С. Ж. Асфендияров атындаЫ аза лтты медицина университеті кеа нао казахский национальный медицинский университет имени с. Д. Асфендиярова Жаа дрілік формалар мен субстанцияларды іздеуде олданылатын компьютерлік жне математикалы модельдеу
 Скачать 1.83 Mb.
|
|
«С.Ж. АСФЕНДИЯРОВ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ МЕДИЦИНА УНИВЕРСИТЕТІ» КЕАҚ НАО «КАЗАХСКИЙ НАЦИОНАЛЬНЫЙ МЕДИЦИНСКИЙ УНИВЕРСИТЕТ ИМЕНИ С.Д. АСФЕНДИЯРОВА» «Жаңа дәрілік формалар мен субстанцияларды іздеуде қолданылатын компьютерлік және математикалық модельдеу» Тексерген: Курманалиева Ш. Топ: ТФП 18-018-01к Орындаған: Әмзе Турсынбай Әбілдаш гулшат Жаңа препараттарды табу әдістері. Препараттың жасалу кезеңдері.
Молекулалық модельдеу (ММ) – есептеуде көрсетілген шарттарда олардың үш өлшемді бейнеленуін қамтамасыз ететін, нәтижелерді кейіннен визуализациялау арқылы есептеу әдістерімен молекулалардың құрылымы мен қасиеттерін зерттеу әдістерінің жиынтық атауы. Молекулалық модельдеу әдістері жеке молекулаларды да, молекулалық жүйелердегі өзара әрекеттесулерді де зерттеу үшін есептеу химиясында, есептеу биологиясында және материалтануда қолданылады. Молекулалық модельдеудегі ең қарапайым жүйелерді есептеуді қолмен орындауға болады, бірақ практикалық қызығушылық тудыратын модельдеу жүйелеріндегі есептеулердің үлкен көлеміне байланысты, әсіресе молекулалық динамиканы зерттеуде есептеудің және визуализацияның компьютерлік әдістері қолданылады, бұл әдіс компьютерлік деп аталады. Химиядағы компьютерлік модельдеу - бұл химиялық жүйелердің, процестер мен құбылыстардың әртүрлі үлгілерінің негізінде есептік жолмен зерттелетін процестердің, құбылыстардың барысы болжанатын және себеп- салдарлық байланысы анықталатын ғылымның бөлімі. Шартты түрде компьютерлік модельдеудің төрт бағытын бөлуге болады: 1) дәстүрлі - химиялық реакциялардың, хроматографиядағы бөлгіш процестердің термодинамикалық есептері. 2) байланыс іздеу құрылымы-қасиеттері; 3) жеке молекулалар мен қарапайым актілердің, реакциялары мен кинетикалық заңдылықтардың механизмдерінің негізгі сипаттамаларын кванттық-механикалық есептеу; 4) сараптама жүйелерін құру. Молекулалық модельдеуді қолдану салаларыДәрі-дәрмектерді молекулалық модельдеу. Бүгінгі таңда жетекші фармацевтикалық фирмалар есептеу нәтижелерін белсенді қолданады. Орташа алғанда, түбегейлі жаңа дәрі-дәрмек жасау үшін (компьютерлерді белсенді қолданар алдында) 10-15 миллион доллар құны бар 100-250 жыл қажет болды. Компьютерлерді пайдалану уақытты және даму құнын екі есе азайтуға мүмкіндік береді (кем дегенде уақыт аралығы). Суперкомпьютерлерді қолдану биологиялық белсенді заттардың молекулалық модельдеуін сапалы жаңа деңгейге шығарады.Молекулалық модельдеу үшін қолданылатын программалар
HyperChem - молекулалық модельдеуге арналған кешенді бағдарламалық өнім. Оған молекулалық механика, кванттық химия және молекулалық динамика әдістерін жүзеге асыратын бағдарламалар кіреді. HyperChem дамыған визуализация құралдарына ие, оларды кіріс ақпаратын (молекула құрылымын) дайындауда да, нәтижелерді талдауда да қолдануға болады, мысалы, ИҚ және УК спектрлерінің есептелген сипаттамалары.Есептеу әдістері дәрілік заттарды жасауда баға жетпес көмек көрсетеді. Молекулалық модельдеу білімнің барлық салаларына енеді және кейде басты рөлдердің бірін ойнап, өзін қолданады. Химияның кейбір салалары молекулалық модельдеусіз мүмкін емес. Дамыған елдерде модельдеу микроқұрылымдарды зерттеудің заманауи әдісі болып табылады. Барлық перспективаларына қарамастан, компьютерлік әдістер осы әдістердің мүмкіндіктерін дұрыс елестету үшін есте сақтау керек бірқатар шектеулерге ие.Ең алдымен, компьютерлік тәсілдер толыққанды виртуалды эксперименттер жүргізуді білдірсе де, алынған нәтижелерді міндетті түрде эксперименттік тексеру қажет. Яғни, компьютерлік эксперимент жүргізетін ғылыми топтардың басқа эксперименттік топтармен тығыз ынтымақтастығы. Сонымен қатар, компьютерлік әдістер әлі де препараттың адам ағзасына әсерінің алуан түрлілігін ескере алмайды, сондықтан бұл әдістер жаңа препараттың дамуына көп уақытты алатын клиникалық тестілеуді жоя да, айтарлықтай азайта алмайды. Осылайша, бүгінгі таңда драг-дизайндағы компьютерлік әдістердің рөлі клиникалық сынақтарға дейінгі зерттеулерді жеделдету мен арзандатуға қолданылады.Пайдаланылған әдебиеттер
|