АНАТОМИЯЛЫҚ ТЕРМИНДЕР. Анатомические термины. Плоскости. Оси. Вертикальные линии на грудной клетке. Области живота. Скелет туловища
Скачать 20.39 Kb.
|
АНАТОМИЯЛЫҚ ТЕРМИНДЕР. ЖАЗЫҚТЫҚТАР. БІЛІКТЕР. КЕУДЕ ТОРЫНДАҒЫ ТІК СЫЗЫҚТАР. ІШ АЙМАҚТАРЫ. ТҰЛҒА ҚАҢҚАСЫ. АНАТОМИЧЕСКИЕ ТЕРМИНЫ. ПЛОСКОСТИ. ОСИ. ВЕРТИКАЛЬНЫЕ ЛИНИИ НА ГРУДНОЙ КЛЕТКЕ. ОБЛАСТИ ЖИВОТА. СКЕЛЕТ ТУЛОВИЩА • Superior- жоғарғы-верхний • Inferior- төменгі-нижний • Anterior-алдыңғы-передний • Posterior-артқы-задний • Internus-ішкі-внутренний • Externus-сыртқы-наружний • Medianus-орталық- срединный • Medialis -медиальды-медиальный • Lateralis -латеральды- латеральный • Sagitalis -сагитальды-сагитальный • Intermeduis-аралық-промежуточный • Major -үлкен-большой • Minor -кіші- малый • Proximalis -проксимальды- проксимальный • Distalis -дистальды-дистальный • Dorsalis- дорсальды, дорсальный • Ventralis вентральды-вентральный • Sinister -сол-левый • Dexter -оң-правый • Profundus -тереңгі-глубокий • Superficialis -беткей –поверхностный • Transversus -көлденең-поперечный • Longitudinalis -ұзына бойлы-продольный • Extensor- жазғыш-разгибатель • Flexor -бүккіш-сгибатель Abductio- алыстату (әкету)- отведение • Adductio-жақындату (әкелу) -приведение Остеология • Os, ossa - сүйек, сүйектер - кость, кости • Margo – жиек - край • Sulcus-жүлге (сай) - борозда • Tuber - төмпе - бугор • Tuberositas - бұдыр,бұдырмақ - бугристость • Tuberculum - төмпешік - бугорок • Corpus- дене - тело • Processus - өсінді - отросток • Articulatio – буын - сустав • Crista,pecten- қырқа, қыр - гребень • Canalis- өзек - канал • Facies-беті - лицо,поверхность • Fossa шұңқыр - ямка,углубление • Fossula, fovea, foveola-шұңқырша- ямка,ямочка • Incisura-тілік-вырезка • Foramen,foramina- тесік,тесіктер- отверстие,отверстия Қаңқа, скелет columna vertebralis - омыртқа бағанасы - позвоночный столб Vertebra - Омыртқа - позвонок • corpus vertebrae - омыртқа денесі - тело позвонка • arcus vertebrae - омыртқа доғасы - дуга позвонка • pedunculi arcus vertebrae - омыртқа доғасының аяқшалары - ножки дуги позвонка • foramen vertebrale- омыртқа тесігі - позвоночное отверстие • canalis vertebralis- омыртқа өзегі- позвоночный канал • processus spinosus- сүйір (қылтанды) өсінді- остистый отросток • processus transversus - көлденең өсіндісі - поперечный отросток • processus articularis superior- жоғарғы буын өсіндісі - верхний суставной отросток • processus articularis inferior -төменгі буын өсіндісі - нижний суставной отросток • incisura vertebralis superior- жоғарғы омыртқа тілігі - верхняя позвоночная вырезка • incisura vertebralis inferior- төменгі омыртқа тілігі- нижняя позвоночная вырезка • foramen intervertebrale- омыртқааралық тесік- межпозвоночное отверстие VERTEBRAE CERVICALES- МОЙЫН ОМЫРТҚАЛАРЫ - ШЕЙНЫЕ ПОЗВОНКИ Corpus - денесі кішкентай foramen processus transversus- көлденең өсінді тесігі processus spinosus -екіге айырылған Ерекше мойын омыртқалары. І- Atlas –денесі жоқ ІІ- Axis – имеет Dens –тіс ҮІ - tuberculum caroticum- ұйқы төмпешігі ҮІІ - vertebra prominens- шығыңқы омыртқа І - Atlas атлант arcus anterior- алдыңғы доға-передняя дуга arcus posterior -артқы доға - задняя дуга tuberculum anterius- алдыңғы төмпешік - передний бугорок tuberculum posterius- артқы төмпешік - задний бугорок fovea dentis -тіс шұңқыршасы ямка зуба massae laterales - бүйірлі масалар боковые массы fovea articularis superior - жоғарғы буын шұңқыры- верхняя суставная ямка fovea articularis inferior- төменгі буын шұңқыры-нижняя суставная ямка ІІ- Axis - білікті омыртқа Dens –тіс- зуб VERTEBRAE THORACICAE - КЕУДЕ ОМЫРТҚАЛАРЫ - ГРУДНЫЕ ПОЗВОНКИ • processus spinosus –артқа төмен бағытталғанз • processus articularis –фронтальды орналасқан • fovea costalis – денесімен көлденең өсінділеріндех • fovea costalis (superior, inferior)-қабырға шұңқырлары, реберная ямка (жоғарғы, верхняя, төменгі- нижняя) • fovea costalis processus transversus - көлденең өсіндінің қабырға шұңқыры - реберная ямка поперечного отростка Ерекше кеуде омыртқалары. І, Х, ХІ, ХІІ VERTEBRAE LUMBALES - БЕЛ ОМЫРТҚАЛАР - ПОЯСНИЧНЫЕ ПОЗВОНКИ • corpus vertebrae – тела крупные • processus spinosus – прямоугольный, направлен назад • processus articularis – расположен в сагитальной плоскости VERTEBRAE SACRALES -СЕГІЗКӨЗ ОМЫРТҚАЛАР - КРЕСТЦОВЫЕ ПОЗВОНКИ OS SACRUM -СЕГІЗКӨЗ КРЕСТЕЦ • basis ossis sacri -сегізкөз негізі -основание крестца • apex ossis sacri -сегіскөз ұшы - верхушка крестца • Promontorium -мүйісі мыс • facies pelvina -жамбас беті - тазовая поверхность • facies dorsalis- дорсалды беті - дорсальная поверхность • lineae transversae- көлденең сызықтар - поперечные линии • foramina sacralia pelvina -жамбас сегізкөз тесіктері - тазовые крестцовые отверстия • foramina sacralia dorsalia -дорсальды сегізкөз тесіктері - дорсальные крестцовые отверстия • crista sacralis mediana -ортаңғы сегізкөз қырқасы- срединный крестцовый гребень • crista sacralis intermedia- аралық сегізкөз қырқасы промежуточный крестцовый гребень • crista sacralis lateralis -сегізкөздің бүйірлі қырқасы -боковой крестцовый гребень • pars lateralis -бүйірлі бөлігі- боковая часть • facies auricularis -құлақша беті -ушковидная поверхность • tuberositas sacralis -сегізкөз бұдырмағы - крестцовая бугристость • canalis sacralis -сегізкөз өзегі - крестцовый канал • hiatus sacralis -сегізкөз саңылауы -крестцовая щель • cornua sacralia -сегізкөз мүйіздері - крестцовые рога • vertebrae coccygeae -құйымшақ омыртқалар - копчиковые позвонки • OS COCCYGIS –ҚҰЙЫМШАҚ, КОПЧИК Compages thoraces-кеуде торы- грудная клетка STERNUM -ТӨС - ГРУДИНА • 1. MANUBRIUM STERNI -төс сабы -рукоятка грудины • 2. CORPUS STERNI - төс денесі -тело грудины • incisura jugularis - мойындырық тілігі -яремная вырезка • incisura clavicularis -бұғана тілігі -ключичная вырезка • angulus sterni - төс бұрышы -угол грудины • incisura costalis -қабырға тілігі -реберная вырезка • 3. PROCESSUS XIPHOIDEUS - семсер тәрізді өсінді - мечевидный отросток COSTAE -ҚАБЫРҒАЛАР –РЕБРА Ø costae verae- нағыз қабырғалар- истинные ребра Ø costae spuriae-жалған қабырғалар- ложные ребра Ø costae fluctuantes -шайқалушы қабырғалар -колеблющиеся ребра • os costale -қабырға сүйегі -реберная кость • cartilago costalis- қабырға шеміршегі -реберный хрящ • corpus costae -қабырға денесі- тело ребра • caput costae- қабырға басы- головка ребра • crista capitis costae-қабырға басының қырқасы -гребень головки ребра • collum costae-қабырға мойыны- шейка ребра • crista colli costae -қабырға мойының қырқасы- гребень шейки ребра • tuberculum costae-қабырға төмпешігі -бугорок ребра • angulus costae-қабырға бұрышы -угол ребра • sulcus costae-қабырға жүлгесі- бороздка ребра • tuberculum musculi scaleni anterioris-алдыңғы сатылы бұлшықет төмпешігі -бугорок передней лестничной мышцы • sulcus arteriae subclaviae-бұғанасты артерия жүлгесі бороздка подключичной артерии • sulcus venae subclaviae--бұғанаасты вена жүлгесі бороздка подключичной вены |