араб ғалымдарының маңызды жаңалықтары. ғалымдар. 18901947 хх асырды бірінші жартысында осы ылымны дамуына тбегейлі сер еткен неміс психологы
 Скачать 229.35 Kb.
|
 Курт Левин (1890-1947) - ХХ ғасырдың бірінші жартысында осы ғылымның дамуына түбегейлі әсер еткен неміс психологы.Левин әлеуметтік психологияның дербес пән ретінде негізін қалаушы деп саналады. Бұл оның әр түрлі факторлар жұмыс істейтін және бір-біріне қарсы тұратын «күш өрістері» ретіндегі әлеуметтік жағдайларды түсінуімен, әлеуметтік әрекеттер туралы зерттеулерімен, топтық динамиканы талдауымен немесе мінез-құлықты болжау үшін әйгілі теңдеуімен байланысты. Бұл автордың тағы бір маңызды үлесі - оның 1939 жылы жүргізген эксперименттеріне негізделген көшбасшылықтың үш стилі туралы теориясы. Оның жұмысының бұл фрагменті үлкен әсер етті психологияның тағы бір саласы: өндірістік немесе ұйымдастырушылық психология деп те аталады, бұл жұмыс әлемі шеңберіндегі мінез-құлықты талдайды. Алайда, Левиннің көшбасшылық теориясы ұйымдардың мән-мәтінін талдау үшін пайдалы болып қана қоймай, оны иерархиялау немесе бір немесе бірнеше мақсатқа жету әрекеті сияқты құрылымдық сипаттамалары бар кез келген адам тобына қолдануға болады. Әрине, ұйымдастырушылық орта теориялардың осы түрлеріне ерекше қызығушылық танытты. Көшбасшылықтың үш стилі: Левиннің зерттеулері бұл ізашарды сипаттауға мәжбүр етті ұйымдық басқару ортасындағы көшбасшылықтың үш түрлі түрі: диктаторлық сипатқа ие авторитарлы, демократиялық, шешімдер қабылдау ұжымдық және либералдық, бұл кезде басшының қол астындағылар жүзеге асыратын тапсырмаларды қадағалауы минималды. Осы көшбасшылық стильдердің әрқайсысы мінез-құлық заңдылықтарымен, өзара әрекеттесу динамикасымен және әртүрлі әлеуметтік-эмоционалды ортамен байланысты. Көшбасшының үш түрінің де өзіндік артықшылықтары мен кемшіліктері бар және оларды ешбір жағынан барлық жағынан жоғары деп айтуға болмайды; Дегенмен, Левин демократиялық үшеудің ішіндегі ең тиімдісі деп қуаттады. ХХ ғасырдың ең ықпалды психологтарының шолуын 2002 жылы Левин 18-ші ең көп кездесетін психолог деп танылды. Пруссияда орта деңгейдегі еврей отбасында дүниеге келген Курт Левин 15 жасында Берлинге Гимназияға бару үшін көшті. 1909 жылы Фригаберг университетіне биологияны зерттеу үшін Мюнхен университетіне көшкенге дейін медицина мамандығы бойынша оқуға түсті. Ол Берлин университетінде докторлық дәрежесін алды. Ол бастапқыда мінез-құлыққа деген қызығушылықпен оқуын бастады, бірақ кейін ол Гештальт психологиясына қызығушылық танытты. Гештальт психологиясы әсер еткен Левин жеке тұлғалардың, адамдар арасындағы қақтығыстардың және ситуациялық айнымалылардың маңыздылығын атап өткен теорияны жасады. Левиннің өріс теориясы мінез-құлық жеке адамның және қоршаған орта нәтижесі болып табылады. Бұл теория біздің жеке қасиеттеріміз бен қоршаған ортаны мінез-құлыққа әкелетін түсініктерді қолдай отырып, әлеуметтік психологияға үлкен әсер етті.  Бердалиев Кеңес Бердалиұлы – ҚР менеджмент саласының дамуына өз үлесін қосқан, басқару, ұйымдастыру және экономика теорияларын тереңінен зерттеген басқару саласының ғалымы. 1933 жылы дүниеге келген Бердалиев Кеңес Бердалиұлы еліміздің ғылыми, педагогикалық, қоғамдық дамуына қосқан үлесі үшін мемлекеттік сыйлықтар иегері. Профессордың еңбектері тек біздің еллімізде ғана емес, сонымен қатар жақын шет елдерде, жоғары оқу орындарындағы басқару саласын оқыту барысында лекция, семинар тіпті ғылыми зерттеулер барысында кеңінен қолданылады. Кеңес Бердалиұлының атымен қазақ экономикасының даму кезеңі тығыз байланысты. Негізгі еңбектері: «Менеджмент негіздері» (соавтор: Умирзаков С.Ы.) «Менеджмент теориясы мен тәжірибесі» (соавтор: Саткалиева Т.С.) «Инновациялық менеджмент» «Басқару негіздері» «Қазақстан экономикасын басқару негіздері» «Менеджмент» екі тілдегі лекция курсы «Стратегиялық менеджмент» «Индикативті жоспарлау» Бердалиев К. Б. Қазақ мемлекеттік ғылыми академиясының ғылыми жұмыстарды басқару деканы болып қызмет атқарған. 1991-1995 жылдар аралығында Нархоз университетінің ғылыми басқару проректоры болған. «Менеджмент» кафедрасының негізін қалаған. Профессор өз шәкірттері ішінен 23 экономикалық ғылымдар кандидаттарын тәрбиелеп шығарған. |