аделина. ылыми жобаны таырыбын алудаы басты себеп азіргі таны е зекті проблемасы бала трбиесі. Кішкентайынан баланы лтты трбиемен баулып сіру ажетпіз. Сонда ана отаншыл, лтын сйген рпатар седі
Скачать 13.94 Kb.
|
Армысыздар, ұстаздар, жас ғалымдар әділқазы алқасы. Өзімді таныстырып өтсем Шүлбі жалпы орта білім беретін мектептің, 7 (інші) - сынып оқушысы Муратова Аделина. Ғылыми жобаның тақырыбын алудағы басты себеп: қазіргі таңның ең өзекті проблемасы бала тәрбиесі. Кішкентайынан баланы ұлттық тәрбиемен баулып өсіру қажетпіз. Сонда ғана отаншыл, ұлтын сүйген ұрпақтар өседі. Ғылыми жоба тақырыбы: «Бала тәрбиесінде тұрмыс-салт (бесік жыры, тұсау кесер) әндерінің алар орны». Ғылыми жоба жетекшісі: «Қазақ тілі мен әдебиеті» пән мұғалімі, Шарифоллина Балауса Дәуренқызы Жоба мақсаты,міндеттері, болжам. Тұрмыс-салт жырлар – деп тұрмыстық жағдайда айтылған әндер. «Туғанда дүние есігін ашады өлең»,деп Абай атамыз айтқандай дүниеге келген баланың алғашқы төсегі – бесік. Бесік туралы айтып өтсем. Бесікті арнайы ағаштан жасаған. Оны нәрестенің ақ отауы депте айтады. Қазақ үшінбесік киелі,қасиетті мүлік. Бесік ұрпақтан-ұрпаққа жәдігер болып қалған. Бесікте кімдер жатқан: ата-немере-шөбере-туажат. Бесік жыры – арнайы шығарылған ән. Алғаш оның орындаған Хауа ана. Яғни, бесік жырының әнін, әуенін шығарушысы ананың өзі. Кітап көрсету Тұсау кесер-баланың алғашқы қадамын тойлайтын тойлардың бірі. Бала аяғын тең,нық басып жүрсін деп тұсауын ала жіппен кескен. Ала жіпті таңдаудың себебі, наным-сенімдерге байланысты таңдалған. Жаратылыстың барлығы екі-екіден. Тек Құдайғана жалғыз. Мысалы, ай мен күн, ер мен әйел, аспан мен жер тағыда басқа. Бұлар бірінсіз бірі тіршілік ете алмайды. Сондықтан, ақ жіппен қара жібіпті бірге ескен. Өмір жолындағы барлық сәттерді тең ұстап жүрсін, тең өтсін деп, өткір пышақпен ала жіпті кескен. Тұсауды пышақпен кескен дұрыс. Өйткені пышақта бір жүз, қайшыда екі жүз бар. «Баланың өмірі қайшыланып қалады» деп, қайшымен кеспеген. Қыз баланың тұсауын жас келіндерге кестірт се,ұл баланы ақын, ел азаматтарына кестіркен. Қариялар ақ батасын берген. Назарларыңызға, арнайы жобам үшін әзірлеген видеоны ұсынамын. Сұхбат жүргізген болатынмын. Видео көрсету. Жас сәбиді мен мына бір гүлге теңеймін. Оны уақытылы,күтіп,суарып, күтім жасап отырса құлпырып жайқалып өсетіні белгілі. Күтімі қашқан гүлдің ертеңі бұлыңғыр. Сондықтан жас нәрестені құндақтан жатқан сәттен бастап ұлттық әндермен тәрбиелеп, сусындап өсірсек,келешегіміз жарқын боларына сеніммен айта аламын. Баршаларыңызды «Тұсау кесер» рәсімін тойлауға шақырамын.Әуезді ән бізден, алғашқы қадам сіздерден. |