Мкс курсовой Максат. Баыттаушы жйені трін жне кабель трін анытау
 Скачать 1 Mb.
|
1 2   
КІРІСПЕ Аналогты сигнал цифрлық түрге кезеңдермен ауысады. Алдымен спектры бойынша шектелген сигнал, уақыт бойынша дискретизацияланады, нәтижесінде АИМ – сигнал қалыптасады, кейіннен сигнал деңгейі бойынша кванттау, кодалау операциялары орындалады. Аталған өзгерістер нәтижесінде соңғы жабдықтарда шуылдар пайда болады, олар цифрлық беру жүйесінің (ЦБЖ) арналарындағы шуылдардың ең аз деңгейін анықтайды. Оларға негізінен кванттау, дискреттеу, бос арналық және аспаптық шуылдар жатады. Бұдан басқа ЦБЖ – арналарында цифрлық сигналдарды қайта өңдеу кезінде желілі тракттарда қате жіберу нәтижесінде де шуылдар пайда болады. Қателер ықтималдығығына қойылатын талаптарды қамтамасыз ету үшін желілі тракттарда регенераторларды тиімді орналастыру қажет. Курстық жұмыста мына сұрақтар қарастырылады: соңғы жабдықтың шуыл деңгейін бағалау, регенерация телімінің ұзындығын анықтау, магистральдық сұлбаны құру және т.б. Сонымен қатар электр кабелін пайдаланып, ішкі аймақтық, жергілікті телімдер кіретін байланыс желісін жобалау сұрақтары қарастырылады. Аталған телімдердің бірінде оптикалық кабель пайдалана отырып, оптикалық ендірме ұйымдастыру қарастырылады. Бұл оптикалық және электрлі беру желілерін жобалауды үйретеді. Сигналды импульсті-кодтық модуляциялайтын (ИКМ) цифрлық коммутациялық құрылғылардың ерекшеліктері: құрылғының кірісіндегі, шығысындағы және ішіндегі процесстер жиілігі және уақыты бойынша үйлестірілген (синхронды құрылғылар); цифрлық коммутациялық құрылғылар сигналдарды цифрлық жүйелер арқылы жіберу ерекшеліктеріне сай төрт өткізгішті болып табылады. Байланыс сапасын арттыру үшін, байланыс қызмет көрсетуінің санын арттыру, желіні автоматтандыру үшін дамыған елдерде 70-жылдардан бастап аналогты және коммуникациялық станциялар электронды цифрлыққа көшірілуде. Олардың көпшілігінде халықаралық байланысты цифрландыру аяқталған, жергілікті желілерде цифрлық АТС 80% құрайды. Байланыстың талшықты-оптикалық желілерін жылдам енгізу жүргізілуде. 1 АППАРАТУРА МЕН КАБЕЛЬДЕРДІҢ ТЕХНИКАЛЫҚ ДЕРЕКТЕРІ 1.1 ИКМ-15 аппаратурасы Бұл мәлімет тарату жүйесі ауылдық АТС арасында КСПП және ВТСП кабельдері арқылы бірігуді байланыс жолдарында құруға арналған және тоналды жиіліктің ТЖ 15 арнасын алуға әрбір телефондық 3 сигнал арнасы (СА).ТЖ – тің 2 арнасының орнына екілік кластың 1 тарату арнасын және төрт 100 – бодтық телеграфтық арна алуға мүмкіншілік туғызады. Сонымен қатар бір арнаның ТЖ орнына цифрлы мәлімет тарату арнаның 64 кбит/с жылдамдықта таратылу қарастырылған. ИКМ–15 жүйесінің жылдамдығы 1024 кбит/с цифрлы сигналдық байланыс жолы бойынша таратылуын қамтамасыз етеді. ВГ 15х2 құрылғысы арқылы екі осындай сигнал жылдамдығы 2048 кбит/с ортақ цифрлы ағынға қосылуы, ал 8 сигнал – жылдамдығы 8448 кбит/с топтық синалға жатады. Осының арқасында ИКМ–15, ИКМ – 30 және ИКМ – 120 мәліметті тарату жүйесінің бірігіп жұмыс істеуін қамтамасыз етеді. Бұл жүйенің істеуінің ұзақтығы қолданыстағы аралық станция 100 км дейін ал максималды қайта генерациялау учаскесінің ұзындығы 7,2км ( кабель КСПП – 1х4х1,2) үшін АРУ – дың мүмкіндіктерін ескере отырып қайта генерациялаудың түзетуші күшейткішінде қайта генерация өшуінің учаскесі 26 дан 46 дБ – ға жетуі тиіс. Мәлімет циклінің ұзақтығы Тц = 125мкс, ол дискретизация жиілігіне сәйкес келеді F¦д = 8кГц. Әрбір цикл 16 арналық интервалдан құралады, оның әрбір 8 тактілік интервалдан (ТИ) және 8 разрядтан тұрады (Р). Арналық интервалдар КU 1 .... KU 15 мәлімет тарату үшін қолданылады, ол өз кезегінде ТЖ кіріс арнасына келіп түседі және 8 разрядтық кодалық комбинациямен ( Рі ... Ре ) түрленеді. Арналық интервал КUо циклдік сигналдарды және асқын циклді синхронизациядағы сигналдарды тарату үшін басқару сигналдарын жән еқарым – қатынас сигналдарын сонымен қатар телеграф синалдарын таратуға бейімделген. Циклдік синхронизация сигналы комбинация түрінде 110 және ТИ6 ...ТИ8 КUо формаға сәйкес келіп беріледі 1.2 Симметриялы КСПП 1х4х0,9 кабельі Симметриялы байланыс кабелінің конструктивті элементтері. КСПП 1х4х0,9. Сипатталуы: КС-байланыс кабелі; П-полиэтиленді оқшаулағыш; П-полиэтиленді қабықшасы; 1-қарапайым бумалар саны; 4 -төрттік орамдар саны; 0,9 - өзекше диаметрі. Кабель конструкциясының элементтері КСПП 1х4х0,9:Мыс дөңгелек сымнан ток өткізгіш сым.Төрт оқшауланған желі төрттікке бұралған. Төрттікте диагональ бойынша орналасқан екі желі жұмыс жұбын құрайды, төрттіктің бірінші жұптарын оқшаулаудың табиғи түсі бар, екінші жұп - көк.Номиналды қалыңдығы 0.8 мм престелген полиэтиленнен жасалған белдік оқшаулау.Алюмополиэтилен лентасынан жасалған Экран. Экранның астында номиналды диаметрі 0.3-0.4 мм қалайыланған түйіспелі мыс сым төселеді.Қабықша полиэтиленнен жасалған номиналды қалыңдығы-1.8 мм. Кабельдің техникалық сипаттамалары КСПП 1х4х0,9: - УХЛ Климаттық орындалуы - Пайдалану температурасының диапазоны: -бекітілген монтаждау жағдайында: + 50°С-50°С дейін -кабельдің 15 диаметріне тең радиусқа монтаждау және пайдалану иілімдері жағдайында: +50°С - тан -10°С - қа дейін - Құрылыс ұзындығы: 750 м кем емес -Кәбілдерді пайдаланудың кепілді мерзімі-пайдалануға берілген күннен бастап 3 жыл - Кспп 1х4х0,9-15 жыл кәбілінің ең аз қызмет ету мерзімі. 1.3 ИКМ-120 аппаратурасы ИКМ-120-4/5 екінші реттік цифрлық беру жүйесінің аппаратурасы төртінші буынға, ал оптикалық желілік тракт блоктары бесінші буынға жатады. Аппаратура ҚТЖ-ның түйіндер, аралың және станцияаралық байланыстарын үйымдастыруға арналған. Сонымен ңатар, барлың түрдегі АТС-тер арасындағы АТС-тер мен барлық түрдегі АМТС-тер арасындағы ңосу желілерін үйымдастыруға мүмкіндік береді.ИКМ-120 жүйесі симметриялық ЗКПАП және МКС кабельдері арқылы жергілікті және ішкі желілерде арналарды ұйымдастыруға арналған. Бұл 8448 кбит / с цифрлық топтық ағынның беру жылдамдығымен ТЧ 120 арнасын ұйымдастыруға мүмкіндік береді. Бұдан басқа, жалпы дискреттік ақпаратты 32 кбит/с-қа жеткізу үшін төрт сандық арнаны ұйымдастыруға болады. Қосалқы стандартты топты (312 ... 552 кГц) аналогты-сандық түрлендіру мүмкіндігі қарастырылған. ИКМ-120-4/5 - бұл МКС 7x4 және МКС 4x4 түріндегі қалалық және қала маңындағы кабельдерді бір және екі кабельдік схемамен тығыздау үшін арналған 120 канал үшін импульстік кодтық модуляциямен қайталама сандық тарату жүйесі. Функционалдылық:АТС-47, -54, АТСЦ типтері бойынша станциялардың жергілікті және қалааралық сымдарына стансалық станцияны ұйымдастыру; E2 сандық арналарын, оның ішінде жалпы сигнал беру арнасын ұйымдастыру; абоненттік желілер мен қашықтағы абоненттер желісін ұйымдастыру; арнайы кабельдік жұптар үшін төрт жолақты CC арналарын ұйымдастыру және сызықты жолдарды телеконтролдау (1.1-сурет).  1.1-сурет. ИКМ-120 қолдану арқылы байланысты ұйымдастыру блок схемасы 1.1 - суретте ИКМ-120 қолдану арқылы байланысты ұйымдастыру блок схемасы. Терминалдық жабдықтар ИКМ 120 құрылымы жабдықтар орта уақытша мультиплексирования (ВВГ), аналогтық-цифрлық сигналдарды түрлендіру орта тобын (АЦО ЧРКВ), сызықтық жолы (OЛТ) терминалдық жабдықтар мен аспаптар жиынтығын қамтиды.Сызықтық жол ОЛТ-дан басқа да қызмет көрсететін және қызмет көрсетпейтін қайта қалпына келтіру пункттерімен кабелдердің жиынтығын құрайды. 2048 Кбит/с жылдамдықпен төрт бөліктік сандық ағындарын біріктіру арқылы 8448Кбит/с жылдамдықпен ағыны құрылған таратқыш бөлігі ВВГ-ның жабдықтар тобы. 1.4 Симметриялы МКСБ 4х4х1,2 кабельі Симметриялы байланыс кабелінің конструктивті элементтері. МКСБ 4х4х1,2. Сипатталуы: МК-магистральді; С-симметриялы; Б-болат түріндегі бронь қабықшасы; 4- төрттік орам; 4 -төрттік орамдар саны; 1,2 - өзекше диаметрі. МКСБ 4х4х1,2 кабелінің қолдану аймағы: электрлендірілген темір жолдар, енгізу құрылғылары бойына төсеуге арналған. Жоғары жиілікті төрттіктер К-60 жүйелерімен тығыздалады. Кабель тізбектерінің жұмыс кернеуі 430 В тұрақты токқа дейін немесе 300 В айнымалы токқа дейін. МКCБ 4х4х1,2 кабелінің техникалық сипаттамасы:қоршаған ортаның жұмыс температурасы: -30° C тан +40° C дейін; номиналды жиілігі: жұмыс жиілік диапазоны 250 кГц дейін; электр кедергісі +20°С температурасында: 0.90 мм диаметрмен, 28.5 Ом/км көп емес, +20°С температурасында: 1.20 мм диаметрлі, 16.0 Ом/км көп емес. Оқшаулаудың электр кедергісі: +20°С температурада, 10000 МОм·км кем емес. Жұмыс сыйымдылығы: 24 нФ / км артық емес. Кабельдердің құрылыс ұзындығы: 500±10 мүй-жайларда, каналдарда, туннельдерде МКСБ кабелінің қызмет ету мерзімі-30 жыл. 1.5 ИКМ-480 аппаратурасы ИКМ 480 аппаратурасы зона ішілік және магистралды желілерде жұптары 1,2/4,4 мм МКТ-4 тығыздау арқылы ұйымдастыру үшін арналған. Аппаратура ТЖ 480 арнасының топтық ағынын 34 368 кбит/с жылдамдықпен ұйымдастыруын қамтамасыз етеді. Сызықтық тракт бірдік сұлбамен ұйымдастырылған. Апаратура құрамына үшінші реттік уақыттық топ құру құрылғысы, линиялық трактінің штекері құрылғысы, қызмет көрсетілмейтін байта өндіру орындары, және келесі бақылама өлшеу құрылғылары: құрамында кодтар генераторы ГК34 аймағының еліктемесі (иммитатор) ИКУ-34, ДО-34 детекторлары бар цифрлық трактілерді поспртизациялауды және регенератордың параметрлерін тексеру пульті (ППРПТ-34) бар.1,2/4,4 мм коаксиалды жұптарының 17 184 кГц жиіліктегі жарты тактілі байта өндіру аймағындағы өшуін және де кабелдің тарамыстарының кедергісін және кабел тарамыстарының оқшауламасының кедергісін өлшейтін өлшеуіш құрылғысы, регенератордың шығысындағы импульстің амплитудасымен қателер коэффициентінің шамасына қарай байланысқа далалық жағдайларда үзіліссіз ене отырып бұзылғандығына баға беруін қамтамасыз ететін ПКРУ-34 қайта өндіру аймағын бағалау құрылғысы кіреді. ҮУТҚ құрылғысының беру жағында ИКМ 120 аппаратурасы өндіретін 8448 кбит/с жылдамдықты 4 цифрлық ағынды биттік біріктіру арқылы топтық ағынды құру жүзеге асырылады. 1.6 Коаксиалды МКТ 4 1,2/4,6 кабельі Бұл кабельдің ішкі өткізгіші-мыс, диаметрі 1,2 мм. Экран-қалыңдығы 0,1 мм екі болат таспадан жасалған торт коаксиалды жұптар диаметрі 0,5 мм бес сигналдық жұптармен бірже бұралады және белдік оқшаулаумен жабылады. Сыртынан қорғасын қабығы және тиісті бронь жамылғысы орналасқан.  1.2-сурет. Шағын көлемді коаксиалды кабель МКТ-4 – көлденең қима. 1-қорғасын қабығы; 2-белдік оқшаулау; 3-бронепроволок; 4-жастық; 5-екі бронелент; Құрылыс ұзындығы 500 м.кабельдің толқындық кедергісі 75 Ом. 1 МГц жиіліктеөшукоэффициенті 5,33 дБ / км тең. 1.7 “Соната-2” ТОБЖ аппаратурасы ҚТЖ-ға арналган ТОБЖ аппаратурасы. Металл кабельдер бойынша жүмыс істейтін беру жүйесі сияқты талшыңтың-оптикалық беру жүйелері де қалалық ішкізоналық және магистральдық жүйелер болып бөлінеді. Қалалық оптикалық кабельдер бойынша жұмыс істейтін беру жүйелеріне «Соната-2», ИКМ-120-4/5 жөне «Сопка-Г» (ИКМ-480-5) жатады. Олардың тех¬никалық деректері 2-кестеде келтірілген.ТОБЖ «Соната-2» қүрамына мыналар кіреді: ИКМ-30 немесе ИКМ-30-4 құрамында болатын аналогтық-цифрлық қайта өзгерту жабдығы; ИКМ-120 құрамында болатын екінші реттік уақыттық топ құру жабдықтарының комплексі; Соңғы (КОЛСТ-2) және аралық (КОЛСТ-П-2) желілік жарық өткізу тракт жабдықтарының тіректік комплекттері; желілік оптикалық кабельдердің станцияның оптикалық кабель; жарық өткізгіш қосқыш шнурлар. 1.8 ОК 50-2- 5-4 оптикалық кабельдің сипаттамасы Талшықтық - оптикалық кабель - деректерді жарық көмегімен жылдам әрі сапалы тарататын кабель. Талшықты - оптикалық кабельді жасауда сәулежолдар пайдаланылады. Бұл сәулежолдардың әрқайсысының бірнеше қабат қаптармен қоршалуы олардың механикалық және оптикалық сипаттамасын жақсарта түседі. Мұндай қаптамалары бар сәулежолдарды оптикалық талшық деп атайды.ОК 50 - 2 - 5 - 4 сипатталуы: оптикалық кабель, градиентті оптикалық талшық, 2 әзірлемелермен, 5 дБ/км өшу коэффициенті, 4 оптикалық талшықтардың саны. Қолданылуы: желілік кабельдер қалалық телефон желілеріне телефон канализациясында, құбырларда, блоктарда және коллекторларда қолмен және механикаландырылған тәсілмен төсеуге және стационарлық жағдайда жұмыс істеуге арналған. Оптикалық стационарлық кабельдер телефон станцияларының үй-жайларында стационарлық жағдайда жұмыс істеуге арналған. 1.9 Бөлім бойынша қорытынды Бағытталған жүйе - симметриялы, коаксиалды кабельдер, талшықты-оптикалық кабель және т.б. сонымен олардағы сигналдар таралуы бір абоненттен (станциялар, құрылғы және т.б) басқа абонентке жеткізілуі тек арнайы берілген тізбекпен және байланыс жүйесінің трактысы арқылы іске асады. Бағыттаушы жүйелер берілген бағытқа электромагнитті сигналдарды лайықты сапасымен және сенімділікімен жеткізу үшін белгіленген. Әртүрлі аймақтарда қызмет көрсетуге байланысты кабель түрлері және сәйкес аппаратура таңдалды. Ерекшеліктері мен параметрлеріне байланысты жалпы ақпараттармен түсінік берілді. 2 СОҢҒЫ ЖАБДЫҚТЫҢ ШУЛАРЫНЫҢ ЕСЕБІ 2.1 Дискреттеу шуларын есептеу ЦБЖ-ның барлық түрінде дерлік сигналдардың уақыттағы бір қалыпты дискретизациясы қолданылады, яғни қалыпты периодты Тд дискретизация, ал ti периодта кездейсоқ сипатта болады. Бұл ауытқулар қабылданатын сигналдың пішінінің өзгеруіне әкеледі, ол 2.1 - суретте көрсетілген, бұл субьективті түрде қате ретінде қабылданады, мұндай қателерді дискретизация шулары деп атаймыз. Ti шамасы негізінен желідегі регенератордың нақты жұмыс істелуінен және беретін генератордың тұрақсыздығынан пайда болатын төменгі жиілікті фазалық флуктуация импульстерінен анықталады. Егер беретін генератордың тұрақсыздығынан пайда болған ауытқуларды α шамасымен белгілеп, ал фазалық флуктуация ауытқуларын β деп белгілесек, онда олардың арасында статистикалық байланыс жоқ деп есептеп, қайта қабылдау телімінде дискретизация шуларының қуаты мына шамадан аспайды:  ; мұндағы,  – сигналдың тиімді кернеуі.  2.1 – сурет. Дискреттеу периоды өзгергендегі қабылданатын сигнал формасының өзгеруі  болғандықтан, ауытқу периодына қатысты  және  , осыған сүйене отырып дискретизация шуларының қуатын мына түрде жазуға болады: ; (2.1)Бұл жағдайда сигналдың дискретизация шуларынан қорғануын мына түрде жазуға болады:  (2.2) Негізгі цифрлық арнада (НСА, ОЦК) қайта қабылдаулар 10lg(n+1) төмендейді, бұл жерде, n – цифрлық ағындағы немесе тоналды жиіліктегі қайта қабылдаулардың жалпы сандары. Эксперименталды түрде көрсетілгендей, НСА(ОЦК) негізінде құрылған ТЖ арнасында шамасының ең үлкен шамасы 810 нс-тен аспауы керек [1]. Бұл ТЖ арнасындағы дискретизация шуларынан минималды қорғаныс шегі  =37дБ сәйкес келеді. Бастапқы желінің НЦА номиналды тізбегі 59 дейін қайта қабылдауы мүмкін, олардың қатарында абоненттік телімдегі екі қайта қабылдауды қосуға болады. Сондықтан =61 дБ тең болуы мүмкін болса, НЦА негізінде құралған қайта қабылдаулар жоқ арнада мына шамадан кем болмауы керек:  дБГенератор жабдығының тұрақтылығы мөлшерленген болғандықтан,дискретизация шуларынан берілген қорғанысын анықтау үшін, ТЖ фазалық флуктуациялардың ең үлкен шамасын анықтау қажет. Есептеу келесі түрде жасалады: а) НСА ТЖ арнасы үшін дискретизация шуларынан талап етілетін қорғаныс былай анықталады:  (2.3)  (2.4) бұл жердегі, n –цифрлық ағындағы және ТЖ-тегі қайта қабылдаулардың жалпы саны; б) НСА-ның барлық телімдер үшін генераторлық жабдықтың салыстырмалы тұрақсыздығының квадрат соммасы анықталады (салыстырмалы тұрақсыздық мағынасы мынаған тең (ИКМ-15)  , (ИКМ30)  , (ИКМ-120)  , (ИКМ 480)  , (ИКМ-1920)  генераторлық жабдықтардың бастапқы, қосалқы, үшінші, төртінші желі); ∑а2д=  (2.5)в) теңсіздікті түрлендіру арқылы [1], НСА әр жеке телім үшін (барлық телімге бірдей деп аламыз) төменгі жиілікті фазалық флуктуациядан пайда болған ауытқулардың салыстырмалы шегін анықтаймыз:  (2.6) =0,013г) қайта қабылдау телімінде дискретизация шуларының қуатын анықтаймыз:  Рд.ш =  д) желілі тракттағы әр телім үшін шамасы бойынша импульстердің фазалық флуктуациялық шамасы анықталады, сигналдың тактылық жиілігі дискретизация жиілігінен (8кГц-ке тең) қанша көп болса, fт fд-дан сонша есе көп болу керек. Вфф꞊fт/fд∙bд (2.7)  фф= 1,024*  фф= 8,448*  фф=34,368* 2.2 ЦБЖ кванттау шуларының деңгейін анықтау ЦБЖ-де сигналды деңгейі бойынша кванттау кезінде қате пайда болады, өйткені сигналдың нақты лездік мағынасы кванттау деңгейінің рұқсат етілген мағынасына дейін дөңгеленеді. Бұл қателер бастапқы сигналмен қосылып, бір қалыпты спектральды тығыздығы бар флуктуациялық шу ретінде қабылданады. Бір қалыпты кванттау жағдайында, яғни кванттау әр қадамы ΔUp шамасына ие болса, ΔF арнасының жиілігіінде кванттау шуының қуаттылығы мынаған тең болады: Pк.ш.=  UI/IIp/12)( д) (2.8) бұл жерде, fд -сигналдың дискретизация жиілігі. Кванттау қадамы неғұрлым кіші болса да соғұрлым аз болады, өйткені ол сиогналдың барлық серпіндік ауқымын қамту керек. Кванттау қадамының саны коданың разрядтылығымен, беру жылдамдығына байланысты болғандықтан кванттауға ұшырайтын сигналдың серпіндік ауқымын бағалау қажет. Ол үшін эксперименталды түрде табылған серпіндік деңгейдің волюмі статистикалық үлестіру заңымен және сигналдың лездік мағынасын қолдану қажет. Волюмның үлестіру ықтималдығының тығыздығы Гаусс үлестіру заңына сәйкес келетіні белгілі (2.2, а-сурет). W(y) =  exp[-(y-y0)2/ 2 ]бұл жерде, у -волюмның орташа мағынасы, дБ, σ - волюмның ортаквадраттық ауытқуы, дБ.  2.2 – сурет. Волюмдардың үлестіру ықтималдығы а) Гаусс заңы; б) серпіндік деңгейге сәйкес келетін қуаттың үлестіру тығыздылық графигі Серпінділік деңгейге сәйкес келетін қуаттың үлестіру тығыздығы 2.2, б-суретте көрсетілген, оның максималды волюмына сәйкес келеді, бірақ моданың орташа мағынасы оңға жылжыған, өйткені қуат теріс мағынаға ие бола алмайды. Математикалық статистикадан белгілі болғандай, қуаттың орташа деңгейі мына формуламен есептелінеді: Popт = y0 + (  ) = y0 + 0.115 (2.9) Сөздік сигналдардың лездік мағынасы екіжақты экспоненциалдық заңға жақын үлестірілген: W(u)=(  )exp(- |u|) (2.10)бұл жерде  -сигналдың тиімді мағынасы (2.3 - сурет)  2.3 – сурет. Сигналдың лездік мағынасының үлестіру заңы Сигналдың максималды мағынасы ретінде, 10 – аспайтын мағынаны қабылданады, онда: 10-3 =0.5exp(- |Uмакс|),Uмакс= 4,933UcАра қатынас былай анықталады: Qnuк = 20lg(  )=10lg )= Pmax – Pcp (2.11) Бұл өрнек пикфактор деп аталады. Сонымен: Pmax=Pcp+Qnuк (2.12) ЭХК (МККТТ) нұсқауына сүйене отырып, ЦБЖ үшін Рmax мағынасын +3дБ деп қабылдауға болады. Кодерлер өздерінің кернеу шегін сигналдың максималды мағынасына сәйкес келетінін анықтайды, яғни: Uогр=Umax=0,7746  , B (2.13) Орташа мағынадан асатын волюм үшін шектеу шуларынан туындайтын қателердің өсетіні анық. Бірақ, бұл жерде психологиялық фактор ойнайды, яғни бұрмаланған қатты шуды естіген абоненттер жәй сөйлей бастайды. Аз волюмдарда мұндай “реттеу” мүмкін емес, сондықтан минималды сигналдың мағынасы есептелінеді. Минимум волюм былай анықталады: ymin=y0 – 3,09 бұл жерде, 3,09 – ықтималдық интеграл аргументі, ол y  жағдайы ықтималдығымен қадағаланатынын көрсетеді. Екі жақты экспоненциалды үлестіру заңын ұйғара отырып, сигналдың лездік мағынасының соңғы нұсқасын аламыз: Pмин = умин – Qnик (2.14) Ал, (2), (3), (4) формулаларды ұйғара отырып сигналдың серпіндік ауқымын табамыз: Dc =Qnuк +3,09 +0,115 (2.15) Dc =20+3,09*2+0,115*  = 26,41Кванттау қадамының шамасы:  =2Uoгр/Nкв (2.16) бұл жерде, Nкв - кванттау қадамының саны, Nкв=2mp ; mp –бір қалыпты кванттау кезіндегі екілік коданың саны. Бір қалыпты кванттау қадамының шамасын анықтау үшін, есептеу келесі түрде анықталады. Бір қалыпты кванттау кезіндегі екілік коданың санын төмендегі формуламен анықталады:  (2.17) Бірқалыпты кванттау қадамының саны:  Осы есептеулер арқылы бірқалыпты кванттау қадамының шамасы:  Бірқалыпсыз кванттау қадамының шамасын анықтау үшін, есептеу келесі түрде анықталады. Бір қалыпсыз кванттау кезіндегі екілік коданың саны:  (2.18)Бірқалыпсыз кванттау қадамының саны:  Бірқалыпсыз кванттау қадамының шамасы:  Бірқалыпты және бірқалыпсыз кванттау қадамының шамасын анықтағаннан кейін,. Бірқалыпты және бірқалыпсыз кванттау шуының қуаты анықталады. Бірқалыпты кванттау шуының қуаты былай анықталады:  Бірқалыпсыз кванттау шуының қуаты былай анықталады:  2.3 ЦБЖ бос арналық шуларды анықтау Кіріс телефондық сигналдар жоқ кезде, кодердің кірісінде әлсіз кедергілер болады, оларға негізінен мыналар жатады: меншікті шулардың өтімдік кедергілері, дұрыс басылмаған импульстердің қалдықтары және т.б. Егер кодердің сипаты, оның тораптарының және тармақтарының кернеу параметрлерінің тұрақсыздығынан сол жақтағы кіріс сигналдың деңгейі кодер шешімінің деңгейіне сәйкес келсе, онда аз амплитудалы кедергі нөлге сәйкес емес коданың тәсілімен пайда болуына әкеледі. Бұл жағдайда декодерге кіріс сигнал нөлден кездейсоқ өтетін сәттерде ауқымды тікбұрышты формалы импульске ұқсайды. Осы кезде пайда болатын шулар бос арналық “үндемейтін” шулар деп аталады. 600 Ом жүктемесіндегі бұл шулардың псофометриялық қуаты былай анықталады:  (2.19)  =   = бұл жерде,  –бір қалыпты кванттаудағы қадамның шамасы.  2.4 – сурет. Кодер сигналының аз деңгейіндегі сипаты Аз шамасына қарамай,бос арналық шулар абоненттерге білініп тұрады,өйткені олар берілетін сигналмен “жасырынбайды”. ЭХК(МККТТ) нұсқау бойынша бос арналық шулардың қуаты 320 пВтОп-дан аз болуы керек немесе олардың деңгейі – 65дв Оп-дан кем болу керек. Жобаланатын жүйе үшін осыны тексеру керек. 2.4 ЦБЖ аспаптық шуларды анықтау Аналогты - цифрлық түрлендіру барысында соңғы жабдықтарда шулар пайда болады, олар түрлендіргіштің идеалды сипатынан ауытқығаннан пайда болады. Аталған ауытқулар АИМ топтық сигналдар құрғанда өтімдік процесстердің немесе кодердің жеке тораптарының соңғы жұмыс нақтылығынан пайда болады. Аспаптық шулардың деңгейі беру жылдамдығының өсуімен және коданың разрядталу дәрежесінен өседі. Аспаптық шулардың қуатын бірлік кедергі түрінде былай анықтауғ болады:  (2.20)  =   =  бұл жерде, ε - түрлендіру барысындағы аспаптық қатенің орта квадраттық мағынасы; m - коданың разрядтылығы; ΔU-кванттау қадамы. Кванттаудың теңсіздігі үшін  минималды шамасын алу керек. Кванттау шулары мен аспаптық шулар арасындағы ара-қатынас тең болады:   12*  12* 78Бұл жағдайда кері тапсырма орындалады-берілген ара-қатынаста келтірілген аспаптық қателік шамасы мынадай болады:   =  =0,000159 = = 0,00079Жаңа ЦБЖ аппаратуралары үшін Н шамасы бірнеше жүзден аспауы керек 2.5 Бөлім бойынша қорытынды Бұл бөлімде жалпы соңғы жабдықтың шуларының есебін шығардық. Есепті дискреттеу шуларын анықтаудан бастадық. Қабылдау телімінде дискретизация шуларының қуаты Рд.ш – ның шеткі шамасы көрсетілген. Дискретизация шуларынан талап етілген қорғаныс мәні цифрлық ағындағы және қайта қабылдаулардың жалпы саны бойынша есептелінді. Желілі тракттағы әр түрлі телім үшін импульстердің фазалық флуктиациялық шамасы анықталды. Келесі бөлімінде, ЦБЖ кванттау шуларының деңгейін есептедік.Ең алдымен, кванттау шуының қуаттылығы Рк.ш теңдігі анықталды. 3 РЕГЕНЕРАЦИЯ ТЕЛІМІНІҢ ҰЗЫНДЫҒЫН АНЫҚТАУ 3.1 Регенератор кірісіндегі рұқсат етілген қорғанысты анықтау Бір регенератор үшін рұқсат етілген қателер ықтималдығы былай анықталады:  (3.1) ИКМ- аппаратурасы үшін: Рқат =  ИКМ – аппаратурасы үшін: Рқат =  ИКМ – аппаратурасы үшін: Рқат =   - мағынасын келесі жолмен анықтаймыз.Халықаралық байланыс ұйымдастыруда цифрлық сигналды беру кезінде екі абоненттің арасындағы қәте ықтималдығы Рқат=  мағынасынан аспау керке деп қабылдасақ, онда ұлттық тораптың әр телімінде қатенің бір қалыпты таралуы  мағынасын аламыз. Бұл жағдайда Р /ош мынаған тең болады:  (3.2) ЦБЖ жергілікті телім үшін: =  ЦБЖ ішкі аймақтық телім үшін: =  ЦБЖ ішкі аймақтық телім үшін: =  бұл жерде  - ЦБЖ қолданатын НСА (ОЦК ) - ның номиналдық тізбек телімінің ұзындығы, км. Регенерациядағы қателер ықтималдығы сигналдың ТР – ғы қателерден қорғануымен байланысты екені анықталған. Қателер ықтймалдығының берілген мағынасын қамтамасыз ету үшін, қорғаныстың рұқсат етілген мағынасын бағалау керек, ол үшін мына формуланы қолданамыз : (3.3) ИКМ- аппаратурасының жергілікті телімі үшін: Арқор =  дБ ИКМ- аппаратурасының ішкі аймақтық телімі үшін: Арқор =  дБ ИКМ- аппаратурасының магистралдық телімі үшін: Арқор =  дБбұл жерде  - цифрлық желілі тракттағы кода деңгейінің саны; ќоры  – әр түрлі тұрақсыздық факторлардың ықпалы мен регенераторлар тораптарының идеалсыздығын ескеретін, қатенің қорғаныс қоры. Бірінші екі қосынды (10) (  мағынасының) екі деңгейлі кода үшін - дың мағынасын анықтайды, ал үшінші қосынды кода деңгейінің санының өсуі кезіндегі қорғаныстың өсуін қадағалайды.3.2 ЦБЖ симметрлі жоғары жиілікті кабельмен жұмыс істегенде регенерация телімінің ұзындығын анықтау ЦБЖ – ң симметрлі кабельмен жұмыс істегенде, регенерация телімінің ұзындығын анықтайтын кедергілердің негізі болып желілі өтімдер енгізетін кедергілер болып саналады. Екі кабельдік жүйе қолданылған кезде алыс соңындағы өтімді кедергілер ескеріледі. Бұл жағдайда өтімді кедергілерден күтуші қорғаныс былай анықталады : КСПП 1х4х0,9 кабелі үшін:    бұл жерде –  - есептелетін жиіліктің алыс соңындағы өтімдік өшулігі, дб;  – кабельдің өшулік көрсеткіші, дб/км;  – осы кабельмен жұмыс істейтін жүйелердің саны; - желілі тракттағы коданың деңгейіне байланысты (екі деңгейлі кода үшін; үш деңгейлі кода үшін);  - регенерация телімінің ұзындығы, км.  теңдеуін шешу арқылы lp -дың мағынасын табамыз.    3.3 ЦБЖ симметрлі жоғары жиілікті кабельмен жұмыс істегенде регенерация телімінің ұзындығын анықтау ЦБЖ – ң симметрлі кабельмен жұмыс істегенде, регенерация телімінің ұзындығын анықтайтын кедергілердің негізі болып желілі өтімдер енгізетін кедергілер болып саналады. Екі кабельдік жүйе қолданылған кезде алыс соңындағы өтімді кедергілер ескеріледі. Бұл жағдайда өтімді кедергілерден күтуші қорғаныс былай анықталады : МКСБ 4х4х1,2 кабелі үшін:   бұл жерде – - есептелетін жиіліктің алыс соңындағы өтімдік өшулігі, дб; – кабельдің өшулік көрсеткіші, дб/км; – осы кабельмен жұмыс істейтін жүйелердің саны; - желілі тракттағы коданың деңгейіне байланысты (екі деңгейлі кода үшін; үш деңгейлі кода үшін); - регенерация телімінің ұзындығы, км. теңдеуін шешу арқылы lp -дың мағынасын табамыз.    3.4 ЦБЖ коаксиалды кабельмен жұмыс істегенде регенерация телімінің ұзындығын анықтау Регенерация телімінің ұзындығын есептегенде ТР-ғы өзіндік қателерден күтулі қорғаныс мына формуламен анықталады:  (3.6) бұл жерде :  - түзетуші күшейткіштің шуыл коэффициенті, дб;  - тактылық жиілік, кГц;  - тізбектің өшулігі, дб;  – телімнің кірісіндегі тік бұрышты импульстың ең жоғарғы абсолютті деңгейі, дб. Ал мына формуламен анықталады:  (3.7)   дБ бұл жердегі  - кабель тізбегінің толқындық кедергісі, Ом. есептеуді сандық интегралдау әдісімен іске асырады. Аргументтің өзгеру диапазонында  есептеу мына формуламен анықталуы мүмкін:  (Ац) = fесеп ∙ lp (3.8)  (3.9)  (5,26 =46,38 дБ Осы формулаға байланысты  келесі формуламен анықталады:  (3.10) бұл жерде  теңдеуін шешу арқылы регенерация телімінің ұзындығы анықталады.     3.5 Импульсты-модуляцияланған сигналдарды беруге арналған байланыс арнасын зерттеу ТОБЖ – ң регенерация телімінің ұзындығы негізінен 3 параметрлерден тұрады: оптикалық кабельдің өшуі, оптикалық талшықтың дисперсиясы және ТОБЖ энергетикалық потенциалы. Егер тек қана өшуді ескерсек, яғни регенерациялық телімдегі ысырапты, онда регенерация телімінің ұзындығы мына формуладан анақталады:  (3.11) бұл жерде  - жүйенің энергетикалықпотенциалы, дБ; - аппаратураның оптикалық кабельмен түйіскен жеріндегі жоғалулар, дБ;  - оптикалық талшықтарды ұластыру кезіндегі жоғалулар, дБ;  - пайдалану қоры, дБ; - оптикалық кабельдің өшулік коэффициенті, дБ/км;  - кабельдің құрылыстық ұзындығы, км. Оптикалық талшықтың дисперсиялық ерекшеліктерін ескере отырып, регенерация телімінің ұзындығы мына шамадан аспау керек:  (3.12)  бұл жерде  – бір модалық оптикалық талшықтың орташа квадраттық дисперсиясының мағынасы, с/км; В – аппаратураның ақпарат беру жылдамдығы, бит/с. Көп модалық талшық үшін шамасы келесідей анықталады:   =0,125бұл жерде  - талшықтың кең жолақты коэффициенті, Гц км.3.6 Бөлім бойынша қорытынды Бұл бөлімде регенерация телімінің ұзындығын анықтадық. Регенератор кірісіндегі рұқсат етілген қорғанысты есептеуден бастадық. Бір регенератор үшін рұқсат етілген қателер ықтималдылығы есептелді. ИКМ аппаратуралары үшін жеке қарастырылды. Регенерациядағы қателер ықтималдылығы сигналдың ТР-ғы қателерден қорғануымен байланысты екені анықталған. ЦБЖ көп жұпты төменгі жиілікті кабельмен жұмыс істегенде регенерация телімінің ұзындығын анықтадық. Бір кабельдік жүйені қолданған кезде, регенерация телімінің ұзындығы есептелінді. ЦБЖ коаксиальді кабельмен жұмыс істегенде регенерация телімінің ұзындығы зерттелді. 4. МСЭ (МККТТ) G.821 НҰСҚАУЫНА СӘЙКЕС НЦА БОЙЫНША АҚПАРАТ БЕРУ САПАСЫН МӨЛШЕРЛЕУ МСЭ (МККТТ) G821 нұсқауына сәйкес НЦА үшін халықаралық біріктіруде сапа параметрлеріне келесі талаптар қойылады: А - бір минуттық интервалдарды бағалауда, өлшеудің 90% 4-қатеден көп болмау керек; Б - бір секундтық интервалдарды бағалауда, өлшеудің 99,8% 64 қатеден көп болмаукерек; В - бір секундтық интервалдарды бағалауда, өлшеудің 92%- қателер болмау керек. Арнаның жағдайын бақылайтын уақыт бір ай. Осы мөлшерге сүйене отырып, НЦА - номиналдық тізбегінің әр телімі үшін сапа параметрлеріне қойылатын талаптарды есептеуге болады:  (4.1)Жергілікті телім үшін: Кк=  Кк=  Кк=  Ішкі-аймақтық телім үшін: Кк=  Кк=  Кк=  Магистральды телім үшін: Кк=  Кк=  Кк=  Бұл жердегі КкG.821 нұсқауында көрсетілген, рұқсат етілген сапа параметріне сәйкес мағына, %; - НЦА - ның номиналдық тізбегінің белгіленген телім үшін бөлінген, сапа параметрлерінің жалпы мөлшерінің бөлімі, % (магистралдық телім үшін 20% ; ішкі аймақтық телім үшін 15%; жергілікті аймақ үшін 7,5% ). Есептердің нәтижелері 4.1 -кестеде келтірілген. 4.1 – кесте. Номиналдық тізбектің әр телімі үшін сапа параметрлері
Әр нақты желінің 1 шақырымы үшін сапа параметрлерінің мағынасы мына формула бойынша есептеледі:  (4.2) Жергілікті телім үшін: Кк =  Кк 1 2 |
