ФИЗИКА СЕССИЯ (1). Баылаушы абылдайтын тербеліс жиілігі (Доплер эффектісі)
Скачать 0.51 Mb.
|
+ Термоэлектронды эмиссия деп: жарық кванттарының әсерінен электрондардың шығарылуы газ молекулаларының иондалу нәтижесінде электрондардың шығарылуы газ молекулаларының соқтығысуынан электрондардың шығарылуы денелерді қыздырғанда электрондардың шығарылуы радиоактивті сәулелену әсерінен электрондардың шығарылуы Әсерлік мәні бағыты мен шамасы жағынан периодты өзгеретін токты: Тұрақты. Айнымалы. Импульсті. Релаксациялы. Синусоидалы. Айнымалы ток тізбегі кедергілерден тұрады: Тек активті. Тек реактивті. Aктивті және реактивті. Тек индуктивті Тек сыйымдылықты. Электр тогының тізбегінде қайтымсыз электр энергиясының шығыны болатын кедергіні: Aктивті. Реактивті. Индуктивті. Сыйымдылықты. Толық. Айнымалы ток тізбегіне қосылған индуктивті катушкада: Импульстік ток. Ара тәрізді кернеу. Өздік индукцияның ЭҚК-і. Өзара индукцияның ЭҚК-і. Тұрақты ток. Индуктивтіктің өлшем бірлігі: Грэй. Генри. Пуаз. Ом. Фарада. , мұндағы ( - циклдік жиілік, L - индуктивтілік): Активті кедергі. Тізбектің сыртқы кедергісі. Тізбектің ішкі кедергісі. Индуктивтік кедергі. Сыйымдылықты кедергі. , мұндағы ( - циклдік жиілік, C - электр сыйымдылық): Активті кедергі. Тізбектің сыртқы кедергісі. Тізбектің ішкі кедергісі. Индуктивті кедергі. Сыйымдылықты кедергі. - өрнегі: Активті кедергіні Реактивті кедергіні Айнымалы ток тізбегінің импедансын. Электр тогының резонансты жағдайын. Кернеудің резонансты жағдайын. Айнымалы ток тізбегінің импедансы үшін электр резонансының пайда болу жағдайы: Нөлге ұмтылады. Нөлге жақындайды. 1/ нолге ұмтылады. (( wL -1/w С) нөлге ұмтылады (wL-1/w С) шексiздiкке ұмтылады Реография өлшеуге негізделген: Сыйымдылықты. Индуктивтікті. Жарқырауды. Толық электр кедергіні. Дыбыс қаттылығын. Реография (диагностикалық әдіс): Биологиялық ұлпалардың құрылымы. Ұлпаның механикалық қасиеттері. Ұлпаның созылмалдығы. Қан тамырлардағы қанның толуы. Жасушалар мен мембраналардағы зат тасымалы. Реоэнцефалограмма мен реокардиограмманың физикалық негізі: Ұлпаның импедансын өлшеу. Ұлпаның сыйымдылық қасиеттері. Ұлпаның индуктивті қасиеттері. Ұлпаларда пайда болған ток өткізгіштігі. Ұлпаларда пайда болған токтың ығысуы. Ұлпа импедансының сыртқы тамырлардағы қан ағысының қарқындылығына тәуелділігін зерттейтін әдіс: Доплерография. Реография. Миография. Фонография. Баллистография. Өкпе бронхасының патологиясы кезінде пайдаланылатын, өкпе ұлпаларының электрлік кедергісін тіркеу ... деп аталады: Реопульмонография Реокардиография Реогепатография Реоэнцефалография Реовазография Бауырдың қанға толуын зерттеу әдісінің аталуы: Реопульмонография Реокардиография Реогепатография Реоэнцефалография Реовазография Реография ... әдісі: қан тамырлар ауруын емдеуде дәрі-дәрмекті егу үшін қажет ішкі қанайналымды зерттеу адамның сыртқы денесіндегі биопотенциалдарды тіркеу адам денесінің ішкі мүшелерін визуалды бақылау адамның сыртқы денесіндегі биопотенциалдарды зерттеу Сыйымдылықты кедергінің формуласы: + Индуктивті кедергінің формуласы: + Тірі ұлпаның импедансы мына шамалармен анықталады: XL, XС, R XL, XС, XL, R XC, R R Тірі ұлпаның импедансының белгіленуі мен өлшем бірлігі: L,Гн С, Ф I, A Z, Ом U, В Реографияда ұлпаның импедансын тіркеуде жиілігі....ток қолданылады: 40-500 кГц 40-500Гц 40 -500 мГц 2-10 MГц 200-500 MГц Токтың (40- 1000кГц) жоғары жиілігінде ұлпаның сыйымдылық кедергісі.... жуықтайды: нөлге шексіздікке индуктивті кедергіге кедергі шамасы жиіліктен тәуелді емес ұлпа импедансына . Реография .... қолданылады: Сүйек, тері және ұлпалардың өмір сүру қабілетін анықтау үшін Терінің деформациясын анықтау үшін; Тері және ұлпалардың тығыздығын анықтау үшін; Фазалық ығысуды өлшеу үшін; Дисперсияны анықтау үшін - бұл: Математикалық маятниктің тербеліс периодының формуласы Бернулли теңдеуі Томсон формуласы Айнымалы ток тізбегіндегі тербеліс жиілігі Эйнштейн формуласы Томсон формуласы: + Индуктивті және сыйымдылықты кедергілер өрнектеледі: XL=1/ L; Xс=1/ C XL= L; Xс=1/ C+ XL= L; Xс= C XL= L; Xс= C/R XL= LC; Xc= C Ток жиiлiгiнiң артуынан өлi ұлпа импедансы: Тұрақты болып қалады R max-нен R min-на дейiн кемидi R min-нен R max-на дейiн артады Периодты түрде өзгередi R min-нен шексiздiкке дейiн артады Айнымалы ток пен кернеудiң арасындағы тәуелдiлiктi визуалды көру үшiн...... қолданылады: электронды генератор осциллограф томограф тепловизор электронды микроскоп Ығысу тогының формуласын көрсетіңіз: . . . . .+ Реография (диагностикалық әдіс): Биологиялық ұлпалардың құрылымы. Ұлпаның механикалық қасиеттері. Ұлпаның созылмалдығы. Қан тамырлардағы қанның толуы. Жасушалар мен мембраналардағы зат тасымалы. Эквиваленттi тiрi ұлпаның электр тiзбегi: Резистордан, конденсатордан тұрады Индуктивтi катушкадан тұрады Индуктивтi катушкадан, резистордан тұрады Ток көзiнен тұрады Кернеу көзiнен, конденсатордан тұрады Тiрi ағза ұлпасы арқылы жоғары жиiлiктi ток өткенде, ол өзiн кешендi кедергi ретiнде көрсетедi. Кешендi кедергiнiң құрамы: омдық және сыйымдылық кедергi омдық және индуктивтiлiк кедергi индуктивтiлiк және омдық кедергi индуктивтiлiк,сыйымдылық және омдық кедергi тек индуктивтiлiк кедергi Айнымалы ток дегенiмiз: ток күшi мен кернеудiң уақыт бойынша өзгерiсi тiзбектегi ерiксiз тербелiстер тiзбектегi өшетiн тербелiстер электромагниттiк тербелiстердiң өзгерiсi магнит өрiсiнiң уақыт бойынша өзгерiсi Максвелдің бірінші теңдеуі: + Максвелдің екінші теңдеуі: + Кернеуді өлшеуге арналған құрал: Амперметр. Ваттметр. Вольтметр. Реостат. ABО-метр Бірлік ауданның бетінен өтетін толқын энергиясының ағыны: Толқын энергиясының қуаты. Толқын энергиясының жылдамдығы. Энергия ағынының (қарқындылығы) тығыздығы. Энергия қуатының тығыздығы. Энергия тығыздығы. Толқын ұзындығының төмендеуіне қарай электромагниттік толқындар: Ультракүлгін, жарық, радиотолқындар. Рентген, радиотолқындар, жарық. Pадиотолқындар, жарық, ультракүлгін. Гамма-сәулелер, жарық, ультракүлгін. Жарық, гамма-сәулелер, рентген. Пойнтинг векторының формуласы: + Умов векторы тәуелді: Толқынның таралу жылдамдығына мен энергиясының көлемдік тығыздығына Толқынның таралу жылдамдығына, тербелістің жиілігіне, бөлшектер тербелісінің амплитудасына, ортаның тығыздығына. Тығыздықтың квадратына, бөлшектер тербелісінің амплитудасының квадратына, толқынның таралу жылдамдығының квадратына, тербелістің жиілігіне Ортаның тығыздығының квадратына, толқынның таралу жылдамдығының квадратына Ортаның тығыздығы мен тербеліс жиілігіне Ығысу тогының формуласын көрсетіңіз: + Сұйықтықтарда электр тогы қандай бөлшектердiң қозғалысынан пайда болады: оң және терiс иондар электрондар протондар молекулалар мезондар Электр өрісінің күштік сипаттамасын ... береді: потенциал индукция векторы кернеу кернеулік ток күші Электр өрісінің энергетикалық сипаттамасын ... береді: потенциал индукция векторы кедергі кернеулік ток күші - бұл: Ампер күшінің формуласы Кулон күшінің формуласы электр өрісінің кернеулігінің формуласы электр өрісінің потенциалының формуласы электр тогының жұмысының формуласы - - бұл: Ампер күшінің формуласы Кулон күшінің формуласы электр өрісінің кернеулігінің формуласы электр өрісінің потенциалының формуласы электр тогының жұмысының формуласы Ультрадыбысты тербелістердің көздері ретінде пайдаланылатын генераторлардың типтері: электрострикциялы және магнитострикциялы (пьезокварцты) индукциялық және сыйымдылықты реостатты және индуктивті фотоэлектрлік және магниттік кварцтық және күн Адам ағзасына тітіркендіру әсері қолданғанда электр сигналдары тәуелді: Психологиялық жағдайға. Физикалық жүктемеге. Тері қабатының ылғалдылығына. Электр импульстерінің амплитудасы мен ұзақтығына. Электродтардың формасы мен ауданына Егер резистор, индуктивты катушка және сыйымдылықты конденсаторды тізбектей қосқанда, онда тізбекте ... пайда болады: актив кедергі реактивты кедергі айнымалы ток тізбегінің импедансы электр тогының резонанстық шарты кернеу резонансының шарты р-типті жартылай өткізгіштердегі негізгі заряд тасушылары: электрондар протондар кемтіктер нейтрондар иондар Негізгі заряд тасушылары кемтіктер болатын жартылай өткізгіштерді қалай атайды? жартылай өткізгішті диодтар р-типті жартылай өткізгіштер n-типті жартылай өткізгіштер триодтар электродтар Негізгі заряд тасушылары электрондар болатын жартылай өткізгіштердің аталуы: жартылай өткізгішті диодтар р-типті жартылай өткізгіштер n-типті жартылай өткізгіштер триодтар электродтар Тура қосу жағдайында тосқауыл қабатының қалыңдығы қалай өзгереді: артады кемиді бастапқыда артып, кейіннен кемиді тұрақты нольге тең Транзисторлар техникада … ретінде пайдаланылады. күшейткіш түзеткіш тұрақтандырғаш(стабилизатор) электрод датчик п-типті жартылай өткізгіштердегі негізгі заряд тасушылары: электрондар протондар кемтіктер нейтрондар иондар Оптикалық бейнелердің сапасын біршама төмендететін, нақты оптикалық жүйелер қателігінің аталуы: астигматизм абберация кесдейсоқ қателік дисторсия фокустелу Сфералық жарық толқындарының оптикалық жүйеден өтуі кезіндегі деформацияға ұшырап, сфералық болмай қалуына әсер ететін оптикалық жүйенің кемшілігі ... деп аталады: астигматизм сфералық абберация хроматикалық абберация дисторсия фокустелу Жарық интерференциясы физикалық құбылыс, ол мынаған негізделген: Жарық толқынының түзу сызықты таралудан ауытқуы. Мөлдір дисперсті ортадан толқындардың шашырауы. Екі орта шекараларынан толқындардың түзу сызықты таралудан ауытқуы. Синусоидалық көздерден таралған жарық толқындарының қосылуы. Когерентті көздерден таралған жарық толқындарының қосылуы. Интерференция мынадай толқындарының қосылуынан байқалады: фаза айырымы кездейсоқ мән қабылдайды. cos орта мәні нөлге тең болады. фаза айырымы уақытқа тұрақты.+ cos =const орта мәні. sіn орта мәні нөлге тең. Толқын ұзындықтары бірдей фазалар айырымы тұрақты жарық толқындарын: Инфрақызыл сәулелену. Ультракүлгін сәулелену. Жарық дифракциясы. Жарық дисперсиясы. Когерентті толқындар. Бірнеше когерентті жарық толқындардың қосылып нәтижесінде кезекпен жарық және қара жолақтарының пайда болуы: Жарық поляризациясы. Жарық дисперсиясы. Жарық интерференциясы. Жарық дифракциясы. Жарық жұтылуы. Микропроекция бұл: объектіні бүйір жағынан жарықтандыруға негізделген микроскопияның әдісі экранда микроскопиялық кескін алуға негізделген фотопленкада (фотопластинада) микроскопиялық кескін алуға негізделген микроскоп көмегімен микроскопиялық объектілердің өлшемін өлшеу үшін қолданылады экранда микроскопиялық объектілердің кескіннің проекциясының өлшемін өлшеу үшін қолданылады Жарықтың дифракция құбылысы: толқындардың қосылуынан күшею және бәсендеу суретінің пайда болуы жарықтың түзу сызықты таралуынан ауытқуы когерентті толқындардың қосылуы жарық толқын ұзындықтарының сыну көрсеткішіне тәуелділігі когерентті емес толқындардың қосылуы Толқындық теория мына принципке негiзделген: |