Ата-аналар жиналысы №1 2022-2023. мектепатаанабала
 Скачать 53.5 Kb.
|
|
«Жамбыл «мектеп-бөбекжай-балабақша» кешені» КММ «МЕКТЕП-АТА-АНА-БАЛА» ынтымақтастығы» Ата-аналар жиналысы Өткізген: Сейткалиева Г.К., 7-сынып жетекшісі Сәлемдесу. - Сәлеметсіздер ме! Құрметті ата-аналар, бүгін біздің ата-аналар жиналысы отбасы мен мектеп арасындағы ынтымақтастық мәселесіне арналған. Мектеп пен отбасы арасындағы өзара әрекеттестіктің қажеттілігі мен маңыздылығы айқын. Баланың жетістігі оның дамуына, қоршаған ортаның әсеріне байланысты. Бала көп уақытын мектепте және үйде өткізеді, сондықтан мұғалімдер мен ата-аналардың өзара әрекеттесуі бір-біріне қайшы келмейді, бала ол байланысты оң және белсенді түрде қабылдайды. Егер мұғалімдер мен ата-аналар одақтас және пікірлес болса, білім беру және тәрбие мәселелері мүдделі және келісілген түрде шешіледі. Бүгінгі өтіп жатырған ата-аналар жиналысын бастаймыз. - Баланы мектепте оқыту кезінде біз «Үшбұрыш» құрамыз. Үшбұрыштың басты шыңы, әрине, бала. Оның міндеті, жаңа нәрсені біле отырып, өзін-өзі ашу (мен не істей аламын, нені істей алмаймын деген сауалдары). Ата-ана мен мектептің міндеті - оған қиын сәттерінде көмектесу. -Мысалы, үш аяқты орындықтың бір аяғы сынған болса, ол орындықпен не болады? Құлайды! – Демек, осыдан қорытынды: біз баланың "екінші" үйінде – мектепте - еркін өмір сүріп, тәлім-тәрбие алуы үшін күш-жігерімізді біріктіруіміз керек. -Ата-ана баласының мектептегі өміріне қатысуы балалар үшін де, мектеп үшін де, ата-аналардың өздері үшін де үлкен маңызға ие. - Қазір сізден бір тапсырманы орындауды сұраймын. Парақшаға баланың портретін салыңыз. Енді тапсырма: Бұл суреттегі балаға есім беріңіздер (іштей). -Таңертең анасы баласына барып, оны оята бастады. Ол тұрғысы келмеді, тағы екі минут төсекте жатқысы келді. Анасы балаға бағынбағаны үшін айқайлай бастады... Бала анасының соншалықты ұрысқанына ренжулі болды, анасы оны түсінбеді... - Суреттің бір шетін жұлып алыңыз. - Бірақ бала тұрып, жуынып, жаңа көйлек киіп, таңғы асқа шықты. Ол әкесіне жақындап, оның жанында үнсіз тұрып, жылы жүзбен жымиып, әкесінен жаңа көйлегін бағалауын өтінді. Бірақ әкесі жаңа көйлекті байқамады, баласын итеріп жіберіп, оған «Таңғы асқа отырмайсың ба?» деп айқайлады... Бала мұңайды. - Суреттің бір шетін жұлып алыңыз. - Таңғы ас ішіп, жиналып, мектепке барды. Мектепке барар жолда оған үлкен ит жүгірді. Ол қатты айқайлады. Содан кейін ит балаға жүгіріп, оған секірді, бірақ тістемеді, тек жаңа көйлегін кірледі. Бұдан кейін бала қатты уайымдады... - Суреттің бір шетін жұлып алыңыз. - Мектеп кіреберісінде ол өзінің досы Русланмен кездесті. Руслан өте көңілді және көңілді жүрді және сәлемдесудің орнына ол оның сөмкесінен абайсыздан қатты ұрды, сондықтан сөмкенің тұтқасы үзілді. Ол бала өзінің жігіт екенін есіне алып, жыламады. Ол көз жасын ұстап, сабаққа кетті. - Суреттің бір шетін жұлып алыңыз. - Ал бүгін сабақта бақылау жұмыстары жүргізілді. Ол таңертең онымен болған барлық оқиғаларға байланысты қатты толқып, оны екіге жазды. Мұнда баланың көңіл-күйі мүлдем төмендеді... - Суреттің бір шетін жұлып алыңыз. - Тез қадамдармен, лас көйлекпен, тұтқасыз сөмкемен және «екілікпен» үйге келді, ол асықты, өйткені ол ата-анасының үйде жоқ екенін білді. Ол кешке лас көйлек, үзілген тұтқа және математикадан алған екілігі үшін не болатынын ойлады. «Мүмкін, анам мен әкем байқамайтын болар?!» деп үміттенді. Баланың жүрегі қатты соғып, кеудесінен секіруге дайын болды. Міне, үйге де жақындады... Есік ашық болды, ол қатты қорқып кетті - ата-анасы үйде болды. Ол кірді, анасы есік алдында тұрды... - Суреттің бір шетін жұлып алыңыз. - Енді бұл баладан бір күнде не қалғанын қараңыз. Кім кінәлі? Ата-аналар, достар, мектеп, тіпті ит... Ал күн неден басталды? Балаларыңызға мұқият болыңыз, оларды түсінуді үйреніңіз. Мүмкін, бәр мәселе таңның басталуында шығар: оны айқаймен оятпай, жай ғана мейірімді сөзбен, еркелете отырып, басынан сипап, бетінен сүйіп ояту керек болар? Бұл айқайлар мен соққылардан гөрі тиімді болады. БАЯНДАМА «МЕКТЕП - АТА-АНА - БАЛА » Балаларды саналы, сергек етіп тәрбиелеу – отбасы мен қоғамдық тәрбие орындарының бірден-бір парызы, асыл мұраты. Отбасы - адамзат бесігін тербеткен ұя болса, сол отбасындағы баланың бас ұстазы - ата-ана. «Балапан ұяда нені көрсе, ұшқанда соны іледі» - демекші, бала әкеден ақыл, анадан мейірім алады. Береке-бірлігі мол үлгілі отбасында тәрбиеленген баланың таным жүйесі мейлінше ауқымды, болашақ өркениетке қосар үлесі бар. Тәрбиенің бастауы болған отбасы мүшелері тәрбие мен оқу жоспарын іске асыруда мектептің ең басты одақтасы бола алады. Мектеп пен отбасы мүшелері өзара бірлесіп жұмыс істегенде ғана ынтымақтастықпен қарым-қатынас болып, арада түсіністік пен үйлесімділік орнамақ. Себебі, баланың өмір сүруге құштарлығының оянуы тәлім-тәрбиедегі бір жүйелілікпен, өзін қоршаған ортамен, бірге оқыған құрбы-достарымен, олардың күнделікті іс-әрекетімен, сөйлеген сөзі, жүріп-тұруы тағы басқа қасиеттерімен тығыз байланысты. Орынды тәрбие арқылы адам баласының тағдыры шешіледі, оның білімді тұлға болып қалыптасатынын, елдің берік тірегі болатынын көрсетеді. Ұрпақ тәрбиесіне қай кезеңде, қай елде болмасын үлкен мән берілген. Ұлы педагог В.А.Сухомлинский: «Тек ата-аналармен бірге жалпы күш-жігерді біріктіру арқылы ғана мұғалімдер балаларға үлкен адамдық бақыт беруі мүмкін» деген ұтымды ой айтқан. Ұлтымыздың ұлағатты дәстүрлерін кеңінен пайдаланып, тәрбие ісіне арқау ету де өз пайдасын тигізеді. Отбасы – белгілі-бір дәстүрлерді, адамшылық бейнені, идеалды, жақсы сөз, ұнамды мінез, ыстық ықылас, қуаныш, ашық әңгімелесу арқылы да баланың көңілін тауып, ішкі сырын ашады. Дегенмен, жұмыс барысында көптеген ата-аналардың бала тәрбиесіне деген көзқарастарынан елеулі қателіктерді байқап жүрміз. Кейбір отбасылар баланы киім-кешекпен, тамақпен қамтамасыз етуді ғана өз міндеттеріне алып, тәрбие мен білім беру ісін мектеп мойнына жүктейді. Енді біреулері баласын орынсыз сөгіп, көңіліне қаяу түсіріп жатса, бірі «адам болар бала өздігінен оқып үйренеді» дегенді алға тартады. Мұндай теріс түсініктер баланың келешегіне зиян келтіреді. Ал, орынсыз балағаттап, баланың абыройына нұқсан келтіру ата-ананың бала алдындағы, қоғам алдындағы беделін төмендетеді. Бүгінгі таңдағы бала тәрбиесіндегі кездесетін мұндай олқылықтардың алдын алу үшін ата-ана, мектеп, қоғамдық ұйымдар қай кезде де бірлесе отырып жұмыс жасауы керек. Адамның адамшылдығы жақсы ата-ана мен білікті тәрбиешіден. Тәрбиенің таразы секілді екенін ескерсек, екі басының тең түсуіне көп көңіл бөлген абзал. Тәрбие ісіндегі ең басты жауапкершілік өздерінде екендігін ұмытып, баласының мінез-құлқы үшін қоғамға кінә артатын ата-аналардың кездесіп жататыны өкінішті-ақ. Бүгінгі кейбір жастарымыздың бойындағы келеңсіз қасиеттер мен жағымсыз мінез-құлықтардың қалыптасуына осындай жауапсыз ата-аналардың кемшілігі де өз әсерін тигізбей қоймайды дер едім. Жас ұрпақты тәрбиелеу жүйесі жаңа заман талабына сай қоғамдық өмірде болып жатқан ұлы өзгерістерге байланысты. Оған қойылар талап жан-жақты жетілген адамды тәрбиелеу. Ойлы ұрпақ тәрбиелегіміз келсе, ата-ана, мектеп пен бала ынтымақтастықта отырып, білім ордасындағы тәрбие отбасында жалғасын табатындай етіп ұштастыра білгеніміз жөн. Қазақ зиялыларының бірі М.Жұмабаевтың: «Тәрбиедегі мақсат баланы тәрбиешінің дәл өзіндей етіп шығару емес, келешек өз заманына лайық қылып шығару» деп айтуы бала тәрбиесіндегі ата-ана, мектеп, қоғам алдында үлкен жауапкершіліктің тұрғандығын дәлелдейді. Әрине, отбасы өзінің дербес әрекеті арқылы тәрбие саласында ауқымды мәселелерді шешуде әлсіздік танытады .Ол үшін отбасы мен мектептің өзара ынтымақтастығын нығайту өте маңызды. Ал, тәрбие қоғамдық құбылыс болғандықтан, оны қоғам талаптарынан тыс ұйымдастыру мүмкін емес. Бұл тұста үштік одақ: мектеп, отбасы және бала жұмысындағы өзара сабақтастық және ынтымақтастық өз үйлесімін табуы тиіс. Ата-ана балаға сөзден гөрі іс, күнделікті өнегесі күшті жақсы әдет-ғұрып әсер ететінін ескеру керек. Айтқан ақылыңыз қаншалықты дұрыс болғанымен, өз өнегеңіз, әдет-қылығыңыз керісінше болып жатса, жалаң ақылдан еш нәрсе шықпайды. «Тәрбиелілік – адам етеді, тәрбиесіздік – надан етеді» деген халық тағылымы бар. Тәрбиенің сан-саналы қырлары бар десек, ата-ана өз ұрпағының жан-жақты болып өсуіне ықпал ете білуі қажет. Ата-ананың бүкіл үміті - баласы болса, сол баланың әрбір қуанышты сәті - ата- ана қуанышы. Қазіргі кезде, күн сайын өзгеріске толы мына өмірде балаға дұрыс тәрбие беруде бірлік болмаса, бала сәл нәрсеге еліктеп, ілесіп кетуі мүмкін. Ата-ана мен ұстаздың біріге жұмыс істеуі ең алдымен балаға пайдалы. Екі жақтың қамқорлығын сезінген бала өз тарапынан да жауапкершілік көрсетіп, үлгілі тәрбие мен мектептегі тәрбие бірін-бірі толықтырып, жетілдіріп отырса ғана нәтижеге жетпек. Бір елдің болашағын көргің келсе, сол елдің қазіргі жастарына қара - деген екен бір ғұлама. Қазіргі ұрпақ еліміздің жарқын болашағы, жанашыры және иесі. Осы тұрғыдан алып қарағанда, қазақ елінің болашағы үшін бүгіннен бастап бар күш - жігерімізді салып, аянбай еңбек етсек нәтижелі іске де қол жеткізіп қалармыз. Жеткізіп жатқан жемісті жетістіктеріміз де жоқ емес. Мектеп - кеме, білім - теңіз демекші, бала бар жақсылық пен игілікті, тәрбие мен білімді мектептен алады. Дегенмен бар салмақ мектепте десек артық айтқан болар едік. Бала тәрбиесі мен білім беру ісінде отбасы мен қоғамның қосар үлесі ұшан - теңіз. «Отан - отбасынан басталады» деген жақсы сөз бар халқымызда. Отбасы мүшелерінің балаға әсері дұрыс болуы керек. Жақын жанашырлары әрдайым балаға тек түзу жол көрсетіп отырса, әсіресе тәрбие беру жолында халықтық педагогиканы пайдаланса, оның берер көмегі мол деуге болар еді. «Адамға ең бірінші білім емес, тәрбие берілуі керек, тәрбиесіз берілген білім - адамзаттың қас жауы, ол келешекте оның барлық өміріне апат әкеледі» деген Әл-Фараби бабамыз. Ал тәрбиені балаға беретін отбасы, мектеп және қоғам. Осы үшеуі бірлесе жұмыс істегенде ғана өнімді де өнегелі ұрпақ шығатыны белгілі. Біздің халқымыздың тәрбиеге тұнып тұрған алуан түрлі үлгі-өнегесі жетерлік. Баланы тәрбиелеу үшін тәрбиешінің өзі тәрбиелі болуы керек десек, ата-аналар мен мектеп ұстаздары және балаға әсер етуші жан-жағындағы қоғам мүшелерінің өздері де толыққанды саналы болуы әбден маңызды. Атадан балаға қанмен тараған ақылдылық, байсалды мінезді тәжірибе мен білім толықтырса, төңірегіне нұр шашып тұратын азаматтар солардан шығады. Сондықтан оқу, үйрену, тыңдау, іздену, талаптану әрбір өзін құрметтейтін адамның басты бағыты болуы керек. Сөз соңында айтпағым, отбасы болсын, мектеп, қоғам болсын қай -қайсысы да өз міндеттерін дұрыс түсініп, бірлесе, жұмыла жұмыс жасаса, оң нәтиже беретіні айдан анық. Ең бастысы, бәрі де өзіміздің еліміздің беделді болашағы мен саналы келешегі үшін екендігін ұмытпасақ болғаны. Ұлы педагог В.А.Сухомлинский өзінің «Ата-ана педагогикасы» деген еңбегінде былай дейді: «Қоғамдық тәрбие отбасынан басталады». Әсерлеп айтқанда, әуелі отбасында тамыры бітеді де, бұталары да, гүлдері де, жемісі де содан шығады. Ендеше, тәрбиенің негізгі тірегі - ата-ана мен ұстаздары екенін ескере отырып, осы бағытта бірігіп жұмыстанайық! |