эндо дәзи. Пролактин, лактоген Г. Селье бойынша, бйрек сті бездеріні сырты факторы обалжу серлінісі
 Скачать 365.02 Kb.
|
|
Ацидофилдік жасушаларда қандай гормондар түзіледі: пролактин, лактоген Г. Селье бойынша, бүйрек үсті бездерінің сыртқы факторы: қобалжу әсерлінісі Эндокринология ішкі сөлініс бездерінің физиологиясымен: XIX ғасыр Бертольд Бүйрек үсті безінің торлы жасушаларында түзіледі: Андрокортикостероидтар Гипоталамуста орналасқан рецепторлар: Баро, термо, хемо, осмо, глюко Азотомия-: белок ыдырау өнімдерінің көбеюі Гипофиздің хромофобты аденоциттеріне тән ерекшелігі қайсысы: бас клеткалары дамиды Хромаффинді эндокриноциттер бүйрек үсті безінде қай бөлігінде орналасады: БОЗ ЗАТЫНДА Кандай зат Өт қышқылдарының алғызаты болып табылады: Холестерол Паратгормон нені күшейтеді? D даруменiн оның алмасу-белсендi турлерiне айналдыруды! Эндокринология iшкi селiнiс бездерiнiң физиологиясымен патологиясы Ғылым ретінде қай ғасырда қалыптасты және қай ғалым? ХYII гасыр Рене Декард! ХYIII гасыр Сечеов ! ХХ ғасыр И.П. Павлов! XXI гасыр Мак-Лин ! XIX гасыр.Бертольд! Тироксин және трийодтиронин гормонының қызметі? Паратгормондарды беледі! Ешқандай қызмет атқармайды! Кальций сактайтын! Энергия алмасуын! Прогоромондардың беліну! Барлық зиянды, калыптан тыс тетенше әсерлерді Г.Селье калай атады? Интоксикация! Стрессор+++! Гипоксия! Медиатор! Бактерия! Қалқансерік бездерiн алып тастағаннан кейін пайда болатын сiреспе козғалыс орталығы? Аралык ми! Сопақша ми және жулын! Ортаңғы ми !Гипофиз жане эпифиз! Гипоталамус! Айырша безiнiң физиологиялық қызметi? Өсуүрдісіне, лимфоцит (Т-лимфоцит), адамнын жыныс жетілдіру үрдісіне биологиялық корғаныс! эмоция гормоны кайда түзiледi? Буйрек үсті безінің милы қабатында түзiледi! Организмнен судың кеп шығуы шелдеу сезімін? Полидипсия! Гиперлипидемия:Бауырдағы гликогеннiң азаюы, деподагы май бауырга қанмен тасымалдануы! Қалқанша безi немен қамтамасыз етiлген? Сөл! Прогормон! Нейропептидтер! Қан! Гормон! Қалқансерік безiнiң гормоны калай аталады? Паратгормон! Өсiндiлерi қан капиллярларына жанасып, байланысатын, эпифиз бөлікшелерінің орталық белiгiнде орналасатын, сонымен қатар цитоплазмасындагы органеллалары кушті дамыған жасушалар: макрофагтары!Глиоциттерi!Фибробласттары!Пинеалоциттері!Базофильдері! Ядросы эксцентрлi орналасқан гипофиздiң алдыңғы бөлiгiнiң жасушасын белгiленiз: гонадотропоциттерi!Кортикотропоциттері!соматотропоциттерi! мамиотропоциттерi!Тиротропоциттері! Адреналин теменде берiлгендердiң қайсысында синтезделеді: эпифизде! Гипофизден! гипоталамустын супраоптикалык ядросында! ортанғы гипоталамустын ядроларында! бүйрекүсті безінің боз затында! Синусоидты қан тамырлар жүйесі бүйрек үсті безiнiң қай бөлігінде орналасады: қыртысты заты!торлы аймағында! суданфобты қабатында! капсула асты аймағында! боз затында! Эпителий жасушаларының тiзбегiнен шумақтар түрiндегi құрылымы буйрек устi безiнiң қай аймағында тузiледi: шоғырлы аймағы! торлы аймағы! шумакты аймағы! боз заты! суданфобты жасулалардын қабаты! Бүйрек үсті безiнiң қыртысты суданфобты кабаты: липидтерi болмайды! шумақталған тізбектерi болмайды! TOP TYPiHДe OPналаскан жасушалар! Бір -бiрiне параллель орналаскан жасушалар! хром тұздарымен нашар боялады! Бүйрек үсті безінің эндокриноциттерiнiң қыртысты затыныӊ шогырлы аймагындағы ерекшелігі: эндоплазмалық торы нашар дамыған! жасушаларының мелшерi майда! цитоплазмасында көптеген май тамшылары мен холестерин болады! альдостеронды беледі!Ұсақ митохондриялары болады! Контринсулярлық гормондар катаболикалык процестердi кушейтеді: май тiнiндегi липолиз, кетон денелерiнiң синтезiнiң жоғарылауы, акуыздардың ыдырауы. Бұл қандай аурумен байқалады? Қант диабет! крепинизм? Қантты емес диабет! Микседема! Гипотериоз! Кандай зат өт қышқылдарының алғызаты болып табылады: холестерол! простагландин! лецитин! фосфолипид! ацетоацетат! Паратгормон нені күшейтеді? моносахаридтердiң және бос май қышқылдарының сiңiрiлуiн !ішектің перистальтикасын !панкреатикалык липазаның белсендiлiгiн!трипсиногендi активтендіреді! D даруменiн оның алмасу-белсендi турлерiне айналдыруды! Қандай гормон артериялық қысымды, қандагы глюкоза мен липидтердiң мелшерін арттырады: адреналин! инсулин! эстрон! фолликулин! прогестерон! ТЗ гормоны кандай ферменттердiң синтезiн күшейтеді? Синтетазалардың! Гликозидазалардын!оксидоредуктазалардың! гидролазалардың! Липазалардын! Айырша безiнен бөлiнетiн гормон: Тимозин! Тироксин Инсулин! Мелатонин! Паратгормон! Бүйрекүсті бездерiнiң қыртысты қабатынан бөлінетін гормондар:кортизон! норадреналин! адреналин! инсулин! вазопрессин! Аралас бездерге жатады: Сут. Тер, жас, сілекей, май бездері! Уйкы жане жыныс бездерi! Гипофиз, эпифиз, қалқанша без, буйрек үсті бездері, айырша без! Ұйқы безі, гипофиз, сілекей бездерi! Май без, сүт без! Қалқанша без гормоны құрамындағы химиялық элемент: Калий! Кальций! Йод! Магний! Темiр! Гипофиз-дi бас қаңқасынан беледi: Diaphragma sellae turcicae! Dorsum sellae! Tuberculum sellael! Sinus intercavernosi! Sinus cavernosus! Гипофиздiң артқы улесiнде жинақталып қанға бөлінетін гормон:Фолликулдыстимулдеушi гормон (ФСГ)! Пролактин! Адренокортикотропты гормон! Соматотропты гормон! Вазопрессин! Бүйрекүсті безiнiң будалы аймағы түзеді: Норадреналинді! Минералокортикоидтарды! Глюкокортикоидтарды! Адреналиндi! эстрогендердi! Аденогипофизде бөлінеді: Окситоцин! Нейрогормондар! Тропты гормондар! Вазопрессин! Тироксин! Эпифиз орналасады: Ортангы мидың аяқшаларының аралығында! Ортанғы мидың төменгі темпешіктерiнiң астында! Ортаңғы мидың жоғарғы темпешiктерiнiң үстiнде! Гипофизарлы шункырда! сүйелді дененiң астында! Лангерганс аралшықтарының бетта жасушаларында түзіледі: вазопрессин! Альдостерон! Адреналин! Инсулин! Глюкагон! Нейрогипофиз бұл: Гипофизде белiнетiн гормон Гипофиздiн алдынгы улесi! Гипофиздiң арткы улесі! Гипофиз жасушалары! Катехоламин белетiн без! Гипофиздiң алдынғы үлесiнде дамиды: Тироксин! Вазопрессин! трийодитронин Фолликулдыстимулдеушi гормон (ФСГ)! Окситоцин! Гипофиздің арткы улесiнде жинакталып қанға бөлiнетiн гормон:Соматотропты гормон! Вазопрессин мен окситоцин Гипофиз-дi tuber cinereum мен байланыстырады:Brachium colliculi inferioris! infundibulum 10 жастағы балада физикалық дамуы кешіккен, бірақ ақыл ойы өзiнiң жасына сәйкес келеді. Төмендеген қызметі:Жыныс бездерінің! Калқанша бездiң гиперфункциясында дамиды:Акромегалия! Гипертериоз Гипофиздің арткы улесiнде жинакталып қанға бөлiнетiн гормон:Соматотропты гормон!возапрессин мен окситоцитн Глюкокортикостериодтар тузiледi:Гипофизде! Бүйрек үсті безінің қыртысты қабатында Біріңғай салалы бұлшықеттердiң жиырылуына жағдай жасайды, зәрдің бөлінуін азайтады: вазопрессин! Гипофиздiң тиротропоциттеріне тән:ядросы эксцентрлі орналасқан, цитоплазмасында базофильді түйіршіктері болады! пішіні үшбұрышты, не пішінсіз, ядросы жасушаның ортасында орналасқан, цитоплазмасында базофильді боялған майда түйіршіктері бар Қалқансерік безінің гормоны қалай аталады: Тиреоидты! Паратгормон ішкі сөлініс бездеріне не жатады?: Гипофиз, бездері, айырша без, буйрек үсті бездері! Жыныс ұйқы бездері Қандай эндокриндік бездiң гормондары митохондриядағы тотығу Фосфорлануының жоғарылауына байланысты энергия алмасуына айқын әсер етеді, бұл организмге оттегiнiң көбеюімен және калоригендік әсерiмен бiрге жүредi? бүйрек үсті безінің милы кабаты! Қалқанша без Буйрек үсті безінің эндокриноциттерiнiн қыртысты затының шогырлы аймағындағы: альдостеронды беледі! Кантты диабетте не жоғарылайды: маи тіндерде липогенез, қанда глюкозаның деңгейі! кетон денелерінің синтезі, қанда глюкозаның деңгейі! Қалқанша маңы бездiң ацидофильді эндокриноциттеріне тән:түйіршікті эндоплазмалық торы жақсы дамиды! Бүйрек үсті безінің қыртысты суданфобты қабаты:хром тұздарымен нашар боялады! липидтері болмайды Парафолликулярлы қалқанша бездің жасушалар қатары:фолликулдардың арасында шоғырланып орналасатын эпителиоциттердiң ЖИЫНТЫҒЫ Қалқанша бездің фолликулдарына тән ерекшелікті көрсетіңіз:фолликулдардың арасында шоғырланып орналасатын эпителиоциттердiн жиынтығы! Қалқансерік бездерін алып тастағаннан кейін пайда болатын сіреспе қозғалыс орталығы? Гипоталамус! Акромегалия дамиды гиперфункциясында:Қалқанша бездiң! Кантсыз диабет дамиды гипофункциясында:Ұйқы безiнiн! Гипергликемиялык әсер көрсететін гормон:глюкагон! Қалқанша бездiң коллоидты құрылымы: қабырғасы бір қабатты тироциттерден тұратын куысы бар! Гиперлипидемия: Майлардың ыдырауы азаяды! Балалардағы соматотропты гормонның гипопродукциясы калай аталады:кретинизм! ергежейлілік Гипергликемия, аминқышқылдары, бмк мелшерінің артуын кай гормонның әсерімен түсіндіруге болады:инсулиннiн! Қалқанша бездiң кальцитонин белетiн жасушалары:тироциттері! Буйрек үсті безiндегi жыныс гормондарын белетiн,жасушаларының цитоплазмасында май қосындылары аз болатын аймағы қайсы:шоғырлы аймағы! Парафолликулярлы қалқанша бездiң жасушалар қатары:оксифильдi боялған, фолликулдын iшiн толтыратын, құрылымсыз субстанция эмоция гормоны қайда тузiледi? Қалқанша безiнде! Гипатоломустан бөлiнетiн гармондарды атаңыз: Аденеогипофиз , нейрогипофиз Пациентте гипоталамо гипофизарлы жуйенiң зақымдалуынан АКТГ гиперсекрециясы салдарынан Иценко Кушинг ауруы дамыды: семiздiк, гипертония, остеопороз, жыныс бездерінің қызметінің темендеуі, терісі құрғақ, денесiнде стриялар (жолактар), гирсутизм (шаштың шамадан тыс есуі). Байқалады гиперфункциясы:Эпифиздiн! Қантты диабетте не жоғарылайды? май тіндерде липогенез, қандаа глюкозаның деңгейi!! Эпифиз орналасады:Гипофиз шұңқырда! Окситоцин белсендетедi:Бүйрек өзектерiнде судың қайта сiнiрiлуiн! Бүйрекүсті безін қандандыратын жоғарғы бүйрекүсті без артериясы шығады:Жоғарғы шажырқайлы артериясына Қантсыз диабет дамиды гипофункциясында:Ұйқы безiнiн! Гипергликемиялық әсер көрсететін гормон:глюкагон! Қалқанша бездің коллоидты құрылымы:қабырғасы бір қабатты тироциттерден тұратын қуысы бар! Гиперлипидемия: Майлардың ыдырауы азаяды! Глюкокортикостериодтар түзіледі: Гипофизде! Біріңғай салалы бұлшықеттердің жиырылуына жағдай жасайды, зәрдің бөлінуін азайтады:Мелатонин! Гипофиздiң тиротропоциттерiне тән:ядросы эксцентрлі орналасқан, цитоплазмасында базофильді түйіршіктері болады Қалқансерік безінің гормоны қалай аталады: Тиреоидты iшкi селiнiс бездеріне не жатады: Гипофиз, бездері, айырша без, буйрек үсті бездері Инсулин өзінің ең негiзгi әсерін қалай көрсетеді: протеиндердің, көмірсулардың, липидтердiң ыдырауын күшейтеді! Төменде берілген жасушалардың қайсысы гипофиздiн алдыңғы бөлігінде адренокортикотропты гормонын синтездейдi:тиротропоциттері Бүйрек үсті безінің қыртысты суданфобты қабаты:бір-біріне параллель орналасқан жасушалар кортикостероидтарды синтездейтiн бүйрек усті безінің жасушалары:боз затындағы күңгірт тустi жасушалары шоғырлы аймағындағы эпителиоциттер Бүйрек үсті безінің қыртысты қабатының шоғырлы зонасында тузiлетiн кортикостероидты гормондар: Альдостерон мен II Дезоксикортикостерон Кортикостероидтарды синтездейтiн бүйрек үсті безінің жасушалары:боз затындағы күңгірт түсті жасушалары Эндокринология iшкi сөлініс бездерінің Физиологиясымен патологияСЫ ҒЫЛЫМ ретінде қай ғасырда қалыптасты және қай ғалым: ХХ ғасыр И.П. Павлов Гипофиздің ацидофильді аденоциттерiн белгiленiз:адр….ортасында орналаск цитоплазмасында базофильдi боялған майда түйіршіктері бар Қалқанша безі немен қамтамасыз етiлген: Прогормон Айырша безінің физиологиялық қызметі: Өсу үдерiсiн тежейді, адамның жыныс жетiлуiне қатысады, биологиялық қорғаныс қызметін атқармайды! Азотомия-?: Кемiр сулардың ыдырауы күшейеді Буйрек үсті безінің қыртысты қабатының шоғырлы зонасында түзілетін кортикостероидты гормондар: Картизон ерлер II дезоксикортикостерон Гипоталамуста орналасқан рецепторлар: адено, вазо, мела Пациентате Аддисон «қола ауруы», кортизол секрецисының төмендеуiнен терiсi пигменттелiнген (қоңыр тусті), артериалды кысымы төмендеген. Бұл гормон тузiледi:Қалқанша безiнде! Глюкагонның биологиялық әсерi:гликогеннің ыдырауын төмендетедi! Қандағы глюкоза мөлшерін арттыратын гормон:вазопрессин! Төменде берілгендердiң қайсысы гипофиздiн ацидофильдi аденоциттерінің ерекшеліктеріне тән: iрi базофильдi түйіршіктері болады Хромаффинді эндокриноциттер буйрек устi безiнде қай бөлігінде орналасады:шумақты аймағында Гипофиздiң ацидофильді аденоциттерiн белгiленiз:пішіні ушбұрышты, ядросы жасушаның ортасында орналасқан, цитоплазмасында базофильдi боялған майда түйіршіктері бар Қалқанша безi немен қамтамасыз етiлген: Прогормон Лангерганс аралшықтарының гипофункциясы әкеледі:Иценко Кушинг ауруына! Тирокальцитонин Тузиледи:Қалқаншаманы безінде! Калканша маңы бездерінде түзіледі:Тирокальцитонин!Лейдигжасушаларымен! Нейрогипофиз бұл:Гипофиздің алдыңғы үлесі! Гипофиз-дi tuber cinereum мен байланыстырады:Бракий таяқшалары superioris! Бүйрекүсті безін кандандыратын ортанғы бүйрекүсті без артериясы шығады: Құрсақ сабауынан! Глюкагон цАМФ аркылы неге ықпал етедi: гликогеногенезге! глюкогенолиз, липолиз Коматозды куйдегi ер адам медициналык мекемеге жеткiзiлдi. Оны әкелген кiсiлердiн сезi бойынша наукас марафондық қашықтықтың сонгы межесiнде жаттығу барысында есiнен танып калган. Осы пациентте кандай кома болуы ықтимал:гипергликемия! Гипофиз-ді бас қаңқасынан беледi:Tuberculum sellae! Тіндердегі көмірсудың азаюына байланысты белокты көмірсу қоры ретінде пайдалану байқалады: Полидипсия Канда темірдің тұрақтылығын сақтайтын без:Тимозин! Ер адам дәрігерге шаршаудың жоғарылауы, бұлшықет әлсiздiгi, дене салмағының төмендеуі, тәбеттің жоғалуы туралы шағымдармен жугiндi. Тексеру кезiнде терiнiң гиперпигментациясы, қан қысымының төмендеуі анықталды. Зертханалық талдаулар гипонатриемия, гиперкалиемия, гиперкальциемия, гипохлоремия, гипогликемия және кетозды көрсетті. Науқаста эндокриндiк бездің қандай жағдайы байқалады: бүйрек үсті безінің гиперфункциясы! Паратгормон: Зат алмасуды тежейдi! Қандағы кальцийдің мөлшерін көбейтіп, фосфаттардың белсенділігін төмендетеді Буйрекүсті безiн кандандыратын төменгi буйрекүсті без артериялары шыгады:Жоғарғы шажырқайлы артериялардан! Бүйрек артериясы Гипофиз-дi бас қанқасынан беледi:Tuberculum sellae ! Diaphragma sellae turcicae! Аддисон ауруының екiншi атауы:Құрқұлақ ауруы! Қола ауруы Глюкагон цАМФ арқылы неге ықпал етедi: гликогеногенез! Коматозды куйдегi ер адам медициналык мекемеге жеткiзiлдi. Оны әкелген кiсiлердiн сезi бойынша наукас марафондық қашықтықтын соңғы межесiнде жаттығу барысында есiнен танып калган. Осы пациентте кандай кома болуы ықтимал:гипергликемия! Бүйрекүсті безін кандандыратын төменгі бүйрекүсті без артериялары шығады:Құрсақ сабауынан! Аденогипофизде бөлінеді: Вазопрессин! Троптық гормондар Пациентте көзі бақырайған, тахикардия, қолы дірілдейді (тремор). Қызметі жоғарылаған:Гипофиздiн! Қалқанша бездің Қ  андағы глюкозаны реттейтін гормон: тироксин! Инсулин Канда темірдің тұрақтылығын сақтайтын без:Тимозин! Гипофиз Кандағы кальцийдiн мелшерi көбейіп, бейорганикалык фосфат мөлшерiнiң азаюы: Глюкозурия Фолликула эпителий тiндерiнде йод бар тиреоидты гормондардың тузiлуi организмге...... ненің келуімен тығыз байланысты: Кальций Йод Бүйрекүсті безін кандандыратын жоғарғы бүйрекусті без артериясы шығады!: Құрсақ сабауынан! Бүйрек артериясы Парафолликулярлы қалқанша бездің жасушалар қатары:оксифилді боялған , фолликул ішін толтыратын, құрылымсыз субстанция Кетон денелері және глюкоза жоғарылайды Тiндердегі көмірсудың азаюына байланысты белокты көмірсу қоры ретінде пайдалану байқалады: Гипергликемия глюконеогенез Азотомия: белок ыдырау күшейеді Буйрек үсті безiндегi жыныс гормондарын белетiн,жасушаларының цитоплазмасында май косындылары аз болатын аймағы қайсы:суданфобты жасулалардың қабаты Қалқанша безінің үшінші гормоны калай аталады: Стероидты гормондар кальцитонин Қалқанша безі немен қамтамасыз етілген: Гормон қан |