Главная страница
Навигация по странице:

  • Тақырыбы: Эукариотты мен прокариотты организмдердің ерекшеліктері Орындаған: Илтаева.Қ Группа: 21-06 Тексерген: Акмуханова Н.Р

  • Жоспар

  • Эукариоттар дегеніміз не

  • Прокариоттық жасушаның құрылысы

  • Жасушаның бөлінуі

  • Прокариоттар мен эукариоттар

  • Эукариот клеткаларының пішіндері прокариоттарға қарағанда ірі келеді.

  • Назарларыңызға рахмет!!!

  • Илтаева Каракат срс. Таырыбы Эукариотты мен прокариотты организмдерді ерекшеліктері Орындаан Илтаева. Группа 2106 Тексерген Акмуханова Н. Р


    Скачать 1.58 Mb.
    НазваниеТаырыбы Эукариотты мен прокариотты организмдерді ерекшеліктері Орындаан Илтаева. Группа 2106 Тексерген Акмуханова Н. Р
    Дата23.02.2022
    Размер1.58 Mb.
    Формат файлаpptx
    Имя файлаИлтаева Каракат срс .pptx
    ТипДокументы
    #371590

    ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ БІЛІМ ЖӘНЕ ҒЫЛЫМ МИНИСТРЛІГІ

    ӘЛ-ФАРАБИ АТЫНДАҒЫ ҚАЗАҚ ҰЛТТЫҚ УНИВЕРСИТЕТІ

    Факультеті «Биология жəне Биотехнология»

    Тақырыбы: Эукариотты мен прокариотты организмдердің ерекшеліктері

    Орындаған: Илтаева.Қ

    Группа: 21-06

    Тексерген: Акмуханова Н.Р

    Жоспар


    Кіріспе

    1

    2

    Прокариоттар

    3

    3

    Организмнің ерекшеліктері

    4

    4

    Қорытынды

    5

    ЭукЭукариоттарdар

    Пайдаланылған әдебиеттер

    6

    Эукариоттық жасушаның құрылысы

    Эукариоттар дегеніміз не?

    Эукариоттар (грек. еu – жақсы, толығымен және karyon – ядро) – құрамында ядросы бар организмдер. Эукариоттарға барлық жоғары сатыдағы жануарлар мен өсімдіктер, сондай-ақ бір немесе көп жасушалы балдырлар, саңырауқұлақтар және қарапайымдар жатады. Эукариоттар жасушалары прокариоттармен салыстырғанда күрделі келеді. Эукариоттар жасушалары көптеген ішкі мембраналармен жеке бөліктерге (компартементтерге) бөлінеді. Бұл бөліктерде бір мезгілде бір-біріне тәуелсіз әр түрлі хим. реакциялар жүреді. Эукариоттар жасушалары цитоплазмасының мембраналық жүйесі (эндоплазмалық тор, Гольджи кешені) – жасуша әрекетін қамтамасыз ететін макромолекулаларды түзіп, жинақтайды. Эукариоттар жасушалары митоз жолымен бөлінеді.

    Прокариоттық жасушаның құрылысы

    Прокариоттар дегеніміз не?

    Прокариоттар — Прокариоттарға микроорганизмдер мен көк-жасыл балдырлар жатады. Прокариоттардың мөлшері өте кішкентай, ұзындығы 1—10 мкм. Прокариоттардың эукариоттардан айырмашылығы — олардың айқындалған органоидтері, яғни эндоплазмалық торы, Гольджи жиынтығы, митохондриялары болмайды. Жануарлардың және өсімдіктердің жасушаларында жақсы айқындалған түйіршіктер болады. Олар — нәруыз, май және гликоген сияқты қор заттарынан тұрады. Прокариоттың эукариоттан негізгі айырмашылығы — онда қалыптасқан ядросы және хромосомалары болмайды. Прокариот ДНҚ-сының эукариот ДНҚ-сынан айырмашылығы — мұнда ДНҚ-ның сыртын нәруыздар қаптап тұрмайды және пішіні сақина тәріздес болып келеді.

    Жасушаның бөлінуі


    Прокариоттар 1. Ядросы жоқ

    2. Бытыранықтар

    3. Көк-жасыл балдырлар

    4. Цианбактериялар

    Эукариоттар

    1. Ядросы бар

    2. Өсімдіктер

    3. Жануарлар

    4. Басқа органоидтары бар

    5. Хромосома

    6. Гликоген

    7. Пластид

    8. Нағыз вакуоль

    Эукариоттар мен прокариоттардің айырмашылығы

    Прокариоттар мен эукариоттар

    • Айқындалған ядросы болмайды.
    • Тұқымқуалаушылық ақпарат нуклеотид құрайтын ДНҚ молекуласы арқылы беріледі. Эукариоттық органоид қызметін мембраналар атқарады.
    • Бактериялар және көк, жасыл балдырлыр.
    • Айқындалған ядросы бар
    • Ядролық ДНҚ хромосомаларда сақталады.
    • Цитоплазмада ерекше қызмет атқаратын әртүрлі органоидтар бар.
    • Саңырауқұлақтар, өсімдіктер, жануарлар.

    Қорытынды

    Прокариот ұғымы “ядроға дейінгі”, ал эукариот – “жақсы немесе анық ядросы бар” дегенді көрсетеді.

    Негізінен жасуша мен оны қоршаған сыртқы орта арасындағы метаболизмге (зат алмасуға) қатысады, сондай-ақ, жасушаның қозғалуы мен бір-біріне жалғануында үлкен рөл атқарады. Жасушаның жалпы құрылысы жануарларға да, өсімдіктерге де тән. Бірақ өсімдік жасушасының құрылымы мен метаболизмінде жануарлар жасушасына қарағанда біраз айырмашылық бар. Өсімдіктер жасушасының біріншілік плазмолеммасы күрделі полисахарид негізінде (матрикс) орналасқан целлюлозды микрожіпшелерден құралған. Микрожіпшелер өсімдік жасушасы қабырғасының тіректік қаңқасын түзеді. Прокариот клеткаларының эукариот жасушаларынан айырмашылығы – олардың генетикалық материалы – сақиналы ДНҚ құрамына ақуыздар кіретін күрделі хромосомаларға жинақталмаған және де мембранамен қапталмаған. Прокариоттарда белгілі бір қызметтер атқаратын мембраналық құрылымдары болмайды. Бактериялар екіге жай бөліну арқылы көбейеді, сондай-ақ екі клетка арасында генетикалық ақпарат алмастыру түрінде жүретін жыныстық көбеюді байқауға болады. Прокариоттар клеткаларының пішіндеріне сәйкес ұсақ болып келеді. Олардың көлемі шамамен 1-10 мкм. Эукариот клеткаларының прокариоттардан негізгі ерекшелігі – олар жеке-жеке компартменттерге бөлшектенген, яғни көптеген мембраналық органеллалары  болады.  Эукариоттардың ақуызбен байланысқан ДНҚ-ы  хромосомаларға жинақталып, қос мембранамен қапталған ядрода орналасады.

    Эукариот клеткаларының пішіндері прокариоттарға қарағанда ірі келеді.

      Пайдаланылған әдебиеттер тізімі:

    • «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 жыл. 
    • Қасымбаева Т.,»Тіршіліктану»,10-11,2003,50 б.
    • Биология: Жалпы білім беретін мектептің, 9-сыныбына арналған оқулық, 2-басылымы, өңделген/ М. Гильманов, А. Соловьева, Л. Әбшенова. — Алматы: Атамұра, 2009.
    • Сартаев А., Гильманов М. С22 Жалпы биология: Жалпы білім беретін мектептің қоғамдық-гуманитарлық бағытындағы 10-сыныбына арналған оқулық. — Алматы: «Мектеп» баспасы, 2006.

    Назарларыңызға рахмет!!!



    написать администратору сайта