қазақ тілі көк кітап (1). аза тіл біліміні неше саласы бар A 2B 3C 4D 5E 6
 Скачать 94.55 Kb.
|
|
Қазақ тіл білімінің неше саласы бар? A) 2B) 3C) 4D) 5E) 6 Жалғаудың неше түрі бар? A) 2B) 3C) 5D) 1 E) 4 Үндестік заңының неше түрі бар? A) 2B) 3C) 5D) 6 E) 4 Тіл дыбыстарын не зерттейді? A) лексика B) морфология C) фонетикаD) синтаксис E) стилистика Термин сөзді тіл білімінің қай саласы қарастырады? A) морфология B) лексика C) синтаксисD) фонетика E) фразеология Қайсысы синтаксисте қарастырылады? A) екпін B) сөз табы C) мағына D) сөйлем мүшесі E) қосымша Қайсысы сөз табына жатпайды? A) шылау B) жіктік C) үстеуD) одағайE) есімдік Қайсысының күрделі сөздің түріне қатысы жоқ? A) туынды сөзB) біріккен сөз C) қос сөзD) тіркескен сөз E) қысқарған сөз Сөз табын табыңыз. A) еліктеу сөз B) кірме сөз C) қос сөзD) табу сөз E) кәсіби сөз Пунктуация қай тіл білімі саласының зерттейтін тақырыбы? A) морфология B) лексика C) синтаксис D) фонетикаE) фразеология термин сөздер» тақырыбы бойынша ТЕСТ СҰРАҚТАРЫ Грек тілінен енген терминді табыңыз. A) неологизм B) стилистика C) мағынаD) табу E) тасымал Қай сөздің мағынасы «құрастыру» дегенді білдіреді? A) фразеология B) семасиологияC) синтаксисD) грамматика E) морфология «Лингвистика» қай тілден енген? A) араб тілі B) латын тілі C) грек тілі D) қазақ тілі E) орыс тілі Қай жұп бір-бірінің баламасы бола алмайды? A) табу-тыйым салуB) фонема-дыбыс C) эвфемизм-сыпайы сөйлеу D) термин-атын өзгертіп айту E) лексика-сөздік қор Қазақ тіліне шет тілінен енген терминді табыңыз. A) үстеу B) әріп C) буын D) қосымша E) шылау Термин сөзді табыңыз. A) дауыс B) сөйлеу C) мағына D) жазбаша E) үлгі Қай тіл білімінің саласы «нүкте» деген мағына береді? A) синтаксис B) семасиологи C) лексикология D) стилистикаE) пунктуация Сөздік жасайтын және оны зерттейтін тіл білімі саласы қайсы?A) метонимия B) фонология C) морфология D) лексикография E) фразеология Полисемия нені зерттейді? A) сөз түбірін D) сөз түрлерін B) сөз таптарын E) сөз құрамын C) сөздің көп мағыналығын Дифтонг деген не? A) дауысты дыбыс B) қосарлы дыбыс C) түбір сөз D) дауыссыз дыбысE) қосымша «Дыбыс және әріп» бойынша ТЕСТ СҰРАҚТАРЫ Айтылатын және естілетін тілдік құбылыс қалай аталады? A)үнB)дауысC)өкпеден шыққан ауа D) әріп E) дыбыс Тілдің ең кіші бөлігі не? A) дыбыс B) буынC) үн D) кіші тілE) әріп Дыбысты немен таңбалайды? A) сызық B) фонема C) символD) әріп E) әліпби Қай әріп ф әрпінен кейін тұрады? A) ұB) тC) һD) й E) д Дыбыс жасалу үшін не керек? A) өкпеден шыққан ауа D) мұрын қуысы B) дауыс шымылдығы E) дыбыстау мүшелері C) ауыз қуысы Қайсысы дыбыстау мүшесіне жатпайды? A) көмей B) мұрын C) тісD) тіл E) езу Қазақтың төл сөздерінде кездеспейтін дыбысты табыңыз. A) яB) цC) у D) щ E) ю Әріптердің қай қатары белгілі бір жүйеде емес? A) з, й, қ, м B) у, т, с, р C) ү, ф, х, һ D) а, е, о, ұE) і, ь, ш, ц Қосарлы дыбысты табыңыз. A) шB) ө C) ю D) у E) й Кірме сөзде ғана болатын әріп қайсы? A) фB) пC) ы D) й E) б «Дауысты дыбыс» бойынша ТЕСТ СҰРАҚТАРЫ Қай дыбыстар қатары өкпеден шыққан ауаның кедергісіз шығуынан жасалады? A) р, й, с B) л, о, ө C) с, ш, щ D) а, ә, е E) к, қ, ғ Қайсысы дауысты дыбысқа негізделеді? A) буын B) тасымал C) әріпD) екпін E) дауыссыз дыбыс Екпін түсетін дыбысты табыңыз. A) ш B) қC) т D) а E) п Әліпбидегі 12-ші дыбыс қандай дыбыс? A) езулік дауысты дыбыс D) еріндік дауысты дыбысB) ашық дауысты дыбыс E) жуан дауысты дыбыс C) дауыссыз дыбыс Қай дыбыс жуан әрі еріндік дыбыс? A) өB) ыC) а D) үE) ұ Ашық дауыстының саны қанша? A) 6 B) 7 C) 5D) 8 E) 4 Бірыңғай қысаң дауыстыдан тұратын сөзді табыңыз. A) бұрылу B) кемсіту C) әшкерелеу D) құдалық E) өшіру Еріндік дауыстыларды табыңыз. A) а, ә, е, и B) ы, і, и, э C) а, о, ы, ұ D) е, и, у, ө E) ұ, ү, ө, о Қай дыбыс жақтың кең ашылуы арқылы жасалады? A) үB) ыC) у D) і E) ә Жуан дауыстылар қалай жасалады? A) Тілдің ұшы кейін тартылып, үсті дөңестену арқылы жасалады. B) Тілдің ұшы ілгері созылып жатуы арқылы жасалады. C) Еріннің дөңгеленіп алға қарай созылуы арқылы жасалады. D) Езудің кейін тартылуы арқылы жасалады. E) Жақтың кең ашылуы арқылы жасалады. «Дауысты дыбыстардың емлесі» тақырыбы бойынша Буын талғайтын дыбысты табыңыз. A) у B) еC) а D) ә E) ы Қай сөзде «ы» дыбысы түсіп қалған? A) жина B) айнаC) арна D) сұра E) шайна Қай сөзде қате бар? A) жүзігі B) қорқу C) қина D) халқы E) орыны «Ы» дыбысы қай сөзде қате жазылған? A) шоқу B) жымыю C) шошу D) сыйымдылық E) қиылыс Қай сөзде «і» дыбысы жазылмайды? A) ілезде B) ілес C) ілми D) іле-шала E) ілгері Қай сөзге «-а» жұрнағы жалғанбайды? A) орын B) ойын C) жиын D) қиынE) тиын Кірме сөздерде ғана 2-ші және 3-ші буындарда кездесетін дыбыс қайсы? A) ю B) ы C) ұ D) я E) й Қай сөзде «у» жуан дауысты дыбыс болып тұр? A) қуыс B) тауық C) уақ-түйек D) ауа E) төлеу Қай сөзде дыбыс пен әріпте айырмашылық бар? A) қоюлау B) шытырман C) айтыскерD) қауырсынE) кісен Қай сөзде «а» дыбысы қате жазылған? A) жай B) шай C) рәсуә D) ФәтимаE) күмән «Дауыссыз дыбыс» тақырыбы бойынша Тек салдырдан тұратын дыбыс қайсы? A) а B) п C) й D) ғ E) ж Үнді дыбыстардың қатарын табыңыз. A) у, й, н, р B) г, ж, д, в C) к, ш, т, ф D) м, ң, ғ, з E) й, к, л, м Тек ұяң дыбыстан тұрған сөзді табыңыз. A) айналмалы B) тасқын C) жазғытұрым D) ұзағырақ E) жұғады Қай дыбыстар жұп бола алмайды? A) п-б B) ғ-қ C) к-г D) с-ш E) ф-в Әліпбидегі алғашқы 7 дауыссыз қалай аталады? A) ұяң B) үндіC) жуан D) жіңішке E) қатаң Дауыссыздар ненің қатысына қарай 3-ке бөлінеді? A) тіл B) ерін C) жақ D) дауыс E) салдыр Көбіне қай дыбыстар қазақтың төл сөздерінде сөздің соңында келмейді? A) қатаң B) үнді C) ұяң D) жуан E) жіңішке Алфавиттегі 13-ші дыбыс қандай дыбыс? A) үнді B) қатаң C) жуан D) еріндік E) ұяң Дауыссызды айтқанда, өкпеден шыққан ауа қайда кедергіге ұшырайды? A) мұрын қуысы B) ауыз қуысы C) өкпеде D) кеңірдекте E) жақта Қосымшасы үндіден басталған сөзді табыңыз. A) Жазда көлге шомылуға бардық. B) Кешке құстар ұясына қонады. C) Қазақ тілі кітабым сөмкеде екен. D) Мұраттың ағасы машинамен келді. E) Ауылда гүл теруге бардым. «Дауыссыз дыбыстардың емлесі» Тек кірме сөздерде келетін дыбыстарды табыңыз. A) щ, х, һ, B) в, ф, ч, ц C) б, д, г, ы D) о, э, ю, я E) ъ , ь, я, ю Сөзге дұрыс жалғанған қосымшаны табыңыз. A) киоскіге B) Омсктен C) актқа D) шрифтті E) ромбта Сөзге қате жалғанған қосымшаны табыңыз. A) ватқа B) граммдап C) металдың D) Кузбасстан E) Кириллге Қай сөзде «т» дыбыс түсіп қалған? A) жұмыстар B) облысқа C) синустарD) поездар E) журналистер Қай сөздің бір дыбысы түсіп қалған? A) Түнде подъездің жарығы сөніп қалыпты. B) Асшылар тамақты кеш дайындады. C) Қызылордада жаңа ескерткіш ашылды. D) Олар банктен ақша алды. E) Жайлауда демалған өте керемет. Сөзге қате жалғанған қосымшаны табыңыз. A) парктан B) треске C) съезіD) ансамбльге E) рөлі Сөзге қате жалғанған қосымшаны табыңыз. A) Мен жер қазған геологтармен таныстым. B) Мен таңертең киоскіден газет алдым. C) Базардан 3 килограмдап жеміс-жидек алдым. D) Біз туристік сапарға шықтық. E) Ол машинаның рульіне отырды. Үш дауыссызы қатар келген сөздің дұрысын табыңыз. A) Оның ағасы киоскке келді. B) Класста ешкім жоқ екен. C) Бұларды штамптау керк. D) Құмырсқа тынбай еңбек етеді. E) «Гүлдер ансамбльінің концерті болды. Үнді мен қатаң дауыссыздар қатар келген сөзді табыңыз. A) Биыл қыста ауа райы суық болды. B) Астана көркейіп келеді. C) Елімізде жетімдер үйі көбейіп барады. D) Жиналыста көп мәселе қаралды. E) Алыстан қарауытып біреу көрінді. Қазақтың төл сөздерінде сөздің соңында келмейтін дыбысты табыңыз. A) й B) ш C) б D) з е) п «Буын», «Тасымал», «Екпін» тақырыптары бойынша ТЕСТ СҰРАҚТАРЫ Бос орынға қай сөз сәйкес келеді? Сөзде қанша ..... болса, сонша буын болады. A) дауыссыз дыбыс D) қосарлы дыбыс B) дауысты дыбыс E) үнді дауыссыз C) әріп Қай сөздің 4-ші буыны тұйық буын? A) Тарихи жерлерді аралау өте керемет. B) Ата-бабаларымыз өте мәдениетті халық болған. C) Таудан төменге қарай құлдилады. D) Ақырын басып үйге жақындады. E) Оның туысқаны жау тылында қаза тапты. Буынға қате бөлінген сөзді табыңыз. A) құ-мырс-қа B) дау-ыл-паз C) би-ік-тікD) ке-мең-гер E) бо-яу-шы Бірыңғай жуан буынды сөзді көрсетіңіз. A) Асылбек кітабын сөмкеден таппады. B) Қыстыгүні үйге көмір әкелдік. C) Әскерлер күні-түні жүгірді. D) Кәсіпорындар бірлестігінің мәжілісі ертеңге өзгертілді. E) Біз қазірге дейін міндетімізді түсінген емеспіз. Қай сөзде тасымалданбайтын буын бар? A) тәрбие B) жәрмеңке C) бәтеңкеD) шемішке E) күртеше Тасымалданбайтын сөзді табыңыз. A) аспан B) жақсы C) тату D) ақын E) шешен Қазақ тілінде қай буынға екпін түседі? A) ортаңғы буын D) ортаңғы ашық буын B) бірінші буын E) ешбір буын C) соңғы буын Екпін түспейтін қосымшаны табыңыз. A) септік ж D) көптік B) жіктік E) жұрнақ C) тәуелдік Қай сөзге екпін түспейді? A) күрделі сөз D) туынды сөз B) көмекші сөз E) біріккен сөз C) туынды сөз Сөзді айтқандағы дауыс толқынын не дейді? A) тасымал B) әріп C) дыбыс D) буын E) екпін «Үндестік заңы» және «Ілгерінді ықпал» Буын үндестігіне бағынбай жалғанған қосымшаны табыңыз. A) Омар қалам мен қарындаш алды. B) Ертең емханаға баруым керек. C) Ол оқырмандардың сұрағына жауап берді. D) Менің туысқаным қалада тұрады. E) Балалар жұмыс істеп жүр. Буын үндестігіне бағынбайтын қосымшалар қатарын табыңыз. A) -лар, -лер B) -кер, -гер C) -дан, -денD) -тың, -тің E) -лас, -лес Қай қосымша буын үндестігіне бағынбай тұр? A) мансапқор B) кәсіпкер C) төрежанD) ауруханаE) күлекеш Қай септіктің жалғауы буын үндестігіне бағынбайды? A) барыс септік B) жатыс септік C) шығыс септік D) табыс септік E) көмектес септік Қай әріпке аяқталған жіңішке буынды сөзге қосымша жуан жалғанады? A) т B) с C) х D) ц E) л Буын үндестігіне бағынбай тұрған сөздер қатарын табыңыз. A) шекара, баспасөз, баспана B) аман-есен, асты-үсті, әрі-бері C) Екібастұз, Алакөл, Бәйгеқұм D) отағасы, тасбақа, біршама E) ешқашан, кейбір, әлдеқайда Сөз ішіндегі ілгерінді ықпалды табыңыз. A) қара ала B) Бозжан C) көзқарас D) саққұлақ E) ала қаз Дыбыс үндестігі деген не? A) соңғы буынның жуан болуына қарай қосымшаның жуан жалғануы B) сөзде жуан-жіңішке дауыстылардың араласып келуі C) соңғы буынның жуан болса да, қосымшаның жіңішке жалғануы D) қатар келген екі дыбыстың бір-біріне әсер етуі E) соңғы буынның жіңішке болуына қарай қосымшаның жіңішке жалғануы Сөз аралығындағы ілгерінді ықпалды табыңыз. A) Мен жастық шағымды сағындым. B) Ол есіктен сыртқа шықты. C) Мен тапсырманы түсіндіріп болдым. D) Пышақтың ұшы майысып қалыпты. E) Дауыл басылды. Сөз бен қосымша аралығындағы ілгерінді ықпалды табыңыз. A) Кешкісін есікті ашсын. B) Болат әскерде аспазшы болған. C) Оның әкесі соғыстан аман келді. D) Жомарт жайбарақат отыр. E) Биылғы қыс қатал болды. «Кейінді ықпал», «Орфография және орфоэпия» тақырыптары бойынша ТЕСТ СҰРАҚТАРЫ Жазылуда ескерілетін кейінді ықпалды табыңыз. A) Үйдің ауласы тап-таза. B) Асан суды төгіп тастады. C) Таңғы сағат бесте жолға шықтық. D) Бұл айтыста Сакен жеңіп кетті. E) Ол сөзден жеңіліп масқара болды. Сөз ішіндегі кейінді ықпалды табыңыз. A) Біріне-бірі алшақ салынған он шақты үй тұр. B) Жерұйықты іздеп жөнелді. C) Олжабек табиғатында момын, қақ-соқпен ісі жоқ кісі. D) Аманғалидың мазасы болмай отыр. E) Ғабиденнің «Өмір мен өлім» романы жарық көрді. Сөз аралығындағы кейінді ықпалды табыңыз. A) Он жылдың ішінде талай шығармалар дүниеге келді. B) Олардың отау құрғанына биыл отыз жыл болады. C) Бір кездерде ақынның қасына еріп жүрген еді. D) Батыраш тым-тырыс болып, жерге кіргендей күйге түседі. E) Соғыс кезінде жаудың қорғанысын бұзып кетті. Кейінді ықпалды табыңыз. A) Мен бұл өлеңді газеттен жазып алдым. B) Жиылып тұрған халық шулап қоя берді. C) Далаға шықсаң, көк пен жерді көресің. D) Ит – адамға шын дос жануар. E) Екі әскер жолдың шетіне отырып тынықты. Орфоэпиялық заңдылықпен жазылған сөзді табыңыз. A) жұлын B) құман C) құмұрсқа D) бұрыс E) Гүлнұр Сөз бен қосымша арасындағы кейінді ықпалды табыңыз. A) Менің сұрағаным бола қоймады. B) Сөйлесіп тұрған бала кенеттен тоқтай қалды. C) Өлі риза болмай, тірі байымас. D) Менің қазақ тілін үйренгім келеді. E) Су айнадай тап-таза екен. Орфоэпия бойынша жазылған сөзді табыңыз. A) Сарыағаш B) дейінгі C) кемеңгер D) бейбітшілік E) күндүз Естілуі бойынша жазылған сөзді табыңыз. A) сыйымдылық B) тайаныш C) қиыншылық D) жиналыс E) хайуан Қай сөз орфографиялық нормаға сәйкес жазылған? A) біріңғай B) Бегарыс C) Жаңғожа D) бұлұттұ E) Жанпейіс Дәстүрлі принцип бойынша жазылған сөзді табыңыз. A) бастаңғы B) диуана C) жаңбырD) қоңыз E) мақсат |