Кнтізбелік жйе

• Название: Кнтізбелік жйе
• Дата: 06.10.2021
• Размер: 0.87 Mb.
• Имя файла: kүntіzbe.pptx
• Тип: Документы; #242207

Күнтізбелік жүйе

Күнтізбелік жүйе
Ерте кездегі күнтізбелердің түрлері

Шумер күнтізбесі
Египет күнтізбесі
Қытай күнтізбесі
Ежелгі Майя күнтізбесі
Рим күнтізбесі
Юлиан күнтізбесі

Францияның күнтізбесі
Қазіргі заманғы күнтізбелер

Григориан күнтізбесі

Күнтізбелік жүйе

Күнтізбе	Ай	Жыл	Ерекшелігі
Лунный	29,53 тәулік	354,37 тәулік	Қарапайым Күн жүйесіне тәуелді емес Ай орбитасының күрделілігіне байланысты айдың туу мен толысуының ауысуы
Солнеч-ный	30,44 тәулік	365,24 тәулік	Табиғи құбылыстарға тәуелді Өзгертулерді талап етеді
Лунно-солнечный	29,53 тәулік	365,24 тәулік	Жыл ішіндегі айлар санының өзгеруі (12-13)

Шумер күнтізбесі (б.з.д. XXIV — VII ғғ.)

Қарапайым ай күнтізбесі
Жермен тығыз байланысты
Вавилон империясы кезеңінде нақтылана түсті

Египет күнтізбесі (XXVIII — I вв. до н.э.)

Сириустың пайда болуымен байланысты.
Жылдың ұзақтығы 365 күн. Күнтізбенің қозғалатынын абыздар өз пайдасына қолданды.

Қытай күнтізбесі

Күн күнтізбесі (ауыл шаруашылық )

Күннің эклиптика бойында орналасуына байланысты 24 мезгілге бөлінді.

Күн-ай күнтізбесі

19 айлық цикл қолданыста болды
Алі күнге дейін діни маңызы бар

Майя күнтізбесі (III — IX вв. н.э.)

Цолькин (діни)

260 күннен тұрды (20x13)

Хааб (гражданский, солнечный)

1 жылда 365 күн (18 ай, 20 күннен)

Екі күнтізбе кейіннен біріктірілді.

Рим күнтізбесі (б.з. VI ғ. бастап)

12 айдан тұрды. Бірақ олардың күні тең емес еді. Әр жөндеу жұмысы зұлым іс-әрекетке әкеліп соқты.


Айларға құдайларының атаулары берілді.

Юлиан күнтізбесі (б.з.д. 46 жылдан бастап)

Күнтізбе Юлий Цезарьдың қалауымен өзгертілді.

Ақпан айына 4 жылда 1 күн қосылып отыратын

Бұл жүйе бүкіл әлемде XVI ғасырға дейін қолданылды.

Франция күнтізбесі (1793-1806 жылдары)

1 жылда 12 ай 30 күннен + 5 күн
Также реформировался счёт времени в сутках

Григориан күнтізбесі (1582 жылдан бастап)

ХІІІ ғасырда рим папасы Григорий енгізді. Юлиан күнтізбесінің астрономиялық күнтізбесі сәйкес келмеді.
Қазір барлық елде қолданылады.


Ресейде 1918 жылы қабылданды.