Ұзақ мерзімді жоспарлау бөлімі:
Микробиология және биотехнология
|
|
Күні :08.09.2021
| Мұғалім: Ерменбетова Салтанат Ораловна
|
Топ: ШК -20-9
| қатысқандар:
| қатыспағандар:
|
Сабақтың тақырыбы
| Полимеразды тізбекті реакцияны (ПТР) қолдану
|
Осы сабақта жеткен оқу мақсаттары
| 10.4.3.2 таксономиядағы, медицинадағы және криминалистикадағы полимеразды тізбекті реакцияның маңызын сипаттау, кезеңдерін анықтау
|
Сабақтың мақсаты
| Сабақтың соңында барлық оқушылар: ПТР анықтамасын, ашылу тарихын, кезеңдерін, артықшылығын анықтайды және
таксономиядағы, медицинадағы, криминалистикадағы және ғылымдағы полимеразды тізбекті реакцияның маңызын сипаттайды.
|
Бағалау критерийлері
| ПТР анықтамасы мен ашылу тарихын біледі ПТР циклдерін тізімдейді ПТР үшін реакция компоненттерін көрсетеді. Шынайы уақыт режиміндегі ПТР артықшылығын анықтайды. Таксономиядағы, медицинадағы, криминалистикадағы және ғылымдағы полимеразды тізбекті реакцияның маңыздылығын сипаттайды.
|
Тілдік мақсаттар
| Оқушылар:
Мәтіннен немесе таныстырылмнан таксономиядағы, медицинадағы және криминалистикадағы полимеразды тізбекті реакцияның маңызы (тыңдалым және жазылым дағдылары) туралы негізгі ақпаратты тыңдайды және ажырата алады
Пәнге тән лексика және терминология: ферменттер, полимеразды ДНҚ, биотехнологиялық әдіс, амплификация, рекомбинантты ДНҚ, ДНҚ полимераз, праймер, ПТР, криминалистика, медицина, Таq полимераза
|
Құндылықтарға баулу
| Сабақ барысында қолайлы орта қалыптастыру мыналарды қамтиды:
Жұппен, топта, командада жұмыс істей білу, айналасындағылардың пікіріне құрмет көрсету және өз міндеттері бойынша басқалардың алдындағы жауапкершілікті түсіну, бұл тұлғааралық құзыреттілікті дамытуға мүмкіндік береді;
Өзгелердің проблемаларын көре және түсіне білуге, әрбір адамның пікірін ескеруге және әрбір идеяны бағалауға қабілетті.
|
Пәнаралық байланыс
| Химия (ДНҚ молекулалары, фермент)
|
Алдыңғы білімі
| Оқушылар 7,8 және 9-сыныптан біледі: бактериялардың әртүрлі формалары; йогурт және ірімшік өндірісі; антибиотиктерді, антисептиктер мен дезинфекциялық заттарды қолдану; қарапайымдар, саңырауқұлақтар, бактериялар мен вирустардан туындаған аурулардың ерекшеліктері, олардың алдын алу шаралары, инсулин, гендік инженерия, рекомбинантты ДНҚ
|
Сабақ барысы
|
Сабақтың жоспарланған кезеңдері
| Сабаққа жоспарланған жаттығулар түрлері
| Ресурстар
|
Сабақтың басы
5 мин
| Сәлемдесу
Уй тапсырмасы????? Сабаққа кіріспе Проблемалық сұрақ: Коронавирусты анықтаудың қандай тәсілдерін білесіңдер? 2-3 слайдтар «Ашық сұрақ әдісі». Бұл әдіс оқушылардың ойлауын, өз пікірлерін алға жылжыту, тақырыпты мұқият ойластыруға көмектеседі. Оқушылар өз идеяларын айтып, түсіндіреді. Ашық сұрақ сабақтың тақырыбын, сабақтың мақсаттары мен күтілетін нәтижелерін айқындайды. Сабақтың тақырыбын анықтау барысында оқушылар сабақтың негізгі тұжырымы – жүйе және өзгерістер болатынын түсінеді, өйткені әкелікті анықтау кезінде өмірдегі белгілі бір өзгерістерге әкелуі мүмкін талдау жүйесінің әрекеттері бірізділікке ие. Жаһандық құзіреттілік – бұл ғылыми және техникалық инновациялар, өйткені әкелікті анықтай алатын әртүрлі талдаулар, мысалы, ПТР – бұл ғылымның жетістігі, пәндік тұжырым – бұл әкелікті анықтағаннан кейінгі нәтиже. Сабақтың тақырыбын, мақсатын, бағалау критерийлері мен тұжырымдарын қалыптастыру. 4-5 слайдтар
|
Таныстырылым
6-слайд
|
Сабақтың ортасы
18 мин
12 мин
| II Жаңа білімді қалыптастыру «Блок тірек сызбанұсқасын жасау» Топтық жұмыс: 7-23-слайдтар 1. Шеңбер сызыңыз және оның ішіне ПТР деп жазыңыз. 2. Шеңберден сәулелер арқылы үшбұрыш фигураларын сызып, олардың әрқайсысына зерттеу сұрақтарын жазыңыз: А) ПТР анықтамасы, кім ашқан? Ә) ПТР компоненттері, тізбектері Дескриптор????? 3. Оқушылар мәтінді оқып, ПТР туралы таныстырылым сұрақтарына жауап беруі керек. Оқушылардың өз хабарламаларын нақтылап құрастыру үшін лифтіде болу уақыты – тек 10 немесе 12 минут беріледі. 7-20-слайдтар 4. ПТР мән-маңызын дұрыс айқындаған оқушылардың топтарын біріктіріп, оларға криминалист ретінде қылмыс орнынан алынған күдіктінің ДНҚ-сын табуды ұсынуға болады. 21-22-слайдтар
Бұл тапсырма сабақтың тақырыбын ашады, оқушылар жетелеуші сұрақтардың көмегімен криминалистикадағы полимеразды тізбекті реакцияның маңызын өз бетінше зерттейді. Оқушылар ПТР – бұл болашақтың ғылыми-техникалық инновациясы екенін және оны әртүрлі салаларда қолдану әртүрлі проблемалық мәселелерді бұлтартпайтын нақты фактілердің көмегімен шешуге көмектесетінін түсінуі керек. Тапсырманың үшінші бөлігін орындалғаннан кейін, мұғалім әр жұпты бағалайды және қаншалықты дұрыс орындағандарын анықтайды немесе олар мәтінді тағы бір рет оқып, сұрақтарға жауап беруі керек. Егер оқушылар 3 бөліктен сәтті өтсе, олар 4 бөлікке жіберіледі (мұғалімнің бағалауы)
Пиза тапсырмасы?????
Бекіту: оқушылар жұмысты топтарда орындайды: ПТР қолдану. 26-27-слайдтар I. Берілген тақырыптар бойынша постер құрастыру: Тақырыптар: 1-топ: Таксономияда ПТР қолданылуы 2-топ: Медицинада ПТР қолданылуы 3-топ: Криминалистикада ПТР қолданылуы 4-топ: Ғылымда ПТР қолданылуы дескриптор II. Постерді таныстыру: Комиксті бағалау критерийлері:
Критерий
| 1
| 2
| 3
| 4
| ПТР барысының кезеңдерін атайды
|
|
|
|
| Берілген тақырып бойынша ПТР қолдану тарихы туралы фактілерді сипаттайды
|
|
|
|
| Берілген тақырып бойынша ПТР қолдану мысалдарын келтіреді
|
|
|
|
| Берілген тақырып бойынша ПТР қолданудың маңызын түсіндіреді
|
|
|
|
| Таныстырылым немесе постердің эстетикалық талаптарға сай болуы
|
|
|
|
| Барлығы:
| 13
| Сабақты бекітуге арналған тапсырмалар медицинада, криминалистикада, ғылымда және таксономияда ПТР ашқан ғылыми-техникалық инновацияны айқындайды. Оқушылар бұл тақырыпты зерттеудің жаһандық тұжырымға ие екендігін түсінеді. Топтық жұмысты 10 минут ішінде орындағаннан кейін, әр жұп өз комикстерін оқиды, қалған екі жұп 5 минут ішінде бағалау парағын қолдана отырып тексереді. (өзара бағалау). |
https://ru.khanacademy.org/science/biology/biotech-dna-technology/dna-sequencing-pcr-electrophoresis/a/polymerase-chain-reaction-pcr?modal=1
Д. Тейлор,Н.Грин,У.Стаут Биология 3-том.25-бөлім, 266 бет
|
Сабақтың соңы
5
| Рефлексия 31-слайд (оқушылар 60 секундта сабақты қорытындылауы керек, содан кейін өздерінің жазбаларын оқиды (егер онлайн түрде болса, Padlet арқылы болады) Үй тапсырмасы: 30-слайд 1. ПТР туралы бейнематериалды қарау. 2. Полимеразды тізбекті реакцияның негізгі сәттерін сипаттау.
| https://www.youtube.com/watch?v=2KoLnIwoZKU
|
Саралау – Сіз қандай жолмен көбірек қолдау көрсеткіңіз келеді? Оқушыларға басқалармен салыстырғанда қандай тапсырмалар бересіз?
| Бағалау – оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?
| Денсаулық сақтау және қауіпсіздік техникасын сақтау
|
Саралау оқушылардың жеке қабілеттерін, тапсырмаларды таңдауды, күтілетін нәтижелерді, оқушылардың жеке қолдауын ескере отырып, оқу материалдары мен ресурстарын дамытуды қамтуы мүмкін (Гарднердің көптік интеллект теориясы бойынша).
Уақытты тиімді қолдана отырып, сабақтың кез келген кезеңінде саралауды қолдануға болады.
| Бұл бөлімде оқушылардың сабақта нені үйренгенін және сабақта қолданылатын әдістер мен шараларды жазыңыз.
| Денсаулық сақтау технологиялары.
Сабақтарда бой жазу жаттығуларын және белсенді жұмыс түрлерін қолдану.
Тармақтар
Осы сабақта қолданылатын қауіпсіздік ережелері.
|
Сабақ бойынша рефлексия
Сабақтың мақсаты немесе оқу мақсаттары нақты және қолжетімді болды ма?
Барлық оқушылар оқу мақсатына жетті ме? Егер оқушылар әлі мақсатқа жетпесе, неліктен деп ойлайсыз? Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?
Сабақ кезеңдері барысында уақытты тиімді пайдаландыңыз ба? Сабақ жоспарынан ауытқулар болды ма және неліктен?
|
|
|
Қорытынды бағалау
Қандай екі нәрсе өте жақсы болды (оқыту мен оқу тұрғысынан)?
1:
2:
Қандай екі нәрсе Сіздің сабағыңызды жақсарта алар еді (оқыту мен оқу тұрғысынан)?
1:
2:
Мен бұл сабақтан келесі сабақты жоспарлау барысында қолдануға болатындай өз сыныбым туралы немесе жекелеген оқушылар туралы не білдім?
|