10 СЫНЫП №2. МАсаты Толы тізбек шін Ом заын олдану жне ыса тйыталуды салдарын тсіну физикалы диктант
Скачать 1.12 Mb.
|
МАҚСАТЫ:. Толық тізбек үшін Ом заңын қолдану және қысқа тұйықталудың салдарын түсіну ФИЗИКАЛЫҚ ДИКТАНТ1.Тұрақты электр тоғы дегеніміз-... 2.Тізбек бөлігі үшін Ом заңының формуласы..... 3.Ток көздері не үшін қажет? 4.Бөгде(тосын) күштер дегеніміз не?(мысалдар келтір) 5.Толық тізбек үшін Ом заңы қалай оқылады?(формуласы) ОМ ЗАҢЫТок күші кернеуге тура пропорцианал және тізбек бөлігінің кедергігісіне кері пропорцианал болады. А. Ампер Г. Ом А. Вольта ТОЛЫҚ ТІЗБЕК ҮШІН ОМ ЗАҢЫТолық тізбек арқылы өтетін ток күші тізбектің ЭҚК-не тура пропорционал,толық кедергіге кері пропорционал . I –ток күші R –сыртқы кедергі, r – ішкі кедергі, R r a b c d r2 r3 r1 R Rп = r1 + r2 + r3 + R -толық кедергі ӨТКІЗГІШТЕРДІ ҚОСУТізбектей қосу Параллель қосу R1 R2 a b c I1 I2 I U1 U2 I1 = I2 = I U = U1 + U2 R = R1 + R2 R1 R2 a b I I1 I2 I U I = I1 + I2 U = U1 =U2 УНИВЕРСАЛ ДАТЧИКФИЗИКАЛЫҚ ДИКТАНТ6.ЭҚК дегеніміз не? (формуласы,өлшем бірлігі) 7.Кедергілері R бірдей екі резистор тізбектей жалғанғандағы ток күшін анықтайтын өрнекті жазыңыз. 8.Кедергілері R бірдей екі резистор параллель жалғанғандағы ток күшін анықтайтын өрнекті жазыңыз. 9.Қандай шарттарда ток көзінде өлшенген кернеуді ЭҚК тең деп алуға болады? 10.Қысқа тұйықталу дегеніміз не? Қысқа тұйықталу тогы неге тәуелді? 11.Қандай кернеу адам өміріне қауіпті болуы мүмкін? Топтық тапсырмалар І жұп Гальваникалық элементтің электр қозғаушы күші 1,5 В, ал ішкі кедергісі 0,8 Ом.Оның сыртқы кедергісі 5,2 Ом болғанда тізбекте қандай ток аламыз? ІІ жұп ЭҚК – 12 В –қа тең және ішкі кедергісі 1 Ом ток көзіне кедергісі 5 Ом -ға тең реостат қосылған.Тізбектегі ток күшін және ток көзінің қысқыштарындағы кернеуді табыңдар? ІІІ жұп ЭҚК- і 12 В элементтің ішкі кедергісін есепте.Сыртқы кедергісі 5 Ом болғанда токтың шамасы 0,2 А болады. ІУ жұп ЭҚК-і 12 В және ішкі кедергісі 0,01 Ом аккумуляторды қысқаша тұйықтағанда ток күші неге тең болады? ОЙЛАН, ТАП.Ом заңына сипаттама жазыңдар Ом заңы КІМ ЖЫЛДАМ
КІМ ЖҮЙІРІК?
ОЙЛАН, ТАП.Ом заңына сипаттама жазыңдар Ом заңы ФИЗИКАЛЫҚ ФОРМУЛАЛАРВольт, Ампер, Ом, ұлы физиктер. ФИЗИКАЛЫҚ ДИКТАНТ6.ЭҚК дегеніміз не? (формуласы,өлшем бірлігі) 7.Кедергілері R бірдей екі резистор тізбектей жалғанғандағы ток күшін анықтайтын өрнекті жазыңыз. 8.Кедергілері R бірдей екі резистор параллель жалғанғандағы ток күшін анықтайтын өрнекті жазыңыз. 9.Қандай шарттарда ток көзінде өлшенген кернеуді ЭҚК тең деп алуға болады? 10.Қысқа тұйықталу дегеніміз не? Қысқа тұйықталу тогы неге тәуелді? 11.Қандай кернеу адам өміріне қауіпті болуы мүмкін? СҰРАҚ- ЖАУАП“Тоқ күші” Электр тогы деген не? Ток күші деген не? Ток күшінің өлшем бірлігі? Ток күшін өлшейтін құрал? Тізбектің бөлігі үшін Ом заңы СҰРАҚ- ЖАУАП“Кернеу” Кернеу деген не? Кернеудің өлшем бірлігі? Ом заңын пайдаланып кернеуді тап? Кернеуді өлшейтін құрал? Э. К. Қ. Неге тең? Джоуль- Ленц заңы? СҰРАҚ- ЖАУАП“Кедергі” Өткізгіштің кедергісі неге байланысты болады? Кедергінің өлшем бірлігі? Ом заңын пайдаланып кедергіні тап? Тізбектеп қосқанда жалпы кедергі неге тең? Параллель қосқанда жалпы кедергі неге тең? Толық тізбек үшін Ом заңы. КІМ ЖЫЛДАМ
ОЙЛАН, ТАП. 1 ТОПЭлектр тогына сипаттама жазыңдар Электр тогы ТЕСТ.1. Электр тогы ұғымын физикаға енгізген ғалым? а. Ампер б. Вольта с. Кулон 2. Тізбек бөлігіндегі кернеуді қандай құралмен өлшейді және ол тізбекке қалай жалғанады? а. Амперметр, тізбектей б. Вольтметр, тізбектей с. Вольтметр, параллель 3. Өткізгіштерді қалай жалғағанда тізбектегі кернеу тұрақты болады а. Тізбектей б. Аралас с. Параллель 4. Кедергісі 30 Ом электр қайнатқыштан 5 ампер тоқ күші өтетін болса ол қандай кернеуге есептелген? а. 15В б. 150В с. 6В 5. Тұрмыстық қажеттер үшін қандай кернеулер пайдаланыды? а. 220В б. 120В с.360В ҚОРЫТЫНДЫЭлектр тоғының анықтамасы, бағыты әсері, пайда болуының шарттары Толық тізбек үшін Ом заңы? Өткізгішті қалай жалғауға болады? Электр энергиясын біз қайдан аламыз? ТЕСТ.1. Үтік тоқтың қандай әсеріне негізделіп жасалынған? а. Магниттік б. Механикалық с. Жылулық 2. Өткізгіштегі тоқ күшін қандай құралмен өлшейді және ол тізбекке қалай жалғанады? а. Амперметр, тізбектей б. Амперметр, параллель с. Вольтметр, тізбектей 3. 6 кА болатын тоқ күшін ампермен өрнекте? а. 0,6 а б. 600 А с. 6000 А 4. Шамнан 5 сек ішінде 45 Кл заряд өткенде тоқ күші неге тең? а. 225 А б. 9 А с. 15 А 5. Металл өткізгіштердің температурасын арттырғанда тоқ күші қалай өзгереді? а. Кемиді б. Артады с. Өзгермейді ТЕСТ.1. Металдардағы электр тоғын қандай тасымалдаушылар тудырады? а. Оң иондар б. Протондар с. Электрондар 2. Ом заңы бойынша кедергі қалай өрнектеледі? а. R=U/I б. R=UI C. R=I/U 3. КЕДЕРГІЛЕРІ 3 Ом және 2 Ом резисторлар тізбектей жалғанғанда жалпы кедергі неге тең болады? а. 6 Ом б. 5 Ом с. 1,5 Ом 4. Егер изоляциясы жоқ өткізгіштерді ортасынан бүктеп ширатып қойса, оның кедергісі қалай өзгереді? а. Артады б. Кемиді с. Өзгермейді 5. Өткізгіштің меншікті кедергісінің өлшем бірлігі? а. Ом/ метр б. Ом*метр с. Ом ФИЗИКАЛЫҚ ФОРМУЛАЛАРВольт, Ампер, Омдарым ұлы физиктер. ЭЛЕКТР ТОГЫНЫҢ ПАЙДАСЫ МЕН ЗИЯНЫЭлектр тоғын рұқсатсыз қоспаңыздар Электр тоғы көзінде, сондай-ақ қондырғының басқа бөлігінде кернеудің бар-жоғын бақылау немесе лампамен, кернеу көрсеткіш құралмен тексеру керек Жалаңашталған бөліктерге кернеу түсіп тұрғанда абайламай тиіп кетуден сақ болыңыз Су қолмен тоқты ұстама ЕСЕПТЕР ШЫҒАРУӨткізгіш бойымен 10 А ток жүрген кезде оның көлденең қмасы арқылы 1 с ішінде қанша электрон өтеді? Егер кедергісі 8 Ом өткізгіштен 4 мин ішінде 120 Кл заряд өтетін болса, оған түскен кернеу қаншаға тең? 6 Ом кедергіге арналған мектептің сырғымалы тиекті лабораториялық реостаты ұзындығы 6,7 м көлденең қимасының ауданы 0,5 мм 2 сымнан оралған. Сымның меншікті кедергісін анықтаңыз? ҚОРЫТЫНДЫЭлектр тоғының анықтамасы, бағыты әсері, пайда болуының шарттары Толық тізбек үшін Ом заңы? Өткізгішті қалай жалғауға болады? Электр энергиясын біз қайдан аламыз? Үйреніңіздер, оқыңыздар, ақылға салыңыздар, оның ішінен ең қажеттісін таңдап алыңыздар. Н.И.Пирогов Назар қойып тыңдағандарыңызға Рахмет! |