Несеп Жолдарының инфекциясы кезіндегі Антибактериалды терапия Жанайдар Алихан Жм -723 Жоспары: - 1. НИЖ термині
- 2. НИЖ түрлері
- 3. Диагностикалық іс шаралар
- 4. Анамнез және шағымдары
- 5. Физикалық зерттеу
- 6. Зетханалық зерттеу
- 7. Аспаптық зерттеу
- 8. Емі
- Несеп жүйесі инфекциясы термині (НЖИ) - несеп жүйесіндегі бактериялардың өсуімен сипатталатын аурулар тобы.
НЖИ түрлері
| Бөлімдері
| Маңызды бактериурия
| Таза несеп үлгісінің орта мөлшеріндегі >105/мл бір түрлі бактериялардың болуы
| Асимптомды бактериурия
| НЖИ белгілері болмағанда маңызды бактериурия
| Қайталамалы НЖИ
| Жіті пиелонефритпен НЖИ 2 және одан көп бөлімі 1 бөлімі НЖИ жіті пиелонефритпен+1 және асқынбаған НЖИ одан көп көріністері
| Асқынған НЖИ (жіті пиелонефрит
| >39°C қызбаның, улану белгілерінің, қоймай құсудың, сусызданудың, бүйректің жоғары сезімталдылығының, креатинин көтерілуінің болуы
| Асқынбаған НЖИ (цистит)
| Дене температурасының болар-болмас көтерілуімен, дизуриямен, жиі несеп шығарумен және асқынбаған симптомдарысыз НЖС
| Атипті НЖИ (уросепсис)
| Ауыр қалып, қызба, несеп ағысы әлсіз, қуық қалбыршағы мен құрсақ қуысының ісігі, креатининнің көтерілуі, септицемия, 48 сағаттан кейін қалыпты антибиотиктермен емделудің толық емес жауабы, бей E.coli топтан микроорганизмдармен шақырылған инфекция
| Диагностикалық іс-шаралардың негізгі және қосымша тізімі: - Амбулаториялық деңгейде өткізілетін негізгі (міндетті) диагностикалық зерттеулер: -ЖҚТ (6 парамерлі); -ЖНТ; -несепті бактериологиялық зерттеу; -биохимиялық қан тапсыру (креатинин, несепнәр); -бүйректің УДЗ; -қуық қалбыршағы УДЗ. Амбулаториялық деңгейде өткізілетін қосымша диагностикалық зерттеулер: -кеуде қуысы ағзаларының рентгенографиясы.
- Жоспарлы госпитальдауға жіберудегі қажетті тексерулердің минимальді тізімі: -ЖҚТ (6 параметрлі); -ЖНТ; -биохимиялық қан тапсыру (креатинин, несепнәр, калий, натрий, хлор, СРА); -бүйректің УДЗ.
Ескерту: - - ≤ 6 айлық балаларға атипиялық және жас ерекшелікті НЖИ болғанда микционды цистография мен НЖИ кейін 4-6 айдан соң міндетті динамикалық сцинтиграфия өткізу керек. Асқынған НЖИ болып, бүйрек, қуық қалбыршағында өзгерістер айқындалғанда, микционды цистография өткізу қажет. - 6 айлық≤3 жастағы балаларға атипикалық және жас ерекшелікті НЖИ болғанда НЖИ кейін 4-6 айдан соң міндетті динамикалық сцинтиграфия өткізу керек. НЖИ асқынып, бүйрек, қуық қалбыршағы УДЗ өзгерістер болса микционды цистография өткізу қажет. - 3 жастан асқан балаларға жас ерекшелікті НЖИ болғанда НЖИ кейін 4-6 айдан соң міндетті динамикалық сцинтиграфия өткізу керек.
Анамнез және шағымдар: - Шағымдар -дене температурасының көтерілуі; -әлсіздік, босаңдық, тәбеттің болмауы; -ауыру, несеп шығару кезінде қысылу, өктемді шақырулар; -несепті ұстай алмау, кіші мөлшерлермен жиі несеп шығару; -бел аймағында, іштің ауыруы; -несеп түрінің өзгеруі. Анамнез: -анық емес этиологиямен температураның көтерілуі; -жүрек айнуымен/сыз, құсумен/сыз анық шектеусіз іш ауыруы; -анамнездегі несеп инфекциясының көріністері көріністері; -іш қату; -вульвит, қыздарда вульвовагинит; -ұлдарда баланопостит, фимоз.
Физикальды зерттеулер: - -айқындылығы түрлі деңгейдегі улану көрсеткіштері; -несептік түрлер: несеп шығарудың жиіленуі, нашар иісті бұлдыр несеп, несеп ұстай алмау [7]; -тікішек тонусы мен несеп шығарудың аномалиясы; -омыртқа аномалиясы; -фимоз, синехиялар; -қуық қабыршағы мен құрсақ қуысын саусақпен сезу: фекалит, саусақ сезгіш бүйрек
Зертханалық зерттеулер: - ЖҚТ: ЭТЖ көтерілуі, лейкоцитоз, нейтрофилез; Қанды биохимиялық талдау: СРА көтерілуі, ипонатриемия, гипокалиемия, гипохлоремия, креатининнің көтерілуі мүмкін, СБА дамуы кезінде несепнәрлер; ЖНТ: несептің центрифугада айналдырылған үлгіде >5 лейкоциттер және центрифугадан өтпеген несепте 10 лейкоцит [9, 10, 11] (A); Несепті бактериологиялық зерттеу – НЖИ диагностикасындағы алтын стандарт (А) [8]; E. coli мен Грам «-» микроорганизмдар өсірінділерінен шығару, бактериурияның диагностикалық белгілері
НЖИ диагностикалық критерийлері Несеп жинау әдісі
| ОҚБ мөлшері
| НЖИ мүмкіндігі (%)
| Қасаға үстілік аспирация әдісі
| Түрлі микроағзалар көлемі
| 99
| Қуық қабыршағын катетерлеу әдісі
| >5×104 ОҚБ /м
| 95
| Несепті ерікті жинау тәсілі
| >105ОҚБ /мл
| 90–95
| Аспаптық зерттеулер - : Бүйректің УДЗ - бүйрек көлемін үлкеюі, бүйрек көлемдерінің асимметриясы (бір немесе екі бүйрек көлемінің кішіреюі), айыратын бүйрек жүйесінің үлкеюі, бүйректік паренхимнің кішіреюі. Егер несеп жүйесі УДЗ-да аномалия анықталмаса, онда басқа визуалдау әдістерін өткізу керек емес. Микционді цистография – бір немесе екі жақтан қабықшалы-несепағар рефлюкстін болуы. DMSA-мен нефросцинтиграфия – бүйректің бір жақ бүйректік жүйесінің төмендеуі.
Сараланған диагноз Белгі
| Асқынбаған НЖИ
| Асқынған НЖИ
| Гипертермия
| ≤39°C
| >39°C
| Улану белгілері
| болмашы
| Айқын
| Құсу, сузыздану
| -
| +
| Іш ауыруы (бел)
| -
| жиі
| Дизуриялық көріністер
| ++
| +
| Лейкоцитурия, бактериурия
| +
| +
| Емдеу тактикасы - Емдеу мақсаты: -гипертермияның, улану белгілерінің төмендеуі/ жойылуы; -несепте және қанда лейкоциттердің қалпына келуі; -бүйрек жүйесінің қалпына келуі. Емделу тәсілі: Дәрі-дәрмексіз емдеу: -теңгерімделген диета, калорияларды сәйкес енгізу (1,5-2 г/кг) -су ішу тәртібі (көп ішу).
Дәрі-дәрмекпен емдеу - Бактерияға қарсы емдеу: NICE бойынша антибиотикотерапия қағидаттары [15,16,17] (А): -≤3 айлық балаларға: 2-3 күн барысында тамырішілік антибиотиктер, сосын клиникалық оңалу кезінде пероральды қабылдауға көшу; -жоғарғы бөлімдер НЖИ-мен >3 айлық балаларға (жіт пиелонефрит): құсу болғанда 2-4 күн барысында тамырішілік антибиотиктер, сосын пероральды антибиотиктер, жалпы қабылдау 10 күн; -антибиотикалық алдын алу кезде НЖИ қайта көрінісінде профилактикалық дәрілер мөлшерін көбейтудің орнына бактерияға қарсы дәрілер тағайындау қажет; -НЖИ қайталанбаса, антибиотикалық алдын алу ұсынылмайды.
Антибиотиктер
| Мөлшерлері (мг/кг/тәу)
| Парентеральды
| | Цефтриаксон
| 75–100, тамыр ішілік 1–2 енгізу
| Цефотаксим
| 100–150, тамыр ішілік 2-3 енгізу
| Амикацин
| 10–15, үнемі тамырішілік немесе бұлшықет ішілік [18]
| Гентамицин
| 5–6, үнемі тамырішілік немесе бұлшықет ішілік
| Амоксициллин + Клавулан қышқылы амоксициллин + клавуланат)
| 50-80 амоксициллиннен, тамыр ішілік 2-ге бөліп енгізу
| Пероральды
| | Цефиксим
| 8, 2 қабылдау (немесе күніне бір рет)
| Амоксициллин + Клавуландық қышқыл (Ко-амоксиклав)
| 30-35 амоксициллиннен, 2 қабылдау
| Ципрофлоксацин
| 10–20, 2-ге бөліп қабылдау
| Офлоксацин
| 15–20, 2-ге бөліп қабылау
| Цефалексин
| 50–70, 2-ге бөліп 3-ке бөліп қабылдау
| Госпитальдау үшін көрсетімдер - Шұғыл: -баланың жалпы жағдайының төмендеуі: улану, құсу, бірнеше күн қызу. Жоспарлы: -амбулаториялық деңгейде өткізілген терапияның тиімсіздігі; -2-5 сатыдағы созылмалы бүйрек ауруы (СБА).
Профилактикалық іс-шаралар: - -суйықтық қабылдаудың оңтайлы тәртібі; -гипорефлекторлы түр бойынша құық қабыршағының әрекетсіздігі кезінде амалсыздан несеп шығару тәртібі; -антибиотиктермен профилактика
Пайдаланған Әдебиет: - Педиатрия 1 том, Хабижанов. С.Х.Хамзин
- Нефрология, Канатбаева. Кабулбаев.
- https://diseases.medelement.com
|