Негізгі кластары
|
Қандай процесті катализдейді
|
Катализдейтін негізгі реакциялары
|
Оксидоредуктазалар
|
Тотығу-тотықсыздану
|
Гидрлеу, дегидрлеу, тотығу, электрондарды тасымалдау
|
Трансферазалар
|
Бір заттан екінші затқа атом немесе атом топтарын тасымалдау
|
Метилдеу, фосфорлау, трансаминдену, ацилдену
|
Гидролазалар
|
Судын қатысуымен күрделі заттарды ыдырату
|
Нәруыздарды,көмірсуларды,липидтерді,нуклеин қышқылдарын ыдырату
|
Лиазалар
|
Судын қатысуынсыз күрделі заттарды ыдырату немесе атом топтары қос байланысқа қосылуы
|
Декарбоксилдену,бикарбонат синтезі және ыдырауы
|
Изомеразалар .
|
Изомерлену
|
Бір изомердің басқа изомерге ауысуы
|
Лигазалар (синтетазалар)
|
Жай заттардан күрделі заттардың түзілуі
|
АТФ пайдалана отырып күрделі заттардың түзілуі(ДНК, гликоген ж.т.б.)
|
Тобы
|
Топшасы
|
Негізгі өкілдері
|
Кездесетін орны
|
Катализдейтін реакциялары
|
Эстеразалар (күрделі эфирлік байланыстарды үзеді)
|
Карбоэстеразалар
(карбон қышқылынан түзілген күрделі эфирлік байланыс ты үзеді)
|
Асқазан сөлінің липазасы
|
Асқазан сөлі
|
β2Н2О
 ТАГ (сүт) β-МАГ
2 БМҚ
|
Ұйқы безі сөлінің липазасы
|
Ұйқы безінің сөлі
|
2Н2О
 ТАГ (тағам) β-МАГ
2 БМҚ
|
Ішек сөлінің липазасы
|
Ішек сөлі
|
2Н2О
βМАГ глицерин
БМҚ
|
Фософлипаза А1/А2
|
Ұйқы безінің сөлі
|
2Н2О
ФЛ фосфоглицерин
2 БМҚ
|
Холесте рол эстераза
|
Ұйқы безінің сөлі
|
Н2О
Холестерол эфирі холестерол
БМҚ
|
|
Фосфоэс теразалар
(фосфор қышқылынан түзілген күрделі эфирлік байланыс ты үзеді)
|
АТФ-аза
|
Жасуша ішінде
|
 а) АТФ +Н2О АДФ + фосфор қышқылы
б) АТФ +Н2О АМФ + пирофосфат
|
Гексозофосфатаза лар
|
Жасуша ішінде
|
 а) глюкоза-6-Ф +Н2О АДФ + фосфор қ-лы
а) фруктоза-1,6 (Ф)2 +Н2О АДФ + фосфор қышқылы
|
Фосфоди эстераза
|
Жасуша ішінде
|
цАМФ (цГМФ) + Н2О АМФ (ГМФ)
|
Гликозидазалар (гликозид тік байланыс ты үзеді)
|
|
α-амилаза
|
Сілекей ұйқы безі, ішек сөлі, бауыр, дәнекер тіні жасушалары
|
(Н2О)n
  Крахмал (гликоген) декстриндер
(Н2О)n
 мальтоза
|
γ-амилаза
|
Бауыр
|
 Гликоген + [Н2О]n глюкоза
|
мальтаза
|
Сілекей, ішек сөлі, жасушалар
|
Мальтоза + Н2О глюкоза
|
лактаза
|
Сүт безі, ішек сөлі
|
Лактоза + Н2О глюкоза+галактоза
|
сахараза
|
Ішек сөлі
|
Сахароза + Н2О глюкоза +фруктоза
|
Пептидаза лар (пептидтік байланыс ты үзеді)
|
Эндопептидазалар
(нәруыз молекуласындағы ішкі пептидтік байланыстарды үзеді)
|
Пепсин
|
Асқазан сөлі
|
[Н2О]n
  Нәруыз +[Н2О]n [полипептид]n
 [пептид]n + АК (аз)
|
Трипсин
|
Ұйқы безінің сөлі
|
[Н2О]n
  Нәруыз +[Н2О ]n [полипептид]n
[пептид]n + АК (аз)
|
Химо
трипсин
|
Ұйқы безінің сөлі
|
[Н2О ]n
 Нәруыз +[Н2О ]n [полипептид]n
[пептид]n + АК (аз)
|
Экзопептидазалар (п/п тізбектің шетіндегі пептидтік байланыс ты үзеді)
|
Карбоксипептидаза (құрамында Zn2+)
|
Жасушалар, ұйқы безінің сөлі
|
Полипептидтердің С-шетінен АҚ-рын бір-бірлеп бөліп шығарады
|
Амино
пептидазалар
|
Жасушалар, ішек сөлі
|
Полипептидтердің N-шетінен АҚ-рын бір-бірлеп бөліп шығарады
|
Скачать 49.44 Kb.