9 сынып емтихан тапсырмалары. аза тілі мен дебиеті (орыс тілінде оытылатын сыныптара) 1тапсырма. Тменде берілген мтінді оыыз. Ксіп баытты шыраы, Ебек ырысты блаы Жер мірді бесігі, Ебек ерді несібі
 Скачать 18.75 Kb.
|
|
ҚАЗАҚ ТІЛІ МЕН ӘДЕБИЕТІ (орыс тілінде оқытылатын сыныптарға) 1-тапсырма . Төменде берілген мәтінді оқыңыз. Кәсіп – бақыттың шырағы, Еңбек – ырыстың бұлағы «Жер – өмірдің бесігі, Еңбек – ердің несібі»,-дейді қазақ халқы. Өз еңбегімен танылған азаматтар мен кәсіпорындар да көп. Солардың бірі – Қызылорда облысында күріш өндірумен айналысатын – «Абзал және К» ТС-і (Толық серіктестігі). Ауыл шаруашылығы өнімін шығару арқылы да үлкен жетістікке жетуге болатынын дәлелдеп отырған бұл өндірісті жас кәсіпкер Мағжан Ералиев басқарып отыр. «Абзал және К» ТС-і 2017 жылдың қорытындысымен «Алтын сапа» сыйлығының иегері атанып, Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың қолынан үздік сапа белгісін алса, 2019 жылы желтоқсанда Президентіміз Қасым-Жомарт Тоқаев салтанатты шарада компания басшысы Мағжан Ералиевке «Парыз» сыйлығының «Үздік әлеуметтік жауапты кәсіпорын» номинациясының Алтын жүлдесін табыс етті. Компания Нағи Ілиясов ауылындағы арнайы жерлерінде күріш егеді де, алынған өнімді өз зауытында өңдейді. Компания жылына таза ақталған 25 мың тонна күріш өндіреді. Оның 50 пайыздан астамы Россия, Украина, Тәжікстан, Өзбекстан, Монғолия т.б. елдерге экспортқа шығарылады. Компания қазіргі таңда күріш өндірушілердің үздік үштігінің қатарына қосылды. Жыл сайынғы өткізілетін «Туған жерге тағзым» жобасының төңірегінде компания туған жері- Н.Илиясов ауылының дамуына үздіксіз үлес қосып келеді. Мұнан өзге бизнестің әлеуметтік жауапкершілігі аясында компания 54 жаңа еңбек орнын ашып, жалпы 400-ден астам адамды еңбекпен қамтып отыр. Сондай-ақ, Қызылорда қаласында жаңа күріш зауытын, «Мүсірәлі» мешіті мен медресесін, Сырдария ауданына қарасты Нағи Ілиясов ауылында стадион, ауылдық округ әкімдігі ғимаратын салып, ауылдағы мұражайға күрделі жөндеу жүмыстарын жүргізді. Ауылды толықтай көгалдандырды. Ауылдағы тұрмысы төмен, сондай-ақ көпбалалы отбасылардың үйлеріне қайта жөндеу жүргізіп берді. Компанияның қолдауы нәтижесінде бұл ауыл республика көлеміндегі озық ауылдар қатарына қосылып отыр. «Жақсы болар жігіттің, жұмыссыз жүрген күні жоқ»,- дейді халық даналығы. Жас болса да бас болып компанияны басқарып отырған Мағжан Ералиев:«Біздің мекеме – Қазақстандағы тұқыммен айналысатын алдыңғы қатарлы компания. Сондықтан Германиялық PETKUS фирмасы өзінің 150 жылдық тарихымен және әлемде алғаш рет егістік тұқымын механикалық тазарту құрылғыларын жеткізетін және тұқымды дайындау, қайта өңдеу мен өнімді сақтауды ұйымдастыратын фирма ретінде бізді қызықтырады. Біз бұл фирмамен серіктестікке дайынбыз. Құрылғыларды сатып алып қана қоймай, Қазақстандық мамандарды оқыту үшін біз сол елден кәсіби шеберлерді шақыртпақпыз. Жаңа технологиялармен еңбек ету, өндіріс машиналарын құрылымдау сияқты маңызды салаларға да қызметкерлерді дайындау алдағы мақсатымыз», -дейді. Кәсібінен бақыт тапқан, ырысымен бөлісіп отырған бұл кәсіпорынға халық та риза. (343 сөз) Мәтіннен мына сөздердің сәйкес мағыналарын табыңыз. Ғұмыр – ____________ Ісімен – ___________ Қамтамасыз етіп отыр- _____ Түгел – _______________ Еңбексіз –____________________ 2-тапсырма. Төменде берілген әр сөйлемді өз сөзіңізбен қайта жазыңыз. Сөйлемдерді берілген сөздермен бастаңыз Мысалы:«Жер – өмірдің бесігі, Еңбек – ердің несібі»,- дейді қазақ халқы. Қазақ халқы Жауабы:Қазақ халқы өмірдің негізі жер екенін, адамның несібесі еңбек екенін айтқан. Солардың бірі – Қызылорда облысында күріш өндірумен айналысатын - «Абзал және К» ТС-і. «Абзал және К» ТС-і_________________________________________________ ______________________________________________________________________ Ауыл шаруашылығы өнімін шығару арқылы да үлкен жетістікке жетуге болатынын дәлелдеп отырған бұл өндірісті жас кәсіпкер Мағжан Ералиев басқарып отыр. Жас кәсіпкер Мағжан ______________________________________________________________________________________________________________________________________________ Компания Нағи Ілиясов ауылындағы арнайы жерлерінде күріш егеді де, алынған өнімді өз зауытында өңдейді. Нағи Ілиясов ауылындағы ______________________________________________________________________________________________________________________________________________ Компания қазіргі таңда күріш өндірушілердің үздік үштігінің қатарына қосылды. Қазіргі таңда ______________________________________________________________________________________________________________________________________________ Жыл сайынғы өткізілетін «Туған жерге тағзым» жобасының төңірегінде компания туған жері – Н.Илиясов ауылының дамуына үздіксіз үлес қосып келеді. Компания ______________________________________________________________________________________________________________________________________________ Компанияның қолдауы нәтижесінде бұл ауыл республика көлеміндегі озық ауылдар қатарына қосылып отыр. Ауыл ______________________________________________________________________________________________________________________________________________ «Жақсы болар жігіттің, жұмыссыз жүрген күні жоқ», – дейді халық даналығы. Халық даналығы ______________________________________________________________________________________________________________________________________________ Біздің мекеме – Қазақстандағы тұқыммен айналысатын алдыңғы қатарлы компания. Қазақстандағы ______________________________________________________________________________________________________________________________________________ Құрылғыларды сатып алып қана қоймай, Қазақстандық мамандарды оқыту үшін біз сол елден кәсіби шеберлерді шақыртпақпыз. Біз____________________________________________________________________________________________________________________________________________ Кәсібінен бақыт тапқан, ырысымен бөлісіп отырған бұл кәсіпорынға халық та риза. Халық ______________________________________________________________________________________________________________________________________ 3-тапсырма. Төмендегі сұрақтарға жауап беріңіз. Мүмкіндігінше, өз сөзіңізбен жауап беруге тырысыңыз. 1.Неге қазақ халқы « Жер – өмірдің бесігі, Еңбек – ердің несібі» дейді? ______________________________________________________________________________________________________________________________________________ Компанияның жеткен жетістіктері мен пайдасына қандай істерін жатқызуға болады? Кем дегенде 2 дәлелді көрсетіңіз. ______________________________________________________________________________________________________________________________________________ Компанияның алға қойған мақсатының елімізге тигізер әсері қандай? 2 әсерін жазыңыз. ______________________________________________________________________________________________________________________________________________ |