|
|
Жұматай Аружан. Бактерия морфологиясын|
Тапсырма
1
|
|
бактерия морфологиясын сипаттаңыз
Стафилококктар (грек. staphylos-жүзім шоғыры) – шар тәрісзді пішінге ие,
диаметрі 0,5-1,5 мкм, қалыпты жағдайда жұғындыда жүзімнің шоғыры тәрізді орналасады. Олар көптеген ауруларды тудырады, ең алдымен іріңді-қабыну.
Жасуша қабырғасының негізгі компоненті пептидогликан, рибитихой және глицеринтейхой қышқылы болып табылады.
|
2
|
|
бактерияның тинкториальдық қасиетін сипаттаңыз
Бактериялар прокариодтарға жатады. Себебі олар қабықшасыз, ядрошықсыз, гистонсыз арнрайы ядросы болады. Цитоплазмасын айтатын болсақ, күрделі құрылымдар органеллар (митохондриялар, Гольджи аппараты, лизосомдар т.б) болмайды.
|
3
|
|
Бояу әдісін атаңыз
Бояу әдісі Грам оң типтес әдісіне жатады. Себебі 1884 жылы Х.Грам ұсынған әдіс бойынша бояудың нәтижесінде бактерия күлгін түске боялса ол грам оңға жатады деген болатын. Сонымен қатар қабырғаларына да мән берсе болады. Қабырғасы қалың болса бактерия грам оңға жатады.
|
4
|
|
Жағындыны сипаттаңыз (морфологиясын және тинкториальдық қасиетін)
Бактериялардың морфологиясын зерттеу үшін олардан нативті және бекітілген жағындылар жасап, анилинді бояулармен бояйды.Бояудың негізінде күрделі химиялық және физико-химиялық реакциялары бар. Оларды бояу үшін негізгі бояуларды қолданады: метилен көгі кристалды фиолет түсі т.б. Бактерия жасушасындағы әртүрлі құрылымдық элементтерді анықтау үшін нейтралды және қышқыл бояулар қолданылады. Бактерияларды қарапайым әдіспен бояғанда морфологиясы бойынша бөліп алуға болады. Қарапайым бояу әдісінің көмегімен диплококк немесе стафилококк немесе иректелген,таяқша т.б бактерияларға жататынын анықтауымызға болады. Сонымен қатар талшықтар, жасуша қабырғасы, нуклеоид, цитоплазмалық қосындыларды бояудыңда өз әдістері бар. Мысалы, Гинс- Бурри әдісімен капсуланы анықтауға болады, Нейссер әдісімен валютин дәндерін, Циль-Нельсен және Ожешка әдісімен спораны, Лефлер әдісімен талшықтарды анықтауға болады.
Тинкториалдық қасиеті – бояуларды сіңу және ұстап түру қасиеті. Ол бактерия клеткасының құрылым ерекшелігіне, химиялық құрылымына бвйланысты болады. Күрделі бояу әдісі көрсеткіш бойынша бактерияны салыстыруға мүмкіндік береді.
|
5
|
|
Гр+және Гр- бактерияларының айырмашылығы
Грам оң-күлгін түсте болады Грам теріс-қызғылт түсті болады.
Айырмашылығы - бұл грамм оң бактериялардың жасуша қабырғаларында қалың пептидогогликан қабаты бар, ал грам теріс бактериялардың жасуша қабырғаларында жұқа пептидогогликан қабаты бар. Пептидогликан қабатынан басқа, грам теріс бактериялар сыртқы мембранаға ие, ал грам оң бактерияларда жоқ. Сонымен қатар, грам теріс бактериялардың перифлазмалық кеңістігі мен жасуша қабырғасында екі қабаты болады, ал грам оң бактерияларда перифлазмалық кеңістік жоқ, ал оларда бір қабатты қатаң, тіпті жасуша қабырғасы болады.
|
6
|
|
Бактериалды жасуша құрылымы
1-Талшықтар(жгутик)
2-Фимбрии (пили) -ақуыз тәрізді органеллалар, бактериялардың эпителий жасушаларына қосылуына мүмкіндік береді және оны басып алуға кедергі келтіреді.
|
7
|
|
Бактериалды жасуша құрылымы
1-Капсула
2-Жасуша қабырғасы(Клеточная стенка)
3-Рибосомалар
4-Талшықтар(Жгутик)
5-Мезосома
6-Пилы
7-Нуклеоид
8-Цитоплазмалық мамбрана
9-Волютин
10-Плазмид
|
  
Спиртшамды жағу.
Әйнекшені екі жағынан майлықпен сүрту.
Зат әйнекшесінің екі жағын да майсыздандыру.
Стеклографпен 1х2см. көлемінде шеңбер жасау.
Әйнекшенің шеңбер сызылған жағын төмен қаратып көпірдің үстіне қою.
6. Оң қолға ілмекті қалам сияқты ұстау, және спиртшамның жалынына ілмекті жақындату арқылы залалсыздандыру. Дақылы бар пробирканы сол қолға горизонтальді түрде бас бармақ, екінші, үшінші саусақ аралығында ұстау. Оң қолдың бесінші саусағымен мақталы тығынның сыртынан қолдың алақан жағына тығыз ұстап, пробиркадан тығынды суырып алу. Спиртшамының жалынына прбирканың шетін күйдіру. Ілмекті пробиркаың қабырғасында суыту. Дақылды ілмекпен алу, физ.ерітіндінің тамшысына шеңбердің барлық бойына біркелкі үлестіру.
7. Ілмектегі дақылдың қалдығын спиртшамның жалынына жағу.
8. Жағынды препаратты 20 см. биіктікте ұстау арқылы жылы ауа ағынында кептіру. Спиртшамның жалынында. Кепкен жағынды күңгірттенеді.
9. Препаратты бекіту: Бас бармақпен және сұқ саусақпен әйнекшенің шетінен жағындыны жоғары қаратып ұстау және спиртшамының жалынының ортасынан үш рет 3-5 секунд аралығында өткізу.
Сұйық қоректік ортадан фиксацияланған жағынды жасау кезеңдерін жазыңыз
 
1 Мазок дайындаймыз
2. Кейіннен оны кептіреміз
3 . Содан сон фиксировать етіп қоямыз
4 . Бекітілген жағындыға сүзгі қағаз арқылы генциан фиолеттің карбол-спирттік ертіндісін тамызамыз. 1-2 мин кейін оны алып тастап, бояуды төгеміз
5. 1-2 мин Люголь ерітіндісін тамызамыз
6. Этиль спиртімен 30-60 с бояудың күлгін түсі кетгенге дейін түссіздендіреміз
7.Сумен шаямыз
8.1-2 мидан кейін фуксиннің сулы ерітіндісімен боямыз
9.Сумен шаямыз. Одан кейін кептіріп, микроскоптаймыз.
Грам әдісімен боу – бактериялардың бар, жоғын, оларды грамы оң немесе теріс екенін анықтау үшін қолданылатын әдіс.
Микроскопиялау кезеңдерін жазыңыз
1. Микроскопты қолдану үшін тогқа қосу
2. Микроскопты даындау
3. Микроскопиялау мақсатын анықтау
4. Микроскопты дұрыс қосу. Жарықты қажетті деңгейге келтіру
5. Жағындыға иммерсиялық майды тамызу
6. Жағындыны микроскоптың заттық үстелшесінің тетігіне дұрыс орналастыру және ұстағышпен бекіту
7. Екi окулярдан бiр суреттi бақылайтындай етiп окуляр қашықтығын ретке келтiру. Окулярлы тубусты төмен, жоғары қозғалта отырып жағындыны қараушы окуляр биіктігін өзіне сәйкестендіру.
8. Қажет объективті дұрыс таңдап орналастыру.
9. Жағынды орналасқан зат стөлшесін объективке сәйкестендіріп дәл ортасына келтіру.
10. Қапталдан қарай отырып, макровинтпен ақырын үстелшені көтеріп объективті майға батыру.
11. Макровинтпен бұлынғыр көріністі анықтау.
12. Микровинтті қолдану арқылы бейненің анықтығын айқындау, оқытушыға көрсету.
13. Бактерия морфологиясын, орналасуын, бояуын анықтау, оқытушыға түсінік беру.
14. Зат стөлшесін түсіру, жағынданы алып тастау. Револьверді бейтарап
жағдайда қою. Объективті салфеткамен сүрту.
 |
|
|
Скачать 0.6 Mb.