азастан республикасыны білім жне ылым министрлігі алматы энергетика жне байланыс университеті коммерциялы емес акционерлік Оам Радиотехника жне байланыс
 Скачать 0.51 Mb.
|
|
ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫНЫҢ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ АЛМАТЫ ЭНЕРГЕТИКА ЖӘНЕ БАЙЛАНЫС УНИВЕРСИТЕТІ КОММЕРЦИЯЛЫҚ ЕМЕС АКЦИОНЕРЛІК ҚОҒАМ «Радиотехника және байланыс» факультеті «Электроника және робототехника» кафедрасы Электроника негіздері пәнінен Курстық жұмыс Тақырыбы: Акустикалық қосқыш Орындаған: ПСк-16-1 және 2 тобының студенттері Гусманова С.Б. Галымбек А. Тексерген: Абдрешова С. Б. Алматы 2017 Кіріспе Акустикалық сөндіргіш бұл дәстүрлі шапалақтау арқылы жарықтандыруды басқаруға мүмкіндік беретін электрондық құрылғы. Бұл акустикалық қосқыш арнайы қолдана отырып мақтаның үстінен жарықты өшіруге мүмкіндік беретін арнайы микроконтроллерде жұмыс істейді. Әрине, мұндай басқару құрылғысы тек шамды басқаруға ғана емес, көптеген басқа электр құрылғыларына да қолданылады: желдеткіштер, кондиционерлер, трансформаторлар. Бұл құрылғыны біз ақылды үй санатына енгізгіміз келіп отыр. Ақылды үй - үйдегі барлық инженерлік жүйелердің үйлесімді жұмысын қамтамасыз ететін басқару жүйесі. Әрбір заманауи ғимаратта күнделікті өмірді, жайлылықты, ыңғайлылықты, қарым-қатынас пен қауіпсіздікті қамтамасыз ететін жабдықтардың көптігі сіздің қолыңызды біршама босаңсатуға және толық жұмыс ортасын құруға көмектеседі, белгілі бір деңгейде жұмыс істейді. Осы жүйелерді басқарудың ыңғайлылығы, біртіндеп жұмыс істеу қабілеті – мұндай үйді ақылды үй деп атауға мүмкіндік береді! Мысалы, ауладағы немесе қақпаның алдындағы есіктің алдын жарықтандыру. Басқару әртүрлі тәсілдермен жүзеге асырылады: қашықтан басқару элементтері, қозғалыс сенсорлары. Қашықтан басқару құралы үйден үйге жақындағанда, тіпті кіреберіс есіктің алдындағы жарықтандыруды қосуға мүмкіндік береді, қозғалыс сенсоры сіздің көзқарасыңызға автоматты түрде жауап береді, яғни сіз жалпы қараңғылықта кілтті іздеуге тура келмейді. Үйде орналасқан коммутатормен жарықты басқару есік алдында тұрған адамды көруге мүмкіндік береді, мысалы, бейне интеркомында. Теориялық бөлім 1.1.Электр шамының пайда болу тарихы XIX ғасырдың соңында Еуропа көшелерінде пайда болған электр шамының тарихы кім-кімді де қызықтырмай қоймас. Алғашында қала көшелері мен орталық алаңдарда орнатылған электр шамдары тез арада әрбір үй мен пәтерге көшіп, халық өмірінің айырылмас бөлшегіне айналды. Бұл – адам баласының ойлап тапқан тағы бір ерекше жаңалығы еді. XIX ғасырда кең қолданылған электр шамдардың екі түрін атап кетуге болады: доғалық және қызу шамы. Доғалық шамдар қызу шамдарына қарағанда бұрын пайда болған. Олардың жарықтануы доғалық кернеу деп аталатын өте қызықты үрдіспен сипатталады. Екі сым өткізгішті үлкен мәнді тоқ көзіне қосып, бір-бірімен біріктіріп, кейін араларын бірнеше миллиметрге ажыратса, өткізгіштердің шеттерінде жарық сәуле пайда болады. Ал екі сымның орнына ұштары ұшталған көмір өзекше қолданылса, жарықтану одан әрі жарық, әдемі болып шығады. Өткізгіштердің арасындағы кернеу неғұрлым жоғары болса, сәулелену соғұрлым жарық болады. Алғаш рет кернеу доғасы үрдісін орыс ғалымы Василий Петров 1803 жылы байқаған болатын. Ал 1810 жылы осындай ғажайып ашылуды ағылшын физигі Деви жасаған. Екеуі де доғалық кернеуді жарықтандыру мақсатында қолдануға болады деген шешімге келген. Бірақ көмір өзекшелері бірнеше минут қана жұмыс істеп, істен шығып отырғандықтан, күнделікті қолданыс үшін тиімсіз еді. Электрод ретінде басқа материал қажет болатын. Доғалық шамдардың тағы бір кемшілігі – электродтар жанып кеткен сайын оларды бір-біріне жақындату керек. Екеуінің арасы белгіленген минимумнан асқан кезде шамның жарықтануы біртексіз болып, жылт-жылт жанып, істен шығып кетуге дейін баратын. Бұл жағдайда қызу шамдары әлдеқайда тиімдірек болған. Олардың құрылысы баршамызға мәлім: жіңішке өткізгіш жіптен өткен электр тоғы оны белгілі бір температураға дейін қыздырады да, жарық сәуле пайда болады. 1820 жылы француз ғалымы Деларю осындай бірінші шам жасап, құрылғының қызу элементі ретінде платина өзекшесін пайданған. Осы жағдайдан кейін қызу шамдары жарты ғасырға дейін қолданыс таппаған, себебі, қызу элементі ретінде лайықты сым табылмады. Алғашында көмір өзекшелері ыңғайлы болып көрінді. 1873 жылы орыс электротехнигі Лодыгин өзекшесі роторлық көмірден жасалған шам құрастырып қана қоймай, оны халық назарына ұсынған. Бірақ Лодыгиннің шамдары әлі де ақаулықтарға толы болған. 1878 жылы американдық электротехниктер Сойер мен Манн картон қағазын графит көмірінде күйдіру арқылы кішкентай көмір доға жасаудың тәсілін ойлап тапқан. Бұл доғаларды шыны қалпақшалардың ішіне қондырғанымен, шам қысқа мерзім ғана жұмыс істейтін. 1879 жылы электр шамдарын жетілдіруге әйгілі американ өнертапқышы Томас Эдисон атсалысқан. Ол шамның ұзақ әрі біртекті жануы үшін өзекше ретінде лайықты материал тауып, қалпақшаның ішінде разрядталған кеңістік тудыру керектігін түсінген. Әр түрлі материалдармен мыңдаған эксперименттер жүргізген. Оның көмекшілері шам жасау процесінде 6000 жуық материал мен химикалық қосылыстарды тексеріп, 100 мың доллар ақша жұмсаған. 1.1.1Қызу шамы Қызу шамы — вольфрам қосылыстарынан жасаған бұранда сымднан тоқ өткізіп қыздырудың арқасында пайда болатын электрлік жарық көзі. Бұранда сым мөлдір вакуумды немесе инерт газымен толтырылған ыдысқа орналастырады. Электр тоқ вольфрам жібінен өткен кезде кең спектрде сәуле тартады соның ішінде көрінетін сәулелер бар. Қызу шамын үйдің ішіне жарық түсіруге,сондай-ақ автомобиль фарларына, тігін машинасына, қалта фонарына ,фотосуретке түсірру кезінде тағы басқаға пайдаланылады. Тұрмыстық при борларда қуаты 15 Вт-тан 300 Вт-қа, 220 В не 127 В кернеуге есептелген қыздыру шамдары қолданылады. Жарық түсіру шамдарының криптонды және бисприральды түрлеріле болады. Криптонда шам инертті газ-криптонмен толтырылады, электр энергиясын кәдімгі шамдармен бірдей тұтынғанымен, жарық түсіру қуаты олардан жоғары болып келеді. Мұндай шамдардың қуаты 40, 60, 75 және 100 Вт болатын түрлері шығарылады.Биспиральды шамның қыздыру қылы жуантық доға не жартылай сақина түрінде болады. Ол сыртында жіңішке сым оралған вольфрам спиральдан жасалады да, қуаты кәдімгі қылдан әлде қайда жоғары болады. Шамның цоколіне не шыны колбаның дөңес жағына завод маркасының белгісі: кернеуі-вольтпен ,қуаты-ваттпен көрсетіледі. (мыс.,220В, 40Вт немесе 220В, 100Вт.). Шамның қызмет мерзімі кернеу күші белгіленген мөлшерден артпаған жағдайда 1000 сағатқа жуық болады. Егер желідегі кернеу арттып кетсе (тіпті, қысқы уақыт болсын), шам істен тез шығады. Осы жағдайды ескере отырып өндіріс орындары кәдімгі шамдармен бірге, жоғары кернеуге арналған шамдар (мыс., 235-245В) шығарады. 1.1.2.Ауыстырып қосқыш Ауыстырып қосқыш (Переключатель; switch) - есепті шешу алгоритмдерінің баламалы тармақтарын тандауға автоматты түрде немесе программашы тапсырмасы бойынша қосылған, кейде іске қосылмаған қалпында алынған схема элементі. Ауыстырып қосқыш түрлері • Жарықты аяқпен ауыстырып қосқыш - жүргізушінің аяғының астында орналасқаан фарлардың жақын қашықтыққа және алыс кашықтықка арналған шамдарын ажыратып косқыш. • Іске қосу ауыстырып қосқышы - көлік құралының қозғалтқышын ісқае косуда біртіндеп аккумуляторға параллельді жалғауда ауыстырылып қосқыш. • Фараларды ауыстырып қосқыш - көліктің рулдік бағанында орналасып, алыс және жақын қашықтыққа арналған шамын ауыстырып қосқыш құрал. • Жарықтың орталық ауыстырып қосқышы - габаритті жарық, кіші фара, фараның алыс қашықтықтағы жарығының және т.б. қоректендіру тізбектерін әр-түрлі үйлесімділікте қосатын көп позициялы ауыстырып қосқыш - әдетте үш позициялы болады. • Тізбектің ауыстырып қосқышы - бір жұлдыздан тізбекті екінші жұлдызшага «дерайер» типіндегі велосипедті беріліс қорабында ауыстыруға арналған құрылғы. 1.2.Акустикалық қосқыштар 1.2.1.Акустикалық қосқыштардың негізгі сипаттамалары Жұмысымыздың арқауы ретінде біз Ресейлік «Новосвет» компаниясының «Экосвет-Х-300-Л» акустикалық қосқышын алдық. Бүгінгі таңда бұл акустикалық қосқыштың құрамына бірқатар оң сипаттамалар жатады. Негізгі сипаттамалары: 1. Желінің кернеуі 220 В болуы керек. 2. Қуат жүктемесі 300 Вт дейін болуы мүмкін. 3. Дыбысты 30-дан 150 дБ-қа дейін реттеу мүмкіндігі. 4. Корпусы IP-30 болып табылады. Бұл суреттен сіз акустикалық қосқышты қолдануға болатын шамдарды көре аласыз.  Көріп отырғаныңыздай, акустикалық қосқышты түрлі шамдарға қолданылуы мүмкін. Осы құрылғының өлшемдері:  Оны кез-келген бітікте оңай орналастыруға болады, бірақ бұған дейін сіз оны бекіткіштермен қамтамасыз етуіңіз керек. Ол екі жақты жабысқақ таспамен немесе өздігінен бұрап тұратын бұрандалармен бекітілген болуы мүмкін. Қашықтан басқару құралы ұқсас схемамен жабдықталған.  1.2.2.Акустикалық қосқышты қолдану Акустикалық қосқыштарды тыныш бөлмелерде орнатылу керек. Бұл бөлмелерге: Жатын бөлме. Қойма. Коммуналдық зал. Жертөле. Адам көп щоғырланған бөлмелерге орнатуды ұсынбаймыз. Шамадан тыс шу оның жұмысының сапасына әсер етуі мүмкін. Бұл кеңселер офистерді, шеберханалар мен өндірістік алаңдарды қамтуы мүмкін.  Сурет 1. Аспаптың схемада жазылуы  Сурет 2. Дайын аспап 1.3.Опцияның бөлшектері 1.3.1.Күшейткіш микрофон Күшейткіш микрофон екі KT315 транзисторымен жиналған, бірақ микрофон сезімталдығын арттыру үшін KT368 транзисторын, немесе оның шетелдік аналогтарын пайдаланған жөн болып табылады. Схеманың қуат бөлімі жүктемені бақылайтын күшті биполярлы транзистор болып табылады және үлкен жүктемелерді бақылау үшін реле (12 24 немесе 220 вольт) пайдаланылды. Микрофоннан сигнал күшейтіліп, күшті кілттің негізіне жіберіледі, өтпелі кезең ашылады және реле іске қосылса, микрофон қатты дыбыстарға (мысалы, шапалақ ұрғанға) жауап береді, бұл схеманың сезімталдығы 4-5 метр. Екінші шапалақ ұрғанда схемасы автоматты түрде сөніп қалады, сондықтан ток жүктемені бермейді. Электролиттік конденсаторлар, кернеу соншалықты маңызды емес, кернеу 10, 16, 25, 50 вольтпен сәйкес сыйымдылықты қолдануға болады. Қуат кернеуінің диапазоны өте кең - 3,5-тен 14-16 вольтке дейін, ток күту режимінде (схема өшірілген кезде) нөлге тең.  Сурет 3. Реле Энергетика, оның ішінде автоматика жүйелеріндегі ең көп тараған элементтердің бірі реле болып табылады. 1.3.2. Реле «Реле» -дегеніміз ол автоматика құрылғысы. Бұл құрылғы өзінің кіре берісіндегі сигнал белгілі бір деңгейге жеткенде ол жұмысқа қосылып, басқаратын тізбекті қайта қосады. А- түрленуі: а) кіре берісі сигналының түріне байланысты: - электрлік (тоқ, кернеу, жиілік, т.б.) релелер; - механикалық (қысым, деңгей, т.б.) релелер; -оптикалық (жарық күші, жарықтандыру, т.б.) релелері; -жылулық (температуралық) релелер; б) орнындайтын қызметіне байланысты: - бақылайтын (контрольные); - іске қосатын (пусковые); - орындаушы (испольнительные); - аралық (промежуточные); - қосу-ажырату (комутациялық), т.б. в)қолданылатын саласы бойынша: - телефондық; - авиацияға арналған; - жалпы- өндірістік автоматикада қолданылатын, т.б. г)жұмысқа қосылу шапшаңдығы бойынша: - өте шапшаң жұмыс істейтін (әсер ететін), олардың  ;-шапшаң жұмыс істейтін,  ;-қалыпты релелер,  ;-баяу жұмыс істейтін,  ;-уақыт релелері,  ; Жоғарыда аталған релелер ары қарай тағыда бөлінуі мүмкін, мысалы электрлік релелер: - тоқ түріне байланысты: а) айнымалы тоқ релесі; б) тұрақты тоқ релесі. - тоқтың бағытынан жұмыс істеуіне байланысты: а)бейтарапты (нейтральные); б)поляризациаланған (поляризованные). - басқарылатын тізбекке әсер ету сипаты бойынша: а)түйіспелі (контактные); б)түйіспелісіз (бесконтактные). - жұмыс істеу принципіне байланысты: а)электромагниттік; б)магниттік; в)магнито-электрлік; г)индукциондық, т.б. Осылармен қатар релелер орамалары санына байланысты (1 орамалы, 2орамалы, т.б.); түйіспелер санына; якорьдың қозғалыс түріне байланысты, магнит ағыны тізбегіне, өзекшенің көлденең қимасына байланысты тағыда бөлінеді. Б-реленің құрылысы жұмыс істеу принципі. Қарапайым реленің құрылысы 1-суретте бейнеленген. Жұмыс істеу принципі: катушка -1 арқылы басқарушы тоқ жүрген кезде ол тудырған магнит ағыны өзекше-2, ярмо-3, якорь-4 және өзекше мен якорь аралығындағы ауа кеңістігі «б» арқылы жүре бастайды. Осының әсерінен төмен бағытталған Ғм – электромагниттік күші пайда болады, оның шамасы пружинаның серпімділік күшінен Ғпр артық деңгейге жеткенде (Ғм >Ғпр) якорь өзекшеге тартылады да түйіспелер -5 бір-бірімен қосылады. Якорьға латуннан жасалынған пластинка (штифт)-6 бекітілген, бұл металл бөлік реле сөнген кезде якордың өзекшеге жабысып қалмауын қамтамасыз етеді. Реленің магнит ағыны жүріп тұратын бөлшектері (өзекше, ярмо, якорь) электромагниттік болаттан жасалынады. Бұл металдың басты қасиеті – ол арқылы магнит ағыны жүріп тұрғанда тұрақты магниттің ролін атқаруы. Реленің орамасында тоқ жоқ кезде оның якорі қалыпты жағдайда қайтару пружинасының -7 жәрдемімен ұсталынып тұрады. ТМД мемлекеттерінде қазіргі кезеңде электромагнитті релелердің келесі маркаларын шығарады: РКН; РКМ; МКУ-48; РСМ; РП-4; РП-5 және РП-7.  Сурет 4 . Биполярлы транзистордың схемада белгіленуі 1.3.3.Биполярлық транзистор Биполярлық транзистор (Биполярный транзистор) — үш рет кезектесіп орналастырылған электрондық (п) немесе кемтіктік (р) типті откізгішті шалаөткізгіш облыстары, екі р-п өткелі бар, яғни п-р-п не р-п-р құрылымды, көбіне үш электроды (шықпаса) болатын, электр сигналдарын күшейтуге, түрлендіруге арналған шалаөткізгіш аспап. Б.т. жұмысы база деп аталатын ортаңғы облысы арқылы ағып өтетін негізгі емес заряд тасымалдаушылардың ағынын басқаруга негізделген, әдетте, тікелей бағытта ығысқан және базаға негізгі емес заряд тасымалдаушылардын инжекциясын қамтамасыз ететін электронды-кемтіктік өткел эмиттерлік деп аталады, ал осы откелмен базадан бөлінген сол жактагы шалаөткізгіш облыс эмиттер цеп аталады. Кері бағытта ығысқ ан және эмиттерден инжекция жасап, база арқылы өзіне тақаған негізгі емес заряд тасымалдаушыларды жинауды қамтамасыз ететін өткел коллекторлық деп аталады. Осы өткелмен базадан бөлінетін және транзисторлық құрылымның он жақ шетінде орналасқан ШӨ облыс коллектор деп аталады.Биполярлық транзистор – қуатты күшейтуге арналған электрөткізгіштік түрлері алмасатын үш саладан құрылған электр түрлендіргіш аспап. Б.Т-да тоқ екі түрлі заряд тасушы-ң (электро-р ж/е кемтік-ң) қозғалысымен белгіленеді.Б.Т-да үш қабатты жартылай өткізгішті құрылымының көмегімен әр түрлі электр өткізгіштері бар жартылай өткізгіш-н екі р-п өткелдер құрылады. Екі үш қабатты құрылым болуы мүмкін: кемтікті-электронды-кемтікті ж/е электронды-кемтікті-электронды. Әр түрлі электр өткізгіштері бар участіктері алмасуға сәйкесті барлық Б.Т. екі түрге бөлінеді: p-n-p (а сурет) ж/е n-p-n(б сурет) Әр аймақтан тоқ жүретін шықпалар (электродтар) шығарылып, олар эмиттер(Э), коллетор(К) және база(Б)деп аталады.Латын тілінен аударганда emitto- эмиттер- «шығарушы»,ол тарнзситорды заряд тасымалдаушылармен қамтамасыз ететін электрод бол.таб. collector- колектор «жинақтаушы»эмиттердан шыққан заряд тасушыларды қабылдайды.ал заряд тасушылардын эмттердан коллеторға қарай қозғалысын реттейтін –база.Ол ТР-ң реттеуші, басқарушы элетроды болып саналады. n-p-n және p-n-n-p тр-ның жұмыс істеу принциптері бірдей, айырмашылық тоқ түзетін заряд тасушыларында. Біріншісінде электрондар, екіншісінде кемтіктер. Б.Т. – әр жақты тағайындауы бар жартылай өткізгіштік күшейткіш аспатар, ал сол себептен әртүрлі күшейткіштерде, генераторларда, логикалы ж/е серпінді құрылғыларда кең қолданылады.  Сурет 5. KT315 транзисторы KT315 - КТ-13 жағдайындағы n-p-n өткізгіштігінің қуаты төмен, кремнийлі, жоғары жиілікті биополярлы транзистор, ол радиоэлектрондық жабдықтарда кең таралған.  Сурет 6. KT368 транзисторы KT368 транзисторы - күшейткіш, жоғары жиілікті, n-p-n, кремний. KT368A, KT368AM, 2T368A 60 МГц жиіліктегі шу коэффициенті арқылы қалыпқа келтіріледі.  Сурет 3. Элетролиттік конденсатор 1.3.4. Элетролиттік конденсатор Конденсатор деп жұқа диэлектрик қабатымен бөлінген екі өткізгіштен тұратын жүйені айтамыз. Ол латынның “condenso”- қоюлату, жинақтау деген сөзінен шыққан. Конденсатор электр энергиясын және электр зарядтарын жинақтау үшін қолданылады. Конденсатордың екі өткізгішін оның жапсарлары деп атайдың Ол жапсарларды шамасы жағынан тең, таңбалары жағынан қарама –қарсы зарядтпен зарядтайды.Бұл құрал өзіміз көріп жүрген телевизорларда, радиоқабылдағыштарда, магнитофонда және т.б электр құралдарында қолданылады. Конденсатордың түрлері қағаз конденсатор,электролиттік конденсатор, айнымалы сыйымдылықты конденсатор. Бұл жұмыста біз элетролиттік конденсаторды пайдаланамыз. Электролиттік конденсаторлар - бұл пластиналар арасындағы диэлектрлік электролиттің электродтың металлы мен металл оксидінің пленкасы болып табылатын конденсатордың түрі. Бұл оксид қабаты электрохимиялық анодтау арқылы алынады, ол диэлектриктің конденсаторының қалыңдығы мен диэлектрлік қасиеттерінде жоғары біркелкілікті қамтамасыз етеді. 1.3.5.Бөдшектер Резистор R11 - NDV 5, ол параллель қосылған 82 Ом екі резисторлар MLT-2 ауыстырылуы мүмкін. Айнымалы резистор R3 - кез-келген бірлескен кәсіпорын. Операциялық күшейткіш K553UD2 тиісті түзету мақсатында, мысалы, K140UD6S8, K140UD708 жартысы K157UD2 бар кез келген басқа да OS кеңінен қолдану арқылы ауыстыруға болады. D9G диодтар осындай D18, D20, D9 ретінде, кез келген германий арқылы ауыстыруға болады. төтенше жағдайда, ол пайдалануға болады, және кремний импульстік (KD522, KD521). KTS402B түзеткіш көпір төрт диодтар KD209 бір көпір ауыстырылуы мүмкін. немесе басқалар. KT315 транзисторлық кез келген ұқсас (KT3102, KT316, KT503) арқылы ауыстыруға болады. D814D стабилитрон басқа 8-14 V, мысалы KS212, KS512, D814V ауыстырылады, және басқалар болуы мүмкін. әкелінетін электронды телефон мұндай FEM 332 немесе микрофон сияқты тиристорлық KU202N тиристорлық KU201 немесе KU202 әріптер K, L, M ауыстырылуы мүмкін, (оның сымдар схемасы түсті әріптермен белгіленеді) Н. Электретный микрофон МКҰ-3 кез келген басқа электретный микрофон ауыстырылуы мүмкін, , радио кассета ойнатқышы. микрофон тек екі терминалы бар болса, осы терминалдар шөгу және резистор R1 төменгі (диаграммада) терминал арасындағы енгізілуі тиіс. Бұл жағдайда конденсатор C1 алып тасталсын, және сол жақ (диаграммада) шығыс C3 припоя микрофон және R1, байланыс нүктесіне. Чипсы - D1 - K561LA7, ол K176LA7, K1561LA7 ауыстырылуы мүмкін. Чип D2 - K561TM2, ол K176TM2 немесе K1561TM2 ауыстырылуы мүмкін. Біз сізге мысал D814V үшін, 11 В аспайтын кернеуге арналған, D814D қарағанда төмен вольтты Zener пайдаланып жағдайда ғана K176 сериясы фишкалар пайдалануға болады екенін есте ұстауымыз керек. Құрылғы тікелей электр желісінен қуат алады, 1.3.6.Акустикалық қосқыштар жұмысының принципі Акустикалық қосқыштар жұмысының принципі өте қарапайым: Коммутатор халықтың табиғи қатысуымен құрылған дыбыстық сигналдарды ұстайды (дауыстар, қадамдар шуы, пәтерлердің есіктерін ашу, көтеру және т.б.). Егер сигнал деңгейі орнатылған сезгіштік мәнінен асып кетсе, жарық қосылады. Құрылғыны «фон» үнсіздігін 25-35 секундқа кешіктіру кезінде жарықтандыру өшіріледі. Акустикалық қосқыштарды пайдаланудың экономикалық тиімділігі қандай? Бір акустикалық қосқышты қолдану мысалын қарастырайық. Экономикалық тиімділікті анықтау кезінде екі аспектіге ерекше көңіл бөлінді: Жарықтандыруға жұмсалатын нақты энергияны үнемдеу. Өтемділік кезеңі. Ең әдеттегі нұсқаны алайық: стандартты 9 қабатты 5 қабатты ғимаратта екі апартаментке арналған жалпы тамбурдағы акустикалық қосқышты орнатыңыз. Бастапқы деректер: тамбурдағы жарықтандыру құрылғыларының саны бір қол. шам 60w .; табиғи жарықтандыру - жоқ; тұрғындардың саны - 1-4 адам, ал 2-5 адам. Акустикалық қосқышты орнатпас бұрын, жарық үнемі жанып тұрды. Тәулігіне электр энергиясын тұтыну: 60 Вт. x 24h. = 1440 Вт. Тамбур арқылы кіру / кірулер саны тәулігіне 2-ден 8-ге дейін болған. Максималды қабылдаймыз және күнделікті кірулердің / шығудың жалпы санын есептейік: 8 х 9 (екі пәтердің жалдаушыларының саны) = 72 Егер сіз тамбурдағы екі немесе одан да көп тұрғындарды бір уақытта өтуді ескермеген болсаңыз, тәуліктің бір күндік жарықтандыру үшін қажетті жалпы уақыты 72 х 30 секунд болатын. (қосқыштардың уақыт циклі) = 2160 сек. = 36 мин. = 0,6 сағат. Бұл жағдайда тұтынылатын электр энергиясы: 0,6 сағат. x 60 Вт. + 0,25 Вт. (акустикалық қосқыштың өз тұтынуы) x 24h. = 42 Вт. Электр энергиясын тұтыну 1440 ватт төмендейді: 42 ватт. = 34.3 1.3.7.Акустикалық қосқышты жинау Сурет 1. Аспаптың схемада жазылуы Сурет 2. Дайын аспап |