|
|
Қаныққан бк. Қаныққан БУ ҚМЖ. зынааш ауылындаы ом
Ұзынағаш ауылындағы ом
Бөлім:
|
Термодинамика негіздері
|
Педагогтің аты-жөні
|
Шияпов Ш.М.
|
Күні: 20.12.2021
|
|
Сынып:10
|
Қатысушылар саны:
|
Қатыспағандар саны:
|
Сабақтың тақырыбы
|
Қаныққан және қанықпаған бу. Ауаның ылғалдылығы.
Заттың кризистiк күйi
|
Оқу бағдарламасына сәйкес оқыту мақсаттары
|
10.3.4.1 -гигрометрдің және психрометрдің көмегімен ауаның салыстырмалы ылғалдылығын анықтау;
|
Сабақтың мақсаты
|
Барлық оқушылар: Қаныққан және қанықпаған булар. Ауаның ылғалдылығын анықтайтын құралдар туралы айта ды.
Басым бөлігі: Ауаның ылғалдылығын анықтайтын құралдардың жұмыс істеу принциптерін сипаттайды;
Кейбір оқушылар: Ауа ылғалдылығының формуласын қолдана отырып есептер шығарады және ауаның салыстырмалы ылғалдылығын анықтайды;
|
Бағалау критерийлері
|
Қаныққан және қанықпаған булар. Ауа ылғалдылығының формуласын қолдана отырып есептер шығара алады;
Ауаның ылғалдылығын анықтайтын құралдардың жұмыс істеу принциптерін сипаттай алады;
эксперимент жүзінде ауаның салыстырмалы ылғалдылығын анықтай алады.
|
Сабақтың барысы
Сабақтың кезеңі/ уақыт
|
Педагогтің әрекеті
|
Оқушының әрекеті
|
Бағалау
|
Ресурстар
|
Сабақтың басы
|
Амандасу. Оқушыларды түгендеу.
Сәлеметсіздерме балалар!
Үй тапсырмасын тексеру (Жеке жұмыс):
«Миға шабуыл» стратегиясы арқылы.
Неліктен булану шәйнек қайнаған кезде шәйнектің шүмегінен шығады?(су қайнаған кезде үстіңгі жағынан булану қарқынды жүреді, шәйнек қақпағы жабық болғандықтан, бу шәйнектің шүмегінен шығады)
Неліктен қайнаған шәйнек суығаннан кейін, қақпағынан су тамшылары пайда болады?(су буының конденсациясының нәтижесі)
Неліктен бассенйннен шыққанда жаурайсың? (булану кезінде сұйық салқындайды, яғни судың ішкі энергиясы азайып, температурасы төмендейді)
Неліктен желді ауа райында жылдам кебеді?( себебі, сұйық бетінің үстіңде жел болса, ол ұшып шыққан молекулаларды ұшырып, булану жылдам жүреді)
Неліктен бұлт түзіледі? (теңіз, мұхит беттерінің көп су мөлшері буланып, су буы жылы ауамен бірге биікке көтерілгенде салқындау нәтижесінде бұлт түзіледі)
Неліктен аязды ауа райында терезе әйнегінде мұз өрнегі пайда болады?
Неліктен будың қысымы температураға тәуелді?
|
1 тапсырманы орындау
|
ҚБ
|
презентация
|
Сабақтың ортасы
|
-Дәптерді ашып, бүгінгі күн мен сабақ тақырыбын жазыныздар:
«Қапшықтағы тапсырма» әдісі арқылы.
I топ. Өз қолымен психрометр құрастырып, жұмыс істеу принципін түсіндіру.
II топ. Психрометрдің көмегімен ауа ылғалдылығын анықтап, кестені толтыру.
tқұрғақ, 0С
|
tылғал., 0С
|
Δt, 0С
|
φ, %
|
|
|
|
|
|
|
|
|
«Ойлан, жұптас, бөліс» әдісі арқылы тақырып бойынша оқушылар есептер шығарады.
Температурасы 50 °С қаныққан су буының тығыздығын анықтаңдар.
Бастапқы температурасы 20 °С қаныққан су буын сұйықтан бөліп алып, тұрақты көлемде 30 °С-ге дейін қыздырды. Бу қысымын анықтаңдар. Мұндай буды қалай атайды?
Су буының қысымы 8 кПа болса, 50 °С температура кезіндегі ауаның абсолют ылғалдылығын анықтаңдар.
Температурасы 300 K ауаның абсолют ылғал дылығы 12,9 г/м³. Ауа ның салыстырмалы ылғалдылығын анықтаңдар.
5. Бөлемнің температурасы 20 °С. Шық нүктесі 12 °С. Ауаның абсолют және салыстырмалы ылғалдылығы қандай және көлемі 100 м³ бөлмеде су буы бар?
6. 10 °С температурада салыстырмалы ылғалдылық 80 % тең. Егер температурасы 20 °С дейін көтерсе онда салыстырмалы ылғалдылық қалай өзгереді?
|
Теориялық материалмен жұмыс
Есептер шығару
|
Ұпай
ҚБ. Оқушылармен кері байланыс жүргізу.
ҚБ. Оқушылар бірін бірі бағалайды
|
Оқулық, жұмыс дәптері
Презентация слайд 8
Таратпа материал
|
Сабақтың соңы
|
Рефлекция
Кері байланыс «ҚҚҚ» әдісі
Үй тапсырмасы: Ішкі энергия. Темодинамикадағы жұмыс. Тақырыптарын оқу. Жаттығуларды орындау
|
|
Стикер
|
|
Неліктен булану шәйнек қайнаған кезде шәйнектің шүмегінен шығады?(су қайнаған кезде үстіңгі жағынан булану қарқынды жүреді, шәйнек қақпағы жабық болғандықтан, бу шәйнектің шүмегінен шығады)
Неліктен қайнаған шәйнек суығаннан кейін, қақпағынан су тамшылары пайда болады?(су буының конденсациясының нәтижесі)
Неліктен бассенйннен шыққанда жаурайсың? (булану кезінде сұйық салқындайды, яғни судың ішкі энергиясы азайып, температурасы төмендейді)
Неліктен желді ауа райында жылдам кебеді?( себебі, сұйық бетінің үстіңде жел болса, ол ұшып шыққан молекулаларды ұшырып, булану жылдам жүреді)
Неліктен бұлт түзіледі? (теңіз, мұхит беттерінің көп су мөлшері буланып, су буы жылы ауамен бірге биікке көтерілгенде салқындау нәтижесінде бұлт түзіледі)
Неліктен аязды ауа райында терезе әйнегінде мұз өрнегі пайда болады?
Неліктен будың қысымы температураға тәуелді?
Мақсатым: оқушылардың сыни ойлаудағдысын қалыптастыру, тақырыпты ашу, күнделікті өмірден мысалдар келтіру.
«Бас бармақ» әдісі арқылы бағалаймын.
1 тапсырма
Р/с
|
Физикалық щама
|
Белгіленуі
|
Формуласы
|
1
|
Идеал газдың ішкі энергиясы
|
|
|
2
|
Бір атомды газдың ішкі энергиясы
|
|
|
3
|
Екі атомды газдың ішкі энергиясы
|
|
|
4
|
Көп атомды газдың ішкі энергиясы
|
|
|
5
|
Орташа кинетикалық энергия
|
|
|
Дескрипторлар
Тапсырма№
|
Критерийдің сипаттамасы
|
Балл
|
Тапсырма№1
|
Кесте толтырылған
|
2
|
Жаңа тақырыпты меңгеру
Тапсырма№2
Тапсырма№3
|
Сабақтың күні мен тақырыбы жазылған, термодинамикалық процестер кезінде атқарылатын жұмыстың тұжырымдамасы және оның математикалық формуласы жазылған
|
1
|
Есеп шығару:
Есептің берілгені дұрыс жазылған, физикалық шамалар әріптермен көрсетілген.
|
1
|
SI жүйесіне дұрыс аударылған
.
|
1
|
Формулалар дұрыс жазылған
|
2
|
Математикалық есептеулер дұрыс .
|
2
|
Жауап дұрыс жазылған.
|
1
|
|
Барлығы:
|
10
|
Қолдану.Талдау.
Оқулықта берілген тапсырмаларды орындау.
Топтық, жеке жұмыс жүргізу.
Дәптермен жұмыс. VІ. Топтық жұмыс «есептер шығару» 10°Cтемпературадағы 10 л суды 100°C-қа дейін қыздырып,оны буға айналдыру үшін өанша жылу керек?
Берілгені:  ,  ,   ,  .  -?
Шешуі:Жылу мөлшерінің:  , .Шамаларын бөлек есептеп соңында жалпы жылу мөлшерін есептеуге болады немесе  .
3. 10°C температурадағы 5 т суды 50°C дейін көтеру үшін оған 100°C температурадағы қанша бу жіберу керек?
Берілгені:  ,  ,  , 
, .  -?Шешуі:Жылу балансының теңдеуінен  ,мұндағы ,  -осыдан  . 
Тапсырма-1. «Сәйкесін тап» әдісі арқылы оқушыларға кесте ұсынамын. Кесте жаңа тақырыпқа түйінді сөз және оның анықтамаларын бере отырып, оқушыларға сәйкестендіремін.
Мақсатым:Қаныққан және қанықпаған бу ұғымдарымен, олардың қасиеттерімен, ауаның салыстырмалы және абсолют ылғалдылығын түсіну
Бағалау тәсілі: «Көршіңді бағала» (көрсетілген дұрыс жауап арқылы бірін бірі бағалайды)
Түйінді сөз
|
Анықтамасы
|
Қаныққан бу
|
Грекше «ылғалдылық» дегенді білдіреді
|
Қанықпаған бу
|
Су буының атмосферадағы түрлі бөліктерінің мөлшері
|
Психрометр
|
Ауадағы су буының тығыздығы мен қысымымен өлшенеді.
|
Гигрометр
|
ф=pa/pқ * 100%
|
Ауа ылғалдылығы
|
Өзінің сұйығымен динамикалық тепе-теңдікте болады
|
Абсолют ылғалдылық
|
Корпусқа суы бар ыдыс бекітіледі
|
Салыстырмалы ылғалдылық
|
Сұйықтың бетіндегі бу және сұйық жоқ кездегі бу
| |
|
|
Скачать 58.79 Kb.