мәтіндер. Оқуға мәтіндер. Сз саны 23 Оуа кеткен уаыт Сратар
 Скачать 143.17 Kb.
|
 Компот Анасы алма мен алмұртты жуды. Олардан компот қайнатты. Компоттың дәмі мен иісі керемет. -Рақмет, анашым! Өте дәмді!- деп Нұрлан анасына алғыс білдірді. Сөз саны: 23 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: Компотты кім қайнатты? Анасы компотты неден қайнатты? Кім анасына рақмет айтты? Артық әріптер ойыны. Әрбір сөзге бір артық әріп тығылып қалыпты, сондықтан ол өзгеріп кетті. Артық әріп тауып, сызып таста. Иліс алыма ксомпот анат дәмеді кересмет жуиды рақамет қайнатуты Компот Анасы алма мен алмұртты жуды. Олардан компот қайнатты. Компоттың дәмі мен иісі керемет. -Рақмет, анашым! Өте дәмді!- деп Нұрлан анасына алғыс білдірді. Сөз саны: 23 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: Компотты кім қайнатты? Анасы компотты неден қайнатты? Кім анасына рақмет айтты? Артық әріптер ойыны. Әрбір сөзге бір артық әріп тығылып қалыпты, сондықтан ол өзгеріп кетті. Артық әріп тауып, сызып таста. Иліс алыма ксомпот анат дәмеді кересмет жуиды рақамет қайнатуты Қызық жоғалу Үстел үстіндегі құмыра кәмпитке толы болды. Ғалия қуыршағына: -Көп кәмпит жеген зиян! Тісің түсіп қалады, -деп ұрысты. Бірақ үстелде тұрған кәмпит бітіп қалды. Сөз саны: 25 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: Қыздың аты кім? Қуыршақтың аты кім? Кәмпит неге бітіп қалды? Мәтіннен кәмпит толы ыдыстың атын тап. Кесе Қасық Құмыра Қызық жоғалу Үстел үстіндегі құмыра кәмпитке толы болды. Ғалия қуыршағына: -Көп кәмпит жеген зиян! Тісің түсіп қалады, -деп ұрысты. Бірақ үстелде тұрған кәмпит бітіп қалды. Сөз саны: 25 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: Қыздың аты кім? Қуыршақтың аты кім? Кәмпит неге бітіп қалды? Мәтіннен кәмпит толы ыдыстың атын тап. Кесе Қасық Құмыра  Орманда Балалар орманға жидек теруге барды. Орманда жидек не деген көп! Балалардың себеті толды. Кенет найзағай ойнады. Күн күркіреді. Яғни жауын жауды. Үйімізге асығайық! Сөз саны: 24 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: 1. Орманға кімдер барды? 2. Балалар қайда барды? 3. Балалар орманға не үшін барды? 4. Жидек орманда қанша? 5. Кімнің себеті толды? 6. Ауа райы қандай? 7. Қар жауды ма? Орманда Балалар орманға жидек теруге барды. Орманда жидек не деген көп! Балалардың себеті толды. Кенет найзағай ойнады. Күн күркіреді. Яғни жауын жауды. Үйімізге асығайық! Сөз саны: 24 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: 1. Орманға кімдер барды? 2. Балалар қайда барды? 3. Балалар орманға не үшін барды? 4. Жидек орманда қанша? 5. Кімнің себеті толды? 6. Ауа райы қандай? 7. Қар жауды ма? Қуыршақ Гүлнұр мен Зере бірге ойнап отырды. Олардың қолында қуыршақ бар.Бір кезде қыздар қуыршаққа таласты. Бір-бірінен тарта бастады. Сол кезде анасы келіп қуыршақты тығып тастады. Қуыршақ енді ешкімдікі емес. Сөз саны: 31 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: 1. Қыздардың аты кім? 2. Қыздар не істеді? 3. Оларда не бар? 4. Біраздан соң не болды? 5.Олар қандай затқа таласты? 6.Кім келді? 7. Анасы не істеді? 8. Анасы неге қуыршақты тығып тастады? 9. Анасы дұрыс жасады ма? 10. Қуыршақ кімде қалды? Қуыршақ Гүлнұр мен Зере бірге ойнап отырды. Олардың қолында қуыршақ бар.Бір кезде қыздар қуыршаққа таласты. Бір-бірінен тарта бастады. Сол кезде анасы келіп қуыршақты тығып тастады. Қуыршақ енді ешкімдікі емес. Сөз саны: 31 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: 1. Қыздардың аты кім? 2. Қыздар не істеді? 3. Оларда не бар? 4. Біраздан соң не болды? 5.Олар қандай затқа таласты? 6.Кім келді? 7. Анасы не істеді? 8. Анасы неге қуыршақты тығып тастады? 9. Анасы дұрыс жасады ма? 10. Қуыршақ кімде қалды? Ағасы мен қарындасы Мақпал балабақшаға барды. Ал Ерлан бірінші сыныпта оқиды. Ол барлық әріпті таниды және оқи алады. Ерлан Мақпалға: -Кел, мен саған ертегі оқып беремін. - Рақмет, Ерлан! Мақпалдың ағасы жақсы. Сөз саны: 31 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: 1. Қыз баланың аты кім? 2. Ол қайда барды? 3. Ұл баланың аты кім? 4. Ерлан балабақшаға бара ма? 5. Ерлан Мақпалға не деп айтты? 6. Мақпал не деп жауап берді? 7. Мақпалдың ағасы қандай? 8. Әңгіменің аты қалай? Ағасы мен қарындасы Мақпал балабақшаға барды. Ал Ерлан бірінші сыныпта оқиды. Ол барлық әріпті таниды және оқи алады. Ерлан Мақпалға: -Кел, мен саған ертегі оқып беремін. - Рақмет, Ерлан! Мақпалдың ағасы жақсы. Сөз саны: 31 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: 1. Қыз баланың аты кім? 2. Ол қайда барды? 3. Ұл баланың аты кім? 4. Ерлан балабақшаға бара ма? 5. Ерлан Мақпалға не деп айтты? 6. Мақпал не деп жауап берді? 7. Мақпалдың ағасы қандай? 8. Әңгіменің аты қалай?  Құндыз Құндыз өзен мен көлде тұрады. Ол суда жақсы жүзеді және жақсы құрылысшы. Құндыздың жүні қалың және жылы. Оның тісі өткір. Құндыз ағашты кеміреді, тоған жасайды, бұтақтардан үйшік салады. Құндыз-ақылды жануар. Сөз саны: 32 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: 1. Құндыз қай жерде тұрады? 2. Ол суда жүзе алады ма? 3. Ол қандай құрлысшы? 4. Құндыз ағаштар мен бұтақтардан не істейді? 5. Құндыздың тісі қандай? 6. Құндыз қандай жануар? Құндыз Құндыз өзен мен көлде тұрады. Ол суда жақсы жүзеді және жақсы құрылысшы. Құндыздың жүні қалың және жылы. Оның тісі өткір. Құндыз ағашты кеміреді, тоған жасайды, бұтақтардан үйшік салады. Құндыз-ақылды жануар. Сөз саны: 32 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: 1. Құндыз қай жерде тұрады? 2. Ол суда жүзе алады ма? 3. Ол қандай құрлысшы? 4. Құндыз ағаштар мен бұтақтардан не істейді? 5. Құндыздың тісі қандай? 6. Құндыз қандай жануар? Көлде Балалар лагерьге барды. Олар көлге келді. Көлдің суы тұнық. Су түбінде тастар көп. -Қараңдар, қандай кішкентай балықтар! –деп Жаңат таң қалды. Барлығы жағаға қарай жүгірді. Олар балықтарға тамсана қарады. Сөз саны: 30 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: 1. Балалар қайда барды? 2. Олар қайда келді? 3. Көлдің суы қандай? 4. Су түбінде не бар? 5. Жаңат таң қалып не деді? 6. Қараңдар, қандай кішкентай балықтар деп кім таң қалды? 7. Балалалар нені бақылады? 8. Балалар балықтарға қалай қарады? Көлде Балалар лагерьге барды. Олар көлге келді. Көлдің суы тұнық. Су түбінде тастар көп. -Қараңдар, қандай кішкентай балықтар! –деп Жаңат таң қалды. Барлығы жағаға қарай жүгірді. Олар балықтарға тамсана қарады. Сөз саны: 30 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: 1. Балалар қайда барды? 2. Олар қайда келді? 3. Көлдің суы қандай? 4. Су түбінде не бар? 5. Жаңат таң қалып не деді? 6. Қараңдар, қандай кішкентай балықтар деп кім таң қалды? 7. Балалалар нені бақылады? 8. Балалар балықтарға қалай қарады? Кім айлакер? Қоян түлкіден қашты. Қараса алдында өзен. Қоян өзенге сүңгіді. Түлкі артынан секірді. Қоян жүзіп келеді. Түлкі де қалар емес. Кенет қоян түлкінің арқасына қарғып шықты. Түлкі жүзіп келеді, арқасында қоян отыр. Жағаға келгенде қоян тағы секіріп кетті. Сөз саны: 30 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: Көртышқан? Көртышқан-кішкене аң. Ол топырақтың астында өмір сүреді. Оның жүні қара. Табандары мықты, қызғылт, тырнақтары өткір. Тұмсығы да қызғылт. Ол созылыңқы және мүйізге ұқсайды. Көртышқан үнемі ұзын жолдар қазады. Оған жапырақ пен құрғақ шөпті төсейді. Сөз саны: 30 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: Биші тырналар. Мынау-экскавотар. Ол-жер қазады. Тауды бұзып жол салатын алып машина. Экскаватор құрлысқа да өте қажет. Оның қазған жеріне құрлысшылар биік үйлер салады. Менің әкем экскаваторшы. Ол өз мамандығын ұнатады. Сөз саны: 27 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: Ақпан. Менің атым-Ақпан, Келдім суық жақтан. Малыңды күт, ата Аязымнансақтан. Қойыным толған боран, Алай-дүлей соғам. Гуілдетіп кірем, Жыртық болсаң қораң. Басқалардан бөтен Жүрісім бар төтен Уақытым аз әнтек Ертеректеу кетем. Сөз саны: 27 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: Орман іші Мен орман ішімен ақырын басып жүріп келемін. Төңірегіме әлсін-әлсін қарап қоямын. Қандай тамаша! Күздегіден орман мүлде өзгерген, жап- жасыл болған. Аяқ астыма қарасам, жер жасыл кілемдей. Қалың бұтақтар арасынан көгілдір аспан көрініп тұр. Сөз саны: 32 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: Бұл-бұтақ емес Асан көшемен келе жатты. Ол жаңадан отырғызылған жас шыбықтардың бірін сындырған баланы көрді. -Неге сындырдың? - деп сұрады. -Бұл жай бұтақ қой. -Жоқ, бұл жай бұтақ емес, сен бір үлкен ағашты сындырдың, -деді Асан. Сөз саны: 33 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: Ауа райы Кешкілік. Әли мен Әнуар қозыларына шөп әкеле жатты. -Ертең күн ашық болады екен,-деді Әли. -Оны қайдан білдің?-деп таңданды Әнуар. -«Күн ұясына қызарып батса, ертеңіне күн ашық, әрі жылы болады»,-деген атам. Сөз саны: 33 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: Қажымұқан - әлем чемпионы Қажымұқан аталарың аты әлемге әйгілі балуан болған. Ол түріктің әйгілі чемпионы Нұрлыны жығып, дүниежүзінің чемпионы атанды. Дүниежүзі Қажымұқан арқылы қазақ халқын таныды. Қазір де балуан аталарыңның атында спорт сарайы, көше және мектеп бар. Сөз саны: 33 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар: Ферма Біздің ауылдың шетінде сиыр фермасы бар. Оны құрлысшылар жаңадан салды. Ферманың іші жарық, әрі жылы. Әр сиырдың белгілі тұратын өз орны бар. Ферманы Шәкір ағай басқарады. Шәрипа мен Фарида - сауыншы. Фермада сауыншыларға барлық жағдай жасалған. Сөз саны: 33 Оқуға кеткен уақыт: Сұрақтар:  Е-лік Е-лік тау-лы ө-ңір-де кең та-рал-ған ә-де-мі аң. Ол бір жа-рым жа-сын-да лақ-тай-ды. Е-лік лақ-та-ры-ның тең-біл дақ-та ры бо-ла-ды. О-лар кей-де то-бы-мен, кей-де же-ке – же-ке жа-йы-ла-ды. Қа-ра-тау-дың е-лі-гі де, Тар-ба-ға-тай-дың е-лі-гі де, Ал-тай-дың е-лі-гі де же-міс жи-дек, қы-на жә-не бас-қа ө-сім-дік-тер-мен қо-рек-те-не-ді. Е-лік Е-лік тау-лы ө-ңір-де кең та-рал-ған ә-де-мі аң. Ол бір жа-рым жа-сын-да лақ-тай-ды. Е-лік лақ-та-ры-ның тең-біл дақ-та ры бо-ла-ды. О-лар кей-де то-бы-мен, кей-де же-ке – же-ке жа-йы-ла-ды. Қа-ра-тау-дың е-лі-гі де, Тар-ба-ға-тай-дың е-лі-гі де, Ал-тай-дың е-лі-гі де же-міс жи-дек, қы-на жә-не бас-қа ө-сім-дік-тер-мен қо-рек-те-не-ді. Е-лік Е-лік тау-лы ө-ңір-де кең та-рал-ған ә-де-мі аң. Ол бір жа-рым жа-сын-да лақ-тай-ды. Е-лік лақ-та-ры-ның тең-біл дақ-та ры бо-ла-ды. О-лар кей-де то-бы-мен, кей-де же-ке – же-ке жа-йы-ла-ды. Қа-ра-тау-дың е-лі-гі де, Тар-ба-ға-тай-дың е-лі-гі де, Ал-тай-дың е-лі-гі де же-міс жи-дек, қы-на жә-не бас-қа ө-сім-дік-тер-мен қо-рек-те-не-ді. Е-лік Е-лік тау-лы ө-ңір-де кең та-рал-ған ә-де-мі аң. Ол бір жа-рым жа-сын-да лақ-тай-ды. Е-лік лақ-та-ры-ның тең-біл дақ-та ры бо-ла-ды. О-лар кей-де то-бы-мен, кей-де же-ке – же-ке жа-йы-ла-ды. Қа-ра-тау-дың е-лі-гі де, Тар-ба-ға-тай-дың е-лі-гі де, Ал-тай-дың е-лі-гі де же-міс жи-дек, қы-на жә-не бас-қа ө-сім-дік-тер-мен қо-рек-те-не-ді. Зау-за Зау-за – қо-ңыз. Ол жер ас-тын-да же-ті-ле-ді. Қа-зақ-стан-да кең та-ра-ған.Зау-за жас а-ғаш-тар-дың та-мы-рын за-қым-дай-ды. Ме-нің а-там аг-ро-ном. Ол: -А-уыл-ша-ру-а-шы-лық ма-ман-да-ры зау-за қо-ңыз-дың дер-нә-сі-лін жой-ға-лы жер-ге у-лы зат-тар ша-ша-ды, – дей-ді. Ал і-рі қо-ңыз-дар а-ғаш-тан сіл-ки тү-сі-рі-ле-ді де, жо-йы-ла-ды. Зау-за Зау-за – қо-ңыз. Ол жер ас-тын-да же-ті-ле-ді. Қа-зақ-стан-да кең та-ра-ған.Зау-за жас а-ғаш-тар-дың та-мы-рын за-қым-дай-ды. Ме-нің а-там аг-ро-ном. Ол: -А-уыл-ша-ру-а-шы-лық ма-ман-да-ры зау-за қо-ңыз-дың дер-нә-сі-лін жой-ға-лы жер-ге у-лы зат-тар ша-ша-ды, – дей-ді. Ал і-рі қо-ңыз-дар а-ғаш-тан сіл-ки тү-сі-рі-ле-ді де, жо-йы-ла-ды. Зау-за Зау-за – қо-ңыз. Ол жер ас-тын-да же-ті-ле-ді. Қа-зақ-стан-да кең та-ра-ған.Зау-за жас а-ғаш-тар-дың та-мы-рын за-қым-дай-ды. Ме-нің а-там аг-ро-ном. Ол: -А-уыл-ша-ру-а-шы-лық ма-ман-да-ры зау-за қо-ңыз-дың дер-нә-сі-лін жой-ға-лы жер-ге у-лы зат-тар ша-ша-ды, – дей-ді. Ал і-рі қо-ңыз-дар а-ғаш-тан сіл-ки тү-сі-рі-ле-ді де, жо-йы-ла-ды. Зау-за Зау-за – қо-ңыз. Ол жер ас-тын-да же-ті-ле-ді. Қа-зақ-стан-да кең та-ра-ған.Зау-за жас а-ғаш-тар-дың та-мы-рын за-қым-дай-ды. Ме-нің а-там аг-ро-ном. Ол: -А-уыл-ша-ру-а-шы-лық ма-ман-да-ры зау-за қо-ңыз-дың дер-нә-сі-лін жой-ға-лы жер-ге у-лы зат-тар ша-ша-ды, – дей-ді. Ал і-рі қо-ңыз-дар а-ғаш-тан сіл-ки тү-сі-рі-ле-ді де, жо-йы-ла-ды. |