Ашык сабак. Саба_ты_ та_ырыбы_ Жаяу ж_ргіншілер мен велосипедшілерді_ міндет. Сабаты таырыбы Жаяу жргіншілер мен велосипедшілерді міндеттері мен жол жру ережелерін бзаны шін жауапкершілігі Сабаты масаты
 Скачать 119.94 Kb.
|
|
Сарышаған кентінің жалпы орта білім беру КММсі Ашық тәрбие сағат «Наурыз мейрамы»  Сыныбы: 7 «А» Сынып жетекшісі: Матжанова Жанель 2023 оқу жылы Сабақтың тақырыбы: Жаяу жүргіншілер мен велосипедшілердің міндеттері мен жол жүру ережелерін бұзғаны үшін жауапкершілігі Сабақтың мақсаты: а) оқушыларға жаяу жүргіншілерге арналған жол қозғалысы ережелері, жол «қақпандары» туралы түсінік беру; ә) оқушылардың танымдық көзқарасын, зейінінің тұрақтылығын дамыту; б) өмірге деген құштарлықтарын арттыру. Түрі: аралас сабақ Әдісі: көрсету, түсіндіру, әңгімелеу Көрнекілігі: суреттер, газет қиындылары, нақыл сөздер ІІІ. Жаңа сабақ а) Жаңа сабақ тақырыбы мен мақсатын таныстыру ә) Жаңа сабақ материалын меңгерту Мұғалім: Жаяу жүргіншілер ережелері 4.1 Жаяу жүргіншілер тротуарлармен, жаяу жүргінші жолдарымен, велосипед жолдарымен, ал егер олар жоқ болса - жол жиегімен қозғалуы керек. Көлемді заттарды алып жүретін немесе алып жүретін жаяу жүргіншілер, сондай-ақ мүгедектер арбасында қозғалатын адамдар, егер олардың тротуарлармен немесе иықтармен қозғалуы басқа жаяу жүргіншілерге кедергі келтірсе, қозғалыс бөлігінің шеті бойынша қозғала алады. Тротуарлар, жаяу жүргіншілер жолы, велосипед жолдары немесе иықтар болмаған кезде, сондай-ақ олардың бойымен қозғалу мүмкін болмаған жағдайда, жаяу жүргіншілер велосипед жолымен қозғалуы немесе жүріс бөлігінің шеті бойымен бір қатармен жүре алады (бөлетін белдеуі бар жолдарда - жүріс бөлігінің сыртқы жиегі бойымен). Жүру бөлігінің шетімен жүру кезінде жаяу жүргіншілер көлік құралдарының қозғалысына қарай жүруі керек. Мүгедектер арбаларында жүрген адамдар, мотоцикл, мопед, велосипедпен жүретін адамдар, мұндай жағдайларда көлік құралдарының бағытын ұстануы керек. Жолды кесіп өтіп, түнде немесе жолдың жүріс бөлігінің шетіне қарай жүргенде, немесе жаяу жүргіншілерге жол бермейтін болса, жаяу жүргіншілерге ұсынылады, ал елді мекендерден тыс жерлерде жаяу жүргіншілерге ретрофортивті элементтері бар заттар тасымалданады және осы заттардың көлік жүргізушілері арқылы көрінуін қамтамасыз етеді. 4.2. Жүргінші бөлігінде ұйымдастырылған жаяу жүргіншілер бағандарының қозғалысына көлік құралдарының оң жағында қатарынан төрт адамнан аспайтын қозғалыс бағытында ғана жол беріледі. Бағананың алдыңғы және артқы жағында артқы жағында қызыл жалаушалар, ал қараңғыда және жеткіліксіз көріну жағдайында - шамдар жанып тұруы керек: алдыңғы жағында - ақ, артында - қызыл. Балалардың топтарына тек тротуарлармен және жаяу жүргінші жолдарымен, ал олар болмаған кезде - жол жиегімен жүруге рұқсат етіледі, бірақ тек күндізгі уақытта және ересектердің еріп жүруімен ғана жүруге болады. 4.3. Жаяу жүргіншілер жолды жаяу жүргіншілер өткелдерінен, оның ішінде жер асты және үстіңгі өткелдерден, ал олар болмаған жағдайда тротуар немесе иық сызығы бойындағы қиылыстардан кесіп өтуі керек. Реттелетін қиылыста қиылыстың қарама-қарсы бұрыштары арасындағы жүріс бөлігінен өтуге рұқсат етіледі (диагональ бойынша), егер мұндай жаяу жүргіншілер өткелін көрсететін 1.14.1 немесе 1.14.2 белгілері болса. көшу немесе қиылысында ешқандай көріну бар болса, ол екі жағынан оңай көрінеді, онда жолағы және кедергілерді бөлу жоқ жерлерде жиегіне перпендикуляр жолды кесіп өтуге рұқсат етіледі. Бұл тармақ велосипед алаңдарына қолданылмайды. 4.4. Көлік қозғалысы реттелетін жерлерде жаяу жүргіншілер бағдаршамның немесе жаяу жүргіншілердің бағдаршамының сигналдарын, ал ол болмаған жағдайда - бағдаршамды басшылыққа алуы керек. 4.5. Реттелмеген жаяу жүргіншілер өткелінде жаяу жүргіншілер жолдың жүретін бөлігіне (трамвай жолдары) кіре алады, олар көлік құралдарына дейінгі қашықтықты, олардың жылдамдығын бағалайды және өткел олар үшін қауіпсіз болатынына көз жеткізеді. Жаяу жүргіншілер өткелінің сыртында жолды кесіп өткен кезде, жаяу жүргіншілер көлік құралдарының қозғалысына кедергі келтірмеуі керек және жақында тұрған көлік құралдарының жоқтығына көз жеткізбей, көліктің қозғалысына кедергі келтірмеуі керек немесе тұрған көліктің немесе көрінуді шектейтін басқа кедергілердің артынан кетуі керек. 4.6. Жүру бөлігіне (трамвай жолдарына) кіре отырып, жаяу жүргіншілер тоқтауға немесе тоқтауға болмайды, егер бұл қозғалыс қауіпсіздігін қамтамасыз етумен байланысты болмаса. Өткізуді аяқтауға уақыты жоқ жаяу жүргіншілер қауіпсіздік аралында немесе қарама-қарсы бағытта қозғалыс ағынын бөлетін сызықта тоқтауы керек. Сіз одан әрі қозғалыс қауіпсіздігін тексеріп, бағдаршамның (қозғалыс реттегішінің) ескерілуімен ғана өтуді жалғастыра аласыз. 4.7. Жыпылықтайтын көк (көк және қызыл) маяк пен арнайы дыбыстық белгісі бар көліктерге жақындаған кезде жаяу жүргіншілер жолды кесіп өтпеуі керек, ал жүріс бөлігіндегі (трамвай жолдары) жаяу жүргіншілер жолдың жүріс бөлігін (трамвай жолдары) дереу тазартуы керек. 4.8. Маршруттық көлік пен таксиді күтуге жүріс бөлігінің үстінде көтерілген қону алаңдарында, ал олар болмаған кезде - тротуарда немесе иықта күтуге рұқсат етіледі. Маршруттық көлік құралдарының қону алаңдарымен жабдықталмаған аялдамаларында көлік құралына отыру үшін жүріс бөлігіне тоқтағаннан кейін ғана рұқсат етіледі. Түскеннен кейін жүріс бөлігін кешіктірмей тазарту қажет. Жүру бөлігінен маршруттық көлік тоқтайтын жерге немесе одан шыққан кезде жаяу жүргіншілер Ереженің 4.4 - 4.7-тармақтарының талаптарын орындауы керек. Мұғалім: Енді, балалар, қаламдарыңды орнына қойып, кеуделеріңді, бастарыңды көтеріп түзу отырыңдар. Мен сендерге жолда жүруге қатысушылардың құқықтары, міндеттері және жауапкершілігі туралы айтамын. Зейін қоя қарап, тыңдай отырып, жаңа мағлұматтарды естеріңе сақтай отырыңдар. Сұрақ-жауап Жаяу жүргінші жағажолмен қозғалыс кезінде қай жағын ұстануға тиіс? Жаяу жүргіншілер жағажолмен жүрген кезде оң жақ қапталымен жүруге тиіс. Жүргіншілерге велосипед жолымен қозғалуға рұқсат беріле ме? Жағажол немесе жолдың жиегі болмаған жағдайда кез келген жаяу жүргіншіге велосипед жолымен жүруге рұқсат етіледі. «Автоарна» белгісімен таңбаланған жолда жүргіншіге қозғалуға рұқсат беріле ме? Мұндай автомагистральдарда жаяу жүргіншілердің жүруіне болмайды. ІҮ.Сабақты бекіту Интербелсенді тақтада жүргіншіге көшені (жолды) егер жүргінші өткелі жоқ болса, кесіп жүріп өтуге рұқсат беріле ме? Кез келген жаяу жүргіншіге өткелі жоқ көшеден өтуге болмайды. Ол үшін жақын жағындағы көше қилысына немесе «жаяу жүргінші өткелі» деген белгі орнатылған жерге дейін барып, арнайы өткелден өтуі керек. Интербелсенді тақтада жол бойында өсіп тұрған бұта несімен қауіпті? Жол бойында өсіп тұрған бұта немесе ағаштар тасасынан жаяу жүргіншілердің шығуы өте қауіпті. Жолда келе жатқан машина байқамай немесе тоқтап үлгере алмай, жүргіншілерді қағып кететін жайлар да кездеседі. Интербелсенді тақтада жаяу жүргінші тоқтап тұрған екі автомобильдің арасынан жолды кесіп жүріп өтуді бастағанда қандай сақтық шараларын қабылдауға тиіс? Жаяу жүргінші тоқтап тұрған екі автомобильдің арасынан жолды кесіп өту үшін міндетті түрде тоқтап тұрған автокөліктердің артқы жағын айналып өтуі тиіс. Сонда келе жатқан келесі машиналарды көре алады. Интербелсенді тақтада автобустан түсісімен жолды қалай қауіпсіз кесіп жүріп өтуге болады? Автобустан түсісімен жолды қауіпсіз кесіп жүріп өту үшін қалада болса, қиылысқа дейін, сыртта болса, автобусты артқы жағынан айналып өткен дұрыс. Интербелсенді тақтада жолда қандай «тұрмыстық» дағдылар қауіпті? Жолда жүргенде, тоқтап демалатын немесе от жағып, тамақ дайындайтын сәттер де болады. Мұндайда отты толық өшіріп, отырған жеріңді ластамай, жинастырып кету қажет. Интербелсенді тақтада егер жолды кесіп жүріп өтіп бара жатқаныңда қандай да бір затыңды түсіріп алсаң не істеу керек? Ондай жағдайда жан-жағыңа қарап, көліктің жоқтығына көз жеткізуің керек. Сонан кейін ғана затыңды алуға болады. Өйтпесе, машинаның қағып кету қаупі төнеді. ҮІ.Бағалау Ү. Сабақты қорытындылау Жүргінші тротуармен қозғалыс кезінде қай жағын ұстануға тиіс? Жүргіншілерге велосипед жолымен қозғалуға рұқсат беріле ме? «Автоарна» белгісімен таңбаланған жолда жүргіншіге қозғалуға рұқсат беріле ме? Жүргінші жолды кесіп жүріп өте отырып, қауіпсіздікті қамтамасыз ету үшін қандай ережені орындауға тиіс? Жүргіншіге көшені (жолды) егер жүргінші өтпесі жоқ болса, кесіп жүріп өтуге рұқсат беріле ме? Жол бойында өсіп тұрған бұта несімен қауіпті? Жүргінші тоқтап тұрған екі автомобильдің арасынан жолды кесіп жүріп өтуді бастағанда қандай сақтық шараларын қабылдауға тиіс? Автобустан түсісімен жолды қалай қауіпсіз кесіп жүріп өтуге болады? Егер жүргін бөлікте машина көрінбесе, жолды қалайша дұрыс және қауіпсіз кесіп жүріп өтуге болады? Жолда қандай «тұрмыстық» дағдылар қауіпті? Егер жолды кесіп жүріп өтіп бара жатқаныңда қандай да бір затыңды түсіріп алсаң не істеу керек? ҮІ.Бағалау ҮІІ.Үй тапсырмасы: Жаяу жүргіншілерге қатысты қандай ереже талаптарын білесіңдер? |