Жансая Қилыбек микробио 031к. 1. Бактериалды жаындыны мироскопиясыны кезедерін жазу
 Скачать 17.54 Kb.
|
|
Қилыбек Жансая жм21-031к Микробиология 1-сабақ БӨЖ арналған тапсырмалар; 1. Бактериалды жағындыны мироскопиясының кезеңдерін жазу Жағынды дайындау сатылары: Шыныны дайындау. Шыныны майсыздандыру - кір сабын жағып, салфеткамен тазалау. Шыны көпіршеге кою. >> Бактериологиялык ілмекті спирт жалынында толык кыздырғанша ұстай отырып, залалсыздандыру. Т Егер жағынды тығыз ортадағы микробтардан дайындалса, алдын ала шынының бетіне бір тамшы физиологиялық ертінді тамызу керек. » C >> Бактериолгиялык ілгекті от жалынында кыздырамыз. Зерттелетін заты бар пробирканы сол колымызбен ұстаймыз, ұстаған кезде коректік ортаның беті толық көрінуі керек, тығынды екінші саусакпен кысу аркылы ашамыз, пробирканың шетін міндетті түрде кыздыру керек. Бактериологиялык ілгекті сауыттың ішкі жагына суытып, зерттелетін затты аламыз және пробирка тыгынын жабамыз. C Микробты ертіндіге ерітеміз және біркелкі етіп шыны бетіне жұқа, диаметрі 1-1,5 см болатындай жагынды дайындаймыз. Препарат дайындалганнан сон ілмекті спирт жалынында залалсыздандырып, орнына коямыз Бактериялардың таза дақылынан жағынды дайындау Жағынды дайындау сатылары: 1. Шыныны дайындау. Шыныны майсыздандыру - кір сабын жагып, салфеткамен тазалау. Шыны көпiршеге кою. 2. Бактериологиялык ілмекті спирт жалынында толык қыздырганша ұстай отырып, залалсыздандыру .3. Егер жагынды тыгыз ортадагы микробтардан дайындалса, алдын ала шынының бетіне бір тамшы физиологиялык ертiндi тамызу керек. 4. Бактериолгиялық ілгекті от жалыныңда қыздырамыз. Зерттелетін заты бар пробирканы сол колымызбен ұстаймыз, ұстаған кезде қоректік ортаның беті толық көрінуі керек, тығынды екінші саусақпен қысу арқылы ашамыз, пробирканың шетін міндетті турде кыздыру керек. Бактериологиялык ілгекті сауыттың ішкі жағына суытып, зерттелетін затты аламыз және пробирка тығЫНЫН жабамыз. 5. Микробты ертіндіге ерітеміз және біркелкі етіп шыны бетіне жұқа, диаметрі 1-1,5 см болатындай жагынды дайындаймыз. Препарат дайындалғаннан соң ілмекті спирт жалынынды залалсыздандырып, орнына қоямыз. 6. Жағындыны ауада кептіреміз және спиртовка жалынында бірнеше рез өткізу арқылы фиксациялаймыз. Шынының төменгі жағынанкарандашпен белгілейміз. 7. Жағындының бетіне 1-2 тамшы бояу тамызамыз. 2-3 мин ұстап,жагындыны жуып, соргыш кагазбен кептіріп, иммерсиялық жүйемен микроскоптаймыз Микроскоптын иммерсиялық жүйесінің көмегімен жағындыны Микроскопиялау. Иммерсиялык объективпен препаратты микроскопиялағанда мына ережелердi сактау керек: 1. Дайындалған және боялған жағындыға аздап иммерсялык май тамшысын тамызып, препаратты заттык үстелге кою, жарык сәулесінің түсуін реттеу. 2. Револьверді бұрау және иммерсиялык объективті 90-га кою, тубусты объективтің фронтальді линзасынын майға батуына дейін төмен түсіру. 3. Макровинттiң көмегiмен багдарлаушы фокусты кою, микровинтпен препаратты соңгы фокуска келтiрiп кою.Жұмыс аякталган сон микроскопты белгiлi бiр тәртіпке келтіру.Объективтелген майды кургак шүберекпен сурту, револьвелдi кiшi, ургак 8 объективіне кояды 2. Бактерияларды тірі күйінде зерттеу әдістерін жазыңыз. Микроорганизмдерді тірі күйінде зерттеу үшін нативті препараттар дайындау. "Ілінген" тамшы әдісі. Препаратты жабынды шынының ортасына бір тамшы зерттелетін материал тамыза отырып дайындайды. Онан соң, шеттеріне алдын-ала вазелин жағылған ойығы бар бұйым шынысын жабынды шыныға тамшы ортасында қалатындай етіп жапсарлаймыз да епті қозғалыспен препаратты төңкереміз. Әдіс дұрыс істеген жағдайда жабыны шыны үстіне қарап, оның астынғы беткейінде тамшы ілініп тұруы тиіс. Микроскоппен көру үшін алдымен төменгі үлкейткіштегі объективті (8х немесе 10х) пайдаланып, тамшы шетін тауып аламыз да 40х объективке немесе иммерсиялық объективке қойып, препаратты зерттейміз. Яғни, бактериялардың қозғалғыштығын анықтаймыз. "Жаншылған" тамшы әдісі. Майсызданған бұйым шынысының беткейіне бір тамшы зерттелетін материалды немесе бактериялардың суспензиясын ендіріп, оны жабынды шынымен жабамыз. Тамшы шыны жиегіне шықпайтындай аз болғаны дұрыс. Тірідей (витальді) бояу. Микроорганизмдер қоспасын 0,001 % ті метилен көгінің немесе бейтарап қызыл ерітіндісінің бір тамшысына ендіреміз. Онан соң "ілінген" немесе "жаншылған" тамшы дайындап, микроскоптайды. Микроскопиядан соң "ілінген" немесе "жаншылған" тамшы препараттарын дезинфекциялаушы ерітіндіге салады. Бекіндірілген жағынды-препараттарды дайындау. Майсыздандырылған бұйым шынысына бактерияның суспензиясын (жүзгінін) ендіреміз. Егер, жағындыны сұйық қоректік ортадан алса, онда материалды бұйым шынысына тікелей тамызғышпен ендіріп, жұқа жағынды алардай етіп жаяды. Басқа жағдайларда бұйым шынысына алдымен судың немесе натрий хлоридінің изотоникалы ерітіндісінің тамшысын тамызып, оған зерттелетін материалды араластырамыз. Материалды дұрыс жайған жағдайда микроскопияда жағындыдан жекеленген жасушалар байқалады. Жағындыны ауада немесе жылытылған ауа ағымында кептіреді. Және де тамшы ысып кетпейтіндей қашықтықта от жалынында да кептіруге болады. Препаратты бекінту. Кептірілген жағындыларды термиялық немесе химиялық өңдеуден өткізеді. Нәтижесінде бактерия өледі де шыны беткейіне тығыз жабысады. Әдетте, жағындыны бекінту үшін бұйым шынысын от жалыны үстінен бірнеше рет өткізеді. Қан жағындыларын, мүшелердің ізтаңба-жағындыларын 5-20 минут метил немесе этил спиттеріне, болмаса басқа да бекінтушы ерітінділерге мала отырып бекінтеді. Препараттарды қарапайым әдістермен бояу. Бекіндірілген жағындыны қандайда-бір бір ғана бояғышпен бояп, (мысалы сулы фуксинмен немесе метилен көгімен), кептіреді де, микроскоптайды. Люминесцентті микроскопияға арналған препараттарды дайындау және бояу. Люминесцентті микроскопия үшін бұйым шыныларында бекіндірілген жағынды-препараттарды немесе нативті препараттарды дайындап, оларды арнайы флюоресцентті бояғыштармен (акридинді сары акридинді сарғыш, ауромин, кринофосфин) бояймыз. Иммерсиялық объективпен жұмыс істегенде флюоресценцияланбайтын май қолданады. Электронды микроскопияға арналған препараттарды дайындау және бояу. Электронды микроскопта зерттеуге арналған препараттарды дайындаудың бірқатар ерекшеліктері бар. Препараттарды арнайы қабықша-төсеніштерде дайындайды, өйткені, шыны электрондарды өткізбейді. Зерттелетін объектіні бөгде қоспалардан мейлінше тазартады да тіректі металл торшасына алдын ала орнықтырылған қабықша-төсенішке ендіреді. Контрасттілеу үшін ауыр металдардың (алтын, осмий, рутений т.б.) қосындыларын қолданады. Микробтық жасушаларды өлшеу. Микробтарды өлшеу микроскопиялық зерттеу барысында арнайы қондырғылардың көмегімен жүзеге асады. Өлшеу үшін окуляр-микрометр мен объект-микрометр қолданады. Окуляр-микрометр объектіні тікелей өлшеуге негізделген, ол ортаңғы бөлімінде 50 бөліндісі бар шкала орнатылған окулярдағы шыны пластинка ретінде берілген. Объект-микрометр - ортасында 100 бөлімге бөлінген эталонды шкаласы бар шыны ретінде берілген. Шкаланың бөліну бағамы белгілі және ол шыныда көрсетінген. Әдетте, объект-микрометр шкаласының әрбір бөліндісі 10 мкм-ге тең. Микроорганизмдерді олардың бөліну бағамын алдын-ала объект-микрометрдің көмегімен анықтап алып, окуляр-микрометрмен өлшейді. Ол үшін объект-микрометрді микроскоптың бұйым үстелшесіне орнықтырады да үстелшені жылжытатын бұрандаларды айналдыра отырып, оның бір бөліндісі окуляр-микрометрдегі қандайда-бір бөліндіге сәйкес келуіне қол жеткізеді. Онан соң окуляр-микрометрдің бөлінді санына толығымен сай келетін объект-микрометрдің бөлінді санын белгілейміз. Объект-микрометрдің (10 мкм) бөліну көлемін біле отырып, окуляр-микрометрдің бөліну көлемін анықтаймыз. Сонан соң, объект-микрометрді зерттелуші препаратпен алмастырамыз да бактериялық жасуша өлшемін окуляр-микрометрдің линейкасымен бөліну көлемі өлшенген сол үлкейту дәрежесінде антықтаймыз. Микроскопиялық объектілерді өлшеу үшін мынадай өлшем бірліктер қолданады; 1 микрометр (мкм) =10-3 мм, 1 нанометр (нм) =10-6 мм. |