эндокриндік. Эндемиялы зоб
 Скачать 25.31 Kb.
|
|
Эндемиялық зоб- йод жетіспеуіне байланысты биогеохимиялық аймақтарда кездесетін ағза ауруы. Ауру мойын пішінін өзгертетін және кейде айтарлықтай мөлшерлерге жететін қалқанша бездің ұлғаюымен сипатталады. Зоб көлемі әр түрлі болады. Зоб эндемиялық аймақта тұратын кез келген жас аралығындағы адамдарда кездеседі. Йод тапшылықты аймақтарда тұрғылықты халық арасында интеллектуалды потенциалдың төмендеуі (15-20%), ал сол жердегі әйелдер арасында түсіктер мен өлі туылулар санының өсуін байқауға болады. Йодтың тапшылығы ағзада тиреоидты гормондардың өндірілуін төмендетеді, ал ТТГ өндірілуі жоғарылайды, бұл қалқанша бездің ынталандырылуына әкеледі, қалқанша без компенсаторлы гипертрофияланады, зоб дамиды. Йод тапшылығында қалқанша без гипертрофиялануының екі негізгі механизмі белгілі: 1) фолликулдарда коллоидтың жиналуының жоғарылауы (коллоидты зоб); 2) фолликулярлы жасушалардың пролиферациясы (паренхиматозды зоб). Жиі зобтың аралас варианты дамиды. эндемиялық зобты үш негізгі топтарға бөліп қарастырады: 1) жайылмалы немесе диффузды зоб; 2) түйінді зоб; 3) аралас зоб. Қалқанша бездің функционалды жағдайына және ағзада жүретін өзгерістерге байланысты зобты тағы үш топқа бөліп қарастырады: 1) эутиреоидты зоб; 2) гипертиреоидты зоб немесе екіншілік тиреотоксикозбен өтетін зоб; 3) гипотиреоидты зоб немесе кретинизм. Симптомы. Науқастар қалқанша бездің ұлғаюына шағымданады. Қалқанша безі айтарлықтай ұлғайғанда, мойын ағзаларының басылуы байқалады: тыныс бұзылыстары, дауыстың қарлығуы, дисфагия белгілері. Зоб төс артында орналасқанда бронхтың, жоғары қуыс венаның және өңештің басылу белгілері дамиды. Қарап тексергенде, әр түрлі көлемдегі өсуіне байланысты диффузды немесе түйінді, диффузды-түйінді зоб анықталады. Көп уақытқа дейін ағзада эутиреоидты жағдай сақталады, яғни, тиреоидты гормондардың өндірілуі жеткілікті немесе физиологиялық деңгейде болады. Кей жағдайда йод тапшылығы айқын аймақтарда гипотиреоз белгілері байқалады. Тиреоидты гормондардың биосинтезі және гормон түзілу үрдістері жасушалық, субжасушалық деңгейде болады. Гипотиреоидты эндемиялық зоб таулы аймақтарда тұратын тұрғындар арасында жиі кездеседі. Қазақстанда гипотиреоидты зобпен немесе кретинизммен ауыратын науқастар сирек кездеседі. Гипотиреоидты зоб 1-10%,ал оның айқын түрлері 1%-дан аз кездеседі. Йод тапшылық жағдайында тиреотоксикоз қалқанша бездің функционалды қажуына дейін пайда болады. Эндемиялық зобта тиреотоксикоз дамуының себебіне орталық жүйке жүйесінің шамадан тыс жүктелуін жатқызуға болады. Диагностикада жіңішке инелі аспирационды биопсиямен УДЗ жүргізу маңызды, ол арқылы ұлғаю дәрежесін және қалқанша без көлемін анықтауға болады. ТТГ жоғары деңгейі, Тл деңгейінің төмен болуы, Тз-тің жоғары немесе қалыпты болуы, несепте йод экскрециясының төмен болуы (100 мг/тәул.т аз) диагнозды дәлелдейді. Профилактикасы және емі. Кең профилактикалық шаралар жүргізу мақсатында Қазақстанның Денсаулық сақтау министрлігі 1950 жылдан бастап йодталған тұзбен массивті профилактиканы енгізді. Тұздың йодталуы Қазақстан территориясында Аралдың, Қалқаман және Балқаштың тұз өндірістерінде тұзға калий йодидін қосу арқылы жүзеге асырылады (25г 1 тонна тұзға). Йод препараттарын, антиструмин, калий йодидін, минералды қосындылары бар поливитаминдерді қолдануға болады. Сонымен қатар, йодтирокс, тиреокомб, және басқа препараттар тағайындалады. Егер диффузды, түйінді және араласзоб прогресивті өссе, оперативті ем қолданылады. Гипотиреоз – ауру, Қалқанша безінің функциясының төмендеуіне және гормондардың жеткіліксіз болуына байланысты. Ол барлық процестерді баяулатады, денеде кездеседі: әлсіздік, ұйқылық, салмақтың өсуі, ой мен сөздің слайдтығы, салқындық, гипотензия, әйелдерде — менструалдық бұзылулар. Үлкен және кретинизмдегі микседемия ауыр формаларда дамиды (деменция) балаларда. Аурудың асқынуы гипотиридті кома болып табылады, жүрекке және қан тамырларына зақым келтіру: брадикардия, коронарлық атеросклероз, Жүректің ишемиялық ауруы. Гипотироидті науқастар жасанды синтезделген қалқанша безінің гормонымен емделеді. Гипотиреоз — Қалқанша безінің функционалдық бұзылыстарының ең көп таралған түрі, Қалқанша безінің гормондарының ұзақ мерзімді жетіспеушілігі немесе жасушалық деңгейде олардың биологиялық әрекеттерінің төмендеуіне байланысты дамуы. Гипотиреозды ұзақ уақыт бойы анықтау мүмкін емес. Бұл біртіндеп байланысты, процестің көрінбейтін бастауы, жеңіл және қалыпты аурулардағы науқастардың денсаулығының қанағаттанарлық жағдайы, жойылған симптомдар, артық жұмыс деп есептеледі, депрессия, жүктілік. Гипотиреоздың таралуы шамамен 1 құрайды%, репродуктивті жастағы әйелдер арасында — 2%, кәрілік кезінде 10-ға дейін өседі%. Қалқанша безінің гормонының болмауы денеде жүйелі өзгерістерге әкеледі. Тироидтық гормондар органдардың жасушаларында энергия алмасуын реттейді, ал олардың жетіспеушілігі ұлпалардың оттегі тұтынуын төмендетеді, энергияны тұтынуды азайту және энергетикалық субстраттардың өңделуі. Гипотироидизм түрлі энергияға тәуелді жасушалық ферменттердің синтезін бұзады, қалыпты жасуша өміріне қажетті. Жетілдірілген гипотиреоздың пайда болған жағдайда муцино пайда болады (жіңішке) Ісіну — миксема, байланыс маталарындағы ең көп анықталған. Микседема маталардағы гликозаминогликандардың шамадан тыс жинақталуының нәтижесінде дамиды, ол, гидрофильділікке ие, суды ұстаңыз. Гипотиреоздың жіктелуі мен себептеріГипотиреозды туа біткен және туа біткен болуы мүмкін (туғаннан кейін дереу диагноз қойып, кез-келген генезі болуы мүмкін). Ең жиі кездесетін гипотиреоз (99-нан астам% істер). Сатып алынған гипотиреоздың негізгі себептері болып табылады: созылмалы аутоиммунды тиреоидит (Қалқанша безінің паренхимасына тікелей иммундық жүйенің зақымдалуы). Бұл гипотиреоздың жыл және оннан кейін пайда болуына әкеледі. иотрогенді гипотиреоз (Қалқанша безді ішінара немесе толық жою немесе радиоактивті йодпен емдеуден кейін). Жоғарыда келтірілген себептер жиі қайталанбайтын гипотиреозды тудырады. диффузды токсикалық склерді емдеу (тиреостатиктерді қабылдау); тағамның өткір йод тапшылығы, су. Ересектердегі жеңіл және орташа йод тапшылығы гипотиреозға алып келмейді. Жүкті әйелдер мен нәрестелерде йод жетіспеушілігі орташа және орташа деңгейде қалады. Қалқанша безінің гормондарын синтездеуде уақытша бұзылулар туындайды. Уақытша гипотиреоз жағдайында Қалқанша безінің дисфункциясы аурудың табиғи ағымы кезінде немесе оны тудыратын фактордың жойылғаннан кейін жоғалып кетуі мүмкін. Туа біткен гипотиреоза қалқанша безінің немесе гипоталамустың туа біткен құрылымдық бұзылыстары нәтижесінде дамиды — Гипофиз жүйесі, перенатальдық кезеңде қалқанша бездің гормондарын синтездеудегі және әр түрлі экзогенді әсерлердің ақауы (дәрілік заттарды қолдану, аутоиммундық патологиядағы қалқанша безге аналық антиденелердің болуы). Аналық қалқанша гормондары, плацентаның еніп кетуі, ұрықтың дамуын өтейді, Қалқанша безінің патологиясы бар. Туылғаннан кейін нәрестенің қанындағы аналық гормондардың деңгейі төмендейді. Қалқанша безінің гормонының жетіспеушілігі баланың ЦНС-ның қайталанбас гипоплазиясына әкеледі (атап айтқанда, церебральді қыртыстық), әр түрлі дәрежеде ақыл-ойдың артта қалуымен көрінеді, критинизмге дейін, қаңқа және басқа органдардың дамуына кедергі келтіреді. Қатерлі ісік ауруларының деңгейіне байланысты гипотиреозды оқшаулайды: бастапқы – Қалқанша безінің патологиясынан туындайды және TSH деңгейінің жоғарылауымен сипатталады (Қалқанша безінің ынталандыратын гормоны); қайталама – Гипофиздің зақымдануымен байланысты, T4 және TSH төмен деңгейде; жоғары – гипоталамустың функциясын бұза отырып дамытады. Бастапқы гипотиреозды қабыну процестерінің нәтижесінде дамытады, қалқанша безінің гипоплазиясы немесе гиперплазиясы, Қалқанша безінің гормонының биосинтезіндегі мұрагерлік ақаулар, жалпы немесе жалпы тироэдометрия, йодтың жеткіліксіздігі. Кейбір жағдайларда бастапқы гипотиреоздың себебі анық емес – бұл жағдайда гипотиреозды идиопатиялық деп санайды. Екінші және үшінші сатылардағы гипотиреоздар әртүрлі гипоталамус жарақаттарымен туындауы мүмкін–Гипофиз жүйесі, Қалқанша безінің бақылауын азайту (Ісіну, жедел араласу, сәулелену, жарақат, қан кету). Тәуелсіз бөлінген шеткі (мата, көлік) гипотиреоз, Қалқанша безінің гормонына тканьдік төзімділігіне немесе олардың тасымалдауының бұзылуына байланысты. Гипотиреоздың белгілеріГипотиреоздың көрінісінің клиникалық ерекшеліктері: нақты белгілердің болмауы, гипотиреозға ғана тән; белгілері, басқа созылмалы соматикалық және психикалық аурулардың көріністеріне ұқсас; Қалқанша безінің гормондарының жетіспеушілігі мен клиникалық симптомдардың ауырлығымен ешқандай байланыс жоқ: көріністер клиникалық сатысында болмауы немесе субклиникалық гипотиреоздың фазасында қазірдің өзінде айқын көрінуі мүмкін. Гипотиреоздың клиникалық көріністері оның себебіне байланысты, науқастың жасы, сондай-ақ Қалқанша безінің гормонының тапшылығының өсу қарқыны. Гипотиреоздың белгілері, әдетте, полисистемикалық сипатталады, бірақ әрбір жеке науқастың тарапынан шағымдар мен алаңдаушылықтар басым — бір органның жүйесі, ол жиі дұрыс диагнозды болдырмайды. Орташа гипотиреоздың белгілері болмауы мүмкін. Тұрақты және созылмалы гипотиреозбен науқастың тән көрінісі бар — шірік, бөртпе беті, сарғыш түсті, қабақтың ісінуі, аяқтар, дәнекер тінінде сұйықтықты сақтауға байланысты. Сезімін жандандыруға алаңдамайды, күлімсіреу, бұлшықет ауыруы, қолындағы қаттылық пен әлсіздік. Құрғақ тері байқалды, шаштың хош иісі мен түтігі, олардың жұқаруы және жоғалған шығыны. Гипотироидтық науқастар апатияға ұшырайды, ингибирлеу. Аурудың ауыр формалары баяу сөйлеуге тән (секілді, «тіл кесінділері»). Дауыс өзгерістері орын алады (төмен, жауыз) және ляшқыл ісінуден есту қабілетінің жоғалуы, тіл және орта құлақ. Пациенттердің салмағы аз, гипотермия, тұрақты суық, бұл зат алмасу процестерінің деңгейінің төмендеуін білдіреді. Жүйке жүйесі бұзылулары есте сақтау мен естен тануымен көрінеді, зиянды қысқарту, танымдық белсенділік, өмірге деген қызығушылық. Әлсіздікке қатысты шағымдар бар, шаршау, ұйқының бұзылуы (күндізгі ұйқылық, кешке ұйықтап жатқан қиындық, ұйқысыздық). Жалпы күйде депрессиялық көңіл-күй көрінеді, меланхоли, депрессияға ұшырады. 3 жастан асқан балалар мен ересектердегі нервопсихиатриялық бұзылулар ауыспалы және терапия тағайындау тағайындалуымен толығымен өтеді. Туа біткен гипотиреоз кезінде терапияның болмауы жүйке жүйесі мен тұтас алғанда дененің қайтымсыз салдарына әкеледі. Жүрек-тамыр жүйесінің өзгерістері: брадикардия, диастолалық артериялық гипертензия, жұмсақ нысанда және перикардиалды эффузияны қалыптастыру (перикардит). Жиі кездеседі, содан кейін тұрақты бас аурулары, холестерин деңгейінің артуы, анемия дамиды. Асқорыту жүйесі бөлігінде ферменттер өндірісінің төмендеуі байқалады, аппетит жоғалту, іш қату, айнуы, метеоризм, билиарлы дискинезия дамуы мүмкін, гепатомегалия. Әйелдер гипотиреоздың фонында ұрпақты болу жүйесінің бұзылысы дамып келеді, бұл етеккір циклінің сәтсіздігіне байланысты (аменорея, функционалдық аналық қан), мастопатияны дамыту. Қалқанша безінің гормонының айқын анықталмауы бедеулікпен қорқытады, Кейбір әйелдерде айқын айқын гипотиреоз емес жүктілікке жол бермейді, бірақ оны жоғары жүктілік қаупімен немесе неврологиялық бұзылулары бар баламен қорқытады. Және ерлерде, ал әйелдерде жыныстық араздықтың төмендеуі байқалады. Туа біткен гипотиреоздың клиникалық көріністері жиі оның ерте диагнозына көмектесе алмайды. Ерте симптомдар шағала қарыншаны қамтиды, umbilical chernia, бұлшықет гипотензиясы, үлкен тіл, кеңейтілген артқы фонтанель және қалқанша безі, төмен дауыс. Егер емдеу уақытында басталмаса, содан кейін 3-4 ай өмірде, жұтылу қиындықтары дамиды, аппетит жоғалту, салмағы аз, метеоризм, іш қату, баяу және құрғақ тері, гипотермия, бұлшықет әлсіздігі. 5-6 ай жасында баланың психомоторлы және физикалық дамуын кешіктірді, өсу тепе-теңдігі байқалады: кеш жабылатын булақтар, кең көпір, жұпталған органдар арасындағы қашықтықты арттыру — гипертензия (розеткалардың ішкі жиектері арасындағы, емшек емізігі). Гипотиреоздың асқынуыТуа біткен гипотиреоздың асқынуы — орталық жүйке жүйесінің қызметін бұзу және баланың олигофрениясын дамыту (ақыл-есі кем болу), кейде оның төтенше дәрежесі – критинизм. Бала баяу жүреді, жыныстық даму, ұзақ созылмалы курспен жиі жұқпалы ауруларға бейім. Тәуелсіз кафедра қиын немесе мүмкін емес. Жүктілік кезіндегі гипотиреоза ұрықтың дамуының түрлі ауытқуларында көрінеді (жүрек ақаулары, Ішкі ағзалардың даму патологиясы), Қалқанша безінің функционалды жеткіліксіздігі бар баласы бар. Ең ауыр, бірақ гипотиреоздың сирек асқынуы, — гипотироид (миксема) кома. Бұл әдетте ұзақ уақытқа созылған қарттарда кездеседі, емделмеген гипотиреоз, қатерлі аурулар, әлеуметтік жағдайы төмен немесе қамқорлық болмаған жағдайда. Жұқпалы аурулар гипотиридті команың дамуына ықпал етеді, жарақаттар, гипотермия, есірткі қабылдау, орталық жүйке жүйесінің қысымшылық әрекеттері. Гипотироидты команың көріністері: прогрессивті CNS ингибиторы, шатасуы, дене температурасы төмен, тыныс жетіспеушілігінің пайда болуы, жүрек соғу жылдамдығын және қан қысымын төмендету, жедел зәрді ұстау, бетінің ісінуі, қолдар мен денелер, ішек тосқауылдары. Периарбарда және плацевия қуысында сұйықтықтың жинақталуы жүрек белсенділігі мен тыныс алуды күрт бұзады. Қанның холестерин деңгейінің айтарлықтай өсуі ЖРД дамуының ерте кезеңін тудырады, миокард инфарктісі, церебралды атеросклероз, ишемиялық инсульт. Гипотиреозды ерлер мен әйелдер бедеулікке ұшырауы мүмкін, олар сексуалдық функцияны бұзды. Гипотироидизм иммунитеттің ауыр бұзылуына әкеледі, ол жиі кездесетін инфекцияларды көрсетеді, ағзадағы аутоиммундық процестердің дамуы, қатерлі ісікті дамыту. Гипотиреоздың диагностикасыГипотиреоздың диагнозын жасау үшін эндокринолог дәрігердің диагнозы бойынша қалқанша безінің функциясы төмендейді, оның шағымдары, және зертханалық сынақ нәтижелері: тироксиннің деңгейін анықтаңыз — Т4 және трииодотиронин – T3 (Қалқанша безінің гормондары) Қалқанша бездің ынталандыратын гормонының деңгейі — TSH (Гипофиз гормоны) қанға. Гипотиреоздың қандағы геморронның деңгейі төмен, TSH мазмұны көбейтілуі мүмкін, сондықтан төмендетілді; қалқанша безге аутоантидоздардың деңгейін анықтаңыз (AT-TG, AT-TPO). биохимиялық қан сынағы (гипотиреоз холестеринді және басқа липидтерді арттырады); Қалқанша ультрадыбыстық (оның мөлшері мен құрылымын анықтау); Қалқанша безінің сцинтографиясы немесе жұқа ине биопсиясы. Туа біткен гипотиреоздың диагностикасы неонаталдық скринингке негізделген (жаңа туған нәрестенің 4-5 күніне TSH деңгейін анықтау). Гипотиреозды емдеуФармацевтикалық саланың жетістіктері арқасында, жасанды Қалқанша безінің гормонын синтездеуге мүмкіндік береді, қазіргі заманғы эндокринологияда гипотиреозды емдеудің тиімді жолы бар. Терапия синтетикалық аналогы бар организмде жоғалған Қалқанша безінің гормондарын алмастыру арқылы жүзеге асырылады — левотироксин (L-тироксині). Манифест (клиникалық) гипотиреоздың науқастың жасына және үйлесіміне қарамастан, рецепт бойынша ауысымды емдеуді талап етеді. Жеке тағайындалған емдеуді бастау параметрі, препараттың бастапқы дозасы және оны ұлғайту жылдамдығы. Жасырын кезде (субкллиникалық) гипотиреоз — бұл алмастырушы терапия үшін абсолютті көрсеткіш — бұл жүкті әйелде диагноз қою немесе жақын болашақта жүкті жоспарлау. Көп жағдайда гипотиреозбен ауыратын науқастың жалпы жағдайын қалыпқа келтіру дәріні қабылдаудың алғашқы аптасында басталады. Клиникалық симптомдардың толық жоғалуы әдетте бірнеше айдан кейін орын алады. Қарттар мен науқастарда есірткіге реакция баяу дамиды. Жүрек-тамыр аурулары бар науқастар, препараттың дозасын мұқият таңдау керек (Л-тироксиннің артық тұтынылуы стенокардияның пайда болу қаупін арттырады, атриальды фибрилляция). Гипотиреоз жағдайында, Қалқанша безінің немесе радиациялық терапияның жойылуынан туындаған, Синтетикалық гормондар өмір бойы көрсетіледі. Аутоиммунды тиреоидиттің фонында гипотиреоздың өмір бойы емделуі де қажет (Хашимото ауруы). Емдеу барысында науқас дәрігердің дозасын түзету үшін үнемі дәрігерге бару керек, қандағы TSH деңгейін бақылау. Егер гипотиреоз басқа ауруларға қарсы болса, Қалқанша безінің қызметін қалыпқа келтіру негізгі патологияны емдеу процесінде жиі кездеседі. Гипотиреоздың белгілері, кейбір дәрі-дәрмектерді қабылдаудан туындаған, бұл препараттарды тоқтатқаннан кейін жойылады. Егер гипотиреоздың себебі болса – йодты қабылдаудың болмауы, Йод құрамындағы препараттар науқасқа тағайындалады, йодталған тұзды жеу, теңіз өнімдері. Гипотиредтік кома реанимация және реанимация бөлімшелерінде емдеуге арналған Қалқанша безінің гормондары мен глюкокортикостероидтердің үлкен дозаларын енгізу арқылы тағайындайды, гипогликемияны түзету, гемодинамикалық және электролит бұзылыстары. Гипотиреоздың болжамдары және алдын-алуТуа біткен гипотиреозды болжау басталған терапияның уақытылы болуына байланысты. Жаңа туылған нәрестелерді ертерек анықтау және гипотиреоздың уақытында басталған емдеуі (1 – 2 апта өмір) орталық жүйке жүйесінің дамуы іс жүзінде әсер етпейді және нормаға сәйкес келеді. Кешіктірілген өтемдік туа біткен гипотиреиоз баланың орталық жүйке жүйесінің патологиясын дамытады (олигофрения), онтогенездің және басқа да ішкі мүшелердің қалыптасуына кедергі келтірді. Гипотиреозбен ауыратын науқастардың өмір сапасы, өтемақы алу, әдетте қысқартылмайды (шектеулер жоқ, күнделікті L-тироксинді қабылдау қажеттілігін қоспағанда). Гипотироид дамуындағы өлім (миксема) Кома 80-ге жуық%. Гипотироидты дамытудың алдын алу — йодтың жеткілікті мөлшерде қабылдануымен тамақтану және оны ертерек диагностикалауға және уақтылы басталған терапияға бағытталған Гипертиреоз – қалқанша без гормондарының шамадан тыс көп өндірілуімен сипатталатын ауру. Бұл ауруды, сондай-ақ, қалқанша бездің гиперфункциясы деп те атайды. Себептері Қалқанша без эндокриндік жүйенің маңызды ағзасы. Ол мойынның алдыңғы бетінде, бұғаналардың қосылған жерінен сәл жоғарыда орналасқан. Без организмнің әр жасушасының энергиясын қолдану үрдісін реттейтін гормондарды өндіреді. Бұл үрдіс метаболизм аталады. Қалқанша без – эндокриндік (гормондық) жүйенің бөлігі – организмдегі метаболизмді реттеуде үлкен роль атқарады. Гипертиреоздың пайда болу себебі келесідей: Тағамға құрамында йодтың мөлшері көп өнімдерді тұтыну Грейвс ауруы (гипертиреоздың жиі кездесетін себебі) Қалқанша бездің вирустық инфекцияларда, кейбір дәрілік препараттарды қабылдауда немесе жүктілік кезінде қабынуының пайда болуы (тиреоидит) Қалқанша бездің немесе гипофиздің қатерсіз ісігі Аталық немесе аналық бездердің кейбір ісіктері Қалқанша без гормондарының үлкен мөлшерін қабылдау Йод құрамдас контрасттық заттекті қолданумен көрнекілік анықтау әдістерін жүргізу Симптомдары Аурудың аса жиі кездесетін симптомдары: Зейінді шоғырландырудағы қиындықтар Шаршау Ішектің қимылының күшеюі Зоб (қалқанша бездің көрінетін ұлғаюы) немесе қалқанша бездің түйіндері Қолдың дірілі Күннің ыстығын көтере алмау Тәбеттің жоғары болуы Тершеңдік Әйелдерде етеккір айналымының бұзылысы Ашушаңдық Мазасыздық Ұйқыдағы мәселелер Салмақ жоғалту (кейбір жағдайда салмақтың артуы болады) Осы ауру кезінде кездесетін басқа симптомдар: Ерлерде емшек безінің ұлғаюы Терінің жабысқақтығы Диарея (іш өтуі) Шаштың түсуі Жоғары артериалдық қысым Көздің қышуы немесе тітіркенуі Терінің қышуы Әйелдерде етеккір айналымының болмауы немесе бұзылысы Жүрек айнуы немесе құсу Көздің ұясынан дөңестеніп шығып тұруы (экзофтальм) Жүрек соғуының жиілеу немесе жүрек ырғағының бұзылысы Терінің қызаруы Жамбас пен иықтың бұлшық еттерінің әлсіздігі Диагностика Дәрігер медициналық тексеруді өткізеді, ол кезде анықталуы мүмкін: Систолиялық артериалдық қысымның артуы Жүрек ырғағының бұзылысы Қолдың дірілдеуі Көздің маңайының қабынуы немесе тітіркенуі Қалқанша без гормондарының деңгейін зерттеу үшін тағайындалатын қан талдаулары: ТТГ, Т3 және Т4. Сондай-ақ, келесілерді анықтау үшін талдаулар тағайындалады: Холестерин деңгейі Глюкоза Радиоактивті йодтың жұтылуы Емдеу Емдеудің бағыты симптомдардың себебі мен ауырлығына байланысты. Гипертиреоз әдетте, келесі бірнеше әдістемелердің көмегімен емделеді: Антитиреоидтық дәрілік препараттар Қалқанша бездің тінін бұзу және гормондардың артық өндірілуін тоқтату үшін радиоактивтік йод · Қалқанша безді алып тастау үшін хирургиялық операция Егер қалқанша без хирургиялық жолмен алынып тасталатын болса, науқас өмір бойы қалқанша бездің препараттармен алмастыру емдеуін қабылдауы тиіс. Тамырдың соғуының жиілеуі, тершеңдік және мазасыздық сезімі секілді симптомдарды емдеу үшін бета-тежеу тобының препараттары тағайындалады. Болжамы Гипертиреоз емдеуге келеді. Кейбір жағдайларда емдеусіз де өтеді. Грейвс ауруы салдарынан болған гипертиреоз әдетте, біртіндеп күшейеді. Оның көптеген асқынулары бар, олардың кейбірі күрделі және өмірдің сапасына әсер етуі мүмкін. Мүмкін асқынулары Криз – инфекцияға немесе күйзеліске байланысты гипертиреоз симптомдарының күрт нашарлауы. Бұл кезде қызба, назар қоюдың төмендеуі және іштің ауырсынуы байқалады. Науқастар ауруханада емделуі тиіс. Аурудың басқа асқынуына жататындар: Жүрек ырғағының жиілеуі, аритмия немесе жүрек жеткіліксіздігі секілді аурулар Остеопороз Хирургиялық араласуға байланысты асқынуға жататындар: Мойындағы тыртық Дауыс байламдарының зақымдануына сай қарлығу Қалқансерік бездердің (қалқанша бездің қасында орналасқан) зақымдануына сай қандағы кальцийдің төмен деңгейі Гипотиреоз (қалқанша бездің гипофункциясы) Дәрігерге қашан көріну қажет Гипертиреоздың симптомдары болса, дәрігерге көріну қажет. Келесі симптомдар болса, «103» телефоны арқылы шұғыл медициналық жәрдем қызметіне хабарласыңыз: Естің бұзылысы Бас айналуы Жүрек соғуының жиілеуі немесе ұдайы соқпауы Гипертиреозды емдеуде қалқанша без гипофункциясының симптомдары пайда болса, дәрігерге көрініңіз: Депрессия Мінез-құлықтық және денелік баяулық |