№
|
Әдіс-тәсіл түрі
|
Мақсаты
|
Тиімділігі
|
Қолданылуы
|
Кіріктірілген модульдер
|
1
| «Мюстенберг» әдісі
|
|
| Тақырыпты ашу үшін. Шатасқан әріптердің арасына тақырып жазылады.Оны шапшаң және дұрыс табу.
|
|
2
| «Сәйкестендіру»
|
|
| Тест түрінде , сөздер мен суреттер түрінде.
|
|
3
| «551» әдісі
|
|
| Топта бес адам, жеке-жеке эссе жазады. Барлық жазылған эсселерді оқып, ең үздік эссені таңдап алып, ұсынады.
|
|
4
| «Акроним» әдісі
| Шапшаңдығын, сөз байлығын тексеру.
|
| Әр әріпке сөз жазады.
Қ- қар
ы- ызғар
с - суық
|
|
5
| «Галереяны шарлау» әдісі
| Танысу әрекеті үрдісінде қарым-қатынас шеберлігін дамыту.
| Сараптау, жинақтау, бағалау; Ақпаратпен тиянақты жғмыс жасау;
Сыныптастарын ұсынылған мәселе, ақпарат туралы елестетуімен таныстыра білу; Ұсынылған мәселе туралы өзгелердің пікірін білу; Мәтін бойынша белгілеп алу, сғрақ қою, тұжырымдау; Өз жғмысын сыныптастарымен талқылау, жғмысқа терең сараптама жасау өз білімін, түсінігін кеңейту; Танысу әрекеті үрдісінде қарым-қатынас шеберлігін дамыту.
| Қабырғы газеті. Кез келген тақырыптан соң, оқушылар кіші топтарда түрлі-түсті қағаздардан өздеріне ұнаған түсті таңдап, әртүрлі кескіндер қиып алады. Жанр таңдап (өлең, құттықтау, өтініш жарлық , әңгіме, мақала т.б) өз әсерлерін, пікірлерін,тақырыпты қалай түсінгендерін сипаттайды, өз сезімдерін білдіреді, оқығандары бойынша ассоциация жасап, оны кескіндерге жазады. Қабырға газеті бөлме қабырғасына ілінеді. Галереяға саяхат – мұғалім белгі берісімен, топтар кабинет ішінде қозғалысқа түседі, қабырға газеттерін қарайды, сараптайды, талдайды, және жапсырма қағазға пікірін немесе сұрағын жабыстырып кетеді. Галереяға саяхат аяқталған соң, топтар жұмыстарға шолу жасап, өз қабырға газеттеріне жазылған сыныптастарының пікірін сараптайды, талқылайды, сұрақтарға жауап береді және қорытынды жасайды.
|
|
6
| «Аяқталмаған сөйлем»
| Кері байланыс, сабақты қортытындылауға, шығарманы талдауға.
| Мен ... қатысты көзқарасымды өзгерттім.
Мен... туралы көп білдім.
Мен ... таң қалдым.
Мен ... сезімде болдым.
Мен ... салыстырдым.
Мен ... үшін уайымдаймын.
|
|
|
7
| «Алфавит» әдісі
|
| Тақырыақа сай қандай және қанша сөз біледі.
| Алфавит тізбегі беріледі. Оған топ ішіндегі балалар тақырып бойынша, сол әріптен басталатын сөз жазады
|
|
8
| «Клоуз тест» әдісі
|
|
| Мәтінге қажетті сөздерді толықтырып жазу. Сабақты қрытындылауға, ортасында да, мәтінмен жұмыс жасағанда да тиімді.
|
|
9
| «INSERT» әдісі
| Оқылған мәліметті түртіп алу жүйесі бойынша таным түсінігін қалыптастыру
| Жаңа материалмен таныса отырып, түртіп алу жүйесімен малімет жинау және алуға тиімді
| Тапсырманы оқып, түртіп алу жүйесі бойынша жұмыс жасалады V- білемін; + жаңалық; - білмеймін; ?- білгім келеді; кесте жүйесі бойынша жұмыс жасайды.
|
|
10
| «Кластер» әдісі
| Идеялар мен ақпараттардың арасындағы байланыстарды айқындау.
| Тақырыптаршалардыңбайланыстары туралы сұрақтар құрастырып, оларға жауап іздеген тиімді
| Тұжырымды ойларын қарталарға түсіріп, топтық жұмыс қорғалады (постер)
|
|
11
| «Фишбоун» әдісі
| Жаңа мәліметті сұрақ-жауап арқылы жаза отырып, қорытынды ойларын жинақтау
| Берілген мәлімет бойынша өздері сұрақ қойып, жауабын топтық жұмыста талқылауға, ой қорытуға белгілі бір қорытындыға келуге жетелейді.
| Жар қағазға балықтың қаңқасы суретін салып, басына тақырып жазылады. Денесінің жоғарғы жағындағы сызбаларға сұрақтарын, төменгі жағынағы сызбаларға жауабы жазылады. Балық қабырғасының саны жетіден кем болмауы керек, түйінді ой құйрығына жазылады. Қосымша сұрақ туындайтын болса үстінгі және астынғы қабыршақтарға жазады.
|
|
12
| Үштік әдіс
(Ойлан,жұптас, бөліс)
| Оқушылар ойына келген жауаптар немесе идеяларды барынша көп жазады.
Одан кейін олар өз идеяларын әріптестерімен біріктіреді.
Соңында мұғалім бүкіл сыныптың идеяларын талқылауды бастайды.
| Оқушылардың есте сақтау қабілеті сақталады. Өз ойын ашық айта алады. Оқушылардың оқылым, айтылым тындалым, жазылым дағдылары қалыптасады.
| Сынып бойынша тапсырманы оқиды. Оқушылар үш жұптан бөлінеді бірінші оқушы оқиды, екінші оқушы тындайды, үшінші оқушы түртіп алады.
|
|
13
| «Эссе» немесе «Еркін әнгіме» әдісі
| Оқыған мәлімет бойынша өз ойларына талдау жасай алады.
| Оқыған мәлімет бойынша өз ойларына талдау жасай алады.
Проблема бойынша өз қөзқарасына рефлексия жасай алады.
Шығарашыл тұрғыдан ойлана алады.
Таным әрекеті үдерісінде қарым-қатынаста шеберлігі артады.
Оқылым, тындалым, жазылым дағдылары қалыптасады.
| Мәліметті әр оқушы өз ойымен 10-15 сөйлемен қағаз бетіне түсіру.
|
|
14
| «Қар кесегі» немесе «Ұшақтар ұшады»
| Ұжымдасып өз ойларымен бөлісе алады. Нақтылыққа үйренеді.
| Оқушылардың айтылым, жазылым, тындалым дағдылары қалыптасады. Ынтымақтастық қарым-қатынас түзеді.
| Төрт топ окушылары әр топқа бағыттап параққа сұрақ жазып лақтырады
|
|
15
| Бекроним әдісі
| Оқушылардың логикалық ойлау қабілетін дамыту.
| Ойлау қабілеті дамиды, сөздік қоры молаяды.жазылым дағдысы қалыптасады
| Сөзде берілген әр әріптері бойынша мағыналы сөйлем құру.
|
|
16
| SWOT -талдау
| Бұл әдісті қолдану барысында мәселенің жағымды,жағымсыз жақтарына сараптама беріледі,мүмкіндіктері бағаланып,қатерлері туралы айтылады.
| Оқушының ойлау, талдау, салыстыру қабілетін дамыту.Өз пікірін ашық айтады.
| Сабақты қорытындылау барысында қолданылады.
| СТО
|
17
| Дауыстап ойлау
| Оқи отырып ой түю,ой бөлісу.
| Оқушыларды дұрыс тындауға ынталандырады. Оқылым, тындалым дағдылары қалыптасады. Ойлау қабілеті дамиды, сөздік қоры молаяды.
| Жұптаса отырып берілген тақырыпты біреуі дауыстап оқиды, екіншісі тыңдай отырып ой түйеді . Бір- біріне түсіндіреді.
| Диалогтық әңгіме
|
18
| Чемодан, еттартқыш, қоқыс жәшігі
| Баланы алған білімін саралай білуге дағдыландыру
| Тақырып бойынша оқушылардың пікірін анықтайды Жинақталған деректердің құнды болуын қадағалайды..
| Тақырып бойынша алған керекті ақпараттарды чемоданның тұсына жазса, ал әлі де оқуым керек, толықтыруым керек дегендері болса, еттартқыштың тұсына жаза алады. Сонымен қатар керек емес болған, артық дүниені қоқыс жәшігінің тұсына жазса болады. Осылайша мұғалім өткен сабақтан қандай білім біледі.
|
|
19
| «Кластер», «Венн диаграммасы», «Синквейн», «Кейіпкерге хат», «Постерлер сөйлейді», «Қос жазба күнделігі»
|
|
|
|
|
20
|
«Жалғасын тап» сергіту сәті
|
Баланы жылдам ой қорытуға баулу
|
Баланың логикалық ойлауы дамиды, жылдам ой түйіндейді
|
Сөйлемнің басы жазылған парақшаларды оқушыларға таратады, олар ойды жалғастырып сөйлемді толықтырып айтады. Бұл әдісті жаңа сабақты бекітуге немесе үй тапсырмасын сұрауға да пайдалануға болады.
|
|