гигиена сим 1 отв.. Студентті зіндік жмысы 1. Симуляциялы саба Таырыбы
 Скачать 115.11 Kb.
|
|
СТУДЕНТТІҢ ӨЗІНДІК ЖҰМЫСЫ №1.Симуляциялық сабақ Тақырыбы: Санитария-гигиеналық зертханасының құрылымы. Студент білу керек : Зертхана жұмысын ұйымдастыру Санитарлық-гигиеналық зертхана маңыздылығын Лаборанттардың міндеттерін Студент істей білу керек: Жұмыс орнын дайындау Зертхана жұмысын ұйымдастыру Ыдыстарды жұмысқа дайындау Қолданылған әдебиеттер: Негізгі әдебиет 1.Торгаутов Б.К.. Сералиева М.Ш. «Жалпы гигиена» Оқулық 2009ж 2.Сералиева М.Ш., «Коммуналдық гигенасы».Шымкент 2009ж Санитарлық-гигиеналық зертхананың жұмысын ұйымдастыру. Зертхананың құралдары мен құрылысы Зертхана(Laborare-жұмыс істеу,өңдеу ) денсаулық сақтау саласында аса маңызды орын алады,ол жерде әртүрлі зерттеулер жүргізіледі (клиникалық, химиялық,биологиялық,биохимиялық, физиологиялық, гистологиялық, бактериологиялық, санитарлық-гигиеналық және т.б) Ол зерттеулер ағзадағы қалыпты жағдайдан ауытқуларды анықтау,дұрыс диагноз қою және жүргізіліп жатқан емнің тиімділігін анықтау үшін қажет. Зертханалар әдетте әр түрлі емдік және ғылыми-зерттеу мекемелерінің құрамдас бөлігі болып табылады: аурухана, емхана, диспансерлер, медициналық пункттер, ғылыми-зерттеу институттары,санитарлық-эпидемиологиялық қадағалау мекемелері. Санитарлық- эпидемиологиялық қадағалау мекемесіне қарасты зертхана «Санитарлық-эпидемиологиялық сраптама орталығы»-деп аталады. Оның құрамына 2 зертхана кіреді:бактериологиялық және санитарлық –гигиеналық. Санитарлық-гигиеналық зертхана-ол санитарлық қадағалау мекемесінің негізгі бөлімі болып т абылады.Санитарлық-гигиеналық зертханада ағымдағы, жоспарлы, және ақылы зертханалық сраптаулар жүргізеді.Санитарлық –гигиеналық зертхана санитарлық дәрігерлерге және эпидемиологтарға санитарлық қадағалауды тереңірек жүргізуіне көмегін тигізеді. Санитарлық-гигиеналық бөлімде мынандай бөлмелер болу керек: Коммуналдық-гигиена бойынша мамандар бөлмесі Тамақтану гигиенасы бойынша мамандар бөлмесі Еңбек гигиенасы бойынша мамандар бөлмесі Күкіртті –сутек бөлмесі Ыдыстарды жуатын бөлме Өлшейтін бөлме Физико-химиялық әдістер қолданып зерттейтін бөлімде мынандай бөлмелер болу керек: Спектрографиялық Фотометриялық Полярографты акустикалық глушительный Орта білімді лаборант мынандай жұмыстар атқарады: Жұмысқа ыдщыстарды дайындайды,сынамаларды алатын ыдыстарды химиялық және физико-химиялық зерттеулер жүргізетін қондырғыларды жұмысқа дайындайды. Жоғары білімді лаборанттардың көмегімен кейбір реактивтердің ерітінділерін дайындайды,қоршаған ортаның кейбір нысандарына зерттеу жүргізеді Егер штат бойынша жоғары білімді лаборант болмаса, онда орта білімді лаборант өзінің квалификациясына қарап, мүмкіндігінше реактивтер ерітінділерін дайындайды,ауаның судың және тағамдардың анализіне қорытынды жасайды Келісім-шарт бойынша қоршаған ортаның барлық нысандарынан сынамалар алып,оларға зерттеу жүргізеді. Санитарлық дәрігердің көмекшісімен бірлесе отырып, өндірістік мекемелерден және атмосфералық ауадан зерттеуге сынама алады. Зертханаға түскен үлгілерді журналдарға тіркейді Құжаттарды дұрыс толтыруды қамтамасыз етеді. Аспаптардың көмегімен әр түрлі өлшеулер жүргізеді Еңбекті сақтау және техника қауіпсіздігі ережесін мұқият орындау Зертханалық құралдар: зертханалық арнайы үстелдер, тартқыш шкафтар, реактивтер тұратын шкафтар, дистилляторлар, центрифугалар, моншалар, кептіргіш шкафтар, муфель пеші, таразылар, микроскоптар, Кипп аппараты, эксикаторлар, реактивтер, спирт шамы, химиялық ыдыстар т.б. Зертханалық арнайы үстелдерді таза ұстау қажет, артық заттарды үстелге қоймау керек! Тапсырма-1 Бақылау сұрақтарына жауап беріңіз: Зертхананың бөлмелеріне және жабдықталуына қойылатын талаптар Зертхана бөлмесі мүмкіндігінше кең және жарық болуы керек. Зертхана қандай да бір себептермен немесе басқа себептермен ғимарат дірілдейтін жерде ұйымдастырылмауы керек, өйткені бұл жұмысқа кедергі келтіреді және көбінесе аналитикалық таразылармен, сондай-ақ микроскоппен және басқа оптикалық құрылғылармен жұмыс істеуге мүмкіндік бермейді. Зертхананы қазандықтарға, түтін құбырларына және ауаның шаң, күйе немесе химиялық белсенді газдармен ластануы мүмкін жерлерге жақын орналастыруға болмайды. Соңғысы дәл құрылғыларды бұзуы мүмкін, титрленген ерітінділерді бұзуы мүмкін (бұл талдауды қиындатады) және т. б. Бөлмені жарықтандыру өте маңызды. Зертханада күндіз жеткілікті жарық беретін үлкен терезелер болуы керек. Кешкі жарықтандыру үшін төбелік шамдардан басқа, әр жұмыс орнының үстінде жарық көзі болуы керек. Жұмыс үстелдері жарық бүйірге, мүмкіндігінше, жұмысшының сол жағына немесе алдыңғы жағына түсетін етіп орнатылуы керек. Ешбір жағдайда жұмысшының арқасына жарық түсуіне немесе жұмыс орнының алдында тұрған шкафтармен, үстелдермен және т. б. қараңғылануына жол бермеу керек. Жұмыс орны алдыңғы жағында жасырын флуоресцентті шамдармен жарықтандырылған кезде ыңғайлы.Бұл жұмысшылардың көзқарасын шаршатпайды және кестелерді бөлмеде ұтымды орналастыруға мүмкіндік береді. Кәсіпорындарда неғұрлым жауапты талдау және зерттеу жұмыстары жүргізілетін орталық зертхана басқа ғимараттармен байланыссыз жеке ғимаратта орналасуы тиіс.Зертханада жұмыс істейтіндердің көп жиналуы мүлдем қолайсыз. Әр жұмысшыға арналған ауданның орташа мөлшері шамамен 14 м2 және үстелдің ұзындығы кемінде 1,5 м болуы керек. Жаппай талдау жүргізетін аналитикалық зертханаларда бір жұмыс орнының үстелінің ұзындығы 3 м жетуі мүмкін. Санитарлық-гигиеналық зертхананың бөлімдері 1.Еңбек гигиенасы 2.Тағам гигиенасы 3.Коммуналдық гигиена, Лаборанттың жұмыс орнын дайындауға қойылатын талаптар 1. Зертхана заманауи зертханалық жиһаздармен, түтін сорғыштармен жабдықталуы керек. Реагенттерге бөлек сөрелер мен шкафтар бөлінген. 2. Биологиялық материалмен жұмыс істеуге арналған өндірістік үстелдердің беті дезинфекциялау құралдарының әрекетіне немқұрайлы, суға төзімді, қышқыл-сілтіліге төзімді материалдан жасалуы керек. Зертханалық орындықты ұқыпты және таза ұстау керек. 3. Жұмыс орны жақсы жарықтандырылған болуы керек: терезелерге жақын және жарық шамдары болуы керек. 4. Зертхананың жұмыс үстелі жұмыс жағдайына бейімделіп, су шүмектерімен және дренажбен жабдықталуы керек. Зерттеулер үшін ыдыстарды дайындау ережесі Алдымен зерттеу үшін материал таңдау керек. Ыдыс-аяқтар фарфордан, кварцтан және химиялық зертханалық шыныдан, фторопластиктерден және полипропиленнен жасалған. Бұл материалдар жоғары температура мен химиялық заттарға төтеп бере алады. Сынақтың нақты нәтижелері үшін түтіктер мен колбалар таза болуы керек. Олар суды және басқа сұйықтықтарды көрсетпейді. Бірінші қадам - заттарды механикалық тазарту. Ол үшін щеткалар мен губкаларды қолданыңыз. Әдетте ол қолмен ыстық суда жүзеге асырылады. Щетка көмегімен ыдыстағы қалдықтары жойылады. Сода сияқты тазартқыш заттар жиі қолданылады. Келесі қадам - химиялық тазалау. Ол хром және тотықтырғыш қоспасымен, сонымен қатар сілтілі ерітінділермен жүзеге асырылады. Маңызды кезеңдердің бірі - зертханалық шыны ыдыстарды кептіру және зарарсыздандыру. Кептіру пештерінің бірнеше түрі бар. Бу өнімдері төмен қысымда 130 градусқа дейін жоғары температураны қолдана отырып, ыдыс-аяққа әсер етеді. Ауаны эвакуациялау үшін шкафтар 76 мм Hg индикаторымен вакуумдық сорғы салынған жерлерде қолданылады. Бактерицидтік шкафтар пробиркаларды арнайы лампалардың көмегімен зарарсыздандырады. Сондай-ақ конвекциялық конструкциялар бар. Мұнда қуатты желдету 350 градус температурада өтеді. Барлық ылғал осылай буланады. Сондай-ақ, құрғақ жылу және инфрақызыл модельдер бар. Олардың керемет бактерицидтік қасиеттері бар. Кептіру пештері мөлшері, кептіру камерасының көлемі және тағайындалуымен ерекшеленеді. Олар негізінен баспайтын болаттан жасалған, өйткені ыстық ауа құрылымдардың ішінде үнемі айналады. Лаборанттың міндеттері Лаборант өз міндеттерін орындау кезінде білуі керек: жұмыс тақырыбына қатысты нұсқаулық, нормативтік және анықтамалық материалдар; Талдау, тестілеу әдістері және зерттеудің басқа түрлері; Әзірленген техникалық құжаттаманың қолданыстағы стандарттары мен ерекшеліктері, оны ресімдеу тәртібі; Зертханалық жабдықтар, аспаптар және оны пайдалану ережелері; техникалық есептеулерді, есептеу және графикалық жұмыстарды орындау әдістері мен құралдары; Экономика негіздері, еңбек пен өндірісті ұйымдастыру, компьютерлердің жұмыс істеу ережелері; Еңбек заңнамасының негіздері; Ішкі еңбек ережелері; Еңбекті қорғау ережелері мен жалпы ережелері. Тапсырма -2 Кестені толтырыңыз:
Тапсырма-3 Зертхана құралдарын атаңыз: 1  2  3 4  5 6    7 8 1.Әмбебап штатив 2.Зертханалық стакандар 3. Эрленмейер колбасы 4. Мензурка мен өлшегіш цилиндр 5. Фарфор стакан 6. Электронды аналитикалық таразы 7. Кептіргіш пеш 8. Пипетка мен бюреткалар Тапсырма-4 Тест сұрақтарына жауап беріңіз: Санитарлық – гигиеналық зертхана жұмысын ұйымдастыру Санитарлық- гигиеналық зертханада мынандай зерттеу жүргізіледі: а) статистикалық б) бактериологиялық в) информатикалық г) химиялық д) микробиологиялық 2. Санитарлық- гигиеналық зертханада мынандай зерттеу жүргізіледі: а) биологиялық а) физиологиялық б) микробиологиялық в) информатикалық г) статистикалық д) физикалық 3. Санитарлық- гигиеналық зертханада лаборант мына жұмысты атқарады: а) судың сынамасына сараптама жүргізу б) ине шаншу в) таңу- байлау г) егу жүргізу д) дәрілер түрін дайындау 4. Зертханада жұмыс орнының жарықтану деңгейі: а) 10лк б) 40лк в) 60лк г) 50лк д) 10лк 5. Зертхана бөлмесінің ауданы әр жұмысшыға санитарлық нормаға сай мынандай болу керек: а) 10м2 б) 50м2 в) 25м2 г) 12м2 д) 8м2 6. Лаборанттың жұмыс столының ұзындығы нормада: а) 1,9м б) 2,5м в) 4,4м г) 5,1м д) 1,5м 7. Лаборанттың жұмыс столының ені: а) 20-30 см б) 40-50 см в) 10-30 см г) 30-40 см д) 60-90 см 8. Зертхананың жабдықталуы мына заңды құжатқа сай жүргізіледі: а) № 13 ҚР Үкіметінің қаулысы б) № 193 ҚР Кодексі в) № 104 ДСМ бұйрығы г) № 91 ҚР Үкіметінің қаулысы д) № 94 ҚР Үкіметінің қаулысы |