Синхронды машиналар. 5+СИНХРОНДЫ+МАШИНАЛАР. 4 синхронды машиналар

• Название: 4 синхронды машиналар
• Анкор: Синхронды машиналар
• Дата: 18.10.2022
• Размер: 1.13 Mb.
• Имя файла: 5+СИНХРОНДЫ+МАШИНАЛАР.doc
• Тип: Документы; #739775

4 СИНХРОНДЫ МАШИНАЛАР

4.1 Синхронды генератордың ( өндіргіштің ) жұмыс істеу

принципі мен құрылысы
Синхронды машиналарда ротордың айналу жиілігі статордың магнит өpiciнің айналу жиілігіне тең, сондықтан ол желі тогының жиілігімен және полюстер жұбының санымен анықталады, яғни
n = 60f/p (4.1)
f=pn/60 (4.2)
Барлық электр машиналары сияқты синхронды машина да қайтымды, яғни ол әpi генератор, әpi қозғалтқыш ретінде жұмыс істей алады.

Электр энергиясы синхронды генератормен (өндіргішпен) өндіріледі. Оның бастапқы козғалтқышы су (гидравликалық), не бу турбинасы, не іштен жану қозғалтқышы т. с. с. бола алады.

Әдетте қоздыру орамалары энергияны тұрақты ток генераторы болып табылатын қоздырғыштан алады. Қоздырғыш жұмыс машинасымен бipгe бip білікте орналасқан және оның қуаты өзі қоздыратын синхронды машинаның қуатының 1—5% шамасындай шағын болады. Қуаты үлкен болмаған жағдайда синхронды машиналардың қоздыру орамаларын қоректендіру үшін айнымалы ток желісі арқылы жұмыс icтейтін шала өткізгіштік түзеткіш схе-маларын жиі пайдаланады.

Магнит өрісінде айналып тұрған 1 және 2 өткізгіштерден тұратын орам қарапайым генератор бола алады. (4.1 суpeттi қараңыз). Магнит өpici статордың N — S полюстерінде орналасқан қоздыру орамасының тогымен қоздырылады. Орамды айналдырғанда 1 және 2 өткізгіштepi N—S полюстерінің магнит өpiciн кeciп өтеді, оның салдарынан орамда ЭҚК индукцияланады. Орам ұштары онымен бipгe айналатын сақиналармен 3 қосылған. Егер сақиналарға козғалмайтын щеткалар (сырғымалы түйіспелер) орнатып, оларды электр қабылдағышымен қоссақ онда орам, сақина, щетка, энергия қабылдағышынан тұратын тұйықталған тізбекпен ЭҚК әсерімен ток жүреді. Осындай қарапайым генераторда алынған ЭҚК орамның магнит өpiciндегi қалпына байланысты үздіксіз өзгереді 1 және 2 өткізгіштері полюстер өсінің астына орналасқан кезде де орамды айналдырсақ онда бip уақыт бірлігінде олар магнит өpiciнiң eң көп сызықтарын кeciп өтеді. Сондықтан осы сәтте орамда индукцияланатын ЭҚК-тің мәні ең үлкен болады. Орамды ары қарай айналдырғанда 1 және 2 өткізгіштepi бip уақыт бірлігінде кeciп өтетін магнитөpiciнің сызықтарының саны өзгереді. Орамды кеңістікке 90°-қа бұрғанда өткізгіштердің кеңістіктегi бағыттары магнит өpici сызықтарының бағыттарымен сәйкес келеді. Демек, 1 және 2 өткіз-гіштеpi магнит сызықтарын кеспейд, орамдағы ЭҚК нольге тең болады. Орамды 90°-тан көбіpeк бұрышқа бұрсак, бұл өткізгіштердің магнит өpiciндегi қозғалу бағыты өзгереді, соның салдарынан орамда индукцияланған ЭҚК-тің бағыты да өзгереді.



4.1 Сурет – Айнымалы токтың қарапайым генераторы құрылысының сұлбасы
Егер N және S полюстерінің арасындағы магнит өpici біркелкі таралған болса, онда ЭҚК уақыт бойынша синсуоидамен өзгереді. Орам кеңістікте бip айналым жасаса, ондағы индукцияланатын ЭҚК бip периодтық өзгеріcкe ұшырайды.

Егер орам басқа бip қозғалтқышпен минутына п жиілігіментұрақты айналса, онда осы орамда f = п /60 жиілікті айнымалы ЭҚК индукцияланады.

Өткізгіштегі ЭҚК осы өткізгішті тұрақты магнит өрісінде орнын ауыстыру арқылы да және керісінше, магнит өpiciн жылжымайтын өткізгішке қарағанда қозғалту арқылы да алуға болады. Бірінші жағдайда, магнит өpiciн қоздыратын полюстер, яғни маши­наның индукцияланатын бөлігі машинаның қозғалмайтын бөлігінде (статорда) орналасады, ал индукцияланатын бөлігі (якорь), яғни ЭҚК пайда болатын өткізгіштер машинаның айналмалы бөлігінде (роторда) орналасады. Екінші жағдайда полюстер роторда, ал якорь статорда орналасады.

Біздер жоғарыда полюстері қозғалмайтын айналмалы якорі бар синхронды генератордың жұмыс жасау принципін қарадық. Мұндай генераторда оның өндіретін энергиясы қабылдағыштарға жылжымалы түйспелер — түйіспелік сақиналар мен щеткалар арқылы беріледі.

Сырғымалы түйіспелер үлкен қуат тізбегінде айтарлықтай энер­гия шығынын тудырады, ал жоғарғы кернеулерге мұндай түйіспенің болуы тіптен орынсыз. Сондықтан айналмалы якорьлі және қозғалмайтын полюстері бар, генераторларды кepнeyi жоғары емес (380/220 В дейін) және қуаты шағын (15 кВ А дейінгі) eтiп жасайды.

Полюстері роторда, ол якорі статорда орналасқан синхронды генераторлар кеңінен қолданылып отыр. Қоздыру тогы қоздыру орамасымен жүреді. Қоздыру орамасы ротор полюстерінде орналасқан, тізбектеп қосылған орауыштардан тұрады. Қоздыру орамасының ұштары машина білгіне бектілген түйіспелік сақиналармен жалғанған. Сақиналарға қозғалмайтын щеткалар орнатылған. Щеткалар арқылы қоздыру орамына басқа энергия көзінен — қоздырғыш деп аталатын тұрақты ток генераторынан тұрақты ток беріледі.



4.2 Сурет - Қоздырғышты синхронды генератордың жалпы көрінici
Қоздырғышты синхронды генератордың жалпы көрінici 4.2-суретте көрсетілген. Синхронды генератордың статорының құрылысы асинхронды машинаның статорының құрылысына ұқсас. Синхрон­ны генераторлардың роторы полюстері айқын кескінделген (полюстері шығып тұрған), не айқын кескінделмеген, яғни полюстері шығып тұрмайтын түрінде жасалынады.Салыстырмалы айналу жиілігі төмен машиналарда (полюстер саны көп болса) ротор полюстері оның шеңбері бойымен біркелкі орналасып, айқын кескінделеді.( 4.3-сурет ). Полюс өзекшеден 1, полюстік ұштамадан 2 және қоздыру орамасының орауышынан 3 тұрады.



4.3 Сурет – Синхронды машынаның роторы,

айқын кескінделген полюстермен

Полюстері айқын кескінделген синхронды генераторлардың бастапқы қозғалтқыштары ретінде, әдетте, баяу жүрістерi су (гидравликалық) турбиналарын пайдаланады.

Ротордың мұндай кұрылысы үлкен айналу жиілгінде қажетті механикалық беріктілікті камтамасыз ете алмайды. Сондықтан жоғарғы жылдамдықты машиналар полюстері айқын кескінделмеген, роторлармен жабдықталады (4.3сурет).

Полюстері айқын кескінделмеген роторлардың өзекшелері бет жағын фрезамен өңдеу жолымен жасалынған науашалар бар тұтас шыңдамалардан жасалынады. Қоздыру орамаларын роторға салып болған соң олардың науашаларына сына қағылады, ал коздыру орамасының маңдайшалық (науашалардан шығып тұрған бөліктері) қосылыстары ротордың дөңбек бетіне орналасатын болат кұрсаумен бекітіледі. Осылай жиналған ротор үлкен айналу жиіліктерінде жұмыс жасай алады.

Полюстері айқын кескінделген генераторлардың алғашқы қозғалтқыштары ретінде, әдетте, шапшаң жүретін машиналар қатарына жататын, бу турбиналарын қолданады.

4.2 Жүктелінген синхронды генератордың жұмысы

Егер синхронды генераторға жүктеме тіркелмесе, онда статор орамасында ток болмайды. Қоздыру тогы тудырған полюстердің магнит өpici статордың үш фазалы орамасында ЭҚК индукциялайды.

Генератор жүктелген кезде статор орамасында ток жүреді. Симметриялы жүктеме кезінде статор орамасының токтары бip-бipiмен тең және олар бip-бipiнен 1/3 периодқа ығысқан. Статор токтары айналмалы магнит өpiciн туғызады. Оның айналу жиiлiгi n1 = 60f/р = n яғни статор орамасындағы токпен пайда болған маг­нит өpici полюстердің магнит өpiciмeн синхронды айналады. Синхронды генератордың статор орамында полюстердің магниттік ағынына тәуелді ЭҚК туады. Егер полюстің магниттік ағыны өте аз болса, онда ЭҚК те ете аз болады. Магниттік ағын өскенде, ма­шинаның ЭҚК-i де өседі. Сонымен, ротордың айналу жиілігі тұрақты болғанда, ЭҚК қоздыру орамасының өткізгіштерімен жүретін тұрақты токпен қоздырылатын магнит өpiciнe тура пропорционал. Егер қоздыру орамасындағы тоқты арттырсақ онда полюстер­дің магниттік ағыны өседі, ол машинаның ЭҚК-ін көбейтеді. Демек, қоздыру орамындағы токтың өзгеруіне сәйкес машинаның ЭҚК өзгереді, ол генератордың қысқыштарындағы кернеуді рет-теуге мүмкіндік 6epeдi.

Синхронды генератордың бос жүрісі кезінде оның қысқышта­рындағы кернеу статор орамасындағы индукцияланған ЭҚК-ке тең. Генератор жүктелген кезінде кернеу ЭҚК-ке тең емес, өйткені статор орамының кедергісінде (активтік, реактивтік) кернеу түcyi пайда болады. Сонымен бipгe токтар статор орамасынан өте отырып якорьдың қарсы әсерлік (реакциясы) ағынын туғызады. Ол полюстер ағынына әcepiн тигізеді, соған орай жүктеме кезіндегі магнит өpici генератордың бос жүрісі кезіндегі полюстердің магниттік ағынына тең болмайды. Сондықтан, жүктеменің өзгеpyi, яғни генератор статорындағы токтың өзгеpyi, қоздыру орамындағы ток өзгермеген жағдайда, генератор қысқыштарында кернеудің өзгеруіне алып келеді .

Синхронды генератордың активтік және реактивтік жүктемелер кезіндегі сыртқы сипаттамалары 4.3, а-суретте келтірілген. Бұл сипаттамалар ротордың айналу жиілігі мен қоздыру тогы тұрақты болған кездегі генератор қысқыштарындағы кернеудің жүктеме тогына тәуелділігін көрсетеді.

Aктивті, индуктивтік және сиымдылықтық сипаттағы жүкте­мелер кезінде бұл сипаттамалардың әртүрлі болуы якорь реакциясы өpiciнiң полюстердің магниттік ағынына әрқалай әсер ететіндігімен түсіндіріледі.

Кез келген электр энергиясын қабылдағыштың қалыпты жұмыс icтeyi үшін желі кepнeyi тұрақты болуы керек. Жүктеме өзгергенде желі кернеуінің тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін синхронды генератордың қоздыру тогын да өзгертеді.

Генератордың жүктемесі өзгергенде оның қысқыштарындағы кернеу тұрақты болып калу үшін қоздыру орамасындағы тоқты қалай өзгерту керектігін көрсететін тәуелділікті реттеу сипаттамасы деп атайды (4.3, б-сурет).

а)

б)

4.4 Сурет – Синхронды генератордың сыртқы және реттлетін сипаттамасы

Активтік жүктемеде статордағы токтың көбеюі кернеудің шамалы төмендеуіне алып келеді, aйткені якорь реакциясы магниттік ағынды аз дәрежеде кішірейтеді. Мұндай жүктемеде кернеу тұрақтылығын қамтамасыз ету үшін қоздыру тогын шамалы көбейту керек. Индуктивтік жүктемеде полюстер ағынын бәсендететін якорь реакциясының магнитсіздендру өpici пайда болады. Сондықтан кернеуді тұрақтандыру үшін (яғни, қорытынды магниттік ағын тұрақты болуы үшін) якорь реакциясының магнитсіздендіретін өpiciнің әсерін жою керек. Сыйымдылықтық жүктеме кезінде магнит өpici күшейеді, соған орай, кернеуді тұрақты ету үшін статор тогы өскенде қоздыру тогын азайту керек .

Синхронды генераторлар көбінесе электростанцияның немесе энергетикалық жүйенің ортақ қуатты желісіне жұмыс icтейдi. Mұндай желінің кepнeyi U_cмен тогының жиілігі тұрақты болады.

Генератор қысқыштарындағы кернеу желі кернеуіне тең әрі қарама-қарсы бағытта болады: U_г = — U_C..

Кеңістікте n = 60f/p жиілігімен айналатын статордың қорытынды магнит өpici Ф_р генератордың U_г кepнeyiнeн 90°-қа озық болады. (4.4 сурет).



4.4 Сурет – Синхронды генератордың векторлық диаграммасы
Торап кернеуі U n тұрақты болғанда статордың қортынды магнит өрісінің магниттік ағынының амплитудасы Фр да тұрақты болады. Генератордың активтік жүктемесі кезінде статордағы токтың оның кернеуінің U_г фазасымен дәлме-дәл келеді. Якорь реакциасының ағыны Фя фаза бойынша токпен I дәлме-дәл келеді. Сондықтан олардың масштабтары әртүрлі бір вектормен көрсетіледі. Қортынды магниттік ағын полюстер ағынының Фт және якорь реакциясының ағымының Фя әcepiнен пайда болады және оны осы магниттік ағындардың геометриялық қосындысымен көрсетуге болады.

Генератордың қоздыру тогының өзгеруі оның активтік қуатын өзгертпейді, өйткені оның бастапқы қозғалтқыштан алатын қуаты өзгермей қала береді (бастапқы қозғалтқыштың, айналдырушы моментi және оның айналу жиілігі тұрақты). Сондықтан статор тогының активтік құраушысы тұрақты және I (Ф_я ) векторының соңы горизонталь оське параллель АВ түзу сызығында жатады. Егер қоздыру тогын көбейтсек, онда полюстер ағыны Ф_төceдi, оның векторы АВ түзуі мен өзгермейтін Ф_р векторы соңының аралығында жатады. Бұл кезде және шамасымен бағыты бойынша өзгеpeдi, яғне ток фаза бойынша генератор кернеуінен қалып кояды.

Қоздыру тогы азайғанда полюстер ағыны Ф"_тда азаяды. Ол статор тогы I" мен Ф" шамаларының және фазасының өзгеруіне алып келеді. Сонымен, қуатты желіге қосылған генератордың қоз­дыру тогының өзгepyi статордағы токтың реактивтік құрушысының өзгеруіне алып келеді, яғни генератормен өндірілетін реактивтік қуатты өзгертеді.

Активтік қуатты өзгерту үшін, синхронды генератордың роторын айналдыратын бастапқы қозғалтқыштың айналдырушы моментін өзгерту керек. Алғашқы қозғалтқыштың айналдырушы моментінің M1 әрекетімен машина полюстері орналасқан роторы минутына п жиілігімен айналдырылады. Статордың қорытынды өpici де сол бағытпен п =п жиілігімен айналады (98, а-сурет). Демек, полюстер өpici Ф мен статордың қорытынды өpici Ф_рбip-бipiнe қарағанда қозғалыссыз болып, синхронды айналады және осы өpicтер арасында өзара әрекеттестік орнайды. Осының нәтижесінде бастапқы қозғалтқыш моментімен теңгерілетін электр магниттік тежеу моменті М_э пайда болады. Моменттер тепе-теңдігінде M1 =М_Эмагнит өpicтepiнің осьтерінің аралық бұрышы өзгермей қалады .

Егер бастапқы қозғалтқыштың моментін M1 өcipceк, (98, б-су­рет), онда ол тежеу моментінен артық болады да ротор біршама үдеу алып, тұрақты n = 60f/p (желі тогының жиілігі) f тұрақты жиілігімен айналып тұрған статор өpiciнe қарағанда жылжи бастайды. Бұл жағдайда статор мен ротордың магнит өpicтepi осьтеpiнің арасындағы бұрыш өседі. Сол себепті электромагниттік тежеу моменті М_э – де, өсіп моменттер қайта теңгеріледі, яғни M1= М_э.



4.5 Сурет – Синхронды машинаның ротор реакциясы
Генераторды желіге қосу үшін мына шарттар орындалуы қажет: генератор мен желі фазаларының кезектесуі бірдей, желі кернеуі мен генератордың ЭҚК-i мен желі тогының тең болулары керек; генераторды желіге оның әр фазасының ЭҚК-i желі кернеуіне қарсы бағытта болған сәтте қосу керек. Бұл шарттардың орындалмауы, генераторды желіге қосқан сәтте оны icтен шығаратын, үлкен ток туғызуы мүмкін. Генераторды желіге қосу кезінде арнайы құрылғы — синхроноскоп қолданылады. Ең қарапайым синхроноскопка генератор мен желі қысқыштары аралығына қосылған үш қылсымды кыздыру шамдары жатады. Электр шамдары eкi eceленген желі кернеуіне есептелінеді, генераторды қосқанға дейін олар бip мезгілде жанып, бip мезгілде өшіп тұрады. Генератордың ЭҚК-i желі кернеуіне тең, бipaқ бағыты жағынан қарсы болған сәтте шамдар сөнеді, өйткені әр шамдағы кернеу мөлшері нольге тең. Шамдар сөнген сәтте генератор желіге қосылады. Генераторды желіге қосар алдында оның ЭҚК-iн вольтметрмен өлшейді Егер ЭҚК желі кернеуімен тең болмаса онда оны қоздыру тогын өзгерту арқылы реттеп желі кернеуіне теңестіреді. Генератордың ЭҚК-інің жиілігін бастапқы қозғалтқыштың айналу жиілігін өзгерту арқы­лы реттейді.

4.3 Синхронды қозғалтқыштар
Синхронды қозғалтқыштың синхрондық генераторлардан құрылысы жағынан айтарлықтай айырмашылығы жоқ. Генератордағы сияқты синхронды қозғалтқыштың статорында үш фазалы орама орналасқан. Оны үш фазалы айнымалы ток желісіне қосқанда минутына n = 60f/p жиілігімен айналатын айналмалы магнит өpiciн Фр туады. Қозғалтқыш роторында тұрақты ток көзіне қосылатын қоздыру орамасы орналасқан. Қоздыру тогы полюстердің магнит өpiciн Ф_ттуғызады. Статор орамасының токтары жасалған айналмалы магнит өpici ротор полюстерін өзімен бipгe ілестіреді. (5.5 сурет). Мұндай ротор магнит өрісімен бipгe тек қана синхронды түрде, яғни статор өpicің айналу жиілігіне тең жиілікпен айналады. Сонымен синхронды қозғалтқыштың айналу жиілігі қоректендіруші желі тогының жилігі өзгермесе, қатаң түрде тұрақты болады.

Синхронды қозғалтқыштардың негізгі артқшылығына олардың озық ток тұтынып жұмыс жасау мүмкіндіктері жатады, яғни қозғалтқыш желі үшін сиымдылықтық жүктеме болып табылады.Мұндай қозғалтқыш кәсіпорны энергия қабылдағыштары тұтынатын реактивтік қуаттың орнын толтырып бүкіл кәсіпорынның cos -iн жоғарылатады.

Генератордағыдай синхронды қозғалтқыштарда реактивтік қуатты өзгерту үшін, яғни соs -діөзгерту үшін, қоздыру тогын реттеу керек. Қалыпты жағдайдағы қоздыруға сәйкес келетін белгілі бip қоздыру тогы кезінде соs =1. Қоздыру тогының азайтылуы статорда артта қалатын (индуктивтік) токтың пайда болуына, ал қоздыру тогы көбейгенде (артық қоздырылған қозғалтқыштар) озық (сиымдылықтық) токтың пайда болуына алып келеді.

Синхронды қозғалтқыштың асинхрондық қозғалтқыштарға қарағанда артықшылығына желі кернеуінің өзгеруіне сезімтал еместігi де жатады.

Синхронды қозғалтқыштарда айналдырушы момент желі кернеуіне бірінші дәрежеде пропорционал болса, ал асинхронды қозғалтқыштарында ол кернеудің квадратына пропорционал.

Синхронды қозғалтқыштардың, айналдырушы моменті статордың магнит өpici мен полюстердің магнит өрістерінің өзара әрекеттecyiмeн жасалынады. Қopeктeндіруші желінің кepнeyiнe статор өpiciнiң магниттік ағыны ғана тәуелді болады .

Синхронды қозғалтқыштар көбінесе полюстері айқын кескінделген түрінде жасалынады. Қалыпты жағдайда олар cos —0,8-ге тең озық токпен жұмыс істейді. Олар қоздырғыш арқылы, не шала өткізгіштік түзеткіштер арқылы айнымалы ток желісінен қоздырылады.

Синхронды қозғалтқышты желіге тікелей қосу арқылы жүргізiп жіберу мүмкін емес, өйткені статор орамасын желіге қосқанда айналмалы магнит өpici пайда болады, ал ротор қосу сәтінде де қозғалыссыз, соның салдарынан статор мен ротордың магнит өpicтepi өзара әрекеттеспейді, яғни қозғалтқыш айналдырушы моментін дамыта алмайды. Сондықтан қоздырғышты icкe қосу күшін ротордың айналу жиілгін алдын ала синхронды не болмаса соған жақын жиілікке жеткізу керек.

Қaзіргi уакытта көбінесе синхронды қозғалтқыштарды асин­хронды жүpгiзiп жіберу деп аталатын тәсіл қолданылады. Оның мәнісін былай түсіндіругe болады. Синхронды қозғалтқыш роторының полюстерінің ұштарында тиін дөңгелегіне ұқсас асинхронды машинаның қысқа тұйықталған орамасы тәріздес, жүргізіп жiбepy орамасы салынған. Қозғалтқыштың статор орамасы үш фазалы желігеқосылады, ал оны қысқа тұйықталған роторлы асинхронды қозғалтқыш тәрізді жібереді. Қозғалтқыш жиілігін синхронды мөлшерге дейін (шамамен 95%) дамытқанда қоздыру орамасы тұрақ­ты ток желісіне қосылады да, қозғалтқыш синхронизмге кіреді, яғни ротор жиілігі синхрондық шамаға дейін өceді.

Қозғалтқышты жүргізіп жіберерде қоздыру орамасы өзінің кедергісінен 10—12 есе көп кедергіге тұйықталады. Жүргізіп жіберерде қоздыру орамасын ажыратулы күйінде, немесе қыска тұ-йықталу күйінде қалдыруға болмайды. Егер жүргізіп жіберерде қоздыру орамасы ажыратылған болса, онда орамада өте үлкен ЭҚК индукцияланады. Ол орама оқшауламасына қызмет көрсетушге қayiп туғызады. Мұны статор өpiciнiң жүргізіп жіберу кезінде қоздыру орамасының өткізгіштерін үлкен жиілікпен кeciп өтуімен түсіндіруге болады.

Егер жүктелген қозғалтқышты жүргізіп жіберу кезінде оның қоздыру орамасы қысқа тұйықталса, онда ол синхронды жылдамдымдықтың жартысындай ғана жылдамдық дамытып синхронизмге ене алмайды.

Желіден озық токпен жұмыс жасайтын синхронды машинаны компенсатор (теңгергіш) ретінде қолдануға болады. Компенсатор ретінде жүктемесіз жұмыс жасайтын синхронды қоз-ғалтқыш қолданылады. Ол кәсіпорнының cos -ін жоғарылатуға арналады. Сонымен, компенсатор, реактивті қуат генераторы болып табылады . Компенсатордың құрылысы жағынан синхронды қозғалтқыштан айырмашылығы шамалы: ол механикалық жүктемeciз жұмыс icтейді, сондықтан оның білігі және роторы жеңілірек, ал ауа саңылауы қозғалтқыштікіне қарағанда аз болады.

Синхронды қозғалтқыштардың негізгі кемшілігіне оның жұмыс жасауы үшін әpi айнымалы, әpi тұрақты ток көздерінің қажеттілігі жатады. Синхронды қозғалтқыштың қоздыру орамасын тұрақты ток көзімен қоректендіру қажеттігі, әcipece, шағын қуатты қозғалтқыштарды өте тиімсіз етеді. Сондықтан тұрақты токпен қоздырылатын қуаты кішi синхронды қозғалтқыштар қолданылмайды. Бұл жағдайларда реактивтік синхронды қозғалтқыштар кеңінен пайдаланылады. Мұндай қозғалтқыштың роторының полюстері айқын кескінделген болады. Қуаты өте кішi қозғалтқыштарда ро­тор алюминийден цилиндр түрінде жасалынады. Роторды кұю үстінде жұмсақ болаттан жасалған стерженьдер салынады, олар айқын кескінделген полюстер функциясын атқарады. Цилиндр формалы ротор оны өңдеуге, теңгеруге жеңілдік береді оның үстіне жұмыс кезінде ауамен үйкелу шығынын азайтады, мұның қуаты өте шағын қозғалтқыштар үшін маңызы зор.

Реактивтік синхронды қозғалтқыштарда айналдырушы момент ротордың магнит өрісінде осы өpic үшін ең кішi магниттік кедергі жасайтындай болып орналасуға тырысуынан туады. Сондықтан ротор кеңістікте статордың айналушы өpiciнің магниттік сызықтары ротордың болаты арқылы тұйықталатындай орын алады, ол үшін ротор статордың магнит өpiciмен бipгe айналады.