Главная страница
Навигация по странице:

  • Электр өткізгіштігіне байланысты заттар 3 бөлінеді

  • диэлектриктер

  • Өткізгіштер Диэлектриктер Металлдар

  • Фарфор

  • Металл өткізгішті электр өрісіне енгізсек: 1.Еркін электр зарядтары өткізгіштің ішкі электр өрісінің кернеулігі нөлге тең болатындай етіп орналасады.

  • 2. Өткізгіштің ішінде еркін зарядтар болмайды, олар өткізгіштің сыртқы бетінде ғана орналасады.

  • Өткізгіштің бетінде пайда болған зарядтар индукцияланған зарядтар болады.

  • Электростатикалық индукция

  • Диэлектриктердің түрлері

  • Полярлы емес

  • Поляризация депдиэлектриктiң оң және терiс байланысқан зарядтарының қарама-қарсы бағыттарда араласуын айтады.

  • 1. Кулон күштерінің әсерінен электр дипольдары бұрылады және сыртқы электр өрісі күш сызықтарының бойына орналасады.

  • 3. Диэлектриктің ішінде сыртқы өрісті әлсірететін ішкі электр өрісі пайда болады. Кейбір заттардың диэлектрлік өтімділігі

  • Негізгі қорытындылар

  • Сабаты масаты


    Скачать 0.83 Mb.
    НазваниеСабаты масаты
    Дата12.02.2022
    Размер0.83 Mb.
    Формат файлаpptx
    Имя файла1603555615.pptx
    ТипДокументы
    #359270

    ЖАҢА ТАҚЫРЫП:

    ЭЛЕКТР ӨРІСІНДЕГІ ӨТКІЗГІШТЕР МЕН ДИЭЛЕКТРИКТЕР

    Сабақтың мақсаты:

    • 10.4.1.7 – өткізгіштер мен полярлы диэлектриктердегі электростатикалық индукция құбылысына салыстыру арқылы талдау жасау

    1)Кулон заңы

    2)Электр өрісінің атқаратын жұмысы

    3)Кернеудің формуласы

    4)Кернеуліктің өлшем бірлігі және формуласы

    5)Потенциалдар айырымы

    6)Зарядтық заттық тығыздық

    7)Зарядтык беттік тығыздық

    8)Зарядтык көлемдік тығыздық

    9)жазык конденсаторының өрісінің кернеулігі

    Электр өткізгіштігіне байланысты заттар 3 бөлінеді:

    өткізгіштер

    Электр тогын өткізетін

    заттар

    еркін зарядтары бар

    Өткізгіштерде электрондардың ядромен байланысы нашар болады, электр өрісінде олар емін-еркін қозғалып жүреді.

    диэлектриктер

    Электр тогын өткізбейтін заттар

    еркін зарядтары жоқ

    Электрондар атом ядроларымен берік байланыста болып, электр өрісінің әсері арқылы қозғала алмайды.


    Жартылай өткізгіштер

    Өткізгіштер

    Диэлектриктер
    • Металлдар
    • Адамдар мен жануарлар
    • Ылғалды жер
    • Тұздар мен қышқылдардың судағы ерітіндісі
    • Фарфор
    • Шыны
    • Янтарь
    • Резеңке
    • Пластмасса
    • Газдар
    • Ағаш
    • капрон

    ӨТКІЗГІШ
    Кейінірек Фарадей мұндай зерттеуді фольгамен қапталған, қабырғасы 4 м болатын кубпен жасады. Тәжірибе кезінде ол қолына өте сезгіш электроскоп алып, осы кубтың ішіне орналастырады, бірақ кубтың ішінен ол ешқандай электр зарядтарын таппады, ал осы кезде кубтың қабырғаларының электрленгені сондай, сыртқы бетіне жақындаған кезде кішігірім найзағай ойнайтындай күйде тұрды.


    Металл өткізгішті электр өрісіне енгізсек:

    1.Еркін электр зарядтары өткізгіштің ішкі электр өрісінің кернеулігі нөлге тең болатындай етіп орналасады.

    2. Өткізгіштің ішінде еркін зарядтар болмайды, олар өткізгіштің сыртқы бетінде ғана орналасады.

    .

    Поверхность проводника ,

    3. Электр өрісінде орналасқан өткізгіштің беткі қабаты эквипотенциал бет болып саналады.
    • Өткізгіш электр өрісіне тап болған кезде,ол бір жақ шетінде оң заряд ,ал екінші жақ шетінде шамасы жағынан дәл осындай теріс заряд пайда болатындай түрде электрленеді.Мұндай электрлену электростатикалық индукция немесе әрекет арқылы электрлену деп аталады.
    • Өткізгіштің бетінде пайда болған зарядтар индукцияланған зарядтар болады.





     

    Электр өрісіндегі өткізгіштер

    Электростатикалық индукция деп электростатикалық өрiске енгiзiлген өткiзгiште зарядтардың қайта орналасу құбылысын айтады

    Электростатикалық индукция құбылысының әсерінен кез келген өткізгіштің ішіндегі электр өрісінің кернеулігі нольге тең!

     

     

    Электр өрісіндегі диэлектриктер

    Диэлектрикте еркін заряд тасымалдаушылар жоқ. Диэлектриктердің барлық электр зарядтары оның молекулаларының құрамына кіреді және олар тек аз қашықтықтарға, атом немесе молекулаларының аумағына ғана ығыса алады.

    ε= E0/E

    Кулон заңын енді кез келген диэлектрик орта үшін деп жаза аламыз.

    Диэлектриктердің түрлері:

    Полярлы

    Полярлық диэлектриктер молекулаларында оң және терiс зарядтардың центрлерi сәйкес келмейдi.

    Оған: Ас тұзы,су,спирт

    Полярлы емес

    Молекулаларында және атомдарында оң және терiс зарядтардың таралу центрлерi сәйкес келедi.

    Оған: Инертті газдар, О2, Н2, бензол, полиэтилен және т.б.


    Поляризация депдиэлектриктiң оң және терiс байланысқан зарядтарының қарама-қарсы бағыттарда араласуын айтады.

    Электрлiк диполь – үлкен арақашықтықта модульдары бойынша тең таңбалары қарама-қарсы бiр-бiрiнен белгiлi бiр қашықтықтағы екi нүктелiк заряд жиыны ретiнде қарастыруға болатын молекула.

    Ортаның диэлектрлік өтімділігі- диэлектриктің электрлік қасиеттерін сипаттайды.




    Е

    Ео

    - Вакуумдағы электр өрісінің кернеулгігі

    - Диэлектриктегі электр өрісінің кернеулігі



    - Ортаның диэлектрлік өтімділігі

    =

    Ео

    Е

    Диэлектрлік орта үшін Кулон заңы:


    k = 9*109 Н*м2/ Кл2 - пропорционалдық коэффициент

    ε-диэлектрлік өтімділік

    Диэлектрикті сыртқы электростатикалық өріске енгізсек:

    1. Кулон күштерінің әсерінен электр дипольдары бұрылады және сыртқы электр өрісі күш сызықтарының бойына орналасады.

    2. Диэлектриктің сыртқы бетінде еркін электр зарядтары емес, байланысқан электр зарядтары пайда болады.

    3. Диэлектриктің ішінде сыртқы өрісті әлсірететін ішкі электр өрісі пайда болады.

    Кейбір заттардың диэлектрлік өтімділігі


    Зат

    Ортаның диэлектрлік өтімділігі

    су

    81

    керосин

    2,1

    май

    2,5

    парафин

    2,1

    слюда

    6

    шыны

    7

    Негізгі қорытындылар

    • Электростатикалық индукция — электростатикалық өрiске енгiзiлген өткiзгiште зарядтардың қайта орналасу құбылысы.
    • Кез келген өткiзгiштiң iшiнде электростатикалық өрiс нольге тең.
    • Өткiзгiштiң барлық статикалық зарядтары оның бетiнде орналасқан.
    • Диэлектриктер электр тогын өткізбесе де, оның iшiнде электр өрiсi болуы мүмкiн.
    • Электрлік диполь — екі ионнан тұратын, жалпы заряды нольге тең нейтраль жүйе.


    написать администратору сайта