бу турбинасы. Бу Турбинасы. Бу Турбинасы
 Скачать 24.86 Kb.
|
|
Бу Турбинасы — будың потенциалдық энергиясын кинетикалық энергияға, одан кейін оны айналушы біліктің механикалық энергиясына түрлендіретін турбина. Бу Турбинасы — жылу электр стансасындағы (ЖЭС) электр генераторларын қозғалысқа келтіретін негізгі қозғалтқыш. Бу Турбинасы бу машинасына қарағанда анағұрлым ықшам, қолдануға ыңғайлы әрі тиімді және параметрі жоғары буды пайдалануға, таза конденсат алуға, сондай-ақ, электр энергиясын өндірумен қатар тұтынушыларға параметрлері әр түрлі бу беруге мүмкіндік береді. Барлық дерлік Бу Турбиналары көп сатылы болып келеді. Механикалық жұмысты атқару үшін бу ағынының энергиясын қолдану идеясы адамзатқа ертеден белгілі. Біздің күнімімізге дейін 2100 жыл бұрын Герон Александрийский толық шар түріндегі құралды ойлап тапқан, Ол шар, шарданқұбыршалар арқылы тангенцалды бағытта шығарылып, шарды қозғалысқа әкелетін бумен ось арқылы қоректенген. Мұндай құралдармен мысырлық абыздар қолданған. Геронмен «эолипил» деп аталған құрал, реактивті сығымдағыштың алыс түпнұсқасы болған. 1629 жылы итальяндық математик және инженер Джованни Бранка қалақшалары бар диск осінің вертикальінде бекітілген,дискке тангенциалды жіберіліп, бу ағынымен айлалаты түріндегі сығымдағыш жобасын ұсынды. Жұмыс принципі бойынша Бранк дөңгелегі активті бу турбиналарының түпнұсқасы болып табылады. Бранк дөңгелегі тігу станоктарын жетектеуге арналған, бірақ аз өнімділігі мен өте аз үнемділігі үшін бұл турбина өндірістік қолданысқа ие болмады. Өндірісі дамыған көптеген елдерде турбиналы қозғалтқыш жасау әрекеттері болды. Бу турбинасын алғашқы қозғалтқыш ретінде қолдану өте тартымды болды, себебі, турбинада ротордың біркелкі қозғалысы іске асты да, қозғалтқышты қиындататын, арнайы 41 айналдырушы кривошипті-шатунды қондырғылардың қажеті болмады. Сығымдағыштар жасайтын негізгі зауыттардың қысқаша белгіленулері ЛМЗ – Ленинградтық металл зауыты ХТГЗ (ХТЗ) – Харьков турбогенераторлы зауыты УТМЗ (УТЗ, ТМЗ) – Уральск турбоматорлы зауыты НЗЛ – Ленин атындағы Невск зауыты (Ленинградта) БМЗ – Брянск машина құрастыру зауыты КТЗ – Калужск турбина зауыты Бу Турбинасы активті турбина (1-сурет) және реактивті турбина (2-сурет) болып ажыратылады. АКТИВТІ ТУРБИНА — жұмыстық дененің (газ, бу, сұйықтық) потенциалдық энергиясының кинетикалық энергаяға түрленуі айналмалы қалақшаларға жетпей-ақ, жылжымайтын сопло немесе бағыттауыш аппаратта жүзеге асатын турбина. Жұмыстық дене ағыны А. т. қалақшалары арасындағы қисық арналарда (каналдарда) бағытын өзгертіп, турбинаны айналдырады. Соның нәтижесінде оның кинетикалық энергиясы мех. энергияға түрленеді. Сондықтан мұнда турбина сатыларының саны аздау болып келеді де, ауқымы кішірек, ал таза реактивті турбинада сатылар саны көп болады да, нәтижесінде ол ауқымды (көлемді) болып келеді. Сондықтан экономикалық тұрғыдан алғанда өндірісте құрама турбиналар жиі қолданылады. Бұларда жоғары қысымда активті блок, ал төмен қысымда реактивті блок жұмыс істейді. Бутурбиналық қондырғы бас ғимараттың машина залы мен деаэраторлық (бункерлік-деаэраторлық) бөлімінде орналасады. Оған кіреді: 1 бір біліктегі электр генераторы бар бу турбиналары; 2 турбинадан өткен бу суға айналатын (конденсат) конденсатор; 3конденсатты (қоректендіруші суды) бу қазандарына қайтаруды қамтамасыз ететін конденсаттық және қоректендіруші сораптар; 4 төменгі және жоғары қысымның рекуперативтік қыздырғыштары (ПНД және ПВД) — жылу алмасқыштар, мұнда қорек суы турбинадан алынған бумен жылытылады; 5 деаэратор (қосымша ПНД қызметін атқарады), мұнда су газ тәріздес қоспалардан тазартылады; 6 құбыр өткізгіштері және көмекші жүйелер. Бу турбинасы екі негізгі бөліктен тұрады. Қалақтары бар Ротор-турбинаның жылжымалы бөлігі. Саңылаулары бар Статор-бекітілген бөлік. Бу ағынының қозғалыс бағыты бойынша бу ағыны турбинаның осі бойымен қозғалатын осьтік бу турбиналарын және радиалды, бу ағынының бағыты перпендикуляр, ал жұмыс лопаткалараның айналу осіне параллель орналасқан. Цилиндрлер санына сәйкес турбиналар бір цилиндрлі және екі—үш, төрт-бес цилиндрлі болып бөлінеді. Көп цилиндрлі турбина жоғары қысымды сатылардың көп санын орналастыру арқылы энтальпияның үлкен жылу айырмашылықтарын пайдалануға, жоғары қысымды бөліктерде жоғары сапалы материалдарды қолдануға және орта және төмен қысымды бөліктерде бу ағынын бифуркациялауға мүмкіндік береді. Мұндай турбина қымбат, ауыр және күрделі болып шығады. Сондықтан көп корпусты турбиналар қуатты бу турбиналық қондырғыларында қолданылады. Біліктердің санына сәйкес жылу процесінің ортақтығымен немесе жалпы беріліспен (редуктормен) байланысты бір білікті, екі білікті, сирек үш білікті деп бөлінеді. Біліктердің орналасуы коаксиалды немесе параллель болуы мүмкін - біліктердің осьтерінің тәуелсіз орналасуымен. Жылу процесінің сипатына байланысты бу турбиналары 3 негізгі топқа бөлінеді: конденсациялық- будың реттелетін іріктеулерінсіз (қысымды ұстап тұрумен) ; жылуландыру- реттелетін іріктеулермен; арнайы мақсаттағы турбиналар. Конденсациялық бу турбиналары Конденсациялық турбинасы бар бу турбиналық қондырғының жұмыс схемасы Конденсациялық бу турбиналары бу жылуының мүмкін болатын бөлігін механикалық жұмысқа айналдыруға қызмет етеді. Олар пайдаланылған буды вакуум сақталатын конденсаторға шығарумен (шығарумен) жұмыс істейді. Конденсациялық турбиналар тұрақты және көлік болып табылады. Конденсациялық турбина жұмысының схемасы: қазандық агрегатынан (1) бу құбыры бойынша (2) жаңа (өткір) бу бу турбинасының жұмыс қалақтарына түседі (3). Кеңейту кезінде будың кинетикалық энергиясы бір білікке (4) электр генераторымен (5) орналасқан турбиналық ротордың механикалық айналу Энергиясына айналады. Турбинадан пайдаланылған (мыжылған) бу конденсаторға (6) жіберіледі, онда циркуляциялық сумен жылу алмасу жолымен су жағдайына дейін салқындатылып (7) салқындатқыш тоғанның, Градирняның немесе су қоймасының құбыр арқылы (8) сорғының көмегімен қазандық агрегатына кері жіберіледі (9). Алынған энергияның көп бөлігі электр тогын жасау үшін қолданылады. Жылу бу турбиналары электр және жылу энергиясын бір уақытта алуға қызмет етеді. Жылыту бу турбиналары орнатылған жылу электр станциялары жылу электр орталықтары (ЖЭО) деп аталады. Жылу бу турбиналарына с турбиналары жатады: қарсы қысым; реттелетін бу таңдау; таңдау және қарсы қысым. Жылыту турбинасы жұмысының схемасы: қазандық агрегатынан (1) бу құбыры бойынша (2) жаңа (өткір) бу бу турбинасының жоғары қысымды цилиндрінің жұмыс қалақтарына жіберіледі (3). Кеңейту кезінде будың кинетикалық энергиясы электр генераторының (4) білігіне (5) қосылған турбиналық ротордың механикалық айналу Энергиясына айналады. Буды кеңейту процесінде орташа қысымды цилиндрлерден жылуландыру іріктеулері жүргізіледі және олардан бу желілік судың (6) жылытқыштарына (7) жіберіледі. Соңғы сатыдан шыққан бу конденсаторға түседі, онда конденсация жүреді, содан кейін құбыр арқылы (8) сорғы көмегімен қазандық қондырғысына қайта жіберіледі (9). Қазандықта алынған жылудың көп бөлігі желілік суды жылыту үшін қолданылады. Арнайы мақсаттағы бу турбиналары әдетте металлургия, машина жасау және химия кәсіпорындарының қалдық жылуымен жұмыс істейді. Оларға сынған (дроссельденген) бу турбиналары, екі қысымды турбиналар және алдын-ала қосылған (форшальт) жатады. -Сынған бу турбиналары атмосфералық қысымнан сәл жоғары қысымды поршеньді машиналардың, бу балғалары мен престердің пайдаланылған буын пайдаланады. -Екі қысымды турбиналар аралық сатылардың біріне жеткізілетін жаңа және пайдаланылған бу механизмдерінде жұмыс істейді. -Алдыңғы турбиналар-бұл жоғары бастапқы қысым және жоғары қысым қондырғылары; осы турбиналардың барлық пайдаланылған буы төменгі бастапқы бу қысымымен басқаларына жіберіледі. Бұрын электр станцияларында орнатылған турбоагрегаттар есептелмеген жоғары қысымды бу қазандықтарын орнатумен байланысты электр станцияларын жаңарту кезінде алдын ала қосылған турбиналарға қажеттілік туындайды. -Сондай-ақ, арнайы мақсаттағы турбиналарға жоғары қуатты қажет ететін әртүрлі қондырғылардың жетек турбиналары кіреді. Мысалы, электр станцияларының қуатты электр блоктарының қоректік сорғылары, компрессорлық станциялардың супер зарядтағыштары мен компрессорлары және т. б. Көбінесе стационарлық бу турбиналарында қоректік суды қалпына келтіру үшін қысым сатыларынан реттелетін немесе реттелмейтін бу үлгілері болады. Бу турбинасы арнайы мақсаттағы салынуда сериялар ретінде, конденсациялық және жылуландыру, ал көп жағдайда дайындайды жекелеген тапсырыстар. Бу турбиналарының артықшылықтары: салқындатқыштың кең таңдауы; әр түрлі отынды пайдалану: қатты, газ тәрізді, сұйық; үлкен қуат ауқымы; жоғары қуат; ұзақ орнату ресурсы. |