Тест с ответами по истории научной философии. ҒТФ тест емтихан шпаргалка. Блінбейтін Бірінші итеру ( трту ) арасында дай арыш озалысын іске осты идеясын алаш сынды Аристотель
 Скачать 19.91 Kb.
|
|
«Атом» грек тілінен аударғанда қандай мағына береді? Бөлінбейтін; «Бірінші итеру ( түрту )» арқасында Құдай ғарыш қозғалысын іске қосты идеясын алғаш ұсынды: Аристотель; «Ғылыми ойлау адамға о бастан тән және ешқашан өзгермейді» - деген тұжырымды Г.Спенсер жасады. 1892 ж. ғылым тарихы қолдау тапты. Оған не себеп болды? Францияда ғылым тарихы кафедрасының ашылуы; «Ғылыми революцияның құрылымы» атты еңбектің авторы: Т.Кун; «Идеалды обьектілер» танымның қандай деңгейіне жатады? Теориялық; XVII ғ. жаратылыстану методологиясының негізін салушы кім болған? Г.Галилей; XXғ. басындағы жаратылыстанудағы революция.....ашылуымен байланысты болды: Радиоактивтік құбылысымен; А.Эйнштейннің салыстырмалылық теориясының мәні: Есептің бір жүйесінен басқаға ауысқанда кеңістік және уақыттық ара қашықтық өзгереді; Абсолюттік идеялар секілді ақыл – ойдың тарихилығы, яғни әлемдік рухты өзіне айналдырған, оны алғаш бекіткен; Г.Гегель; Аксиома дегеніміз не? Бұл ақиқаттылығын дәлелдеуді керек етпейтін тұжырымдама; Алғаш рет антикалық ойда бар мәнінің негізіне сан жатқызылды: Пифагор ілімінде; Алғаш рет ең жалпы ұғымдарға анықтама бере бастаған кім? Сократ; Алғыашғылым зерттейді: Адамның практикалық қызметі мен қарапайым тәжірибесінде сан рет кездестіретін нәрселерді; Алғыашғылымның қалыптасу кезеңі сонда қашан аяқталады: Эмпирикалық тану деңгейінде үдерістерді түсіндіретін ғылымда теория қалыптасады; Алдағы қызметтің идеалдарын, шешімдерін, бағдарламаларын, нормаларын және жоспарларын жасау тұрғысынан, қызметті және нәтижесін алдын ала көру: Болжау; Анализ – бұл: Талдау; Арнаулы және жалпы салыстырмалы теорияны негіз жасаушы: А.Эйнштейн; Астрология мына салаға жатады: Ғылыми және ғылым маңайындағы білімдерді біріктіретін бағытқа; Атомдар неден құралған? Элементарлық бөлшектерден; Әлемді бейнелеудің қандай тәсіліне ғылыми таным сүйенеді? Рационалды; Әлемді мақсатты бағытталған қабылдауының танымдық әрекеті: Бақылау; Әлемді мифология арқылы емес, ғылым арқылы түсіндіргісі келген алғашқы философтар: Милеттіктер; Әлемнің ғылыми картинасы ( бейнесі ) деген не? Өз заманының ғылыми жетістіктеріне негізделген әлемді біртұтас тұрғыдан тану Әлемнің шексіздігі туралы алғаш қатаң физикалық – теоретикалық тұжырымдаманы ұсынды: А.Эйнштейн; Әлеуметтік институт ретінде ғылымның өзінің құрылымы бар: когнитивтік, ұйымдастыру және моральдық. Аталған компоненттерден әлеуметтік ресурстарды көрсетіңіз: Ерекше мекемелер және таным құралдары; Белгілі міндет немесе мәселені шешу үшін белгілі ережелер бойынша рет – ретімен қолданылатын операциялар жүйесі: Алгоритм; Болмыстың философиялық анықтамасы: Дүниенің жалпыланған картинасы ( бейнесі ) мен адамның қайталанбас болмысын түсіндіретін ұғым; Бүгінгі таңда ғылымның құлықтылық жауапкершілігі келесі қалыптасу саласына жатады: Ғылыми мәдениетке; Бүкіл жаратылыстың бастапқы негізі, бастапқы себебі: Субстанция; Бізді қоршаған әлемнің бірыңғай материалдық негізі туралы идеяны ең алғаш рет ұсынған: Ежелгі грек Милет мектебінің философтары; Біздің біліміміздегі жалғыз обьективті – ақиқатты мазмұнды теріске шығару: Релятивизм; Гносеологияда «ақиқат» мағынасына қарама – қарсы ұғым: Адасу ( заблуждение ); Ғылым – бұл: Табиғат, қоғам, адам және танымның өзін тануға бағытталған рухани мәдениеттің компониенті; Ғылым әлеуметтануы – бұл: Әлеуметтану саласы; Ғылым мен философияның ортақтығы неде? Ойлаудың ұғымдық формасы, қисындық, жүйелілік, дәлелдеушілік; Ғылым философиясы пәні: Ғылыми білімнің заңды түрде дамуының анализі; Ғылымда ойды білдірудің негізгі формасы: Ұғым; Ғылымда постмодернизмге байланысты жағдай қашан пайда болды? XXғ. 80 жылдары; Ғылымдағы интеграция тенденциясының оң салдарлары қандай? Әр түрлі ғылымдардың күшінің бірігу үдерісі ізденімдік қызметтің жүйелі сипатына әкеледі; Ғылымдағы формализация нені білдіреді: Формулалар мен заңдарды қолдану; Ғылымдар тарихында алғашқы физикалық бейне қандай түрде болған? Механикалық; Ғылыми – техникалық прогресс ( ор.НТП ) дегеніміз не? Ғылым мен техниканың қоғамда жалпы дамуы; Ғылыми – теориялық танымда сезімдік деректердің рөлі мен манызын абсолютизациялауды немен байланыстырады? Сенсуализммен; Ғылыми білім ең алдымен ненің негізінде қалыптасады: Білім – ақпарат; Ғылыми білімді ұғынуға арналған философиялық білімнің тарауы: Ғылым философиясы; Ғылыми білімнің дифференциясының оң салдарлары қандай? Таным сферасының терендеуі мен кеңеюі жүзеге аса, ғылыми еңбектің мамандануына әкеледі; Ғылыми білімнің екі деңгейін анықтаныз: Эмпирикалық және теориялық; Ғылыми зерттеудің эмпирикалық дәрежедегі әдісін көрсетіңіз: Өлшеу; Ғылыми парадигма дегеніміз не? Ғылыми болжау; Ғылыми революция дегеніміз не? Ғылым негіздемелеріне сәйкес зерттеу стретегияларың өзгеруі; Ғылыми танымда помферация концепциясын ұсынған: В. П.Фейерабенд; Ғылымның басты ерекшелігі – бұл оның: Обьективтілігі; Ғылымның дамуындағы интерналистік тенденция деп мынаны айтамыз: Ғылым өзінің ішкі логика және шығармашылық ойлау нәтижесінде дамиды; Ғылымның ерекше түрі болып табылады: Регионализм; Ғылымның экстериалистік даму концепциясы – бұл: Ғылымның дамуына қоғамның әсері; Ғылымының рухани өндірістің ерекше типі және әлеуметтік институт ретінде пайда болған дәуірі: Жаңа заманда; Дамудағы революция дегеніміз не? Сапалық өзгерістер; Дамуды сандық өзгерістер ретінде қарастыратын философиялық теория: Эволюция; Дедукция дегеніміз не? Жалпы білімнен жеке сипаттағы қорытынды жасалынады; Денелерді қыздырудан пайда болатын жылудың табиғатын ағартушылық дәуірде заттың бөліктерінің арасында денелердің қуыстарында бар белгісіз сұйықтар болуымен түсіндірді: Жылутегі; Диалектика теориясын негіздеген? Гегель; Егер де ақиқат классикалық танымда танитын субьектіден тәуелді болмаса, онда ол: Обьективті; Ежелгі грек философиясында қозғалыстың болмау мүмкіндігін дәлелдеуге арналды: Зенон апорийлері; Жалпы байланыс пен даму туралы ғылым: Диалектика; Жаңа уақыттағы ( XVI ғасыр аяғы XVII ғасыр басы ) зерттеу нормалары мен идеалдары: Танымның негізгі мақсаты – табиғаттың табиғи себептері мен заңдарын ашу; Заттар мен құбылыстар арасындағы қандай да болмасын қатынасқа байланысты ұқсастығы: Аналогия; Зерттеу бағдарламалары коцепциясының авторын көрсетіңіз: И.Лакатос; Зерттеудің жалпы логикалық әдісін көрсетіңіз: Абстракциялау; Индукция дегеніміз не? Жеке алғы шарттардан жалпы сипаттағы қорытынды шығарылады; Кез келген дамудың қайнар көзі не? Қайшылық; Кез келген өзгеріс, қайта жаңару, үрдісі – бұл: Қозғалыс; Келесі ойшылдардың қайсысы ғылымның әлеуметтанушылар категориясына жатады: Т.Парсонс; Кеңістік пен уақыттың субстанциялық тұжырымдамасы: Кеңістік пен уақыт материяның қасиеттері; Классикалық ғылымның тану мақсаты қандай ( XVII – XIXғ.ғ. )? Таным обьектісі жайлы обьективтік – шын білімдер алу; Классикалық ғылымның хронологиялық шектерін көрсет: XVIIғ.-XXғ. басы Классикалық емес ғылымдағы таным обьектісі: Танымның мақсаттарын, әдістерін, құралдарын және т.б. анықтайтын жетекші негіз ретінде танымға таным субьектісі кіргізіледі; Классикалық емес ғылымның хронологиялық шектерін көрсет: XXғ. бірінші жартысы; Классикалық механиканың негізі заңдарын түйіндеген ғалым; И.Ньютон; Коэволюция – бұл: Табиғат пен адамның келісімді тіршілігінің жаңа кезеңі; Көне дәуірде табиғат жайлы барлық білімдердің бастапқы негізі: Физикалық; Күрделіні қарапайымға, құрамдылықты элементарлыққа жеткізу, келтіру; Редукционизм; Қазіргі гносеологияда танымның обьектісі: Оны анықтау танушының концептуалды жүйесіне тәуелді; Қазіргі ғылымдағы танымның субьектісі – бұл; Техникалық құралдар ( компьютер, ғылыми құрал – жабдық және с.с.); Қазіргі теориялық – танымдық зерттеулер жорамалдайды: Теориялық – әдістемелік плюрализмді; Қазіргі физика элементарлық бөлшектердің саны қанша деп есептейді? 200 және одан астам; Қазіргі философияда таным негізінен осы ретінде қарастырылады: Практиканың талабына сәйкес білімдерді алу және дамыту үрдісі; Ғылым философиясында «агностицизм» мағынасы: Танымның принципиалды мүмкіндігін жартылай немесе толық жоққа шығару Қандай да болмасын бөлшектерді қалпына келтіру, біртұтастыққа біріктіру: Синтез; Қашан алғығылым ( протоғылым ) пайда болады? Б.з.д. 7-6 ғасырларда; Құбылыстың немесе заттың шындығын білдіретін жалпы ғылыми философиялық категория: Факт; Құдай ғылыми білімнің пәні бола алмайды, себебі ол туралы мәліметтер ғылымилықтың мынадай критерийіне ие емес: Обьективтілік; Макроәлем дегеніміз – Макроденелерді қамтитын әлем; Мегаәлем – ол: Жұлдыздар жүйесінің әлемі; Механицизм деген не? Күрделі формаларды қарапайым ету редукциясы; Найзағайдың электірлік табиғаты туралы гипотезасын және жай тартқыш идеясын ұсынған; Г.Рихман ; Натурфилософия – бұл ....... философиясы: Табиғат; Негізінен ғылымда қай әлемнің қазіргі табиғи – жаратылыстану бейнесі жасалған: Физика; Ньютонның механикасы заңдарына негізделген әлемнің механикалық картинасы өмір сүрді: XVIIIғ.- XIXғ. соңына дейін; Планеталарға айтарлықтай бөгет ( тоқтау ) жасамайтын әлемдік материяның өте сиректігі туралы ньютондық идея ағартушылық дәуірде тұрпайы және қатаң принциппен ауыстырылды: Бүкіләлемдік итеріліс; Постклассикалық емес ғылымдағы таным обьектісі: Ашық дамушы жүйе деп қарастырылатын обьектіні тану; Постклассикалық емес ғылымның хронологиялық шектерін көрсет: XXғ. аяғы; Постклассикалық емес рационалдылық жағдайында ғылым БӘҒК жасайды. Ол қалай аталады? Пульсирлеуші Ғалам; Революциялар нәтижесінде ғылымда қандай өзгеріс болады ( Т.Кун бойынша )? Ғылымда парадигмалардың ауысуы; Салыстырмалық теориясына сәйкес материалдық нүктенің кеңістіктік – уақыттық континуумда қозғалысы өтеді: Гравитация күшімен анықталатын қисықта; Себептілік – бұл: Каузальдылық; Сезімдер мен қабылдаулар арқылы обьект туралы алынған ақпарат санада сақталынып, кейін обьектінің субьектке тікелей әсерінсіз жаңартылған танымдық үдерістің ( процестің ) белгілі бір кезеңі - бұл: Елес; Синергетика – бұл: Глобалдық дамудың ғылымы, әдіснамасы және сүзбасы; Субьектінің өмірлік қызметіне сіңіп кеткен, бірақ дәлелдеушілік күші жоқ танымның түрі: Күнделікті; Танымда мағынаны іздеу және анықтау: Анализ; Теорияны эксперимент немесе теориялық талғау нәтижесінде тексеру: Фальсификация принципі; Техногендік еуропалық өркениет шеңберінде әлемнің ғылыми картинасын ( ӘҒК ) қалыптастырушы аса маңызды компонент ретінде ғылыми тиімділік рационалдылық қатысады. Әлемнің механикалық картинасының мақсаттық ұстанымы қандай? Табиғатты «өңдеу» техногендік мәдениеттің басым құндылығына айналды; Төмендегі ғылым функцияларының қайсысы практикалық сипатқа ие? Өндіргіш күш болу функциясы; Төмендегі қандай термин пайда болу, туу мағынасын білдіреді: «Гензис»; Физика мына ғылымдарға қатынасы бар: Жаратылыстану; Философия мен ғылым арасындағы тығыз байланыс көрініс тапты: Идеялармен алмасуда және дүниетанымды қалыптастыруда; Философиядағы ұғымдардың ғылымдағы ұғымдардан айырмашылығы неде? Дихотомдық ( екі ұдайлы ) сипатқа ие және өзара байланысты; Фундаменталды және жолданбалы болып бөлінетін ғылым: Физика; Шындық құбылыстарының обьективті, қайталанатын байланысы: Заң; Экстернализм мен интернализмнің біржақтылығынан құтылуға ең алғаш талаптанған кім? Т.Кун; Электр зарядтарының арасындағы күш мөлшерін алғаш рет анықтады: А.Вольта; |