Мәдениеттану 120 тест. 1. Мдениеттану пні нені зерттейді
Скачать 289.5 Kb.
|
1. Мәдениеттану пәні нені зерттейді? құқық; адамзат тарихы; рәсім; өнер; мәдениет. 2. Мәдениеттану қандай білім саласына жатады: Жаратылыстану ғылымдары; Гуманитарлық ғылымдар; Саяси ғылымдар; Әлеуметтану ғылымдар; Тарихи ғылымдар. 3. Мәдениеттанулық білімнің объектісі не? Мәдениет теориясымен тарихы. Ғылымтану Таным теориясы (гносеология) Теология Космология 4. Мәдениеттану ғылым ретінде қай ғасырда қалыптасты А) ХХ ғ басы В) ХVІІ ғ соңы С)ХІХ ғ ІІ-жартысы D) ХVІ ғ І-жартысы Е) ХVІІ ғ ортасы 5. Мәдениеттің теориялық негіздері: Мәдениет философияси; Жаратылыстану; Тарихи материализм; хұқықтану; атеизм. 6. Қандай ғылыми мектептің өкілдері мәдениетті тірі организмге теңейді: Функционалдық; Мәдени-тарихтилық; Эволюциялық; Психоаналитикалық; Құрылымдық антропология. 7. Әлемдік діндерді атаңыз: Зороастризм, синтоизм, даосизм; Буддизм, христиандық, индуизм; Иудаизм, конфуциандық, брахманизм; Православиелік, католицизм,протестантизм; Буддизм, христиандық, ислам. 8. «Мәдениет» және «өркениет» ұғымдарын бір деп атаған ойшыл кім? З. Фрейд; Э. Тайлор; О. Шпенглер; А. Тоинби; П. Сорокин 9. Мәдени антропологияның негізін салған кім? А) Т. Парсонс; В) Ф.Боас; С) Ф. Энгельс; Д) Б. Малиновский; Е) К. Ясперс. 10. «Өркениет» ұғымының мағынасы: Қоғамның даму деңгейі, прогресс. Ғылым мен техниканың пайда болуы; Мәдениеттің синонимі; Архаизм; Тағылық. 11. Мәдениетті біртұтас жүйе ретінде қандай формаларға бөлеміз: Дін, өнер, білім; Биологиялық және рухани; Биологиялық және физикалық; Физикалық және материализм; Материалдық және рухани. 12. «Мәдениет ойын барысында ойын ретінде қалыптасады» деп ХХ ғ. қандай ойшыл айтқан: О. Шпенглер; А. Тойнби; Н. Бердяев; Й. Хейзинга; К. Ясперс. 13. Өркениеттер қақтығысы туралы айтқан кім? М. Анбар; Б. Льюмс; С.Хантингтон; К.Махбубани; Ф.Фукуяма. 14. Э.Б.Тайлор мен Л. Морган мәдени эволюцияның қандай кезеңдерін ерекше атап көрсетті: Жабайылық, тағылық, өркениеттілік; Құлдық, феодализм, капитализм, коммунизм; Балалық, жастық, кәрілік; Терімшілдік, аграрлық, өндірістік; Ғылыми – техникалық кезең. 15. Тарихи – мәдени типологиямен айналысқан ХІХ ғ. белгілі орыс социологын атаңыз: Н. Михайловский; К. Леонтьев; Н. Данилевский; Н. Бердяев; В. Соловьев. 16. Адамның әлеуметтік – мәдени тұлға ретінде қалыптасуы және даму процесі қалай аталады: Аккультурация; Антропоморфизм; Антропопатизм; Антропосоциогенез; Антропоцентризм. 17. Мәдениет еріктілікке тыйым салуға негізделген деген теорияның авторы кім? Г.Спенсер; О.Шпенглер; З.Фрейд; Й. Хейзинга; Ж. Лакан. 18. «Өнерді дегуманизациялау» ұғымының авторы кім? Г.Гадамер; Ф.Ницше; Х.Ортега-и-Гассет; А.Камю; А.Гумбольдт. 19. «Мәдениет» және «Өркениет» ұғымдарын қарама-қарсы қойған ойшыл: О. Шпенглер; Э.Тайлор; Ю. Лотман; А. Тоффлер; А.Тойнби. 20. Бір мәдениеттің басқа мәдениетті «жұтып қою» процесі қалай аталады? Катарсис; Конформизм; Мимесис; Аккультурация; Диффузия. 21. Латын тілінен «интеллигенция» сөзі қалай аударылады: Жету, қамту, кемелдену; Қоғамның жоғарғы тобына жату; Құбылыстарды бағалау қабілеті.; Пессимизм; Оптимизм. 22. Мәдениеттің қай түрі объективтік заңдар негізінде суреттеу, түсіндіру, шындықты болжау қызметін атқарады: Мифология; Ғылым; Дін; Техника; Мораль. 23. Қазіргі заман қоғамында жалпы бұқара қолдануға арналған мәдени құндылықтарды сипаттайтын ұғым: Элитарлық мәдениет; Бұқаралық мәдениет; Материалдық мәдениет; Постмодерн мәдениеті; Субкультура. 24. Ділділік дегеніміз не: Ой үлгілері, саналық тәсілдер мен рухани ережелер жиынтығы; Оймен өзгертілген құндылықтар жүйесі; Адамның іс-әрекетінің жиынтығы; Қалыптасқан стереотиптер; Санасызданған археотиптер. 25. Ұрпақтар арасын жалғастырушы мәдени мұра: Аңыздар; Салт- дәстүрлер; Эпос; Ертегілер; Тарих. 26. Гуманизм дегеніміз: Адамгершілік; Қатігездік; Өшпенділік; Вандализм; Жабайылық. 27. Эстетикалық ұғымының толық және жалпы мазмұнын айқындайтын не: Өнер; Идеология; Ғылым; Саясат; Техника. 28. Мәдениеттің қызметіне жатпайтын: Тәрбиелік; Танымдық; Реттеуші; Талқандаушы; Таратушы. 29. Мәдениет пен қарсы мәдениет ықпалындағы адамның жағдайы: диффузия; аккультурация; ассимиляция; маргиналдық; геноцид. 30. «Карма» заңына сай жанның ауысуы (сансара) ілімі қандай діннің негізі болып табылады: Индуизм; Буддизм; Даосизм; Синтоизм; Аталғандардың бәрі. 31. ХХ ғ. Мәдениетінің қай түрі өнер мен техника синтезі болып табылмайды? Дизайн; Көркем фотосурет; Кино; Светомузыка; Е) Икона. 32. Мәдениеттанудағы эволюциялық мектептің өкілдерін атаңыз: О.Шпенглер, А.Тойнби, Ф. Нортроп; Э.Тайлор, Дж. Фрэзер, Л.Морган; К.Ясперс, Ф.Ницше, Б.Малиновский; К.Маркс, Ф.Энгельс,В.И.Ленин; А.Камю, Ж.П.Сартр, г.Маркузе. 33. Дін дегеніміз: Әлемді интуитивтік тану әдісі; Сенім мен жоғарғы күшке негізделген дүниетанымның ерекше түрі; Әлемнің қияли бейнесі; Халық санасын улайтын опиум; Құлдыққа салу құралы. 34. XIX ғ. қай ойшылдың шығармашылығында « жоғарғы адам» идеясы берілген: У. Ростоу; Т. Парсонс; Ф.Ницше; Х.Ортега-и-Гассет; И.Хейзинга. 35. Белгілі бір идеяны белгілейтін үлгі: Символ; Тіл; Код; Мәтін; Салт-дәстүр. 36. Мәдени құндылықтарды жалпы жоққа шығаруды белгілейтін ұғым: Декаданс; Имморализм; Ренессанс; Нивелировка; Нигилизм. 37. Идеографиялық жазба өнері дегеніміз: Дыбыс арқылы жеткізу; Айғай және жылау арқылы; Сурет түрінде жеткізу; Жеке дыбыс емес, жалпы сөз бен фразаға сәйкес әртүрлі белгілірді қолдану: Қолдың қимыл- қозғалысы арқылы жеткізу. 38. Жаттанған техникалық әрекеттер мен объектілер әлемі адам болмысына қатер төндіреді деп түсінетін жағдайды білдіретін ұғымды табыңыз: Технократизм; Индустриализм; Сциентизм; Техногенез; Технофобия. 39. Қай ойшыл «культурология» терминін енгізді: М. Харрис; Л.Уайт; М. Мид; М. Ландманн; А. Шопенгауэр; 40. Қандай ойшыл мәдениет әлемін адамдардың рәміздік іс-әрекетінің нәтижесі деп қарастырады: И. Кант; Э. Кассирер; М. Вебер; А. Моль; К. Юнг. 41. «Элитарлық мәдениет» концепциясының авторы кім? Ф. Ницше; Т. Элиот; Х. Ортега-и-Гассет; К. Юнг; А. Камю 42. Бір тілде сөйлейтін, шығу тегі, салты, тұрмысы ортақ адамдар тобы қалай аталады: Социум; Этнос; Қауым; Класс; Ұжым. 43. Техникалық білімдерді ең жоғарғы мәдени құндылық ретінде бағалаушылық: Атеизм; Деизм; Гуманизм; Антисциентизм; Сциентизм. 44. Алғашқы қауымдық мәдениеттің біртұтастылығы қалай аталады: Анимизм; Фетишизм; Синкретизм; Тотемизм; Магия. 45. Монотеизм дегеніміз: бір құдайға табынушылық; гилозоизм; көп құдайға табынушылық; пантеизм; пұтқа табынушылық. 46. «Мифология» ұғымының дұрыс анықтамасын беріңіз: Қиял-ғажайып, аңыз әңгімелер; Көзқарастар; Пантеизм; Стоицизм; Меркантизм. 47. Салт дегеніміз: Өмірдегі елеулі кезеңдерге арналған дәстүрлік іс-әрекет; Мистицизм; Гедонизм; Утилитаризм; Адамдардың күнделікті іс-әрекеті. 48. Көне Египетте діни, түбегейлі реформалар жасаушы перғауын: Рамзес ІІ; Джосер; Тутмос ІІ; Аменхотеп ІV; Тутанхамон. 49. Даосизмнің негізін салған кім A) Лао-цзы; B) Мао Цзы; C) Конфуций; D) Ши Хуанди; E) Гаутама. 50. «Рамаяна», «Махабхарата» эпикалық поэмалары қай мәдениеттің мұрасы: Ежелгі Қытай; Ежелгі Үндістан; Ежелгі Египет; Ежелгі Жапон; Месопотамия. 51. «Авеста» - қай діннің қасиетті кітабы: A) Зороастризм; B) Даосизм; C) Ислам; D) Христиан; E) Буддизм. 52. Ежелгі Египет мәдениетінің ерекшелігі: Рәсімделген этика; Антропоцентризм; Гуманизм; Сайыскерлік; Ажалды мойындамау. 53. Ежелгі Қытай мәдениетін не сипаттайды: Рәсімдік этика; Антропоцентризм; Гуманизм; Сайыстар; Ажалды мойындау. 54. Шумерліктердің жазба өнері қалай аталады: Иероглифтер; Сына жазуы; Петроглифтер; Пиктограммалар; Алфавиттік. 55. Ежелгі Қытай әдебиетінің ескерткіші: «Өзгерістер кітабы»; «Махабхарата» және «Рамаяна»; «Гильгамеш туралы аңыз»; «Авеста»; «Өлілер кітабы». 56. Эпикалық жанрдың негізін салушы «Илиада», «Одиссеяның» авторы, көне грек ақыны: A) Орфей; B) Эсхил; C) Гомер; D) Фукидид; E) Гесиод. 57. Көне Грекияда пайда болған әдемі және дұрыс сөйлеу өнері: A) Поэтика; B) Риторика; C) Философия; D) Логика; E) Демагогия. 58. Ірі философиялық мектептер орналасқан, сауда мен өнердің, көне грек мәдениетінің даму орталығы: A) Афины; B) Милет; C) Рим; D) Эфес; E) Александрия. 59. «Эллинизм» дегеніміз: Б.з.д. VIII—VII ғ.ғ. көне гректер; Гректердің елден көшуі; А.Македонскийдің жаулап алу жорықтары; Грек-парсы соғыстары; Көне Грекияның Шығыспен мәдени сұхбаты. 60. Ежелгі Рим мәдениетінің қайнар бастаулары: Скиф; Этрусстар; Крит-Микен; Шумер-Аккад; Вавилон. 61. Эллинизм мәдениетінің гулдену кезеңі: A) б.з.д. ІХ-V ғғ; B) б.з.д. ІV-І ғғ; C) ХІ-ІХ ғғ; D) ХІІІ-ХVІ ғғ; E) Ағартушылық кезеңі. 62. Көне Грек ақындарының қайсысы «трагедия» атасы болып саналды: Софокл; Менандр; Эсхил; Аристофан; Еврипид. 63. Көне Римнің ойшыл, шешені: Цицерон; Марк Антоний; Сенека; Марк Аврелий; Юлий Цезарь. 64. «Антика» терминінің мағынасы: Грек-римнің көне заманы; Тарих; Тағылық; Құлдық кезең; Жабайылық. 65. Романдық стильдің қай елдің мәдениетімен байланыстырамыз: A) Ежелгі Рим; B) Ежелгі Егепет; C) Ежелгі Иран; D) Ежелгі Қытай; E) Ежелгі Үндістан. 66. Христиандық шіркеудің бөлінуі қай кезде болды: Ежелгі римдік кезең; Орта ғасырлар мәдениетінде 1054 ж.; Қайта өрлеу мәдениетінде; Жаңа заманда; Бөліну болған жоқ. 67. Ортағасырлық Батыс Европа өнеріндегі «тастар симфониясы» деп аталған архитектор мен мүсін өнерінің байланысын дәріптеген стиль: Барокко; Готика; Романтизм; Академизм; Классицизм. 68. Ортағасырлар Европа мәдениетінде үстемдік еткен көзқарас? Философиялық; Діни; Атеистік; Ғылыми; Мифологиялық. 69. «Рыцарлық мәдениет» қай мәдениетке тән: Ортағасырлық Еуропа; Антика мәдениеті; Қауымдық мәдениеті; ХХ мәдениеті; Араб мәдениеті. 70. Ортағасырлық архитектуралық стильдер: Романдық, готикалық; Постмодернизм, сюрреализм; Реализм, романтизм; Барокко, сюрреализм; Декаданс, поп-арт. 71. Исламдық құндылықтарға не кірмейді: Ораза; Қажылық; Бірдінділік; Намаз; Шоқындару. 72. Ислам дініндегі діни этикалық заң қалай аталады: Намаз; Рамазан; Зекет; Шапағат; Шариғат. 73. Қайта өрлеу мәдениетіне үлгі, идеал болған қандай мәдениет: Ежелгі Египет; Антикалық; Ежелгі үнділік; Вавилондық; Архаикалық. 74. Қандай шығарма Қайта өрлеу кезеңінің символы болды: A) Данте Алигьеридің «Құдіретті комедиясы»; B) Н. Макиавеллидің «Государь» еңбегі; C) Д. Казановы «Мемуарлары»; D) Ф. Бэконның «Жаңа органоны»; E) Дж. Бруно «Ғалам және ғалам дүниелері, шексіздік туралы» еңбегі. 75. «Гамлет», «Король Лир», «Отелло» трагедияларын кім жазған? A) Эсхил; B) Рабле; C) Софокл; D) Монтень; E) Шекспир. 76. «Ренессанс» ұғымын кім енгізді: Л. да Винчи; Ф. Петрарка; Микеланджело; Д. Вико; Д. Вазари. 77. Қайта өрлеу мәдениеті нені уағыздады: Адам сұлулығын мадақтау; Рационалдық; Сайыстылық; Ажал; Сенім. 78. Швейцариядағы реформация қозғалысының өкілі: М. Лютер; М. Вебер; А.Аврелий; Ж.Кальвин; А. Кентерберийский. 80. Еуропа мәдениетіне тән ойлау тәсілін көрсетіңіз: Иррационализм; Рационализм; Сезімталдық; Белсенділік; Талғамдылық. 81. «Протестанттық этика және капитализм рухы» атты еңбектің авторы кім? Ж. Кальвин; М. Вебер; М. Лютер; Р. Мертон; Ж. Ж. Руссо. 82. Реформация мәдениетінің мәні: Технократизм; Экономиканы жаңарту; Ғылымды абсолютизациялау; діни мәдениеттің дағдарысы; шығармашылық бастаманың үстемдігі. 83. Теңдік,әділеттілік принциптерін адам қатынасының нормасын санаған прогрестік бағыт: Гуманизм; Реализм; Идеализм; Реформизм; Романтизм. 84. «Секуляризация» ұғымының анықтамасын көрсетіңіз: Шіркеудің жерлері мен мүлкін қоғамға беру; Қоғамның дін ықпалынан арылуы; Еркін ойлау; Бәрі дұрыс; Бәрі дұрыс емес. 85. Еуропадағы Ағартушылық мәдениетіне тән емес: Адамның түйсігіне деген шексіз сенім; Дінді сынау; Білім және ағарту ісі арқылы қоғамдағы үйлесімділікке үміт арту; Мәдениетте шығармашылықтың үстемдігі; Инквизиция. 86. XVII ғ. Еуропа мәдениетіндегі стильдерді атаңыз: Романдық, готикалық; Классицизм, барокко; Романтизм; Реализм; Авангардизм. 87. Кай кезеңде өз-өзіне сенімді, өз байлығын өзі жасаушы адам идеалын ұсынды: Жаңа заман; Орта ғасыр; Феодалдық; Антикалық; Архаикалық. 88. «Модерн» түсінігінің мағынасы: ерекшелік; жаңа бағыттар; дәстүрлілік; техникаландыру; эстетикаландыру. 89. Номадтар мәдениетінің ерекшелігі: Көшпелілік; Терімшілдік; Балық аулау; Сауда; Жер өңдеу. 90. Қазақстанның көне тайпалар мәдениеті: Монғолдар; Сақтар; Түркімендер; Хазарлар; Қалмақтар. 91. Көне түріктердің дәстүрлі наным-сенімдеріне жатпайтын: Тәңіріге табыну; Жер-суға табыну; Аруақтарға табыну; Умай аңға табыну; Ағаштарға табыну. 92. Ежелгі түркілердің тотемдік аңы; Аю; Архар; Бұт; Барыс. Қасқыр 93.Орхон-Енисей руникалық ескерткіштері қай тілде жазылған Соғды; Қыпшақ; Қазақ; Түркі; Қытай. 94. «Диуани луғат-ат-түрк» («Түркі сөздердінің жинағы») еңбегінің авторын көрсетіңіз? М. Қашғари; Ж. Баласағұн; А Яссауи; О Хайям; Фирдауси. 95. «Балбал» қазақ мәдениетінде нені білдіреді? А) Архитектуралық стиль; B) Тас мүсіндер; C) Сурет; D) Түркі жазбалары; E) Шаруашылық іс-әрекет; 96.Ортағасырлық Қазақстандағы мәдени орталықтар: A) Ташкент, Шымкент, Самарханд, Алматы; B) Қапал, Жаркент, Балқаш, Семей; C) Отырар, Тараз, Яссы, Мерке, Сайрам, Баласағұн; D) Шу, Талғар, Есік, Талдықорған; E) Орынбар, Омбы, Томск, Түмен; 97. Ислам Қазақстанға қай ғасырларда тарала бастады? A) VІІІ-ІХ ғ; B) VІ ғ; C) ХІІ ғ; D) ХV ғ; E) ІХ ғ; 98. Әл-Фарабидің «Қайырымды қала тұрғындарының көзқарастары» еңбегіндегі қала идеясы не мән береді: мәдени-шаруашылық; үлкен тұрақтар; әлеумметтік топтар; қала-мемлекет, полис; мәдени топтар. 99. Қазақ эпостарына қандай эпос жатпайды? «Қобыланды»; «Алпамыс»; «Қыз Жібек»; «Манас»; «Айман-Шолпан». 100. Тәуке ханның «Жеті жарғысы»-дегеніміз: A) Мистикалық әдеп; B) Даланың құқықтық кодексі; C) Эпос; D) Мемуар; E) Әңгімелер; 101. «Жырау» шығармашылығының әйгілі өкілі: Бұқар жырау; Асан Қайғы; Ақан сері; Абай; Шәкәрім. 102. Шығыс пен Батысты байланыстырған ұлы мәдени сауда-жолы? Алтын жолы; Ұлы жібек жолы; Нефрит жолы; Грак жолы. Түрксиб. 103. «Киіз үй»-ол: Көшпенділердің микрокосмосы; Аспан әлемінің шағылысуы; Табиғи күштерден қорғау; Отырықшы мәдениет белгісі; Темір конструкция. 104. Жонғар шапқыншылығыны қорсы күресте үш жүздің бірлігін дәріптейтін жерді атаңыз: Ордабасы; Отырар; Түркістан; Жаркент; Тараз. 105. Қазақ ағартушылық ісінің негізін қалаушылар: Шоқан,Абай, Ыбырай; Байтұрсынов,Сейфуллин,Асфендияров ; Әуезов, Шаханов, Мұқанов; Өтемісов, Торайғыров,Иманов; Әл-Фараби,Әл-Кинди, Ибн-Сина. 106. «Үш анық» еңбегін кім жазған: М. Жұмабаев; М. Дулат; А. Бөкейханов; Ш. Құдайбердиев; С. Сейфуллин. 107. Қазақтың ұлы күйшісі: Құрманғазы; Н.Тілендиев; Бұқар жырау; Асан қайғы; М.Өтемісов. 108. Қазақтың салт-дәстүр, әдет-ғұрып, наным-сенім, аныз-әңгімелерін алғаш зерттеген ғалым: Ә.Марғұлан; Қ.Сәтпаев; Ш.Уәлиханов; С.Сейфуллин; М.Әуезов. 109. Кеңес қезеңінде қазақтың музыкалық фольклорын жан-жақты зерттеген әйгілі ғалым: А.Кастанье; Г.Потанин; А.Затаевич; Ж.Жабаев; А.Жұбанов. 110. Қазақтың тұңғыш халық арасынан шыққан танымал суретшісі кім? A) А. Тельжанов; B) А. Галымбаева; C) Г.Исмаилова; D) Ә.Қастеев; E) А. Еспаев; 111. Қазақ совет мәдениетінің көрнекті өкілдері: А.Құнанбаев, Ғ.Мүсірепов, М.Әуезов; А.Құнанбаев, Ы.Алтынсарин, Ш.Уәлиханов; Ш.Құдайбердиев, М.Дулатов, Ә.Бөкейханов; Б.Майлин. С.Сейфуллин, М.Әуезов; Е) Д. Нүрпеисова, Құрманғазы, Дәулеткерей 112. «Көшпенділер» трилогиясының авторы, жазушы: М.Әуезов; С.Мұқанов; І.Есенберлин; Ғ.Мұстафин; С.Сейфуллин. 113. «Еуразиялық одақ» идеясының авторы кім: A) Н. Назарбаев; B) И. Каримов; C) В. Путин; D) А. Акаев; E) А. Лукашенко; 114. Ш.Айтматовтың еңбегіндегі мәдени тамырларынан айырылған адамдардың тобы қалай аталады: Мәңгүрт; Ұлтшыл; Маргинал; Диссидент; Неофрит. 115. «АзиЯ» кітабының авторы: О.Сулейменов; О.Шпенглер; Ж.Ж.Руссо; К.Ясперс; әл-Фараби. 116. «Рим клубын» құру мақсаты Қоғамның дамуы; Адам мен табиғатты үйлестіру; Ғаламдық; Аштықпен күрес. Е) Кедейшілікпен күрес. 117. Мәдени бағдарлар деген: Бастамалардың қайта жаңғыруы; Дәстүрлілік; Фундаментализм; Өмірдің жаңа мүмкіндіктері мен мәнін іздеу; Өмірді мифтендіру және мистикаландыру. 118. Қоғамның мәдени тұрақтылығын не қамтамасыз етеді? Адамдардың білімділік деңгейі; Әлеуметтік-мәдени прогресс; Диссиденттер қозғалысы; Адамдардың мәдени сұхбаты; Элитарлық мәдениет. 119. Техногендік өркениеттің белгілеріне жатпайтын: Технизация; Компьютеризация; Интеграция; Глобализация; Діндендіру. 120. Инквизиция нені білдіреді: Ізденіс; Шіркеу соты; Қайырымдылық; Жоқтау; Шоқыну. |