Главная страница

Физио Нұрислам 9-апта. 2практикалысабаТЫ тапсырмалары


Скачать 28.8 Kb.
Название2практикалысабаТЫ тапсырмалары
Дата06.04.2022
Размер28.8 Kb.
Формат файлаdocx
Имя файлаФизио Нұрислам 9-апта.docx
ТипДокументы
#446214

КАРДИОВАСКУЛЯРЛЫ ЖҮЙЕ ФИЗИОЛОГИЯСЫНАН

2ПРАКТИКАЛЫҚСАБАҚТЫҢ ТАПСЫРМАЛАРЫ:

ҚАНТАМЫРЛАР ФИЗИОЛОГИЯСЫ

Хаттама құрастыру:
1тапсырма.

Гемодинамика дегеніміз- Қан тамырлары бойымен қанның жылуы
Кестені толтыру «Гемодинамика параметрлері».

Параметрі

Қантамырлардың әртүрлі бөлімдегі маңызы



Қан қысымы

Артериялық қан қысымы жоғарғы болады.


Орташа жуындығы артерияда-100-110мл мм-ге дейін төмендеп,қолқа мен артерияда төмен болады.

Веналық қан қысым төмен болады.


Орташа веналық с.б.б 9-12 мл қуысты қос венада -,+2 -+5 атмосфералық қысымнан төмен болуы мүмкін.

Капилярлық артериялық бөлігінде с.б.б 25-30мл


Веналық бөлімінде қан қысымы едәуір төмендейді. 6-12 мм.



Қан ағысының жылдамдығы

Сызықтық-қан тамшысының бір секунд арасында өткен тамшысын айтады.


мм/сек қолқада -30-50м\сек.Внеаларда -15-25 м\сек .Капилярларда –(0,04-0,05 м\сек)

Көлемдік- Бір минут арасындағы қанның кіші шеңбер аралығынан өтуін зерттейді.


Диаметрден өтетеін қанның көлемі үлкен қан айналымы шеңбері бойынша есептеліп жазылады және де соның көлемеімен теңдей болуы шарт.

Қан айналымының толық мерзімі-бір тамшы қанның үлкен және кіші бөлігін есептейді.


Қанайналым шеңберінен бір айналып өтетін уақытты атайды.

Көлемдік өлшем

Қолқада болады



90-50 мм\сек

Тамырлар тонусы

Тамырлар тонусына байланысты



Созылғыштығы,қан тұтқырлығы,тамыр саңылауы


2 тапсырма. Кестені толтыру«Қантамырлардің өзіндік рефлекторлы реттелуі. Өзіндік рефлекстер»

Рефлексогендік аландар/ орналасуы

Қантамырларға әсері

Қолқа алаңы


Қолқа маңындағы барорецепторлар тарапынан туған толырлық рефлекстер жиынтығын құрайды. Қан тамырлары саңылауын бірнеше көлем бойынша сығыстырып біріншіден тартып күшейтетін болса екінші тұрғыдан алып қарасақ қызметтік тұрғыдан өзгертеді.

Синокаратид алаңы


Миға баратын қан жолында қан қысымының тұрақтылығын сақтауға көмектеседі.

Бейнбридж рефлексі

Серпіністер жұлын арқылы сопақша миға барып жүректің қызметін тежейтін орталықтың тонусын төмендетеді де, сөйтіп жүректің қызметін күшейтеді де қан айналымының үлкен шеңберінде тоқтап қалған қанды жүргізеді.

Парин рефлексі


Рефлексогендік алаңдағы рецепторлар кіші шеңбер ішінде іркіліп қалған кезде тітіркенеді.Рефлекстік жолмен үлкен қанайналым жүйесіндегі қан қысымы төмендейді. Веналардан оң жүрекшеге қайтып оралған қан мөлшері азаяды, өкпеге баратын қан көлемі азайып қалады.



3 тапсырма.Кестені толтыру «Қантамырлардің өзіндік рефлекторлы реттелуі»

Рецепторорлардың орналасуы

Қантамырларға әсері

Меншікті тамыр рефлексі

Қан тамырлары тонусын өзгертеді, артерия қысымы артады


Бейнбридж рефлексі

Қан ағысын тездетеді.


Парин рефлексі


Қан қысымын төмендетеді, қан мөлшері азаяды, қанның іріктігі тоқтайды.


4тапсырма. Қантамырлар қызметінің гуморальды реттелуі.

Вещество

Қантамырларға әсері

Хлорлы калий

Симпатикалық жүйке тонусын күшейтеді.

Гистамин

Жүрек жұмысын баяулатады,қозу қабілеті біраз төмендейді.


Ацетилхолин

Кезеген жүйке нейрондарының тонусын әлсіретеді.

Гликозиндер

Жүрекке таңдамалы түрде әсер етеді. Жүрек етіне арнайы кардиотоникалық әсер етуі оның құрамындағы аглюкондарға байланысты, олардың ерігіштігіне, торшалардың мембрана арқылы өтуіне және қанның белоктармен байланысына әсер етеді.

Актин мен миозин

Осы екеуінің өзара қатынастарының өзгеруі салдарынан жүрек етінің жиырылуы күшейеді.

Адреналин

Кезеген жүйке орталығын қоздырады. Жүректің жиырылуын күшейтеді

Хлорлы кальций

Жұрек жұмысының дұрыс жасап тұруы үшін қажет нәрселердің бірі.

Вазопрессин

Қалыпты мөлерде дұрыс әсер ете алмайды және де сол себептен ең алдымен Қаннның деңгейін көтеру керек болады.

Серотонин

Серетонергиялық жүйенің жүрек қан тамырлы ауруларының дамуындағы рөлін зерттеу балалық шақтағы артериялық гипертензия патогеніндегі жаңа байланыстарыды анықтайды

Минералды заттар

Минералды заттар жүрекке әртүрлі болып әсер етеді. Оның әсер етуі затың құрамы мен құрылысына тікелей байланысыты.


5 тапсырма . Гемодинамика параметрлерінің кейбір көрсеткіштерін есептеу

Жұмысқа қажетті:

1. Пальпация әдісімен ЖЖЖ есептеу. Зерттелушінің эмоционалды реакциясын шеттеу мақсатында, есептеуді бірден емес ,тамырды қысқаннан кейін 30 сек, кейін жүргізеді.

2. Коротков әдісімен қан қысымын анықтау.. Систолалық (СҚ) және диастолалық (ДҚ) кысымның көлемін анықтау.
СҚ-115

ДҚ-75
Савицкий бойынша гемодинамиканы есептеу
А. ОДҚ есептеу.

ПҚ- пульстық қысымды, және ОДҚорташа динамикалық қысымды формула бойынша есептейді:
. ПҚ=СҚ-ДҚ(мм.с.б.б.)

ОДҚ=ПҚ/3+ДҚ (мм.с.б.б.)

Сау адамдарда ПҚ 35-тен 55-ке шейінгі мм с.б.б. арасында ауытқиды. Онымен жүректің жиырылғыштық қасиеті байланысты.

Орташа динамикалық қысым (ОДҚ) прекапиллярлардағы қанайналымды көрсетеді, бұл өзінше бір қанайналым жүйесінің потенциалы, ол тіндер капиллярына түсетін қан жылдамдығын анықтайды.

ОДҚ жасы ұлғайған сайын 85-тен 110-ға шейін мм с.б.б. жоғарлайды. Әдебиеттерде ОДҚ -70 мм с.б.б. төмен болса онда гипотония деп, 110 мм с.б.б. жоғары болса — гипертония деп жазылған. АҚ ең тұрақты көрсеткіші болып, ОДҚ түрлі әсерлерден азғантай ғана өзгереді. Физикалық жүктеме кезінде ОДҚ-ның өзгерісі 5-10 мм с.б.б. жоғарламайды, ал ОҚ бұл жағдайда 15-30 мм с.б.б. жоғарлайды. ОДҚ-ның өзгерісі, 5-10 мм с.б.б. жоғары болса, онда бұл қанайналым жүйесінің бастапқы кезеңінің бұзылысы болып табылады.
Нәтижесі:

ПҚ = СД - ДҚ = 115 – 75 = 40
ОДҚ = 40/3 + 75 = 88.33
Қорытынды: Негізінде әр адамның қан қысымы әртүрлі болады. Қан қысымын тонометрмен өлшеу арқылы анықтай алуымызға болады. Қан қысымын анықтаған кезде ең бастысы қан қысымың қандай нормада жүретінін біліп алуымыз қажет болып табылады. Мысалға алатын болсақ, қан қысымы негізінде төмен және жоғары жағдай бойынша бөлінеді де, сол бойынша керек адамға керек көмек сол бойынша қабылдана алады. Менің қан қысымым 115 – те 75 болды.
Б. СҚКмен МҚК

Систолалық қанайналым көлемі (СҚК), немесе систолалық лақтырылыс (қанның соққылық көлемі) жүрекпен систола кезінде лақтырылатын қан көлемімен анықталады,. Бұл көлем жүректің жиырылғыштық функциясын көрсетеді.

Қан айналымның минуттық көлемі (жүректің минуттық көлемі немесе жүректік лақтырылыс) бұл жүрекпен 1 минут ішінде лақтырылатын қан көлемі.
Клиникада қантамырлар арқылы жүрекке катетер кіргізіп, тікелей МҚК –ң және СҚК аңықтауға болады. Лабораторияларда реография әдісін пайдаланады.. Бұл әдіс адам денесі арқылы өтетін өте жиі электр тоғына тіндердің электрлік кедергілері өзгерісін тіркеуге негізделген. Бұл өзгерістер жүрек систоласы кезінде тіндер мен мүшелердің қанға толуынан электр кедергісінің азаюына байланысты.

: СҚК пен МҚК анықтау Старра формуласы бойынша, СҚ,ПҚ,ДҚ, ЖЖЖ көрсеткіштерін зерттелетін адамның жастық ерекшелігін ескере отырып есептеледі:

СК= 101 + 0,5•ПҚ ― 0,6•ДҚ ― 0,6•Ж

Мұнда ПҚ және ДҚ ― пульстық және диастолалық кысым мм.с.б.б.., Ж― жасы

7-15 жастағы балалардың соққы көлемін есептеу үшін модифицир. (Н.А.Романцева, Н.С.Пугина): Старр формуласын колданады

СК = 40 + 0,5•ПҚ ― 0,6•ДҚ + 3,2•А

Минуттық қан көлемің есептеу формуласы:

МҚК= СКЖЖЖ

мұнда СҚК- қанның систолалық көлемі, ЖЖЖ –жүрек жиырылуының жиілігі немесе пульстік жиілік.

Тыныштықта сау адамда МҚК орташа 4,5-5 л тең. Физикалық жүктеме кезінде МҚК 4-6 есе өседі. Сау адамдарда МҚК жоғарлауы СҚК-ның жоғарлауына байланысты.

Жаттықпаған мен науқастарда МҚК жүрек ырғағының жиілеуіне байланысты жоғарлайды.

Артериалық қысымды өлшеп МҚҚ және СҚ анықтаныз.

Нәтижесі:

СҚК = (101 + 0,5 * 40) – 0,6 * 75 – 0,6 * 17 = 65,8
МҚК = 65,8 * 75 = 4935
Корытынды:Адам қанының көлемі қалыпты жағдайда барлық адамда бірдей болады және сол нормадан аспауы шарт.

Әр адамның бойында 4,5 - 5 л көлемде қан болады.Қанның адам өмірі үшін маңызы зор.

Бұл тапсырмада біз систолалық, минуттық қан көлемдерін пайдаланып есептер шығардық, өзімде болашақта қанның көлеміне байланысты сұрақтар болмайды деген ойдамын.

Орындаған студент-Жайшылықов Нұрислам Топ-001-1К

Факультет-ТФП



Тақырып қабылданды, мерзімі

___________оқытушының қолы





написать администратору сайта