Сабақ 2. 2. Саат саны 6 ак са. Сабаты трі
Скачать 18.51 Kb.
|
Сабақ №3 1. Тақырыбы: Металл штамп алу, ММСИ әдісімен штамптау. Сауытты тіректік тіске кигізу. Қалып алу. 2. Сағат саны: 6 ак. сағ. 3. Сабақтың түрі: тәжірибелік 4. Сабақтың мақсаты: оқыту: Құюды үйрету және құюға протезді дайындауды. тәрбиелік: : «Дантист» біліктілігі бойынша базалық құдіреттілікке ие болуы тиіс. дамыту: Құю ережесінің маңызды ерекшеліктерін. 5. Оқыту әдісі: Зертханалық мүсінде жұмыс жасау. 6. Материалды-техникалық жабдықталуы: а) техникалық құралдар: Самсон аппараты, шлиф мотор, ғаныш пышағы,компютер. ә) көрнекі және дидактикалық құралдар: Фантом, Колба, Шпательдер, Плакаттар және пластмассалар яғни Фторакс, Этакрил Синма-М және эластикалық массалар. б) оқыту орны: Тіс техникалық лабораториясы 5. Әдебиеттер: Ескерту: әдебиеттер тізімін жыл сайын жаңартуға болады. Негізгі: 1. Копейкин В.Н., Демнер Л.М. «Зубопротезная техника» (Москва, «Медицина», 2010.) 2. Курляндский В.Ю. «Руководство к практическим занятиям по ортопедической стоматологии» (Москва, «Медицина», 1997г.) 3. Рыбаков А.И., Иващенко Г.М., Пуре Т.М. «Справочник по стоматологии» (Москва, «Медицина», 1996г Қосымша: 1. Алтынбеков.К.Д. 2. Мирзабеков.О.М. 3. Нысанова.Б.Ж. «Тіс протездерін жасау техникасы» 8. Ұйымдастыру кезеңі------------------------------------------------------------------5 мин(2,2%) Оқушылардың сабаққа қатысуын тексеру. Оқушылардың сабаққа дайындығын тексеру. Сабақтың мақсаты мен міндетін хабарлау. 9. Оқушылардың өтілген тақырып бойынша білімін тексеру. ------------3 мин(1,34%) 1. ғаныш штамп кесу. 2. Блок құю. 10. Жаңа сабақты түсіндіру.-----------------------------------------------------------27 мин(12%) Толық құйылмалы көпіртектес протез жасау технологиясы. Эластикалық материалмен қалып алу. Мүсін құю. Ажыратқыш қоспамен немесе лакпен тіректік сауыттарды арашалау. Дәнекерленген көпіртәрізді протездердің бірқатар кемшіліктері бар. Гипсті көшірмеде сауытты бекіту, гипсті үлгіден жабысқақ балауызбен желімделінген көпіртәрізді протездің тетіктерін шешу және оларды жабыстырып дәнекерлеуүшін блоктарды дайындау оның пішінінің өзгеруіне яғни майысуына әкеліп соғады. Сонымен қатар мұндай өзгерістер дәнекерлеуге қолданылатын металл мен гипстік немесе отқа төзімді материалдардың көлемдік кеңею коэффициентінің айырмасына байланысты дәнекерлеу процесінде байқалуы мүмкін. Дәнекерленген көпіртәрізді протез сапасының төмендеуіне дәнекердің алатын орны ерекше. Оның құрамына мыс, мырыш, марганец сияқты белсенді металдар кіреді. Дәнекерленген көпіртәрізді протездерді қолданатын науқастарда қарын-ішек жолдарының аурулары, тыныс жолдары мен ауыз қуысы шырышты қабаттарының қабыну зақымданулары, парестезия-сезімнің төмендеуі ауыз қуысында металл дәмінің сезінуі, сілекейдің көп бөлінуі, экзантема-теңбіл бөртпе, эритема-қызару, есек жем түріндегі аллергиялық реакциялар байқалады. Осы аталған құбылыстар организмге дәнекерленген металды протездің әсер етуімен байланыстырылады, атап айтатын болсақ тіндерде әртүрлі, ең бастысы күкіртті қосылыстармен реакцияға түсетін металл тұздары мен тотығының әсерлесуімен түсіндіріледі. Адам организміне тигізер дәнекердің тотығуында пайда болатын заттардың зиянды әсері ақырына дейін әлі анықталынбаған, бірақ олардың физиологиялық еместігі хақ. Дәнекерленген жердің қараюы химиялық реакция барлығын білдіреді. Дәнекер түсінің өзгеруі де протездің көркемдік сапасын төмендетеді. Дәнекерленген жерде протездің сынуы, протез денесінің шөгуі және осыған байланысты ойылудың пайда болуы жиі кездеседі. Осы аталған кемшіліктерді ескере отырып, ортопедтер көпіртәрізді протезді дайындаудың дәнекерсіз әдісін (П.Н.Васильев, 1935) ойластыра бастады, протез бөліктері құйма ағысымен немесе пісіру арқылы жалғастырылды. Дәнекерленбеген көпіртәрізді протездердің дәнекерленген протез дерден бірқатар артықшылығы бар, өйткені дәнекері болмайды. Дегенмен оларды дайындау әдістері оның пішінінің өзгеруін, яғни майысу қауіптілігін жоққа шығармайды. Ұсынылған әдістердің көпшілігі күрделілеу, ал протез бөліктерін механикалық қосу принципі жетілмеген болды. Көпіртәрізді протездің штампыланған сауыттары олардың дайындалуы сипатына сәйкес тістің анатомиялық пішінін дәл қайта жасап және олардың мойнын толық қоршай алмайды. Осыған байланысты аталған кемшіліктердің бір бөлігін жоюға мүмкіндік беретін тұтас құйылған көпіртәрізді протездерді құю идеясы пайда болды. Нақты құю технологиясының дамуына және аз шөгетін құймалардың және үлгі алу үшін отқа төзімді материалдардың пайда болуына байланысты бұл идея жүзеге асырылды. Басында көпіртәрізді протездер алтыннан жасалынды. Оларды гипсті үлгіде үлгіледі, сосын балауыз құрылғылары шешіліп алынды, отқа төзімді қабатпен қапталып құйылды. Бұл көпіртәрізді протездерді дайындаудың классикалық тәсілі болып табылады. 1958 жылы Вестфаль тез қататын пластмассаны қолданып тұтас құйылған көпіртәрізді протездерді дайындаудың қарапайым әдісін ұсынды. Олардан тіреу тістеріне сауыттар дайындалды, сосын сауытпен бірге көшірме алынды. Протездің аралық бөлігін гипсті үлгідеқалыптастырды, балауыз үлгіні сауыттар мен бірге шешіп кюветке гипстеп құяды. Кюветті қыздырған уақытта пластмасса және балауыз қалдықсыз жанады. Сонан кейін көпір протездерін отқа төзімді үлгіде құю арқылы дайындаудың әдістемесі жасала бастады. Қазіргі кездері осы әдіске ерекше көңіл бөлінуі тиіс. Тұтас құйылған көпір протездерімен протездеудің көрсетпелері әдеттегідей, тістердің потологиялық желінуіндегі тістер қатарының ақауы бар науқастарды емдеуде қолданған тиімді болып табылады. Протездер алтынды, хромкобальтты құймадан, сонымен қатар палладий және күміс негізіндегі құймадан дайындалуы мүмкін. Тұтас құйылған көпір протездерімен протездеу әдістемесінің өз ерекшеліктері бар. Тұтас құйылған көпір протездерінің құрылғысын жоспарлаудың негізгі сәті диагностикалық үлгілерді зерттеу болып табылады, көпір протездерін енгізудің ең ұтымды жолын және тісті анағұрлым үнемді аршу мүмкіншілігін анықтауға ықпал етеді. Эластикалық материалмен қалып алу. Мүсін құю. Ажыратқыш қоспамен немесе лакпен тіректік сауыттарды арашалау. Дәнекерленген көпіртәрізді протездердің бірқатар кемшіліктері бар. Гипсті көшірмеде сауытты бекіту, гипсті үлгіден жабысқақ балауызбен желімделінген көпіртәрізді протездің тетіктерін шешу және оларды жабыстырып дәнекерлеуүшін блоктарды дайындау оның пішінінің өзгеруіне яғни майысуына әкеліп соғады. Сонымен қатар мұндай өзгерістер дәнекерлеуге қолданылатын металл мен гипстік немесе отқа төзімді материалдардың көлемдік кеңею коэффициентінің айырмасына байланысты дәнекерлеу процесінде байқалуы мүмкін. Дәнекерленген көпіртәрізді протез сапасының төмендеуіне дәнекердің алатын орны ерекше. Оның құрамына мыс, мырыш, марганец сияқты белсенді металдар кіреді. Дәнекерленген көпіртәрізді протездерді қолданатын науқастарда қарын-ішек жолдарының аурулары, тыныс жолдары мен ауыз қуысы шырышты қабаттарының қабыну зақымданулары, парестезия-сезімнің төмендеуі ауыз қуысында металл дәмінің сезінуі, сілекейдің көп бөлінуі, экзантема-теңбіл бөртпе, эритема-қызару, есек жем түріндегі аллергиялық реакциялар байқалады. Осы аталған құбылыстар организмге дәнекерленген металды протездің әсер етуімен байланыстырылады, атап айтатын болсақ тіндерде әртүрлі, ең бастысы күкіртті қосылыстармен реакцияға түсетін металл тұздары мен тотығының әсерлесуімен түсіндіріледі. Адам организміне тигізер дәнекердің тотығуында пайда болатын заттардың зиянды әсері ақырына дейін әлі анықталынбаған, бірақ олардың физиологиялық еместігі хақ. Дәнекерленген жердің қараюы химиялық реакция барлығын білдіреді. Дәнекер түсінің өзгеруі де протездің көркемдік сапасын төмендетеді. Дәнекерленген жерде протездің сынуы, протез денесінің шөгуі және осыған байланысты ойылудың пайда болуы жиі кездеседі. Осы аталған кемшіліктерді ескере отырып, ортопедтер көпіртәрізді протезді дайындаудың дәнекерсіз әдісін (П.Н.Васильев, 1935) ойластыра бастады, протез бөліктері құйма ағысымен немесе пісіру арқылы жалғастырылды. Дәнекерленбеген көпіртәрізді протездердің дәнекерленген протез дерден бірқатар артықшылығы бар, өйткені дәнекері болмайды. Дегенмен оларды дайындау әдістері оның пішінінің өзгеруін, яғни майысу қауіптілігін жоққа шығармайды. Ұсынылған әдістердің көпшілігі күрделілеу, ал протез бөліктерін механикалық қосу принципі жетілмеген болды. Көпіртәрізді протездің штампыланған сауыттары олардың дайындалуы сипатына сәйкес тістің анатомиялық пішінін дәл қайта жасап және олардың мойнын толық қоршай алмайды. Осыған байланысты аталған кемшіліктердің бір бөлігін жоюға мүмкіндік беретін тұтас құйылған көпіртәрізді протездерді құю идеясы пайда болды. Нақты құю технологиясының дамуына және аз шөгетін құймалардың және үлгі алу үшін отқа төзімді материалдардың пайда болуына байланысты бұл идея жүзеге асырылды. Басында көпіртәрізді протездер алтыннан жасалынды. Оларды гипсті үлгіде үлгіледі, сосын балауыз құрылғылары шешіліп алынды, отқа төзімді қабатпен қапталып құйылды. Бұл көпіртәрізді протездерді дайындаудың классикалық тәсілі болып табылады. 1958 жылы Вестфаль тез қататын пластмассаны қолданып тұтас құйылған көпіртәрізді протездерді дайындаудың қарапайым әдісін ұсынды. Олардан тіреу тістеріне сауыттар дайындалды, сосын сауытпен бірге көшірме алынды. Протездің аралық бөлігін гипсті үлгідеқалыптастырды, балауыз үлгіні сауыттар мен бірге шешіп кюветке гипстеп құяды. Кюветті қыздырған уақытта пластмасса және балауыз қалдықсыз жанады. Сонан кейін көпір протездерін отқа төзімді үлгіде құю арқылы дайындаудың әдістемесі жасала бастады. Қазіргі кездері осы әдіске ерекше көңіл бөлінуі тиіс. Тұтас құйылған көпір протездерімен протездеудің көрсетпелері әдеттегідей, тістердің потологиялық желінуіндегі тістер қатарының ақауы бар науқастарды емдеуде қолданған тиімді болып табылады. Протездер алтынды, хромкобальтты құймадан, сонымен қатар палладий және күміс негізіндегі құймадан дайындалуы мүмкін. Тұтас құйылған көпір протездерімен протездеу әдістемесінің өз ерекшеліктері бар. Тұтас құйылған көпір протездерінің құрылғысын жоспарлаудың негізгі сәті диагностикалық үлгілерді зерттеу болып табылады, көпір протездерін енгізудің ең ұтымды жолын және тісті анағұрлым үнемді аршу мүмкіншілігін анықтауға ықпал етеді. |