1 Омметрді жалпы сипаттамасы
 Скачать 177.46 Kb.
|
|
Мазмұны
Кіріспе Оқу тәжірибесінің мақсаты - қауіпсіздік техникасымен таныcып өтіп, тапсырмаға байланысты әдебиеттермен жұмыс жасау, электрөлшеуіш құралдар жайлы жалпы мәлімет алып, олардың әрқайсысына тоқталу, қорытынды жасау. Сонымен қатар, оқу тәжірибесі кезінде жалпы алынған мәліметті саралау арқылы тек қажетті анықтамалар мен құралдардың құрылысын, жұмыс істеу принциптерін және қолданылуын білдік. 1 Омметрдің жалпы сипаттамасы Омметр — актив электр кедергіні өлшеуге арналған аспап.Электрлік кедергі – электр тізбесінің немесе өткізгіштің электр тогына қарсы бағытталған әсерін сипаттайтын шама.Амперметр және вольтметрді омметрмен салыстырғанда, ол токты жұмсамай энергия тесттелінетін тізбектен алып тастағанда ғана жұмыс істейді.Кедергiнiң кішкентай мәндерiн өлшеу үшiн арналған омметрді тексерушi тестер деп атайды.Кедергiнiң үлкен мәндерiн өлшеу үшiн арналған Омметр (яғни мегаОм) оқшауланған кедергiнiң тестері (тексерушiсi) деп аталады («Мегомметр»).  1-сурет – Омметр Неміс физигі Георг Ом бірінші қарсылық ұғымын енгізді. Оның құрметіне блок өлшеу қарсылық «Ом» ретінде белгілі болды. Ω - Бұл мән грек хатында омега ұсынылған. Тұрақты ток тізбегінің кедергісін тікелей өлшеу үшін омметр немесе мегомметрлер қолданылады. Омметрлер арқылы 0,1 Ом - 100 МОм аралықтағы кедергіні 1,5 -150 В кернеу кезінде өлшеуге болады.Омметрдің параллель жалғану схемасын аз кедергілерді өлшеу үшін ал тізбектей жалғану схемасын үлкен кедергілерді өлшеу үшін қолданады.  2-сурет – Омметрдің үлгі ретіндегі кедергімен тізбектей (а) және параллель (б) жалғану схемалары 2 Құрылғының түрлері Омметрлер орындалуына қарай қалқан, зертханалық және портативті болып бөлінеді. Ал жұмыс істеу принципі бойынша магнитэлектрлік – магнитэлектрлік өлшеуішпен немесе магнитэлектрлік логометрмен(мегаомметрлер) және электрондық – аналогтық немесе сандық. Магнитэлектрлік омметр. Магнитэлектрлік омметрлер ауқымды теру электр құрылғыларына тікелей санау арқылы электрлік кедергі құнын анықтау. Магнитэлектрлік оммердің жұмыс істеуі қуат көзінің тұрақты кернеуі кезінде өлшенген кедергі арқылы өтетін магнитэлектрлік микроамперметр арқылы ток күшін өлшеуге негізделген. Аналогтық электрондық омметр.Операциялық күшейткіштің арқылы пропорционалды кернеу өлшенетін қарсылық айналдыру негізделген электрондық омметр жұмыс принципі. Өлшенген нысан кері байланыс тізбегі (сызықтық шкала) немесе күшейткіштің кірісіне қосылады. Электрлік сандық омметр.Сандық омметрлік автоматты теңгерімдеумен өлшегіш көпір болып табылады. Бақылау құрылғысына өлшеу ақпараттық дисплей қондырғысына жіберіледі, содан кейін теңгерімдеу, көпір дәлдігі резисторлар қару таңдауда сандық бақылау құрылғы арқылы жүзеге асырылады.  3-сурет – Сандық омметр. Микроомметр - өте төмен кедергіні өлшеуге қабілетті омметр (кемінде 1 МОм) Миллиомметр - төмен кедергіні өлшеуге қабілетті омметр(бірлік - жүздеген миллиом) Мегомметр (ескірген мегомметр.) - жоғары кедергіні өлшеге қабілетті омметр (бірнеше - жүз мегОм) Гигаомметр – 1ГОм-нан көбірек кедергіні өлшейтін омметр Тераомметр - өте жоғары кедергіні өлшеуге қабілетті үшін омметр (бірнеше - Tera жүздеген)  4-сурет –Микроомметр 3 Құрылғылардың жұмыс істеу принципі Жұмыс істеу принципі құрылғы арқылы ағымдағы байланысты электромеханикалық ohmmeters негізделген, өлшенген шамасы қарсылық өлшеу тізбегіне енгізілген. Өлшеуіш тізбектің сериялық байланыс тұйықталу элементтерінің құрылғы арқылы өтетін ток магнитудасы өлшенген қарсылық құнына кері пропорционалды:  (1)Тұйықталу ток кезде жабық кіріс байланыстар барынша, ал қашан ашық - осы түріне және кері Біртекті емес ауқымдағы құрылғылар, сондықтан, нөлге тең болып табылады. өлшеу бастамас бұрын, сіз осы құрылғылардың жарамдылығын тексеруге болады және қысқа тұйықталу, оның кіріс ұшта, оның ауқымдағы нөлдік нүктесіне құрылғы меңзерді орнату. Осы қажеттілік уақыт бойы қуат көзі кернеуі төмендейді және нәтиже ауқымдағы бөлік бойынша сынған ретінде фактісі байланысты.  5-сурет – Омметрдің кедергімен тізбектей (а) және параллель (б) жалғану құрастырмалы тұйықталу элементтері схемалары. Өлшенген кедергі параллель байланысты және құрылғы арқылы ағымдағы, өлшенген төзімділігін арттырады ұлғайту және құрылғының ауқымдылығына тікелей және бірыңғай болып табылады. Мұндай құрал ашық терминалдарында калибрленген, иненің құрылғы оң жағдайына орнатылады. Параллель коммутациялық тізбек құрылғы үлкен қарсылық оқуларында аз әсер етеді, себебі салыстырмалы шағын қарсылық өлшеу үшін пайдаланылады. мұндай құрылғының ауқымды түрі бар:  (2)Құрылғының екі нұсқада үшін бірыңғай шкаласын оны да мүмкіндік береді. Логометрлік есептеу механизмімен өлшеу құрылғылары бастамас бұрын калибрлеуді талап етпейді. Байланысты өлшеу тетігін жылжымалы бөлігі екі қатаң өзара байланысты жүйесін қамтиды фактісі электр генераторларын арқылы қарсы айналдыруды осы түріне құрылғылар. Әдетте екі жолмен негізделген электр омметр механизмі: тұрақты ток әдіс, пропорционалды кернеу өлшенген қарсылық түрлендіру үшін бөлгіш тұйықталу және әдісі.  6-сурет – Бөлгіш тізбегіндегі тұрақтанды токтың өлшеу тәсілі кедергі қозғаушы. Бұл тізбек кернеу бөлгіш сілтеме кернеу көзі қуат алады. Резистор арқылы кернеудің төмендеуі электромеханикалық құрылғы өлшенеді күшейтілген және өлшенеді.Осы түрдегі құрылғылары қарамастан өлшенген коммутациялық тізбек және қосымша резистор шағын және үлкен кедергісін өлшеу үшін пайдаланылуы мүмкін. Барлық өлшеу ауқымында дәлдігін арттыру үшін қосымша резистор мәніне сәйкес келетін, олардың әрқайсысы, зона бөлінеді. Кернеу ішіне кедергі айырбастау үшін әдісін жүзеге асыру тізбегінде, операциялық күшейткіш теріс кері сілтеме пайдаланылады.  7-сурет – Операциялық күшейткіштегі омметр сұлбасы Мұндай схемалар орта есеппен және үлкен қарсылық өлшеу үшін пайдаланылады. ОУ-амп шығыс кернеуі өлшенген кедергіне пропорционал. Электронды схемаларды сандық индикаторлар сипаттамалары бөліктерін жүзеге асыру дискретті тіркелгісін алуға жол және түрлендіруді теңгерімдеу тәсілі. 4 Омметрдің қолданылу әдістері Омметр құрылғысы тар маманданған болып саналады. Себебі ол тек қана бір бірлікті өлшей алу мүмкіндігі бар. Сонымен қатар, бұл құрылғы - тікелей саны мәні бар құрылғы. Осы құрылғылардың негізгі функциясы - электр кедергісі белсенді компоненті анықтау. Омметрдің көп бөлігі өлшеу өткізбей тұрып, айнымалы тоқты тұрақты тоққа айнадырып түрлендіру жасайды. Бірақ, соған қарамастан, (өзгерістерді орындау жоқ) Айнымалы ток өлшеу орындауға қабілетті құрылғылар бар. Қорытынды Омметр — актив электр кедергіні өлшеуге арналған аспап.Электрлік кедергі – электр тізбесінің немесе өткізгіштің электр тогына қарсы бағытталған әсерін сипаттайтын шама.. Неміс физигі Георг Ом бірінші қарсылық ұғымын енгізді. Оның құрметіне блок өлшеу қарсылық «Ом» ретінде белгілі болды. Ω - Бұл мән грек хатында омега ұсынылған. Тұрақты ток тізбегінің кедергісін тікелей өлшеу үшін омметр немесе мегомметрлер қолданылады. Омметрлер арқылы 0,1 Ом - 100 МОм аралықтағы кедергіні 1,5 -150 В кернеу кезінде өлшеуге болады.Омметрдің параллель жалғану схемасын аз кедергілерді өлшеу үшін ал тізбектей жалғану схемасын үлкен кедергілерді өлшеу үшін қолданады. Омметрлер орындалуына қарай қалқан, зертханалық және портативті болып бөлінеді. Ал жұмыс істеу принципі бойынша магнитэлектрлік – магнитэлектрлік өлшеуішпен немесе магнитэлектрлік логометрмен (мегаомметрлер) және электрондық – аналогтық немесе сандық. Омметр құрылғысы тар маманданған болып саналады. Себебі ол тек қана бір бірлікті өлшей алу мүмкіндігі бар. Сонымен қатар, бұл құрылғы - тікелей саны мәні бар құрылғы. Осы құрылғылардың негізгі функциясы - электр кедергісі белсенді компоненті анықтау . Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 1 Алукер Ш. М. Электроизмерительные приборы: Учеб.пособие для средн. проф.-техн. Училищ - М.: Высш. шк., 1976. 2 Е. Г. Бишард и др.Аналоговые электроизмерительные приборы: Учеб.пособие для вузов - М.: Высш. шк., 1991. 3 Драхсел Р. Основы электроизмерительнойтехники / Пер. с нем. - М.: Энергоиздат, 1982. |