Физиология 12 практика. Тжірибелік сабаа арналан тапсырмалар Фт заттар мен энергия алмасу Тапсырма1. Анытама берііз Заттар мен энергия алмасу
 Скачать 34.88 Kb.
|
|
Тәжірибелік сабаққа арналған тапсырмалар ФӨТ Заттар мен энергия алмасу Тапсырма№1. Анықтама беріңіз Заттар мен энергия алмасу. Зат алмасу деп тірі ағзада өтетін барлық химиялық реакциялар жиынтығын айтамыз. Энергия алмасу-жасуша құрамына кіретін органикалық қосылыстардың энергия бөліп, тотығуы мен ыдырауы жүретін кері процесс. ___________________________________________________ Тапсырма №2. Зат алмасуының 4 кезеңі бар. Кестені толтырыңыз
Тапсырма №3. Анықтама беріңіз Негізгі алмасу дегеніміз – стандартты жағдайда жұмсалған энергия. Кестені толтырыңыз
Тапсырма №4. 1). Ересек адам үшін негізгі алмасудың орташа мәні - 1ккал/кг/сағ 2) Салмағы 70 кг, бойы 165-170, жасы 35-16 ересек ер адам үшін негізгі алмасудың мәні - 1700 ккал 3) Әйелдер үшін - 1400 ккал Тапсырма №5. Организмге қажетті энергия және құрылыс (пластикалық материалдар) тағам құрамымен күнделікті үздіксіз сырттан түсіп тұруы шарт. Олардың ағзадағы әртүрлі қызметтерін жазыңыз: Тағамтану- адамдар мен жануарлар тағамын зерттейтін ғылым саласы.Ол ағзаның қуат шығынының орнын толтыруға,тіндер құрылуына және жаңартылуына және қызметтерін реттеп отыруға көмектеседі. Ағза үшін ақуыздың негізгі көзі болып табылады– жануар еті мен өсімдіктер. Ақуыздың маңызы -Қоректік заттар түзілуі, ыдырауы ақуыз катысуымен өтеді. Пластикалық ролі - Жасушада ақуыздар бүкіл тіршілігінде синтезделеді.Ақуыз биосинтезіндегі басты рөлді РНҚ және ДНҚ атқарады.Жасуша ядросында және хромасомада ақуыз аминқышқылы орналасу реттелігі туралы ақпарат болады. Энергетикалық- жасушада пайда болған аминқышқылдары жасуша мемьранасы арқылы қанға өтеді де,басқа жасушадағы белоктың түзілуіне қатысады.Аминқышқылдары амин тобынан айырылады да,оның орнына басқа амин топтары қосылып,жаңа аминқышқылдары пайда болады. Тірек қимылдық функциясы- Бұлшықет белогында актин және миозин деген екі талшық арқылы дененің жүруіне,қозғалысына жауап береді. Ферменттік функциясы –Ферменттер негізінен белоктардан түзіледі.Бұл үшөлшемді глобулярлы ақуыздар,оны бөлу немесе құрастыру үшін молекула тығыз орналасады.Ферменттер химиялық реакцияларды тезедетеді. Дұрыс (тиімді) тамақтану –организмнің қалыпты жағдайда тіршілік етуін,оның денсаулығын және еңбек ету қабілетін қамтамасыз етеді. Рациональды ( тиімді) тамақтану қандай принциптерге негізделеді: • 1 )Энергия тепе-теңдігін сақтау • 2) Тағам құрамындағы қоректік заттардың үйлесімі • 3) Тамақтану режимді сақтау(таңғы,түскі,кешкі ас) Тапсырма №6. Кестеге Ересек адамның тәуліктік тамақтанудағы нормаларын көрсетіңіз:
Мәселелік тапсырмалар Бойы 150 см, салмағы 60 кг әйелдің негізгі энергия алмасу мөлшері 1600 ккал тең. Бұл көрсеткіш нормаға сәйкес келе ме? Иа,сәйкес келеді.Жалпы әйел адамның негізгі энергия алмасу мөлшері 1500-1600 ккалға тең. Ересек адам тәулігіне 70 г белок, 300 г көмірсулар, 100 г май пайдаланды. Осы көрсеткіштер тәуліктік энергия қажеттілігіне тура келе ме? Жауабы:Тура келмейді,өйткені тәуліктік көрсеткіш бойынша белок-80-100 г, ал көмірсу 400-500 г болуы шарт.Көмірсуды толықтыру үшін нан,тәтті тағамдар жеу қажет. Тест сұрақтары Зат алмасуды реттейтін жүйе: 2. вегетативті жүйке жүйесі 2. Минералдық алмасуды реттейтін гормон: Альдостерон. . 3. Комфортты стандарттық жағдайда адамның зат алмасу қарқынының көрсеткіші қалай аталады: Негізгі алмасу. 4. Қанда қалдық азот санының жоғарылауы қай алмасудың бұзылуын көрсетеді: Белок алмасуы ЖЫЛУ РЕТТЕЛУ ФИЗИОЛОГИЯСЫ бойынша тапсырмалар Изотермия гомеостаздың маңызды көрсеткіштерінің бірі болып табылады Изотермия дегеніміз – дене мен организмнің ішкі ортасы температурасының тұрақтылығы.Ол гамеостаздың маңызды көрсеткіші болып табылады. Жылу реттелуінің типтері Гомойотермді -жылы қандылар,дене температурасы тұрақты,жылу реттелу орталықтары жақсы дамыған,сүтқоректілер жатады. Пойкилотермді –салқын қандылар,дене температурасы сыртқы ортаға тәуелді,жылу реттелу орталығы нашар дамыған микроорганизмдер жатады. Тапсырма №1. Дененің әр түрлі бөлімдерінің температурасын көрсетіңіз
Тапсырма №2. Жылу реттелу механизмдерінің түрлерін жазыңыз: Түрлі ағзалардың жылу түзілудегі үлесі: Бұлшық еттерде – 60-70 %. Бауырда, ішек-қарында – 20-30%. Бүйрек пен басқа да ағзаларда – 10-20%. Жылудың шығарылу жолдары: Жылуды өткізу –басқа заттармен жанасқанда. Конвекция – тері бетімен жанасатын ауаға берілуі Жылуды сейілдіру (радиация) – инфрақызыл диапазондағы жылуды сейілдіру Булану – кілегей қабаттардан, өкпе арқылы,тер шығару арқылы. Изотермияның реттелуі Терморецепторлардың түрлерін жазыңыз: 1. Шеткі:тері,кілегейлі қабат,ішек-қарын жолы ағзалары 2. Орталық:гипоталамус,ортаңғы ми,ми қыртысы. Гипоталамустың алдыңғы ядроларыжауапты.................физикалық жылу реттелуіне Гипоталамустың артқы ядролары жауапты ......химиялық жылу реттелуіне Орындаған студент :Зейнекен Аружан, Тобы: 21-002-1к, факультеті:Фармацевтикалық өндіріс технологиясы
|