Ұзақ мерзімді жоспар:
7.3В Химиялық элементтердің периодтық жүйесі
|
|
Күні:
|
Мұғалімнің аты - жөні:
|
Сынып: 7А.В.С.
|
Қатысқандар:
|
қатыспағандар:
|
Сабақтың тақырыбы
|
7.2.1.4Химиялық элементтердің табиғи ұяластары және олардың қасиеттері.
Жай және күрделі заттар ,салыстырмалы атомдық масса, салыстырмалы молекулалық масса
|
Сабақ түрі
|
Жаңа сабақтың материалын игерту
|
Оқыту мақсаты
|
- элементтердің табиғи ұяластарын түсіну,сілтілік ,сілтілік жер металдарға,галоген,инертті газдарға мысалдар келтіру.
- химиялық элементтердің салыстырмалы атомдық, молекулалық массаларын есептеуге және салыстыруды үйрету.
|
Оқу мақсаты
|
Химиялық элементтердің табиғи ұяластарымен таныстыру-бір топқа жататын элементтердің қасиеттері ұқсас екендігін түсіну(сілтілік,сілтілік жер металдардар,галогендер,инертті газдар)
Химиялық элементтердің салыстырмалы атомдық, молекулалық массаларын есептеуге және салыстыруды үйрету.
|
Бағалау критерииі
|
Оқушы мақсатқа жетеді, егер:
- бір топқа жататын элементтерді атай алса
- бір топқа жататын элементтердің химиялық қасиеттері ұқсас екендігін түсіне алса
-химиялық элементтердің салыстырмалы атомдық және молекулалық массаларын таба алса
|
Тілдік мақсаттар
|
Оқушылар істей алады:
Лексика және фраза:
Оқушылар:
- сұрақ қоя алады, ауызша және жазбаша элементтердің жіктелу принциптерін түсіндіреді.
Пәнге қатысты лексика және терминология:
блок, тенденция, қасиеттері, топ, периодтық кесте, ядроның түсіндірілуі, протон, атомдық номер, элемент, радиоактивті, қатты заттар, сұйықтықтар, газдар бейметалдар, металдар.
Диалогқа/жазылымға қажетті тіркестер:
Периодтық кесте, кесте элементтердің топтарына бөлінген ,бір топтың элементтері қасиеттері жағынан бір-біріне ұқсас,
x осы топқа жатады , y сияқты ,себебі екеуінің қасиеттері ұқсас,
Бұл (элемент) неге осы топқа жатады?
|
Құндылықты дамыту
|
Оқушының логикалық ойлау дәрежесін көтеру.
Сыни тұрғыдан ойлауды жетілдіру
Жауапкершілігін арттыру.
Қарым- қатынасын жақсарту.
|
Пән аралық байланыс
|
Математика (жүйелілік ұғымы математика пәнінде де қолданылады)
|
ИКТ қолдану дағдысы
|
Power Point презентациясы
|
Бастапқы білім
|
7.2А Атом. Молекула. Заттар
|
Сабақ барысы
|
Сабақтағы жоспарланған кезеңдері
|
Сабақтағы жоспарланған іс-әрекет
|
Ресурстар
|
5 мин
|
Ұйымдастыру.Амандасу.Белсендіру.
Тапсырма: суретте қандай элементтердің атомдары көрсетілген:
  
Д.И.Менделеевтің периодтық кестесіне дейінгі химиялық элементтердің жіктелуін еске түсіру.
Тапсырма: осы триадтағы үшінші элементті анықта. Қандай принципті басшылыққа алдыңыз?
Li 6.9
|
|
K 39.1
|
Ca 40.0
|
|
Ba 137.3
|
P 31.0
|
|
Sb 121.8
|
l 35.5
|
|
I 126.9
|
|
Презентация, қосымша материал
|
Сабақтың ортасы
5- 15мин
15- 25 мин
25- 35мин
35-40 мин
40- 50 мин
50-55 мин
55- 80 мин
|
Оқушыларға сабақтың тақырыбы мен мақсатын хабарлау.
Мұғалім оқушыларға өздігінен төменде берілген сөздерден анықтамасын шығару
Ұялас элементтер – бұл элементтер тобы, химиялық және физикалық қасиеттерінің ұқсастықтарымен біріктірілген.
Мұғалімнің түсіндірілуі:
Ұялас элементтердің жіктелуі:
Сілтілік металдар – Na, K, Cs, Rb, Li.
Галогендер – F, CI, Br, I
Сілтілік жер металдары – Mg, Ca, Sr, Ba
Инертті газдар- He, Ne, Kr
Жұппен жұмыс..
Мұғалім оқушыларды 4 топқа бөледі,қарастырылатын топтардың элементтері бойынша. Берілген мәтінді оқып,кестені толтыру.
|
Сұрақтар:
|
1
2
3
|
Берілген топ элементтерінің аты неге осылай аталған?
Қандай элементтер жатады?
Қандай қасиеттер көретеді?
|
Кестені толтырғаннан кейін оқушылар бір-бірімен талқылайды(әр топ өздерінің кестелерінің толтыруын түсіндіреді). Соңында барлық оқушылар жалпы мағлұмат алады.
Жұптық жұмыс. Ойын «Кім артық».
Берілген тізімнен немесе топ элементінен біреуін «артық» алып тастау, элементтің негізгі белгілері келмейтінін .Бірінші тапсырманы орындаған адам жақсы нәтижеге қол жеткізеді.
Нұсқа 1
Химиялық элементтердің символдарымен карточкалар берілген:
Әр карточкадағы «артық» элементті анықта,егер негізгі белгісі – металл немесе бейметалл болып берілсе.
Жауабы: а) гелий; б) натрий; в) хлор.
Нұсқа 2
Периодтық жүйенің фрагменттерімен карточкалар:
Әр карточкадағы «артық» элементті алып таста .
Жауабы: а) кальций; б) көміртек; в) йод.
Нұсқа 3
Периодтық жүйенің фрагменттерімен карточкалар:
Әр карточкадағы «артық» элементті алып таста.
Жауабы: а) фосфор, гелий; б) калий, азот.
Топтық жұмыс.Тапсырма. Қолыңа заманауи периодтық жүйені алып,келесі тапсырмаларды орында.
1.Кестеге топ нөмірін жаз.
2.Кестеге период нөмірін жаз.
3.Металл мен бейметалды бөлетін қисықты сыз.
4. Топ элементтерін ата А.1топ_________________ Б.2топ_________________
В. 3-12 топтар_____________
Г.16 топ________________ Д.17топ_________________
Е.18топ_________________
5.Төменгі екі бөлшек қалай аталады _____________________________
6. Газ күйінде кездесетін элементтерді қызыл түспен боя. 7. Қатты күйде кездесетін элементті қара түспен боя.
8. Сұйық күйдегі элементті көгілдір түспен боя.
1.Кестеге топ нөмірін жаз.
2.Кестеге период нөмірін жаз.
3.Металл мен бейметалды бөлетін қисықты сыз.
4. Топ элементтерін ата А.1топ_________________ Б.2топ_________________
В. 3-12 топтар_____________
Г.16 топ________________ Д.17топ_________________
Е.18топ_________________
5.Төменгі екі бөлшек қалай аталады _____________________________
6. Газ күйінде кездесетін элементтерді қызыл түспен боя. 7. Қатты күйде кездесетін элементті қара түспен боя.
8. Сұйық күйдегі элементті көгілдір түспен боя.
Жеке жұмыс Мәтін
Атомдардың массасын граммен не килограммен өлшеуге бола ма?
Атомдардың массасы өте кіші болғанымен олардың сандық мәні дәлдікпен анықталған. Мысалы ең жеңіл атом сутегінің атомдық массасы:
mа (H)=1.66*10-24 г немесе 1,66*10-27кг Оттегінің массасы одан 16 есе ауыр:
mа (O)=2.66*10-23 г немесе 2,66*10-26 кг-ға тең.
Мынадай сандарды пайдалану ыңғайсыз. Сондықтан атомдық массаны өлшеу үшін арнайы өлшем бірлігі, массаның атомдық бірлігі (м.а. б) қолданылады .
Массаның атомдық бірлігі (м.а. б.) бұл көміртегінің 1/12 атомдық массасына тең
Химиялық формуланыңкөмегімен жай және күрделі заттардың құрамын анықтау.Мына заттарды жікте
Химиялық формула – заттың құрамын химиялық элемент таңбалары және индекстер көмегімен шартты түрде бейнелеу.
Заттың салыстырмалы молекулалық массасы, берілген зат молекуласының массасы көміртек атомы массасының 1/12 бөлігінен неше есе ауыр екенін білдіреді.
Химиялық формула арқылы салыстырмалы молекулалық массасын табамыз:
Мr (H2O) = (2•1)+16=18
Заттың формуласы бойынша мыналарды білуге болады:
Жай немесе күрделі зат.(бір немесе бірнеше атом түрлерінен құралғандығын)
Сапалық құрамы (яғни атомдардың қандай түрлерінен құралған)
Сандық құрамы (яғни әр атом түрінің қаншасы кіреді)
Салыстырмалы молекулалық массасы (яғни берілген молекула массасы м.а.б-нен неше есе көп)
Элементтердің массалық қатынастары.
Төмендегі мысалдардан формула алдына қойылатын коэффиценттің және индекстің мәнін түсіндіреміз - 3O2, 4H20, 3P2O5, H2, 5H, 4H2.
1 Мыс атомының оттегінен,күкірттен,сутегінен қанша есе ауыр екенін есепте.
2. Неге атомдық массаны салыстырмалы ұғымда айтады? Жауабын математикалық жолмен көрсетіңіз.
3. Магний атомының массасы көміртегі атомының массасынан неше есе артық? 4. Оттегі атомы массасынан салыстырмалы атомдық массасы көп болатын үш элементті (Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесі таблицасынан) көрсетіңіз.
Жиынтық бағалау бөлім бойынша
|
http://www.wordclouds.com/
Тарататын материал
“бос” периодтық кесте, ақ қағазға шығарылған, фломастер, түсті карандаштар
|
Сабақтың соңы
|
Үйге тапсырма. Мәтінді оқып келу.
|
|
Дифференциация – Сіз оқушыларға көбірек қолдау көрсету үшін не істейсіз? Қабілеті жоғары оқушыларға қандай тапсырма беруді көздейсіз
|
Бағалау – Оқушылардың ақпаратты қаншалықты меңгергенін қалай тексересіз?
|
Пәнаралық байланыс
Қауіпсіздік ережелері
)Қауіпсіздік техникасының ережесін сақтау
|
Барлық оқушылар кестедегі элементтерге сипаттама бере алу керек.
Көптеген оқушылар химиялық қасиеттері ұқсас элементтер бір топқа жататынын түсіну керек.
Оқушылар элементтердің қасиеттерінің период және топ бойынша өзгеретінін сипаттап,түсіну қажет.
|
Оқушылардың жеке тапсырмаларды және топтық жұмыстарды орындау үрдісін мұғалім бақылауында ұстайды..
|
Сабақ барысында оқушылардың дағдыларын одан әрі дамуына ықпал жасайтын оқытушы мен оқушы арасында,оқушы мен оқушы арасында талқылау жүргізіледі.
|
Рефлексия
Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары жүзеге асырымды болды ма?
Бүгін оқушылар нені үйренді? Сыныптағы оқу атмосферасы қандай болды? Дифференциацияны жүзеге асыру қолымнан келді ме? Мен жоспарланған уақытымды ұстандым ба? Мен жоспарыма қандай өзгерістер енгіздім және неліктен?
|
|
|
Скачать 420.5 Kb.