ДРЕНАЖ ВАСИЛЬКОВКА. Анализ Притоков
Скачать 1.92 Mb.
|
Анализ Притоков Анализ данных притоков за период с 2010 по нынешний день позволяет сделать следующие выводы: Притоки подземных вод практически не изменились за последние 10 лет отработки. Временные колебания связаны со сработкой емкости при вскрытии новых трещин и притоками подземных вод Объемы откачки не зависят от глубины отработки (рисунок 4-21), что говорит о низкой проницаемости вскрываемых вмещающих пород и тектонических нарушений на нижних горизонтах. Рисунок 4-21: притоки относительно глубины карьера Отсутствует явная зависимость между объемом годовой вскрыши и откачиваемой из карьера воды, что предположительно является показателем маленьких значений емкостных свойств вскрываемых пород Рисунок 4-22: притоки относительно объемов вскрыши Емкостные свойства в полевых условиях не оценивались, однако основываясь на степени трещиноватости по аналогии со схожими гидрогеологическими условиями можно предположить, что водоотдача составляет тысячные доли процента, а упругая емкость порядка 10-7 степени. Предполагается, что массив с такого рода низкими емкостными свойствами, должен достаточно быстро дренироваться при вскрытии. Климатические условия оказывают влияние на объемы откачиваемой из карьера воды: пики объемов откачки приходятся на периоды выпадения большего количества осадков или же на весенний паводковый период таяния снежного покрова Суммарный объем, откачиваемый из карьера воды за последние 5 лет в среднем, составлял около 3150 м3/сут. Подземный приток в среднем составлял около 2300 м3/сут. В процентном соотношении поверхностный сток в среднем равнялся 20-25% от суммарного объема откачиваемой воды Рисунок 4-23: притоки в карьер относительно климатических условий Система осушения карьера (притоки в карьер) Описание системы осушения карьера Система осушения карьера состоит из двухступенчатого водоотлива, которая включает в себя: 1. Насосная (Зумпф); 2. Перекачивающая насосная станция горизонта +25 м.; 3. Учет расхода воды на горизонте +235 м.; 4. Трубопровод. Рисунок 4-24: система карьерного водоотлива В состав водоотлива (1) входит три насоса ЦНС 180-212, один из которых находится в работе и два в резерве. В состав перекачивающей насосной станций горизонта +25 м. (2) входят насосы ЦНС 180-297 в количестве двух штук, один их них в резерве. Также имеется резервуар объемом 100 кубических метров. Параметры насосов указаны в таблице 4-3. Таблица 4-3: параметры используемых насосов Технические характеристики Подача, м3/ч Мощность двигателя, кВт Напор,м Частота вращения, об/мин ЦНС 180-212 180 160 212 1500 ЦНС 180-297 180 250 297 1500 Часть основных проявлений подземных вод в карьере отведены в трубопровод для ограничения контакта с прибортовым массивом (рисунок 4-23): 1. Вода с нерабочего съезда в юго-западном секторе карьера на горизонте +159 м 2. Скважина в юго-восточном секторе карьера на отметке +72 м. 3. Вода с верхних уступов на северо-западном секторе карьера Рисунок 4-25: дополнительная инфраструктуры системы осушения карьера Вдоль бровок съездов до горизонта – 50м пройдены канавы, по которым вода самотеком переправляется с верхних горизонтов. Карьер защищен от притока поверхностных вод с водосборной площади нагорными канавами, которые обволакивают карьер с юго-востока. Выводы-притоки в карьер и система водоосушения карьера Суммарные притоки подземных вод в карьер в предыдущие 10 лет отработки менялись не значительно: вариации связаны со сработкой емкости вскрытых при отработке трещин и притоками поверхностных вод, которые всецело зависят от климатических условий. Максимальные притоки отмечаются в весенний паводковый период (максимальный-4000 м3/сут), минимальные в летнюю межень (минимальный-2150 м3/сут). Средние притоки составляли 2300 м3/сут. Основная часть притоков поступает из тектонических нарушений и оперяющих трещин, вскрытых в интервале +145 м и ниже. Зона развития коры выветривания практически осушена. Согласно прогнозным модельным оценкам, притоки подземных вод на конец отработки (2026 год) составят в среднем около 3000 м3/сут. Существенного увеличения притоков не ожидается ввиду затухающего характера проницаемости пород с глубиной. Система осушения карьера состоит из двухступенчатого водоотлива: 3 насоса ЦНС 180-212 (Q=180 м3/час, H= 212 м) на отметке -70 м, 2 насоса ЦНС 180-297 (Q=180 м3/час, H= 297 м) на отметке +25м. Помимо этого воды из наиболее водообильных участков отведена в трубопровод, вдоль юго-восточного и восточного бортов карьера пройдены нагорные канавы, перехватывающие поверхностные воды с водосборной площади. На основе проектных решений по дальнейшей отработке карьера предполагается, что при штатном режиме работы существующая система осушения будет справляться с притоками еще на протяжении 3 лет (до 2025 года), после чего потребуется замена оборудования Салалық талдау 2010 жылдан бастап бүгінгі күнге дейінгі кезеңдегі кіріс деректерін талдау мынадай қорытынды жасауға мүмкіндік береді: Тау-кен өндірудің соңғы 10 жылында жер асты суларының түсуі айтарлықтай өзгерген жоқ. Уақытша ауытқулар жаңа жарықтар мен жер асты суларының түсуі кезінде резервуардың сарқылуымен байланысты. Айдау көлемі тау-кен тереңдігіне байланысты емес (4-21-сурет), бұл ашық қабырғалық жыныстардың және төменгі горизонттардағы тектоникалық бұзылулардың өткізгіштігінің төмендігін көрсетеді. Рисуnok 4-21: карьер тереңдігіне қатысты ағындар Жылдық төсем көлемі мен карьерден айдалатын су арасында нақты байланыс жоқ, бұл, болжам бойынша, ашық жыныстардың сыйымдылық қасиеттерінің төмен мәндерінің көрсеткіші. Рисуnok 4-22: үстеме көлемге қатысты ағындар Кен орнындағы сыйымдылық қасиеттері бағаланбаған, алайда сыну дәрежесіне сүйене отырып, ұқсас гидрогеологиялық жағдайларға ұқсас, судың жоғалуы пайыздың мыңнан бір бөлігін құрайды, ал серпімділік 10-ға жуық болады деп болжауға болады.-7дәрежесі. Мұндай төмен сыйымдылық қасиеттері бар массив әсер еткенде жеткілікті жылдам ағып кетуі керек деп болжанады. Климаттық жағдайлар карьерден айдалатын су көлеміне әсер етеді: айдау көлемдерінің шыңдары жауын-шашынның көп түсетін кезеңдерінде немесе қар жамылғысының еруінің көктемгі су тасқыны кезеңінде болады. СумиСоңғы 5 жылда карьерден шығарылған судың көлемі орташа есеппен 3150 м3/тәулікті құрады. Жер асты ағыны орташа есеппен тәулігіне 2300 м3 шамасында болды. Пайыздық қатынаста жер үсті ағыны айдалатын судың жалпы көлемінің орта есеппен 20-25% құрады Рисуnok 4-23: климаттық жағдайларға байланысты карьерге түсетін ағындар Шұңқырдың дренаж жүйесі (шұңқырдың құйылуы) Карьердегі сусыздандыру жүйесінің сипаттамасы Карьердегі дренаж жүйесі екі сатылы дренаж жүйесінен тұрады, оған мыналар кіреді: 1. Сорғы үйі (Sumpf); 2. Сорғы станциясының көкжиегі +25 м.; 3. +235 м горизонттағы су шығынын есепке алу; 4. Құбыр. Рисуnok 4-24: карьердегі дренаж жүйесі Дренаждық жүйе (1) үш CNS 180-212 сорғысын қамтиды, олардың біреуі жұмыс істеп тұрған және екеуі резервте. +25 м горизонттағы сорғы станциясының құрамына (2) екі дана көлемінде TsNS 180-297 сорғылары кіреді, олардың біреуі резервте. Сондай-ақ сыйымдылығы 100 текше метр резервуар бар. Сорғы параметрлері 4-3 кестеде көрсетілген. Кесте 4-3: Пайдаланылатын сорғылардың параметрлері Техникалықсипаттамалары Жеткізу, м3/сағ қуатболуыжылжытудене,КімгесейсенбіБас, м Сағатбарлығыайналудения,туралы/мин CNМЕН180-212180 160 212 1500 CNМЕН180-297180 250 297 1500 Карьердегі жер асты суларының кейбір негізгі көріністері шеткі массивпен жанасуды шектеу үшін құбырға бұрылады (4-23-сурет): 1. IN+159 м2 горизонттағы карьердің оңтүстік-батыс секторындағы жұмыс істемейтін шығудан оде. МЕНКімгевазина карьердің оңтүстік-шығыс секторында +72 м. 3. INкарьердің солтүстік-батыс секторындағы жоғарғы жиектерден алынған оде Рисуnok 4-25: карьерді сусыздандыру жүйесінің қосымша инфрақұрылымы INгоризонтқа шығатын жолдардың шеттері бойымен – 50м арықтар өтті, олардың бойымен су жоғары горизонттардан тартылыс күшімен тасымалданады. Карьерді оңтүстік-шығыстан қоршап тұрған тау арықтары су жинау алаңынан жер үсті суларының түсуінен қорғалған. Қорытындылар-карьерге түсетін ағындар және карьердің сусыздандыру жүйесі СумиТау-кен жұмыстарының алдыңғы 10 жылында карьерге жер асты суларының болжамды ағындары айтарлықтай өзгерген жоқ: вариациялар тау-кен жұмыстарын жүргізу кезінде ашылған жарықшақтар қуатының сарқылуымен және толығымен климаттық жағдайларға тәуелді жер үсті суларының ағынымен байланысты. Ең көп ағындар көктемгі су тасқыны кезеңінде (максимум – 4000 м3/тәу), ең азы жазда аз су (минимум – 2150 м3/тәу) байқалады. Орташа ағын 2300 м3/тәу. Өзендердің негізгі бөлігі тектоникалық бұзылулардан және +145 м және одан төмен аралықта ашылған қауырсынды жарықтардан келеді. Атмосфералық жер қыртысының даму аймағы іс жүзінде құрғатылған. Болжалды модельдік бағалауларға сәйкес, жер асты суларының түсуі тау-кен жұмыстарының соңында (2026 ж.) орташа есеппен шамамен 3000 м3/тәулікті құрайды. Тереңдікпен тау жыныстарының өткізгіштігінің демпферлік сипатына байланысты ағынның айтарлықтай артуы күтілмейді. Карьердегі дренаж жүйесі екі сатылы дренаж жүйесінен тұрады: 3 CNS 180-212 сорғы (Q=180 м3/сағ, Н= 212 м) -70 м деңгейінде, 2 CNS 180-297 сорғы (Q=180) м3/сағ, H= 297 м) +25м кезінде. Сонымен қатар, ең сулы жерлердегі су құбырға бұрылып, карьердің оңтүстік-шығыс және шығыс жақтары бойымен, биіктіктегі арықтар өткізіліп, су жинау алаңынан жер үсті суларын кесіп тастады. Карьерді одан әрі дамыту бойынша жобалық шешімдер негізінде қалыпты жұмыс жағдайында қолданыстағы дренаж жүйесі тағы 3 жыл бойы (2025 жылға дейін) ағынмен күреседі, содан кейін жабдықты ауыстыру қажет болады деп болжануда. . |