Лейкоз. Жоспар І. Кіріспе Лейкоз(а ан ауруы)
 Скачать 1.5 Mb.
|
|
Лейкоз(ақ қан ауруы) ЖОСПАР: І. Кіріспе Лейкоз(ақ қан ауруы) ІІ. Негізгі бөлім Лейкоз-этиологиясы мен патогенезі Лейкоз-клиникалық көріністері Лейкоздың емі ІІІ. Қорытынды Мақсаты:Лейкоз ауруының түрлерін анықтау,алдын-алу,емдеу шаралары. Лейкоз – қанның ісік сипатындағы ауруы. Мұндайда қан құрайтын органдар зақымданады. Кәдімгі патологиялық лейкоздардан лейкоздың ерекшелік сипаты мынада: қан құрайтын органдар өзгереді, лейкоциттер саны едәуір, оның үстіне үдемелі, әрі тұрақты көбейеді, қанда лейкоциттердің жетілмеген формалары, мәселен, миеолоциттер, миелобласатар, лимфобластар т.б. пайда болады. Клиникалық белгісіне қарай лейкоздар жіті және созылмалы болып бөлінеді. Лейкоз Лейкоздың этиологиясы Инфекция мен вирустар Тұқым қуалайтын факторлар Химиялық заттардың әсері: цитостатиктер , пенициллин құрамдас антибиотиктер, цефалоспориндер Өндірістік химиялық заттар Радиацияның әсері Жедел лейкоздың түрлері Миелобласты Лимфобласты Промиелоцитарлы Гистомонобласты Мегакариобласты Эритромиелоз Лейкоз патогенезі Лейкоздардың патогенез негізінде қанның бағаналық жасушаларының мутациясы жатыр, ол мутацияланған жасушалардың пісіп-жетілуінің қабілеті толық жойылуына әкеледі. Мутантты клон ағзаның кез-келген реттеуші әсерлеріне автономды және қалыпты гемопоэтикалық жасушаларды тез ығыстырады, ол барлық гемопоэзді араластырады. Жедел лейкоз кезінде ісіктік жасушаларда алғашында өсіп-жетілудің дефектісі айқын болғандықтан жоғарғы қатерлік қан түзілудің экстрамедуллярлы ошақтарынан пайда болуымен, пролиферативті белсенділіктің жоғарылауымен, жүргізілген емге резистенттіліктің пайда болуымен көрінеді. Жедел лейкоздың клиникалық турлері (ағымына қарай) Анемиялық Геморрагиялық Қатерлі ісікті Аралас Пролиферацияланатын тканьдердегі лейкоз эритромиелоз миелолейкоз лимфолейкоз ретикулоз 1)Аурудың күрт немесе біртіндеп басталуы мүмкін. 2)Сүйек миы жетіспеушілігі синдромдары және қабыну белгілері тән. 3)Ауыз қуысындағы шырышты қабаттарында және миндалина тіндерінде лейкозды инфильтрацияларға байланысты некротикалық гингивит, тонзиллит (некротикалық баспа) пайда болады. 4)Кейде екіншілік инфекция қосылып өлімге әкелетін сепсис дамиды. 5)Науқас жағдайының ауырлығы айқын интоксикациямен, геморрагиялық синдроммен, тыныс алу жетіспеушілігімен (үлкейген кеудеішілік лимфа түйіндерімен тыныс жолдарын басып тастау салдарынан) көрінеді. Жедел лейкозбен ауырған 5 жыл өмір сүретін науқастардың саны : Жедел лимфолейкозбен ауырған балалар 65 - 75% тірі қалады; Жедел лимфолейкозбен ауырған 20 - 35%; Жедел миелолейкозбен ауырған 55 дейінгі науқастардың 40 - 60%; Жедел миелолейкозбен ауырған 55 жастанасқан науқастардың 20% Жедел лейкоздың даму кезеңдері Бастапқы Нағыз дамыған Ремиссия (толық немесе жартылай) Рецидив Терминальды Созылмалы лимфолейкоз, гемобластоздардың ішіндегі жиі кездесетін түрі, Иммунокомпетентті жүйенің жетілген жасушалы ісігі. Аурудың жасушалы субстраты -морфологиялық жетілген лимфоциттерден тұрады. Созылмалы лимфолейкоз кезіндегі лимфоциттердің ерекшелігі — олардың функциональды бағамсыздығы, антидене түзілу механизмінің бұзылысы. Созылмалы лимфолейкоздың арнайы химиотерапиясы. Глюкокортикоидтар. СЛЛ кезінде глюкокортикоидтармен монотерапия тек ауыр аутоиммунды асқынуларда тағайындалады, себебі ол бар иммуножетіспеушілікті күшейтеді және фатальды септикалық асқынулардың себебі болуы мүмкін. Алкилирлеуші химиотерапевттік заттар (мысалы, хлорамбуцил, циклофосфамид) үдемелі, ісікті және пролимфоцитарлы түрінде тағайындалады. Пурина аналогы(флударабин) — СЛЛ кезіндегі жоғары белсенді препарат, ауыр үдемелі және ісікті түрлеріндегі науқастарда ремиссияға әкеледі. Хлорамбуцил емі нәтижесіз болғанда тағайындалады. Препараттың айқын тиімділігі аутоиммунды феномендерде байқалады. Емі А-антигеннің фиксирленген антиденемен байланысы; В – энзиммен байланысқан, өзіндік антигенге қарсы бағытталған басқа антиденемен байланысы; С- антиген детектирлеуі жүретін реакция; D- басқа антигендерге байланыстың жеткіліксіздігі. Қан анализы Лейкоцитоз, абсолютті лимфоцитоз. лимфоциттер саны 5*109/л мүмкін жоғары, 600-109/л жетеді. Лимфоциттер кішкентай, дөңгелек пішінді, цитоплазмасы жіңішке, әлсіз базофильді, ядросы дөңгелек, ірі хроматин. Тән белгілер — Боткин—Гумпрехт көлеңкесі. Нормоцитарлы, нормохромды анемия. ретикулоцитоз. тромбоцитопения. Зерттеу әдістері Кілегей қабықтығы көптеген қанталаулар Салыстырмалы диагноз Қызыл иектің өсе қабынуы Гиповитаминоз С Венсан стоматиты мен гингивиты Висмут, ртуть, сурьма заттармен улану Тілдің бүйіріне орналасқан жара Созылмалы лейкоз Даму кезеңдері Пролейкемиялық - қан анализі өзгеріссіз, 1-2 жыл Бастапқы – әлсіздік, кеудеде ауру сезім, терлегіштік, дене температурасы жоғарлайды, адам азып кетеді Толық даму – көк бауыр, бауыр ұлғаяды, анемия, лейкоцитоз Соңғы кезең - кахексия, миелобластық криз(жедел лейкоздың клиникасы) Созылмалы лимфолейкоз Ағымы ұзаққа созылған қатерсіз Тері ауруларымен сиппатталады- псориаз, экзема, күлбіреукше, белдеме теміретке Қан құрамында гумпрехт денешелері, лимфобластар Ауыз қуысында өлеттенген жаралар, түйіншектер Полихимиотерапия принциптері: Екпінді емдеу әдісі; Препараттарды циклді қабылдау; Емдеу интенсивтілігі; цитостатикалық препараттардың сәйкес келуі. Барлық химиопрепараттар екі негізгі топқа бөлінеді: 1-ші топ — жасушалық циклға (циклоспецифиялық) әсер ететін, митоздың бір немесе бірнеше фазасына әсер ететін химиялық агенттер 2-ші топ – бұл химиялық зат, оның әсері циклға тәуелсіз. Цитостатикалық терапияның бірінші сатысы – ремиссия индукциясы. ВАМП комбинациясы: 5 сегізкүндік курс бойынша –жедел лимфобластты лейкоздардың (ЖЛЛ) терапиясы. Емі Қорытынды Лейкемия — қан түзетін органдар жүйесінің қатерлі ісіктері. Ісік жілік майындағы клеткалардың тоқтаусыз өсуімен және сол жердегі қалыпты қан жасалу процесінің бұзылуымен сипатталады. Соның нәтижесінде қан түйіршіктерінің (эритроцит, тромбоцит) саны азайып, ал жетілмеген лейкоциттер саны көбейіп кетеді. Лейкоз иондаушы сәулелердің (радиацияның), кейбір хим. заттардың (бензол, бензпирен, т.б.), вирустардың әсерінен дамиды. Науқастың жасына байланысты. Жедел лимфобластты лейкоз (ЖЛЛ) кезінде болжам 5-10 жастағы балаларда (100% жағдайда тұрақты ремиссия) қолайлы, 80% жағдайда сауығу болып табылады. Жедел миелобластты лекоз (ЖМЛ) кезінде адекватты емделгенде 95% науқастарда 30 жасқа дейінгі науқастарда тұрақты ремиссия (5 жылдан артық ремиссия) болады. 20% науқастарда сауығу болады Пайдаланылған әдебиеттер 1.Ахметов Қ.Ж Ішкі аурулар пропедевтикасының клиникалық дәрістері(оқу құралы)-Алматы 2009 3. «Ішкі аурулар» 2 –том, Б.С Калимурзина Алматы 2007ж 4. www.wikipedia.org 5. www.google.kz 6. www.kazmedic.kz Назарларыңызға рахмет! |