эмаль. Әрбір жеке тістің сауыты мойны. Химиялы рамы
Скачать 13.69 Kb.
|
Әрбір жеке тістің сауыты, мойны және түбірі болады. Тістің ауыз қуысынан шығып тұрған бөлігі тіссауыт деп аталады. Оның сырты жылтыр кіреукемен қапталған. Тіс кіреукесі - адам денесіндегі ең қатты ұлпа. Оның бір шаршы миллиметр ауданы 400 килограмдай салмаққа төтеп береді. Кіреукенің бұл қасиеті, оның құрамындағы бейағзалық заттарға тікелей байланысты. Тіс кіреукесінің 95%-ы кальций фосфатының қосылысынан тұрады. Бұдан басқа оның құрамында фтор, мыс, мырыш, темір, кремний және т.б. заттар кездеседі. Тіс кіреукесінің қалыңдығы да түрліше болады. Тіссауыттың үстіңгі бүдырларындағы кіреуке едәуір қалың. Балалар тістері кіреукесінің құрамында минералдық заттар аз болғандықтан, ол жұқа болады. Химиялық құрамы Тіс эмальының қаттылығы оның құрамында Бейорганикалық заттардың (97% дейін), негізінен гидроксиапатит — ca10(PO4)6(OH)2 кристалдарының жоғары болуымен анықталады, магний, фтор, көміртек және басқа да элементтердің болуымен өзгертілген. Сау эмаль құрамында 2-3% бос су және 1-2% органикалық заттар (ақуыздар, липидтер, көмірсулар) бар. Су кристалдар арасында және органикалық негізде бос орын алады. Гидроксиапатиттер қышқылдарға өте сезімтал және рН < 4,5 кезінде айтарлықтай ыдырай бастайды . |