1-50 химия рк2. Иондар (электрофильді жне нуклеофильді блшектер) Электрофилді реагенттер
 Скачать 0.55 Mb.
|
|
1. Реагент молекуласындағы коваленттік байланыс гетеролиттік үзілген кезде түзілетін бөлшектерді атаңдар. иондар (электрофильді және нуклеофильді бөлшектер) 2. «Электрофилді реагенттер» ұғымына анықтама беріңдер. Электрофилді реагенттер (электрофилдер) реакцияға түсетін серіктестің электрон жұбы аркылы жана ковалентті байланыс түзетін бөлшектер. Электрон жұбының акцерторы болатын бөлшектері 3. Нуклеофил бөлшектердің ең негізгі белгісін таңдап алындар. электрон жұбының доноры болып келетін субстрат құрамындағы оң зарядталған атоммен (эдетте, көміртегі атомы) байланысатын бөлшек. Нуклеофил ретінде теріс зарядталған иондар (OH-, RO-, CN- т.б.), бейтарап молекулалар (Н2О, RoH, NH3, ROR) бола алады. 4. Электрофилді қосып алу реакциясы тән қосылысты таңдаңдар.Электрофилді қосылу реакциясы АЕ, механизмінің жалпы сипаттамасы. Алкендерге НХ электрофилді реагенттердің (H2О, HHal және т.б.) косылуы гетеролиттік механизм бойынша жүреді. Бұл процесте электрофилді бөлшек ролін карапайым электрофил протон аткарады. ( буны енди жауабынан карайсндарго) 5. Бензолға реакциялардың қай түрлері тән және олар қай байланыстар бойынша жүзеге асады. электрофильді орынбасу SE механизм 6. Екінші текті бағыттаушысы бар молекуланы анықтаңдар.Екінші топтағы орынбасарлар Оларға: NH3*, NR3*, SO3H, CH=О, COOH топтары жатады, олар көрсететін теріс индуктивті немесе мезомерлі эффектілер нәтижесінде бензол ядросы үшін карағанда электроноакцептор болып саналады. 7. Кучеров тәсілі бойынша ацетиленді гидратациялағанда түзілетін өнімді болжаңдар. этаналь( сирке альдегиди)  8. CH3−X типті қосылыстардағы Х –хлор, бром, иод, фтор атомдары. Оларды байланыстың полюстілігі өсетін қатарға орналастырыңдар. иод-бром-хлор-фтор 9. Электрофилді бөлшектін ең басты (негізгі) белгісін тандап алыңдар. электрон жұбының акцепторлығы бос валентті орбиталдың болуы 10. Ковалентті байланыстың гомолитті үзілуі кезінде түзілетін бөлшектерді көрсетіңдер. бос радикал жұптаспаған дара электроны бар 11. Қосарлану эффекті байқалатын қосылысты көрсетіңдер. 12. Заряды жоқ, жұптаспаған электроны бар бөлшекті атаңдар.радикал 13. Мына қосылыстағы CH3 − CH2 − Br атомдардың қайсыларына молекуладағы бромның әсері көбірек байқалатынын көрсетіңдер. көміртекке 14. Бос радикалдардың ен басты белгісін анықтаңдар.жұптсапаған электроны бар 15. Мына заңдылықтардың қайсысы Марковников ережесіне сәйкес келетінін анықтаңдар.сутек атомы қос байланыстаңы сутегі көп көміртек атомына қосылады 16. Этил спиртін этилбромидін гидролиздеп алу механизмін анықтаңдар. нуклеофильді орынбасу 17. Пропанол-1 тотыққанда түзілетін өнімді болжаңдар. пропаналь  18. Тиолдардың құрамындағы функциялық топты анықтаңдар. SH 19. Келтірілген реакция түрін анықтаңдар С2H5–Br + NaOH → C2H5–OH + NaBr биомолекулалы нуклеофильді орынбасу 20. Аминдердің құрамына кіретін функциялық топты көрсетіңдер. NH2 21. н-Пропилхлоридтің натрий гидроксидінің сулы ерітіндісімен әрекеттесуі кезінде орын алатын реакция түрін анықтаңдар.биомолекулалы нуклеофильді орынбасу 22. Термодинамиалық тұрақты молекулаларды (су, аммиак және т.б.) бөліп шығара жүретін реакцияларды ... реакциялар дейді. конденсация 23. Бимолекулалық нуклеофилді орын басу механизмін сипаттаңдар. 24. Реакция түрін анықтаңдар СН3-СН2ОН + СН3-СН2ОН → СН3-СН2-О-СН2-СН3 + Н2О этерификация, дегидратация 25. Негізінен σ-байланыстары бойынша жүретін, нәтижесінде атомдардың немесе атомдар тобының басқа атомдарға немесе атомдар тобына алмасуы жүретін реакциялар былайша аталады. нуклеофильді орынбасу (дурс емес пхду) 26. sp3-Гибридтелген көміртегі атомы маңындағы функциялық топтардың реакциялары (нуклеофилді орын басу SN) мына функциялық топтары бар қосылыстарға тән. спирттер 27. СН3-СН2-Cl + NaOH(сулы ер-і) → реакциясының механизмін анықтаңдар. 28. Мына тұжырымға «Екіншілік, үшіншілік спирттердің элиминдеу және екіншілік, үшіншілік галогенидтердің дегидрогалогендеу реакцияларында протонның босап шығуы ең аз гидрогенденген көміртегі атомынан орын алады» сәйкес келетін ережені табыңдар. 29. Галоген, гидроксил, тиол және амин топтары бар қосылыстарға тән реакцияларды сипаттаңдар. нуклеофильді орынбасу(SN), айырылу, тотығу 30. Мономолекулалық нуклеофилді орын басу реакциясын сипаттаңдар.Бұл реакциялар барысында шабуылшы реагент өзінің жұп электро нын субстратка береді нәтижесінде субстраттын көміртек атомымен нуклеофил арасында байланыс түзіледі. Кететін тобы деп аталатын, Х топ (нуклеофуг) жұп электронымен бөлініп шығады. Реагент жағынан қарағанда бұл өзгерісті нуклеофилдін алкилденуі деп карастыруға болады. 31. Мына реакциядағы RX + Nu: → RNu + X: Х бөлшегінің атаңдар. реагент(нуклеофил), кететін топ(нуклеофуг) 32. Реакцияның түрін анықтаңдар: айырылу(элиминерлену) СН3-СН2ОН → СН2 = СН2 + Н2О 33. Нуклеофилді қосып алу механизмі (AN ) бойынша жүретін реакцияны табыңдар. қосылу реакциясы альдегид пен кетонға тән, гидратация, ацеталь бөліну, иминдер, гидразондар бөліну, полимерлену, конденсациялау, тотығу тотықсыздану 34. Қандай спиртті тотықтыру арқылы альдегид алуға болатынын көрсетіңдер. біріншілік 35. Нуклеофилді қосып алу реакциясына жоғарырақ жылдамдықпен түсетін қосылысты көрсетіңдер 36. Пропанальдың альдольды конденсациялануының өнімін көрсетіңдер. 3-гидрокси-2-метилпентаналь 37. Неліктен оксоқосылыстарға нуклеофилді қосып алу (АN) реакциясы тән екенін түсіндіріңдер. карбонил тобы Осыған байланысты карбонил тобының көміртегі атомы электрон жетіспейтіндіктен нуклеофильдік шабуыл үшін қолайлы нысана болып табылады R-С(О) - Х карбонилды қосылыстарындағы орынбасушының (X) табиғатына байланысты нуклеофильдік шабуыл әртүрлі нәтижелерге жетеді. Егер X орынбасушы Н немесе R болса С-О кос байланысы бойынша нуклеофильдік қосып алу реакциялар. 38. Карбонилді қосылыстарға конденсациялану реакцияларының тән болу себебін түсіндіріңдер. Бұл реакция әлсіз сілтінің қатысында, альдегидтің немесе кетонның екі-үш молекуласының қосылуы арқылы жүреді. Реакция нәтижесінде альдоль түзіледі. Альдоль деп құрамында гидроксил және карбонил топтары бар қосылысты (альдегидоспирт) атайды. Сондықтан оларды альдольды конденсация дейді. 39. Өзара әрекеттескенде жартылай ацеталь алуға болатын қосылыстарды таңдаңдар. спирт пен альдегид(101) 40. Қай альдегидтің карбонил тобының белсенділігі жоғарырақ екенін салыстырыңдар.сурет бар мнда туспей калган жауабы трихлорсірке альдегиді 41. Этанол иодоформ реакциясына түседі, себебі ол реакция барысында мына қосылысқа өтеді. CHI3 42. Карбонил тобындағы көміртегі атомының бөлшек оң заряды оның нуклеофилді қосып алу реакцияларындағы белсенділігіне қалай әсер етеді. 43. Оксоқосылыстарға қатысты қате пайымдауды көрсетіңдер. 44. Толық ацеталь мына жағдайда түзіледі. қышқылдық ортада спирттің артық мөолшері алынса 45. α-Сутегі атомдары жоқ альдегидтер үшін диспропорциялану реакциясы тән, оның нәтижесінде орын алатын процесс. Карбон қышқылы мен спирт түзіледі 46. Альдегид тобын сапалық анықтайтын реакция. күміс айна 47. Тыныштандыратын және ұйықтататын қасиеті бар хлораль препаратына сәйкес келетін дұрыс атауды анықтаңдар. трихлорацетальдегид 48. Карбонилді қосылыстарға тән таутометрия құбылысы. кето-енолды 49. Формуласы R-СО-СН3 сәйкес келетін альдегидтер мен кетондарға сілтілік ортада галогендермен әсер еткенде жүретін реакция былайша аталады. галоформ 50. Альдольды конденсациялану өнімін қыздырғанда түзілетін затты және реакция типін анықтаңдар. кротонды конденсациялау, альдоль, делокализацияланған карбанион(1), нуклеофильді қосылу |