Тэма: Антонімы
(3 клас сярэдняй агульнаадукацыйнай школы)
| Тэма: Словы блізкія і супрацьлеглыя па значэнні
(4 клас спецыяльнай агульна-адукацыйнай школы для дзяцей з парушэннямі псіхічнага развіцця (цяжкасці ў навучанні))
|
Мэта: валоданне ўменнем падбіраць словы, супрацьлеглыя па значэнні.
Задачы:
стварыць умовы:
для ўвагі, арфаграфічнай пільнасці;
для асэнсавання значнасці роднай мовы;
садзейнічаць:
развіццю арфаграфічнай пільнасці;
развіццю камунікатыўных і рэфлексіўных здольнасцей;
фарміраванню навыкаў групавога ўзаемадзеяння;
развіццю пазнавальных працэсаў (увагі, памяці), аперацый лагічнага мыслення (аналізу, сінтэзу, абагульнення);
фарміраванню навыкаў кантрольна-ацэначнай дзейнасці.
Тып урока: камбінаваны. Абсталяванне: падручнік, карткі.
| Мэта: валоданне ўменнем падбіраць словы, супрацьлеглыя па значэнні.
Задачы:
стварыць умовы:
для ўвагі, арфаграфічнай пільнасці;
для асэнсавання значнасці роднай мовы;
садзейнічаць:
выпрацоўцы ўмення падбіраць словы з супрацьлеглым і блізкім значэннем; вучыць знаходзіць сінонімы і антонімы ў тэксце; узбагачэнню лексічнага запасу;
фарміраванню навыкаў групавога ўзаемадзеяння;
Тып урока: камбінаваны. Абсталяванне: падручнік, карткі.
|
Ход урока:
|
Арганізацыйны этап.
Прывітанне! Пачынаем урок з гульні. Калі вы са мной згодны, гаварыце “так”.
Мову родную шануем? “Так”
На ўроку не сумуем? “Так”
І выдатна папрацуем? “Так”
Будзем добра працаваць
І не будзем сумаваць!
Настрой у вас добры, і я жадаю вам поспехаў!
|
Актуалізацыя ведаў.
На працягу апошніх урокаў мы з вамі гаварылі пра слова.
Слова – радасць, слова – чары,
Вобраз вечна юных вёсен.
Ёсць ты ўсюды, у сонцы, у хмары,
Ты глядзіш праз неба просінь.
Што павінна быць у кожнага слова? (лексічнае значэнне)
Растлумачце значэнне гэтага слова: куфар. Калі не ведаем, да чаго можам звярнуцца?(да тлумачальнага слоўніка)
Дзеці знаходзяць і чытаюць тлумачэнне лексічнага значэння слова.
Для чаго выкарыстоўваецца куфар?(Настаўнік паказвае куфар.)
Сёння на ўроку куфар дапаможа нам глыбей пазнаць родную мову і ў ім мы знойдзем шмат цікавых і пазнавальных заданняў.
|
Гульня “Запоўні пропускі” (заданне на картках). Вызначце слова па яго лексічным значэнні.
асноўная адзінка мовы.
тое, што абазначае гэта слова. слоўнік, які тлумачыць значэнне незнаёмых слоў.
|
Чыстапісанне.
к К Кк Кк кк Ку
(зычны, парны, глухі)
куфар куфар
|
Арфаграфічная хвілінка.
|
Сёння на ўрок нашы далёкія продкі прыслалі куфар з асаблівымі каштоўнасцямі – народнай мудрасцю.
Як вы лічыце, што ў гэтым куфары? (прыказкі)
Прачытайце і растлумачце прыказку
Менш гавар.., больш пач..еш.
Устаўце прапушчаныя літары.
Назавіце гукі, пасля якіх устаўлялі літары. (р, ч)
Што можна пра іх сказаць?
Ці ёсць у гэтай прыказцы другія зацвярдзелыя зычныя? (ш)
Прадоўжыце рад: р, ч, ш, ц, дж, ж ( не маюць мяккіх пар гукаў).
Якія галосныя пішуцца пасля іх?
Чым дапаможа гэта прыказка на ўроку?
|
Пастаноўка тэмы і мэты ўрока.
|
Работа ў парах. Гульня “Якое слова лішняе?”
Сябар, вораг, прыяцель.
Гарачыня, спякота, холад.
Весялосць, гора, радасць.
Смелы, палахлівы, баязлівы.
Вучні называюць лішняе слова і абгрунтоўваюць свой адказ.
Якія словы называюцца сінонімамі?
Для чаго неабходны сінонімы?
А якія па сваім значэнні да гэтых сінонімаў лішнія словы? (супрацьлеглыя)
Давайце вызначым пытанні, на якія мы павінны атрымаць адказ.
Даведацца, ці ёсць у беларускай мове словы з супрацьлеглым значэннем.
Вызначыць, як называюцца такія словы.
Навучыцца знаходзіць словы з супрацьлеглым значэннем.
| Работа са слоўнікавымі словамі
(вучань працуе каля дошкі)
Запішы словы пад дыктоўку ў слупок, да іх падабяры і запішы словы з супрацьлеглым значэннем. Што за словы мы запісалі пад дыктоўку (слоўнікавыя). Ці да ўсіх слоў можна падабраць словы-антонімы? Зрабі вывад.
восеньскі – веснавы
адцвітаць – зацвітаць
гарадскі – вясковы
бутэрброд – ?
|
Вывучэнне новай тэмы.
- Паўтарыце першую прыказку-параду. (Менш гавары, больш пачуеш.)
- Ці ёсць тут словы, супрацьлеглыя па значэнні?
- Падбярыце свае пары такіх слоў.
-Праверце правільнасць напісання слоўнікавых слоў на дошцы Цімафеем.
- Ці да ўсіх слоў можна падабраць словы-антонімы? Зрабіце вывад.
| Работа з заданнем на картках-пайзлах. Сабраць у пары словы з блізкім значэннем, запісаць іх у сшытак парамі
невялікі буквар
азбука малы
дарожка глеба
зямля світанак
раніца сцяжынка
ціхі бясшумны
|
Работа з падручнікам.
|
- Чытанне правіла.
- Выкананне практ. 157.
- Праверка. Ацэнка работы вучняў.
| Выкананне практыкавання 3 на с. 30
Праверка.
|
Фізхвілінка.
Мы шмат працавалі, заслужылі сабе адпачынак.
Зараз мы пагуляем. Я называю словы і кідаю вам мячык, а вы — словы-антонімы і вяртаеце мячык да мяне.
Абуцца-разуцца, вечар-раніца, забараніць-дазволіць, поўны-пусты, дужы-слабы, мір-вайнаі інш…
|
VIII.Замацаванне.
|
Работа ў групах.
Добра там жыве(ц, цц)а, дзе гуртам сее(ц, цц)а і жне(ц, цц)а.
Што азначае гэта прыказка?
Здагадаліся, як будзем працаваць далей? (у групах)
Неабходна замяніць выраз адным словам.
На ноч гледзячы (_________). У чорта на кулічках (________).
Трымаць язык за зубамі (________). Ні свет, ні зара (_________).
Рукой падаць (________). Распусціць язык (_________).
- Знайдзіце пары, супрацьлеглыя па значэнні, і злучыце стрэлкамі.
| Падбяры і запішы да выразаў пары слоў з супрацьлеглым значэннем
халодная зіма - _______________
позна легчы - ____________
падняцца высока - __________
доўга працаваць - ____________
ціха плакаць - ______
|
Самастойная работа.
- Уставіць прапушчаныя словы-антонімы да выдзеленых слоў.
Ранні зайчык зубкі цярэбіць, а _________ вочкі прадзірае.
Лёгка пасварыцца, ________ памірыцца.
Птушка маленькая, акарысць ад яе _________ .
- Растлумачце прыказку. Як вы дапамагаеце птушкам зімой?
|
Тэст “Так ці не”.
Словы, якія пішуцца і вымаўляюцца па-рознаму, але маюць аднолькавае блізкае значэнне, гэта антонімы?
Сябар, таварыш, прыяцель – гэта сінонімы?
Антонімы – гэта словы з супрацьлеглым значэннем?
Ці мае слова ворпмы лексічнае значэнне?
Пасля скокаў у Юры шчокі гарэлі.
Слова гарэлі ўжыта ў прамым значэнні?
|
Вынік урока.
У пачатку ўрока перад намі стаялі пытанні, на якія мы шукалі адказы.
Якія могуць быць па значэнні словы? (блізкія, супрацьлеглыя)
Як называюцца словы з супрацьлеглым значэннем? (антонімы)
Чаму вучылі прыказкі з куфра? (народнай мудрасці)
Выстаўленне адзнак за ўрок.
|
ІХ. Дамашняе заданне.
|
Дома вы зможаце праверыць сваё ўменне знаходзіць антонімы і сінонімы на практ. , а каб не памыліцца, у дапамогу правіла на ст.
| Дамашняе заданне.
Практ. 4 на ст. 30 .
|
Рэфлексія.
Ці ёсць у нас такія вучні, у якіх “у адно вуха ўляцела, а праз другое вылецела”?
Тады вы – малайцы! “Добра папрацавалі, разумнейшымі сталі.”
|