2.ПОРТТАРДЫ БАСҚАРУ. ЖАРЫҚ ДИОДЫНЫҢ ЖАРЫҚТЫҒЫН БАСҚАРУ. Модуль i. Білім беру сапасын арттыру контекстінде оытуды мазмны мен дістерін жетілдіру
 Скачать 1.62 Mb.
|
|
МОДУЛЬ I. БІЛІМ БЕРУ САПАСЫН АРТТЫРУ КОНТЕКСТІНДЕ ОҚЫТУДЫҢ МАЗМҰНЫ МЕН ӘДІСТЕРІН ЖЕТІЛДІРУ 1.25 ПОРТТАРДЫ БАСҚАРУ. ЖАРЫҚ ДИОДЫНЫҢ ЖАРЫҚТЫҒЫН БАСҚАРУ БІЛІМ БЕРУ РОБОТ ТЕХНИКАСЫ ЖӘНЕ ЭЛЕКТРОНДЫҚ ҚҰРЫЛҒЫЛАРДЫ ЖОБАЛАУ DDRx, PORTx және PINx регистрлері арқылы порттарды басқару бойынша педагогтерінің негізгі теориялық білімдері мен практикалық дағдыларын қалыптастыру. Схеманың орналасу тақтасында құрастырудың және потенциометрдің көмегімен жарық диодының жарықтығын басқарудың эскизін құрастырудың практикалық дағдыларын дамыту. МІНДЕТТЕРІ DDRx, PORTx және PINx регистрлері арқылы порттарды басқару бойынша педагогтардың негізгі теориялық білімі мен практикалық дағдыларын қалыптастыру, потенциометрдің жұмыс принципін түсіну және потенциометр көмегімен жарық диодының жарықтығын басқару моделін құру. МАҚСАТЫ ПОРТТАРДЫ БАСҚАРУ Сыртқы әлеммен байланыс жасау үшін ATmega328 микроконтроллерінде енгізу-шығару порттары бар, олардың әрқайсысында нөл (0) немесе Бірл(1) орнатуға болатын бірнеше жеке биттер бар Порт B PB0-PB7 8-разрядты Порт C PC0-PC6 7-разрядты Порт D PD0-PD7 8-разрядты Шектеулер: B6 және B7-бұл микроконтроллер терминалдарында сыртқы кварц резонаторы қосылған. C6-қайта жүктеу үшін қолданылады (қалпына келтіру); D0 және D1 USB арқылы Arduino тақтасындағы микроконтроллерді прошивка үшін қолданылады; қалғандарбиттерді қолдануға болады. ПОРТТАРДЫ БАСҚАРУ ПОРТТАРДЫ БАСҚАРУ РЕГИСТРЛЕРІ 1.DDRx регистрінде 0-ді қажетті разрядқа орнатыңыз, оны енгізу ретінде белгілеңіз; 2.Қажет болғанда, тарту резисторын қосу үшін көрсетілген разрядқа 1 орнатамыз (резистор көрсетілген нәтижені 1-ге тартады), сыртқы кедергілерді азайту үшін тарту резисторы қосылады және оны қосуға болмайды; 3.Біз PINx регистрінен 0 немесе 1 күйін сол санаттан оқимыз 8 битті регистрлар, x – порт атауы (B, C и D) X портының шығу күйін басқару (Егер разряд шығыс ретінде реттелген болса) немесе ішкі тарту резисторын қосу (егер разряд кіріс ретінде реттелген болса, резистор разрядты 1-ге дейін тартады). DDRx PORTx PINx Кіру немесе шығу үшін X портының разрядтарын орнату Порт x разрядтарының логикалық деңгейлерін оқу ЕНГІЗУ ШЫҒАРУ 1. DDRx регистрінде қажетті разрядқа 1 орнатыңыз, оны қорытынды ретінде белгілеңіз; 2.Осы разряд үшін PORTx регистріне оның күйін орнатыңыз (0 немесе 1); 3.PINx регистрінде әр порт разрядының ағымдағы күйін қарастыруға болады. ПОРТТАРДЫ БАСҚАРУ Егер порт разрядын енгізуге ауыстыру қажет болмаса, бұл шығуды одан әрі ауыстыру DDRx регистрін өзгертпестен жүзеге асырылады,. Порттың шығу күйін тексеру үшін пайдалану керек болса, онда PINB регистрін қолданбауға болады. Ұсыныс: егер порттың барлық түйреуіштерін енгізу немесе шығару ретінде пайдалану қажет болмаса, микроконтроллер бағдарламасына шатаспау үшін регистр биттерін бөлек ауыстырған жөн. Мысалы: B портының 5 шығысына 1 орнатыңыз (17 микроконтроллердің шығысы логикалық 1-ге ауысады). регистр DDRB 5-уі 1де болатын DDRB разрядын шығу ретінде баптау регистр PORTB PORTB5 разрядын микроконтроллердің шығысын 1-ге ауыстыру арқылы орнатыңыз. Жарық диодтарын басқару үшін "Жүгіретін от" бағдарламасын (5 Жарық диодындағы өрттің әсері) жасау кезінде біз В портына деректерді тікелей жазған кезде DDRx және PORTx регистрлерін қолдандық. ЖАРЫҚ ДИОДЫНЫҢ ЖАРЫҚТЫҒЫН БАСҚАРУ ПОТЕНЦИОМЕТР ТҮРЛЕРІ Потенциометр-реттелетін кедергісі бар айнымалы резистор. Потенциометрлер робототехникада әртүрлі параметрлердің реттегіші ретінде қолданылады — дыбыс деңгейі, қуат, кернеу және т. б. қарсылықтың өзгеру сипаты бойынша сызықтық логарифмдік экспоненциалды корпустың түрі бойынша мақсаты бойынша бір айналымды көп айналымды жүгірткі реттелетін резисторлар айнымалы резисторлар Потенциометрдің шығыстерге кернеу (5V және GND) қолданылады, ал радио элементінің орташа шығысы жылжымалы байланыс болып табылады. Потенциометр тұтқасын айналдырған кезде, орташа терминалдағы сигнал кернеуі оның максималды мәнінен (5 Вольт) нөлге дейін өзгереді. ЖАРЫҚ ДИОДЫНЫҢ ЖАРЫҚТЫҒЫН БАСҚАРУ ПОТЕНЦИОМЕТР КӨМЕГІМЕН ЖАРЫҚДИОДТЫ ЖАРЫҚТЫЛЫҚТЫ БАСҚАРУ МОДЕЛІ Айнымалы потенциометрдың шеткі бөліктері қуат порттарына қосылады (5V және GND). Потенциометрдің орташа байланысын А0 аналогтық кірісіне қосыңыз. Орташа контактіде жылжымалы байланыс бар, онда кернеу тұтқаның айналуы кезінде қарсылықтың өзгеруіне байланысты өзгереді. "+" және "-" қосылыстарының полярлығы рөл атқармайды, тек потенциометр сигналының инверсиясы болады. Келесі схеманы жинап, берілген кодты тақтаға жүктеңіз. ПОТЕНЦИОМЕТР КӨМЕГІМЕН ЖАРЫҚДИОДТЫ ЖАРЫҚТЫЛЫҚТЫ БАСҚАРУ Өзіндік жұмыс www.tinkercad.com Ресурс: http://edurobots.ru/2014/04/arduino-potenciometr/ ЖАРЫҚ ДИОДЫНЫҢ ЖАРЫҚТЫҒЫН БАСҚАРУ // жарық диоды бар пиндерге атаулар береміз // потенциометрлерге де атау береміз #define led 9 #define pot A0 void setup() { // жарықдиодпен пин - шығыс pinMode(led, OUTPUT); // ин с потенциометрмен пин - кіріс pinMode(pot, INPUT); } void loop() { // айнымалы x хабарлаймыз int x; // потенциометрдан қуатты есептейміз: // 0 ден 1023ке дейінгі сандар шығады // оны 4 ке бөлеміз, нәтижесінде диапозонда саны шығады // 0-255 (бөлшегі алынып тасталады) x = analogRead(pot) / 4; // жарықдиодқа нәтиже шығарамыз analogWrite(led, x); } Потенциометр тұтқасын бұраған кезде жарық диодының жарықтығы өзгереді. |