Тарих 251. Исмаил Гаспринский
Скачать 69.3 Kb.
|
Тәуелсіз Буферлік Дамыған Құқықтық Әлеуметтік Азаматтық Парламенттік Демократиялық Қазақстан республикасындағы мемлекеттік меншікті жекешелеңдірудін 1993-1995 жылдарға арналған ұлттық бағдарламасының негізгі бағыттары: Шағын жекешелендіру Жаппай жекешелендіру Ерікті түрде жекешелендіру Аукциондық жекешелендіру Инвестициялық жекешелендіру Мәжбүрлі түрде жекешелендіру Купондар арқылы жекешелендіру Жеке жобалар бойынша жекешелендіру Қазақстан егемендік алу сәтінде өзіндік ерекшеліктерімен көрінген мемлекет болды: Бейтарап Буферлік Монархиялық Тоталитарлық Авторитарлық Көп этникалық Көп конфессиялық Орыс тілді халық басым Қазақ халқының тарихи салт-дәстүріне тән құңдылықтар: Фанатизм Төзімсіздік Сепаратизм Сабырлылық Діни агрессия Діни экстремизм Діни нанымға төзушілік Үлкенге құрметпен қарау 1906 ж. 15-23 ақпанда Санкт-Петербургте өткізілген мұсылмандардың екінші Бүкілресейлік съезіне қатысқан қазақ интеллигенциясының өкілдері: Жақып Ақбаев Мұстафа Шоқай Уәлитхан Танашев Міржақып Дулатов Әлихан Бөкейханов Ахмет Байтұрсынов Сәлімгерей Жантөрин Шаймардан Қосшығулов «Халық тарих толқынында» атты бағдарлама аясында Әл-Фараби атындағы ҚазҰУ-де құрылып, жұмыс жасап жатқан ғылыми орталықтар: «Геоархеология» лабораториясы «Дүниежүзі тарихын зерттеу орталығы» «Тарихи географияны зерттеу орталығы» «Орта ғасырлар дәуірін зерттеу орталығы» «Ежелгі Қазақстан тарихын зерттеу орталығы» «Кеңестік тоталитарлық жүйені зерделеу орталығы» «Екінші дүниежүлік соғыс және оның нәтижелері мен сабақтарын зерттеу орталығы» «Орталық Азиядағы дәстүрлі өркениеттерді зерделеудің республикалық ғылыми орталығы» Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымы (УҚЫҰ) қызметінің негізгі секторлары: Мәдени Аграрлық Әскери-саяси Гуманитарлық Өңірлік қауіпсіздік Экономикалық-экологиялық Экономикалық-индустриалдық Индустриалдық-инновациялық Қазақ зиялыларының көсемі Әлихан Бөкейхановтың негізгі мамандығы: Заңгер Дәрігер Жазушы Инженер Тарихшы Экономист Дін қызметкері 1918 жылдың күзінде Ақтөбе майданының Қызыл армия әскері тұрған Шалқар станциясына Мәскеуден қару-жарақ жеткізген экспедиция басшысы: А.Иманов К.Сидоров С.Мендешев С.Сейфуллин Ә.Жангелдин М.Тұнғаншин А.Байтұрсынов 1960 жылға қарай Солтүстік Казақстанда егістік жерлер жел эрозиясына ұшырады: 5 млн га 3 млн га 7 млн га 9 млн га 11 млн га 12 млн га 15 млн га Қазақстанның Халық Конгресі (ҚХК) партиясының Құрылтай съезі өтті: 1989 жылы ақпанда 1990 жылы тамызда 1999 жылы қаңтарда 1997 жылы наурызда 1993 жылы қарашада 1992 жылы қыркүйекте 1991 жылы желтоқсанда 2002 жыл Қазақстанда жарияланды: Мәдениет жылы Денсаулық жылы Ұлттық тарих жылы Ауылды көтеру жылы Халықтар достығы жылы Өнеркәсіпті дамыту жылы Ұрпақтар сабақтастығы жылы Республикада 22 ұлттың тілі арнайы пән ретінде оқытылуда: 96 мектепте 78 мектепте 108 мектепте 104 мектепте 120 мектепте 220 мектепте 134 мектепте «Халықтар тұтастығы мен ұлттық тарих жылы» аталды: 1998 жыл 1996 жыл 2001 жыл 1999 жыл 1993 жыл 1995 жыл 2002 жыл Қазақстан Республикасының БҰҰ жанындағы тұрақты тұңғыш өкілі: М.Тәжин Б.Әйтімова Қ.Саудабаев Е.Ыдырысов М.Жарбосынова Қ.Құдайбергенов Г.Арыстанбекова 1916 жылы 22 қазанда А.Иманов бастаған 15 мың қол қоршауға алған қала: Аққұм Торғай Ырғыз Ақмола Арқалық Қостанай Батпаққара 1920 жылы 4-12 қазанында Қазақстан Кеңестерінің құрылтай съезінде Қазақ АКСР ОАК төрағасы болып сайланды: С.Қожанов Т.Рысқұлов С.Меңдешев С.Сейфуллин Ә.Жангелдин С.Сәдуақасов А.Байтұрсынов Тың игеру жылдары Қазақстанға қоныс аударған 2 млн астам адамның жергілікті қазақтардың үлесінің төмендеуіне тигізген әсері (%): 30%-дейін 25%-дейін 15%-дейін 40%-дейін 23%-дейін 50%-дейін 55%-дейін 1995 жылы қабылданған Конституция бойынша Қазақстан мемлекетінің басқару нысаны: Халықтық республика Федеравтивтік республика Президенттік республика Парламенттік республика Автономиялық республика Демократиялық республика Конституциялық республика «Мемлекет иелігінен алу және жекешелендіру жөніндегі» Жекешелендіру үдерісіндегі алғашқы бастама болған Заң қабылданды: 1992 ж. 19 тамызда 1994 ж. 12 қантарда 1990 ж. 14 мамырда 1996 ж. 29 қарашада 1991 ж. 22 маусымда 2001 ж. 20 қыркүйекте 1998 ж. 10 желтоқсанда Қазақстанның барлық этностарын бір халыққа біріктіріп, топтастыруға қабілетті: Ұлттық ар Ар-намыс Ұлттық идея Ұлттық ақша Адамгершілік Ұжымшылдық Ұлттық алабөтендік 1998 жыл «Халықтар тұтастығы мен ұлттық тарих жылы» аталуына орай өткізілді: 28 ауқымды жиындар 16 көлемді іс-шаралар 33 ірі ғылыми форумдар 23 ірі ғылыми форумдар 19 ірі ғылыми симпозиумдар 14 ірі ғылыми экспедициялар 32 ірі ғылыми конференциялар Қазақстан Республикасы мен Еуропалық Одақ (ЕО) арасындағы дипломатиялық қатынас орнады: 1993 жылы 2 ақпанда 1995 жылы 9 мамырда 1992 жылы 15 шілдеде 1996 жылы 25 тамызда 1991 жылы 3 наурызда 1998 жылы 20 қантарда 1994 жылы 12 маусымда Уақытша үкімет 1917 жылдың 7 наурызында 1916 жылғы көтеріліске қатысушыларға жариялады: Алғыс Үндеу Азаттық Еркіндік Манифест Амнистия Бостандық 1919 жылы 5 қантарда Гурьев қаласың Қызыл Армия бөлімшесі басып алғаннан кейін жойылды: Орал майданы Шығыс майдан Семей майданы Ақтөбе майданы Жетісу майданы Ақмола майданы Түркістан майданы Өкімет пен партия 1970-жылдардан бастап мектеп бітіруші жастарды ауыл шаруашылық саласына араластырып, олардан жасақтады: Мал дәрігерлік топтарды Зоотехникалық мамандарды Түйе өсіруші бригадаларын Жас шопандар бригадаларын Жылқы өсіруші бригадаларын Ауылшаруашылық мамандарды Ауылшаруашылық механизаторларын 2007 жылы мамырда Конституцияға енгізілген өзгерістер мен толықтыруларға сәйкес Парламент Сенатына Президент тағайындайтын депутаттар саны: 7 8 15 10 20 12 22 Белсенді түрде жұмыс істеп тұрған, бірінші топқа енген арнайы экономикалық аймақтар: «Бурабай» «Оңтүстік» АЭА «Ақтау теңіз порты» «Астана – жаңа қала» «Мұнай-химия технопаркі» «Ақпараттық технологиялар паркі» «Ұлттық индустриялық технопаркі» Қазақстанмен шектес аумақтарындағы Ресейде тұрып жатқан қазақ ирредентасының аймақтары: Якутия Орынбор Краснояр Татарстан Астрахань Новосибирь Қиыр Шығыс Дәстүрлі 11 Халықаралық опера фестивалі 2000 жылы Қазақстанның қай қалаларында өткізілді: Таразда Семейде Астанада Алматыда Шымкентте Қостанайда Қарағандыда 2001 жылы ЮНЕСКО-ның Дүниежүзілік мәдени, табиғи мұрасының тізіміне енгізілген ескерткіштер: Ақыртас кешені Тараздағы Қарахан кесенесі Тараздағы Айша Бибі кесенесі Ұлытаудағы Жошы хан кесенесі Есік қорғанынан табылған «Алтын адам» Түркістандағы Қожа Ахмет Йасауи кесенесі Таңбалы археологиялық ландшафт петроглифтері 1917 ж. 21-26 шілдеде өткен 1 Бүкілқазақ съезінде Автономия құру мәселесі бойынша көп қолдауға не болған ұсыныстар: М.Шоқайдың «Түркістан автономиясын» құру ұсынысы Ә.Жангелдиннің «Торғай автономиясынын» құру ұсынысы М.Тынышбаевтың «Жетісу автономиясын» құру ұсынысы Ә.Ермековтың «Орталық Азия автономиясын» құру идеясы Т.Рысқұловтың «Кеңестік Түркістан автономиясын» құру идеясы А.Байтұрсынов пен М.Дулатовтың «тәуелсіз автономия құру» идеясы Ә.Бөкейхановтың «ұлттық-территориялық автономия құру туралы» ұсынысы 1921-1922 жылдардағы ашаршылық кезінде қазақ зиялыларының үндеуін жариялаған баспасөздер: «Айқап» «Ақжол» «Ұшқын» «Қазақ тілі» «Коммунист» «Еңбекші қазақ» «Социалистік Қазақстан» Жеке басқа табынушылықты сынауда Н.С.Хрущев жүгінді: К.Маркстың еңбектеріне Ф.Энгельстің еңбектеріне В.И.Лениннің еңбектеріне Л.Б.Каменевтің еңбектеріне Л.Д.Троцкийдің еңбектеріне Г.Е.Зиновьевтің еңбектеріне Я.М.Свердловтың еңбектеріне Қазақ КСР-ының Мемлекеттік егемендігі туралы Декларация бойынша Қазақстан халқы – республиканың барлық ұлттарының азаматтары айналды: Меншік иесіне Егемендіктің иесіне Кәсіпорындар иесіне Бостандықтың иесіне Азаматтық құқық иесіне Демократияның бастау көзіне Мемлекеттік биліктің бастау көзіне Әлеуметтік салада Егеменді Қазақстанның алғашқы қадамдарына тән жағдайлар: Экономикалық өрлеу Ақшаның құнсыздануы Елдегі экономикалық дағдарыс Макроэкономикалық тұрақтылық Шағын және орта бизнестің қарқынды дамуы Нарықты тұтынушылық тауарлармен толтыру Тұрғын үй коммуналдық шаруашылығының дамуы Қытайдағы қазақ ирредентасы тұрып жатқан тарихи аумақтар: Іле Қүлжа Қорған Шыршық Сырдария Қызылкұм Мырзашөл Қазақстанда әлемдік және дәстүрлі діндер басшыларының басқосулары болып өткен жылдар: 2000 жылы 1998 жылы 2003 жылы 2006 жылы 2008 жылы 2011 жылы 1996 жылы 2009 жылы БҰҰ Бас хатшысы Кофи Аннан елімізге келген сапарында Қазақстанды әлемнің басқа елдері алдында мысалы ретінде атап өтті: Мәдени дамудың Тұрақты дамудың Ынтымақтастықтың Қарқынды дамудың Ұлттық қайта түлеудің Ұлтаралық татулықтың Шынайы патриотизмнің 1916 жылғы ұлт-азаттық қозғалысындағы көпшілік мойындаған көтеріліс басшылары: Ж.Ақбаев А.Иманов К.Тоғысов Ә.Ермеков И.Жайнақов Ұ.Саурықов Ә.Жанбосынов Түркістан Компартиясының 6 съезінде айтылған 1921-1922 жж. жер-су реформасының қол жеткізген саяси тиімділігі: Күйзелген шаруашылық жолға қойылды Қазақ ауылдарында жерге жеке меншік орнады Нәтижелері шаруашылық тұрғыдан нығайтылды Реформаның экономикалық мүддесі басым болды Жер-суды пайдаланудың дәстүрлі түрлерін өзгертті Бұратана тұрғындардың таптық жіктелуін жүзеге асырды Кеңес үкіметі мен Компартияның әлеуметтік базасын кеңейтті 1960-1970 жж. ұлт тағдырын ойлаған қазақ жастары құрған ұйымдар: Ақтөбеде «Шалқар» Оралда «Ақ Жайық» Семейде «Қара Ертіс» Алматыда «Сарыарқа» Жамбылда «Жас түлек» Мәскеуде «Жас тұлпар» Қарағандыда «Қара алтын» 2012 ж. 15 қантарда шақырылған ҚР Парламентіне кезектен тыс сайлауға қатысқан партиялар: «Азат» «Алаш» «Ақ жол» «Әділет» «Азамат» «Поколение» «Қазақстан Халық Конгресі» 1994-1998 жж. транзиттік кезенде «Ақырындап жылжу» ретінде сипатталатын: Адам факторы әлсіреді Жұмыссыздардың саны өсті Шетелдік капитал кеңінен тартылды Азық-түлік өнімдеріне шектеу енгізілді Қоғамдағы әлеуметтік шиеленіс күшейді Кәсіпорындарды нақтылай қолдау үшін қаржы жетіспеді Нарықтық инфрақұрылымдарды дамыту үшін жағдай жасалды Қазіргі заманғы жағдайдағы пікір алысудың басым формалары: Жанжалдарды бейбіт жолмен шешу Аграрлық мәселелерді шешу Әлеуметтік мәселелерді шешу Қарама-қайшылықтарды өзара келісіп шешу Экологиялық мәселелерді шешу Экономикалық мәселелерді шешу Мәдени даму мәселелерін шешу Астанада шақырылған Әлемдік және дәстүрлі діндер басшыларының басқосулары келісімнің қазақстандық үлгісі: Аймақтық Аумақтық Жаһандық |