіңіз// 102. Соңғы байланыстың жиі нұсқасын анықтаңыз// 103. Тілдің жапырақтәрізді бүртіктерінің орналасқан орнын көрсетіңіз://тілдің бүйір қабырғаларында,тұзды-тәтті сезеді 104. Тілді алға және төмен тартатын бұлшықетті көрсетіңіз:// m.genioglossus-иек-тіласты бұлшықеті 105. Өңештің алдында жататын анатомиялық құрылымды көрсетіңіз // кеңірдек,қайырылма көмей нерві-n.laryngeus recurrens sinister,жалпы ұйқы артериясы-a.carotis communis,кеңірдек айырығы-bifurcatio tracheae,сол басты бронх-bronchus principialis sinister,жүрекқап-pericardium,ішастар 106. Асқазан кіші иінінің аймағында неғұлым көп қандай ірі қатпарлар кездеседі:// plicae mucosae gastricae 107. Асқазаның үлкен иінінен бастау алатын байламды көрсетіңіз://lig.gastrolienalis,lig.gastrocolicum 108. Жұтқыншақ арты кеңістіктен іріңнің өту жолын көрсетіңіз://мойын омыртқаларымен ,бүйір қабырғасы :мойын манында орналасқан ірі қаңтамырлармен және кезбе нерв n.vagus шектейді 109. Тіл бұлшықеті қандай топқа бөлінетінін көрсетіңіз:// скелеттік(m.styloglossus,m.hyoglossus,m.genioglossus),меншікті(m.longitudinale superior et inferior,m.transversus et verticals linguae) 110. Жұту процесі кезінде жұтқыншақтың мұрындық бөлімі басқа бөлімдерден не арқылы бөлініп тұрады:// uvula palatinea 111. Бұлшықет қабығының дөңгелек қабаты асқазанның қай бөлімінде неғұрлым жақсы дамығанын көрсетіңіз:// асқазан мен он екі ішек тұсында 62.Ұйқыбезінің ішастарға қатынасы://экстраперитонеалды ӘЙЕЛ ЖЫНЫС ЖҮЙЕСІ БОЙЫНША СҰРАҚТАР Бір дұрыс жауабымен 1. Жатыр түтігінің бөлімдерін атаңыз:Жатыр бөлігі(pars uterine); Жатыр түтігінің қылқасы (isthmus tubae uterinae);Жатыр түтігінің кеңжері(ampulla tubae uterinae) infundibulum Құйғышы 2. Аталық бездің ішастарға қатынасы ұрық эпителимен жабылған 3. Аналық бездің байламдарын атаныз: lig.ovarii proprium(ана бездің меншікті байламы),lig.suspensorium ovarii 4. Жатырдың бекітуші аппараттарына жатады: lig. Teres uteri, lig.cardinalia, іш қуысы қысымы, параметрий, несеп-жыныс көкетінің бұлшықеттері 5. Овуляция дегеніміз ол: жетілген фолликуланың жарылуы нәтижесінде, аналық жыныс жасушасының шығып,анабезден жатыр түтігіне өту. 6. Овариальды-етеккір циклі дегеніміз ол: Аналық жыныс жүйесінің қызметі мен құрылысының циклдық өзгерістері 7. Овариальды-етеккір циклінің етеккір фазасында өтетін үдерістер: Жатырдың шырышты қабығынан беткей қабатының қанмен бірге ажырап, жыныс жолдарынан менструация түрінде шығуы 8. Овариальды-етеккір циклінің етеккір арты фазасында өтетін үдерістер: эстрогеннің әсері жағдайында эндометрийдің функциялық қабатының қалпына келіп, қалыңдауы, сонымен қатар бездердің де қалрына келуі. Менструация басталғаннан 5ші күннен басталып, 14-15 күнге дейін созылады 9. Овариальды-етеккір циклінің етеккір алды фазасында өтетін үдерістер: Сары дене гормоны прогрестерон әсері жағдайында секреция фазасында эндометрийдің қалыңдап, ұрықтанған жыныс жасушасының оған енуіне дайындалуы. Менструация циклінің 15-28 күндерін қамтиды 10. Периметрий бұл: .Жатырдың сыртқы қабаты. Периметрий бұл: жатырдың сірлі қабығы(жатырдың сырты қабаты),tunica serosa н.е периметриум,жатырды жабатын ішастар табағы.Сірліасты негізі жатырдың бүйір қабырғасы мен мойны аймағында ғана ішастар,жатырдың жалпақ байламы,lig.latum uteri жалғасады. 11. Параметрий тұрады: борпылдақ шелмай. Жатыр маңы тіндерден.Жатыр мойнының айналасында, әсіресе бүйірінде ,ішастардың астында қоймалжың дәнекер тін- жатыр маңындағы шелмай,parametrium,орналасқан Ситуациялық есептер 12. Есеп 1.Жас әйел адамда анабез кистасына байланысты ота жасағаннан кейін жамбас астауының қабыну белгілері пайда болды; жамбас аймағындағы ауырсыну,дене қызуының көтерілуі, жалпы делсалдық. Параметрит диагнозы қойылды. Сұрақ: Бүйір параметрийден қабыну дерісінің таралу аймағын көрсетіңіз: бүйір шелмай кеңістігі 13. Есеп 2. Ауруханаға жас әйел адам түтіктік жүктіліктің үзілуі белгілерімен келіп түсті. Ультрадыбыстық тексеру кезінде кіші жамбас астауында жатыр арты ұңғылда экссудат жиналғаны анықталды. Қынап арқылы қарау кезінде дуглас симптомы (+) анықталды. Диагностикалық мақсатта гинеколог пункция жасау керек.Сұрақ: Дәрігер қандай құрылымнан пункция жасау қажет және жауапты негіздеңіз: Жатыр мойны қынапқа еңген жерінде, алдыңғы және артқы ерін аралығында жатыр күмбезі орналасқан. Артқы күмбездің сыртқы жағынан ішастар жауып тұрады. Осы артқы күмбез арқылы пункция жасасақ, ішастар қуысына түсе аламыз. Кез-келген сұйықтық (қан, ірің) осы тік ішек-жатыр ұңғылында (excavatio rectouterina) немесе Дуглас атты ұңғылында жиналады. Қынап арқылы шприцті еңгізіп, артқы күмбез арқылы пункция жасаймыз. 14. Есеп 3. Ауруханаға жас әйел адам түтіктік жүктіліктің үзілуі белгілерімен келіп түсті. Ультрадыбыстық тексеру кезінде кіші жамбас астауында жатыр арты ұңғылда экссудат жиналғаны анықталды. Қынап арқылы қарау кезінде дуглас симптомы (+) анықталды. Диагностикалық мақсатта гинеколог пункция жасады, бірақ тесіп өту белгісі және экссудат анықталған жоқ. Сұрақ дуглас кеңістігін пункция жасау кезіндегі айқын кедергінің болу себебін немен ? Дуглас кеңістігінде абсцесстің толуымен Или Тоқ ішектің соңғы бөлімінің Дуглас кеңістігіне пролапсынан пункция кезінде еш нәрсе анықталмады. Екі дұрыс жауабымен: 1. Жатырдың топографиясы: несеп қуық бос кезінде жатыр түбі алға қарай бағытталған, ал алдыңғы беті алға және төмен қараған, бұл қалып anteversio деп аталады. Жатыр денесі алға иіліп, жатыр мойны мен арасында бұрыш түзеді, бұл бұрыш алға ашылған anteflexion деп аталады 2. Жатырдың сыртқы құрылысындағы құрылымдарды атаныз: fundus uteri, corpus uteri, cervix uteri, margo uteri (dexter et sinister) 3. Қынап топографиясының ерекшеліктерің атаныз: жоғары шеті жатыр мойнын каусырып, ал төменгі тесік ostium vaginae арқылы қынап кіреберісіне ашылады/кішкене артқа иілген , оның бойлық білігі жатырмен бірге алға қараған тұйық бұрыш жасайды Үш дұрыс жауабымен 1. Сыртқы әйел жыныс мүшелерін атаныз: Қасаға,үлкен және кіші жыныс ернеулері,қынап кіреберісі,үлкен және кіші кіреберіс безі,деліткі clitoris, vestibulum vagina, glandulavestibularis major (Bartolini), glandulavestibularis minors, mons pubis, labia majora pudendi, labia minora pudendi 2. Аналық бездің сыртқы құрылысы: Медиалды және латеральды бет,артқы жиегі(margo liber.margo mesovaricus),түтікті шеті(extremitas tubaria),жатырлық шеті(ex.uterina). 3. Несеп жыныс көкетінің бұлшықеттері m.bulbospongiosus, m.ishiocfvernosus, m.transversus perinea profundus Еркек жыныс мүшесі: Бір дұрыс жауабымен: 1. Несеп шығару өзегінің рars prostatica бөлімінің анатомиялық ерекшеліктерін атаныз://Несеп қуыққа жақын Ұз 3 см.артқы қабырғасында (colliculus seminalis, utriculus prostaticus, sinus prostaticus) қуықасты безін тесіп өтетін қуыққа жақын бөлімі. 2. Несеп шығару өзегінің pars membranacea бөлімінің анатомиялық ерекшеліктерін атаныз:// бұл қысқа өте тар бөлігі ұз1-1,5 .несеп шығаратын өзектің жарғақты бөлігі қуық асты без ұшынан жыныс мүшесінің буылтығына орналасады, несеп-жыныс көкетінің бұлшықеттерімен қоршалған., несеп шығаратын өзектің алдында шат аралық көлденең жалғамасы, несепқуықтың тамырлық өрімі және қасаға симфизі жатады.Шат аралықтың терең көлденен бұлшықеті қалындаған бүйірінен буылтық-несеп шығаратын өзек бездері (куперов) орналасады, түтіктері несеп шығаратын өзектің кеуекті бөлігінің бастапқыда ашылады. 3. Несеп шығару өзегінің pars spongiosa бөлімінің анатомиялық ерекшеліктерін атаныз://ең ұзын бөлігі, жыныс мүшесі кеуекті денесінің қалындығына өтеді.Тек тері мен борпылдақ дәнекер тінді шелмаймен қоршалған. 4. Ерлердегі несеп шығару актісінің негізгі кезеңдерін атаныз://M.detrusor urenae несепті қуықтан сығып шығарады,қуық асты безінің бұлшықетті бөлімі және несеп шығару өзегінің m.sphincter vesicae,m.sphincter uterae босаңсиды ,несеп өзекке түседі. тарылу және кеңею жерлері, тарылу жерлері Еркек несеп шығарғыш өзегі S- тәрізді иіліп 3 кезең: 1)еркек несеп шығаратын өзектің ішкі тесігі аймағында 2) несеп жыныс көкетінен өткен жерінде 3)еркек несеп шығаратын өзектің сыртқы тесік аймағында. Кең жерлері 1) қуықасты без бөлігінде 2) жыныс мүшесінің буылтығында 3) құйрық тәрізді шұнқырда (fossa navicularis urethras. 5. Оң және сол жақ атабезді ажырату белгілері:// жоғарғы полюсына caput epididymidis жанасады, алдыңғы жиегі бос, corpus epididymidis артқы жиегіне жанасады, бүйір бетінде аталық безбен оның қосалқысының аралығында sinus epididymidis пайда болады 6. Атабез стромасы тұрады://ақ қабық (tunica albuginea) , орталығы ( mediastinum testis), қалқашық( septula testis) 7. Аталық без паренхимасы тұрады://.Қысқа тік өзекше( tubuli seminiferi recti) иректелген өзекше( tubuli seminiferi contorti),. 8. Несеп шығару өзегінің ең кен бөлімі://жыныс мүшесі басының буылтығы кеуекті бөлігі (pars spangiosa) 9. Spermium ның түзілетін орны//tubuli seminiferi controli 10. Ұрық шығару жолдары басталады:// tubuli seminiferi recti 11. Бульбоуретральды бездердің топографиясын көрсетініз:// құрлысы бойынша альвеолярлы-түтікшелі. Шығару өзектері зәр шығару түтігінің жоғарғы бөлігіне ашылады.Секреторлық бөлімдері шырышты жасушалардан тұрады . Бездердің кенейген альвеолары эпителий жазық , ал қалған бөліктері текшелі немесе призмалық.Секреторлық бөлімде жазық бұлшықет жасушалары шоғыры бар дәнекер тінінде орналасады.Бульборалды бездер шат аралығының көлденен бұлшық тереңде орналасқан. 12. Ұрық шылбырының құрамы://шәуіт шығаратын түтік , қан және лимфа тамырлары , нервтер , атабезді котеретін бұлщықет пен қабықтар 13. Аталық без жабылған://фиброзды ақ қабық (tunica albuginea) , ұма (scrotum). 14. Ұрық шығару жолдарының дұрыс реттілігін танданыз//tubuli seminiferi controli, tubuli seminiferi recti, rete testis, ductus efferentes testis, dustus epididymidis,epididymidis,ductus deferens,vesicula seminalis,ductus excretorius, ductus ejaculatorius,uretra masculina. 15. Ұрық шығару өзегінің шырышты қабаты сипатталады:// 3-5 бойлық қатпарлары бар, ампула аймағында шырышты қабық (diverticulum ampullae) түзіледі. 16. Ұрық шығару өзегінің бұлшықеттеі қабаты сипатталады:// қиғаш бағытталған ішкі циркулярлы, сыртқы бойлық бағытталған біріңғай салалы жасушалы шабаттардан тұрады. 17. Ерлерде несепті шығару бұзылысы келесі құрылымның гипертрофиясында болады:// қуықасты безі(prostate) isthmus prostatae Екі дұрыс жауабымен 1. Қуық асты безінің синтопиясы:// алдыңғы беті қасаға симфизіне бағытталған (pubic symphis),артқы беті тік ішекпен (rectum) ,жоғарғы бөлігі несепқуықпен (vesica urinaria), бездің негізгі артқы бөлімінде шәует қуықшаларымен (vesicular seminalis). 2. Ductus deferens-тің бөлімдері:// 1)шаптық жамбастық бөлігі 2)ата бездік шылбырлық 3. Vesicular seminalis-тің топографиясы:// 1)қуық асты безінің жоғары, несеп қуықтың артқы және бүйір жағында 2)кіші жамбас астауында шәуіт шығару түтігінің ампуласының бүйір жағында. 3 жауаппен. 1. Несеп шығару өзегінің бөлімдері://қуықасты бөлігі (pars prostatica),жарғақты бөлігі (pars membranacea), кеуекті бөлігі (pars spongiosa) 2. Аталық без қосалқысының қызметтерін атаныз:// 1)сперматозоидтардың үшін резервуары болып табылады.Осы жерде жасушалар жинақталып жетіледі 2)сперматозоидтардың жұқа қабатын гликокаликс өндіреді.3) өзек эпителий сперматозоидтардын қозғалысына ықпал ететін сұйықтық өндіреді. Бір дұрыс жауабымен: 1.ЕСЕП Шап-ұмалық жарығымен 46 жастағы ер адам жоспарлы отаға ауруханаға түсті. Беткей шап сақинасы диаметрі үлкейген. Шап өзегіне жасалатын пластика түрін таңдау үшін хирург шап-ұмалық аймақтың қабаттық құрылысын білу қажет. Сұрақ: ұманың қабаттарының дұрыс реттілігін көрсетіңіз// тері cutis, бұлшықеттік қабық tunica dartos,сыртқы шәует шандыры fascia spermatica externa,аталық безді көтеретін бұлшықет шандыры fascia cremasterica ,аталық безді көтеретін бұлшықет m.creamaster , ішкі шәует шандыры fascia spermatica interna, аталық бездің қынапты қабығы tunica vaginalis testis:lamina parieatalis ,lamina visceralis. 2.ЕСЕПШап-ұмалық жарығымен 46 жастағы ер адам жоспарлы отаға ауруханаға түсті. Беткей шап сақинасы диаметрі үлкейген. Шап өзегіне асалатын пластика түрін таңдау үшін хирург шәует шылбырының құрылым ерекшеліктерін білу қажет. Сұрақ: Шәует шылбырын құрамына кіретін құрылымдарды көрсетіңіз// Ductus deferents, arteria testicularis,arteria deferencialis,plexus venosus, лимфа тамырлары және нервтер. АСҚОРЫТУ ЖҮЙЕСІ БОЙЫНША СҰРАҚТАР Бір дұрыс жауабымен: Жоғарғы еріннің төменгі ерінге ауысатын жеріндегі құрылымды көрсетіңіз:// comissura labiorum Ауыз көкеті неден түзілгенін көрсетіңіз://жұп m.mylohyoideus Сavitas oris propria-ның артқы жағында орналасқан құрылым//fauces Аран орналасқан бөлімді көрсетіңіз:// ауыз қуысы мен жұтқыншақ Vestibulum oris-тың қабырғасы// сыртынан-ерін және ұрт, ішінен-тіс және қызылиек; Dentes permanents-н формуласы және алмасу мерізімі:// 2123; 6-7 жас Ductus sublingualis-н қайда ашылатынын көрсетіңіз:// ауыз қуысы, екі жақтан тіласты бүртігіне; Жұтқыншақтың скелетопиясы:// бас сүйегінің негізінен СVI-VII дейн Жұтқыншақтың мұрындық бөлігінің қызметін көрсетіңіз:// тыныс алу Жұтқыншақтың бойлық бұлшықетін көрсетіңіз:// m.palatopharyngeus, m.stylopharyngeus Өңештің бұлшықетті қабатының құрылысын көрсетіңіз:// сыртқы бойлық(stratum longitudinale), ішкі –дөңгелек немесе (ішкі- циркулярлы) (stratum circulare) / Өңештің скелетотопиясы:// СVI - ThXI Емханада долихоморфты типті ересек ер адамды қабылдау кезінде дененің тік жағдайында рентгенологиялық әдіспен осы түрге тән асқазан пішінін анықтады.Осы пішінді көрсетіңіз:// шұлық тәрізді Дәрігер невропатологқа науқас тамақ жұтылудың қиындауына және тіл түбінің ауырсынуына шағымданады.Қарау кезінде тілдің алға жылжуының қиындауы және бір жаққа ауытқуы байқалады.Бұл симптоматика қай бұлшықеттің қызметінің бұзылғанын көрсетеңіз//иек- тіл бұлшықеті Еpigastrium және mesogastrium арасындағы шекараны көрсетіңіз:// X қабырға шетімен горизонтальды сызық арасы Mesogastrium және hypogastrium арасындағы шекараны көрсетіңіз:// spina iliaca anterior superior мен горизонтальды сызық арасы Ортаңғы бұғана сызық арқылы іштің алдыңғы қабырғасын қанша аймаққа бөледі// 9 Іш қуысының жоғарғы қабырғасын көрсетіңіз:// диафрагма Іш қуысы қандай кеңістіктерден тұратындығын көрсетіңіз:// Іш қуысы және іш қуыс артындағы кеңістік Іштің қабырғасын көрсетіңіз:// алдыңғы-бүйір,белдік Іштің бүйір қабырғасының бедеріне негізгі маңыз беретін құрылымды көрсетіңіз:// ?m. obliguus externus abdominis және оның апоневроз? Өт тасы ауруына байланысты науқасқа ота жасау барысында жалпы өт өзегін тексеру қажет болды. Жалпы өт өзегінің топографиясын ескере отырып, келесі сұраққа жауап беріңіз. Сұрақ: Жалпы өт өзегінің қандай ішастар туындысының құрамында болатындығын және синтопиясын түсіндіріңіз:// ?Ішастар- кіші шарбының lig.hepatoduodenale арқылы,синтопиясы:он екі елі ішек,ұйқы безімен(артында қақпа венасы,сол жағында ортақ бауыр артериясымен) шектеседі? Несепағарға және бүйрекке ота жасау үшін сүйекті ориентирлерді көрсетіңіз:// XI и XII қабырға Өңештің асқазанға ауысатын жерін көрсетіңіз:// ThXI Асқазанның қышқылдық ортасын қалтқы бөлімінен бөліп тұратын құрылымды көрсетіңіз:// valvula pylorica Жалпы өт өзегі және ұйқыбез өзегі он екі елі ішектің қай бөліміне ашылатын көрсетіңіз:// pars descendens Пейер табақшалары қай мүшеде орналсқанын көрсетіңіз//мықын ішекте(жіңішке ішек) Құрт тәрізді өсіндінің төмен орналасуы жиілігінің кездесуін көрсетіңіз:// 40-45% Тоқ ішектің қалған бөліктерінен ,көлденең жиек ішектің қандай белгісі арқылы анықтаймыз?// интраперитонеальнды ішастарға қатынасы, шажырқайдың болуы Ішектің шырышты қабығының қабырғасы қандай қызмет атқаратынын көрсетіңіз:// сіңірілуі, секреторлы Ректоския орындау (тік ішектің шырышты қабатын тексеру) барысында проктолог тік ішектің сагиттальды жазықтықта екі иілімнің болуы бар екендігін есте ұстауы қажет? Осы иілімді көрсетіңіз:// жоғары - flexura sacralis және төменгі-flexura parienalis Бауырдың висцеральды бетінде ажыратылатын үлестер:// сол үлесі lobus hepatis sinister,оң үлесі lobus hepatis dexter,шаршы үлесі lobus quadratus,құйрықтық үлес lobus caudatus Өт қуық түтігі қайда ашылады:// жалпы өт өзегіне Қабылдау бөліміне 72 жастағы науқас түсті. Оң жақ қабырғаасты ауыратынына шағымданды.Дәрігер перкуссия жасау кезінде бауырдың үлкейгендігінін анықтады.Қалыпты жағдайда бауырдың төменгі шекарасын көрсетіңіз// горизонталді сызық шетінен оң жақ қабырға бұрышы Бауыр үлесшесінің ортасынан өтетін құрылымды көрсетіңіз://? орталық вена? Ұйқы безінің экзокриндік бөлімінің құрылысы:// күрделі- альвеолярлы(түтікті) Вирсунгов деп аталатын өзекті көрсетіңіз:// ductus pancreaticus Асқазан жарасының тесілуіне байланысты ота кезінде тексеру нәтижесінде асқазанның алдыңғы қабырғасынан патология анықталған жоқ. Асқазанның артқы қабырғасын тексеру қажеттілігі туындады. Сұрақ: Топографиялық ерекшелігін ескере отырып, асқазанның артқы қабырғасын қандай анатомиялық құрылым арқылы тексеруге болады?// бауыр-он екі елі ішек байламының бос оң жақ жиегінде орналасқан foramenepiploicum-мен шарбы қалтасы арқылы Ұйқыбезінің ішастарға қатынасы:// экстраперитонеалді Ұйқыбезі алдынан қандай мүшемен жанасады:// асқазанмен Науқас іш жарақаты, ұйқыбезінің құйрығы және оның артындағы ағзалардың жарақатануымен хирургия бөлімшесіне түсті. Осы жарақатанған ағзаны көрсетіңіз//сол жақ бүйрекүсті безі және сол жақ бүйректің жоғарғы бөлімі Ұйқыбезінің қызметі:// эндо- және экзокриндік секреция Ұйқыбез басының артында орналасатын құрылым:// төменгі қуыс венасы,қақпа венасының бастапқы бөлігі Шықшыт безінің шығару өзегі (ductus parotideus) ашылады:// жоғарғы жақтың екінші үлкен азу тіс қарсысында ауыз алдында ашылады. (Ауыз кіре берісі Vestibulum oris) ауыз кіреберісіне екінші жоғарғы үлкен азу тіс деңгейіне Төменгі жақ асты безінің шығару өзегі (ductus submandibularis) ашылады:// өзек тіл жүгеншігінің қасында тіласты бүртігіне кішкене тесікке ашылады Тіласты сілекей безінің топографиясы:// m.mylohyloideus үстінде, ауыз қуысы түбінде орналасады Ішастар қуысына анықтама беріңіз:// париеталды және висцералды бөліктерінің арасындағы қуыс Іш қуысын жоғарғы және төменгі қабатқа (этаж) бөлетін құрылым:// colon transversum, mesocolon transversum Төменде аталған мүшелер мезоперитонеальды орналасқан:// тоқ ішектің төмендеген және жоғарылаған бөлігі, тік ішектің ортаңғы 1/3 бөлігі және т.Б hepar,colon descendens,pancreas Ретроперитонеальды (ішастар артында) орналасқан мүшелерді атаңыз:// pancreas,ren,aorta,glandula suprarenalis Кіші шарбының құрамына келесі байламдар кіреді:// Бауыр-асқазан және бауыр lig.hepatogastricum -12 елі ішек байламдары, lig.hepatoduodenale Бауыр қалтасы мен асқазан алды қалтасын бөлетін құрылым:// Орақ тәрізді байлам(lig.falciforme) Шарбы қалтасы жоғарыда шектелген:// lobus caudatus hepatis Оң және сол жақ шажырқай қойнауы бір-бірінен бөлінген:// radix mesenerii, шажырқай түбірі Сол жақ шажырқай қойнауы түзілген:// сол жағында төмендеген жиек ішек және сигма, оң жақта аш ішек, жоғарыда көлденең ішек Талақтық ұңғыл түзілген: алдынан асқазан-көкбауыр байламы, артынан- көкет-көкбауыр байламы Сол жақ бүйір өзек шектелген: сол жақта іш қуысының бүйір қабырғасымен төмендеген жиек ішек арасында Шарбы қалтасы артынан шектелген:// Іш қуысының алдыңғы қабырғасы жабатын,париетальды ішперде Бауыр қалтасы шектелген:// Жоғарыда көкетпен, медиальды бауырдың орақ тәрізді байламы, арттан тәждік байлам, төменнен көлденең жиек ішек және оның шажырқайы Клиникаға науқас бауыр паренхимасының зақымдалуымен болған оң жақ қабырға астының пышақ жарақатымен келіп түсті. Бауыр қалатасының құрылысын және байланысын ескере отырып, қан қандай бағытқа ағуы мүмкін?// бауырлық қалта асқазан алды қалтасымен және оң жақ бүйір өзекпен байланысады 61. Ішастар арты кеңістігінің алдыңғы қабырғасы түзілген: париетальды ішастармен 62. Өттүтігі қайда ашылады: жалпы өттүтігіне Екі дұрыс жауабымен: Ас қорыту түтігі қабырғасының екі ішкі қабатын көрсетіңіз// t.mucosa,t. submucosa Доғаларды құрайтын жұмсақ таңдайдың бұлшықетін көрсетіңіз:// m.palatoglossus,m.palatopharyngeus Пирогова-Вальдейера сақинасының құрылымдарын көрсетіңіз:// tonsilla pharyngea, tonsilla lingualis,tonsilla tubaria, tonsilla palatina Жұтқыншақтың бұлшық ет қабығына қан құйылу бойынша операция кезінде, зақымдану аймағын анықтау үшін жұтқыншақтың бойлық бұлшық еттерін бөлу қаж еттілігі туындады. Осы бұлшықеттерді көрсетіңіз.// M.stylopharyngeus; M.palatopharyngeus-? Өңештің кеуделік бөлігігінің жоғарғы 1/3 бөлімінің алдында жататын құрылымды көрсетіңіз:// a. carotis communis, n. reccurens sinister? Жұтқыншақарты кеңістікте орналасқан құрылымды көрсетіңіз:// жұтқыншақ лимфа түйіндері, қайырма нерв? Асқазанның қақпашық (шығаберісі) бөлімдерін көрсетіңіз:// қақпалық үңгіржәне қақпалық өзегі Ауыз қуысының ұсақ сілекей бездерінің топтарын атаңыз (екі дұрыс жауабы бар): gl.buccales, gl.palatinae, gl.molares, gl.linguales, gl. labiale Бөлетін сөлдерінің сипатына байланысты жіктеледі (екі дұрыс жауабы бар):// ақуыздық сөл мен шырыл бөлетін сөлдер; аралас сөл (сірлі-шырышты) бөлетін бездер Іш қуысының жоғарғы қабатында (этаж) орналасатын мүшелерге жатады: асқазан, бауыр, көкбауыр Іш қуысының төменгі қабатында (этаж) орналасатын мүшелерге жатады(екі дұрыс жауабы бар):// Үлкен шарбының туындыларын (байламдар) атаңыз(екі дұрыс жауабы бар):// lig.gastrocolicum, lig.gastrolienalis, 13. spatium retroperitonealis-тің қабырғаларын көрсетіңіз : алдынан париетальды ішастардың артқы бөлігі, Үш дұрыс жауабымен: Тілдің меншікті бұлшықеті// m.longitudinalis superior, m.longitudinalis inferior, m.transversus, m.verticalis; Іш қуысының жоғарғы қабатында (этаж) орналасатын кеңістіктерді атаңыз:// бауыр қалтасы-bursa hepatica, ұйқыбез қалтасы-bursa pregastrica, шарбы қалтасы -bursa omentalis Төменде аталған мүшелер интраперитонеальды орналасқан:// асқазан, ас ішек, мықын ішек, көлденең және сигма тәррізді тоқ ішек, көкбауыр,бауыр, тік ішектің жоғарғы бөлігі ventriculis,ileum Шықшыт безінің топографиясы:// жоғарыдан – бет доғасына дейін; төменде төменгі жақ сүйегінің доғасына дейін; артынан- самай сүйектің емізік тәрізді өсіндісі және төс-бұғана-емізік тәрізді бұлшықеттің алдыңғы жиегіне дейін Бауыр қақпасының құрамын көрсетіңіз:// меншікті бауыр артериясы, қақпа венасы,жалпы бауыр өзегі; Өтқуық бөлігі:// 3 дұрыс жауабымен түбі, мойны, денесі Оң жақ шажырқай қойнауы түзілген:// оң - жоғарылаған жиек ішек, жоғарғыдан көлденең жиек ішек,? сол жақ және төменнен- аш ішек шажырқайы? Ұйқыбез бөлімдерін атаңыз:// басы,денесі және құйрығы; ИН ША АЛЛАХ +90 Тыныс алу жүйесі бойынша Бір дұрыс жауабымен: Жоғарғы тыныс жолдарына жатады:// cavum nasi, pars nasalis et pars oralis pharyngis Сыртқы мұрынның бөлімдерін атаңыз:// radix nasi, dorsum nasi, apex nasi, alae nasi Мұрын қуысының бүйір қабырғасында орналасқан:// жоғарғы, ортаңғы, төменгі үш мұрын жолын шектейтін үш мұрын қалқандарынан Нәрестелерде болатын мұрын қуысының ерекшеліктерін көрсетіңіз:// мұрын қуысы төмен, Жоғарғы мұрын жолы болмайды, ортаңғы және төменгі мұрын жолдары әлсіз дамыған, мұрын қалқандары мұрын пердесіне жетпейді. Көмейдің жұп шеміршектерін атаңыз:// cartilage corniculata, cartilage cuneiformis, cartilage arytenoidea, cartilage triticae Көмейдің скелетотопиясы:// C IV- СVI мойын омыртқалары арасында Мұрынның іріңді қабыну ауруымен науқас ауруханаға келіп түсті. ЛОР-дәрігер қарау кезінде қабыну ортаңғы мұрын жолы аймағында екенін анықтады. Сұрақ: Іріңді қабыну бірінші қандай мұрын маңы қойнауларына таралуы мүмкін?// Маңдай қойнауы, жоғарғы жақ қойнауы, сына тәрізді қойнау және торлы сүйектің артқы аяшықтары Көмейдің синтопиясы:// көмейдің алдынан келесі бұлшықеттер – m.sternohyoideus, m.sternothyroideus, m.thyrohyoideus жабады, артында жұтқыншақтың көмей бөлімі, , ал бүйірінен – қалқанша безінің үлестері мен жұп тамырлық-нервтік буда Дауыс саңылауын тарылтатын көмей бұлшықеттерін көрсетіңіз:// m.cricoarytenoideus lateralis , m.thyroarytenoides, m.arytenoides transversus, mm.arytenoidei obliqui Кеңірдектің скелетотопиясы:// VI мойын омыртқасының төменгі жиегі деңгейінен басталып, V кеуде омыртқасының жоғарғы жиегі деңгейінде аяқталады Кеңірдектің талшықты-шеміршекті қабаты немен құралатынын көрсетіңіз:// 16-20 гиалинді шеміршектерден тұрады, олар кеңірдек айналымының 2/3 бөлімін құрайды, шеміршектер өзара тар сақиналы байламдармен байланысады Өкпенің құрылымдық-қызметтік бірлігі болып табылады:// ацинус Оң жақ өкпе қақпасында жоғарыдан төменгі бағытта орналасады:// негізгі бронх, өкпе артериясы, екі өкпе венасы Сол жақ өкпе қақпасында жоғарыдан төменгі бағытта орналасады:// өкпе артериясы, негізгі бронх, екі өкпе венасы Трахеостомия (кеңірдекті ашып түтік қою) жасаудың бірден – бір көрсеткіші жоғары тыныс жолдарына бөгде заттың түсуі. Трахеостомия әдетте шұғыл көмек көрсету мақсатында, тіпті күтпеген жағдайда шұғыл жасалады. Сондықтан, трахеостомия жасау кезінде асқыну, қате жасау немесе асығыстық нәтижесінде басқа анатомиялық құрылымдарды зақымдап алу мүмкіндігі жоғары. Сондықтан, кеңірдектің синтопиясын жақсы білу осы асқынуды болдырмай, алдын алуға септігін тигізеді.Сұрақ: Трахеостомия жасау кезінде кеңірдектің мойын бөлімінің синтопиясын ескере отырып, қандай анатомиялық құрылымдарды зақымдап алу мүмкін?// алдынан- қалқанша безінің төменгі бөлімі(мойнағы), артынан- өңеш, бүйірлерінен- жұп тамырлық нервтік буда Оң жақ өкпе ұшының скелетотопиясы:// бұғанадан 2 см. жоғары, І қабырғадан 3-4 см. жоғары Альвеола ағашы құрылысын көрсетіңіз:// bronchioli respiratorii, ductuli alveolares, sacculi alveolares Оң жақ өкпенің ортаңғы үлесінің бронхөкпелік сегменттерін атаңыз:// латеральды, медиальды Сол жақ өкпенің жоғарғы үлесінің бронхөкпелік сегменттерін атаңыз:// ұштық, артқы, алдыңғы, жоғарғы тілшелік, төменгі тілшелік Сол жақ өкпенің төменгі үлесінің бронхөкпелік сегменттері:// жоғарғы ұштық, медиальды базалды, алдыңғы базалды, латеральды базалды, артқы базалды Өкпеқаптың барынша терең және ірі қойнауын көсетіңіз:// қабырға-көкет Құрылысшы биіктен құлау нәтижесінде өткір затпен бұғана үстінде, мойынның төменгі бөлімі жарақаттанды. Науқаста кенеттен тыныс алу қиындығы болды. Жедел жәрдем дәрігерлері қарау кезінде пневмоторакстың (өкпеқап қуысына ауа жиналуы) дамығандығын анықтады. Сұрақ: Мойын аймағының зақымдануы кезінде неліктен пневмоторкс дамыды? Өкпеқап топографиясын ескере отырып, анатомиялық негіздеме беріңіз.// өкпеқаптың күмбезі бұғанадан 1,5-2 см жоғары орналасады, сондықтан осы аймақта өкпеқап күмбезінің зақымдалуы пневмотрокстың дамуына алып келуі мүмкін Екі дұрыс жауабымен: Мұрын қуысы келесі қызметтерді атқарады// дыбыс шығару, бактериостатикалық Дауыс саңылауын кеңейтетін көмей бұлшықеттерін атаңыз/ |