сроп 13-6. 13 саба. Днекер тіндері тыыз алыптасан жне алыптасан, арнайы ызмет атаратын днекер тіндері
 Скачать 225.6 Kb.
|
|
№ 13 сабақ. Дәнекер тіндері: тығыз қалыптасқан және қалыптасқан, арнайы қызмет атқаратын дәнекер тіндері» БОӨЖ. Ситуациялық есептер. 1. Дәнекер тінінің екі препараты берілген. Екі препаратта да коллаген талшықтарының будаларының көптігімен және негізгі затының аздығымен ерекшеленеді. Бірақ бірінші препараттағы коллаген талшықтары бір-біріне параллель орналасқан, ал екіншісінде әртүрлі бағытта орналасады. Осы тіндердің атын атаңыздар. Қалыптасқан дәнекер тіні Қалыптаспаған дәнекер тіні 2. Терінің дерма қабатының емізікті және торлы қабаттарының құрылыстары әртүрлі. Осы қабаттарды түзетін тіндерді атаңыздар. Терінің торлы қабаттарын қалыптаспаған дәнекер тіні түзеді. 3. Дәнекер тіні берілген,оның құрамында тығыз бір бағытта орналасқан талшықтар мен аздаған жасушалық элементтері мен оның арасындағы негізгі заты бар. Дәнекер тінінің қай түрі берілген? Борпылдақ пен тығыз талшықты дәнекер тіндерінің құрылыс айырмашылығы мен ерекшеліктерін түсіндіріңіздер. Тығыз талшықты дәнекер тіні берілген. Екеуінің арасындағы айырмашылығы: борпылдақ дәнекер тіні көптеген мүшелерде кездеседі және құрамында : жасуша аралық заты мен жасушалары болады(фибробласттар,макрофагтар,тін базофильдері т.б).Тығыз талшықты дәнекер тіндерінің құрамында: өте тығыз орналасқан талшықтары мен жасушаларының көп болуымен ерекшеленеді. 4. Тәжірибелік жануарға коллаген талшықтарының (латироген) түзілуін бұзатын зат енгізілді. Сіңірлердің механикалық қасиеттері қалай өзгереді? Сіңірлердің созылу ,серпімділік қасиеттері жоғала бастайды. (Сіңірдегі нерв ұштары ожжға информация бере алмай қалғандықтан) 5. Сіңірде коллаген талшықтары бір бағытта, ал терінің торлы қабатында әртүрлі бағытта орналасады. Мұны қалай түсіндіруге болады? Себебі, теріде 5 қабат орналасқан. 6. Қызыл сүйек кемігінің негізін процесс жасушалары және олардың арасында орналасқан жасушааралық зат құрайды. Ол қандай тіннен түзілген? Жасуша аралық заттың морфологиялық құрамы қандай? Жасуша аралық заттың құрамына эластин мен коллаген талшықтары жатады.Олар дәнекер тіннен дамиды. 7. Қан түзуді реттеуде микроқоршау маңызды қызмет атқарады. Микроқоршау қай тіннің жасушаларынан түзіледі? Ретикулярлы тіннен түзіледі 8. Лимфа түйінінің демонстрациялық микропрепараты. Бояуы гематоксилин-эозин. Ретикулярлы тіннің құрылымдық элементтерін ажыратыңыздар. Ретикулярлы тінде : аргирофильді талшықтар мен ретикулоциттер болады.Олар тор тәрізді ,өсінділі болып келеді. 9. Гематоксилин-эозинмен боялған дәнекер тінінің препаратын зерттеу барысында бір-бірімен өсінділері арқылы байланысқан жасушалар көрінеді. Осы жасушалар түзген торларда баулар түзе орналасқан лимфоциттерді көруге болады. Бұл қандай тін деген сұраққа бір студент ретикулярля тін,- деп жауап берсе, екінші студент –сүйек тіні,-деп жауап берді. Қай студенттің жауабы дұрыс? Ретикулярлы тін 10.Дәнекер тінінің арнайы қасиеті бар шар тәрізді жасушасы берілген, оның орталық бөлімін бір үлкен нейтральды май тамшысы алып жатыр, цитоплазмасында органеллалары нашар дамыған, ядросы жалпақ бір шетіне жылжыған. Жасушаның пішіні жүзікке ұқсайды. Осы жасушаның атын атаңыздар. Май тіні 11. Дәнекер тінінің адипоциттерінің цитоплазмасында көптеген майда май қосындылары бар. Жаңа туылған балаларда болатын дәнекер тінінің арнайы қасиеттері бар түрін атаңыздар. Қоңыр май тіні.Ол сәбилерде жылу бөлу қызметін атқарады.Оған түс беретін :цитохром пигменті. Олардың тотығуы ақ май тіндеріне қарағанда жоғары болады. 12. Жаңа туылған нәрестелердің қоңыр май тініндегі адипоциттердің электронды- микроскопиялық үлгісі. Үлгіде адипоциттердің жасуша ішілік органеллалары, қосындылары және оны қоршаған құрылымдары берілген. Қандай жасуша ішілік органеллалар мен қосындылар жақсы жетілген?  |