5ДӘРІС БОЙЫНША БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫНА ЖАУАП. 5Дріс бойынша баылау сРАтарына жауап 1 Аналогтысанды трлендіру дістері
 Скачать 261.35 Kb.
|
|
5ДӘРІС БОЙЫНША БАҚЫЛАУ СҰРАҚТАРЫНА ЖАУАП: 1 Аналогты-сандық түрлендіру әдістері Электронды жүйелерде аналогты және Цифрлық түрдегі ақпарат бірдей өңделеді. Ceбебi алғашқы физикалық көлем мен процесстер жөніндегі ақпарат аналогты сипатқа ие. Бұл ақпаратты өңдеу үшін оны әрине Цифрлық формада енгізген ыңғайлы. Цифрлық негізде өңделіп алынған нәтижелерді қолдану көп ретте олардың аналогтық түп деректерін қажет етеді. Яғни ақпаратты Цифрлық негізде өңдеу тәсілін қолданатын кез-келген жүйеде аналогтық және Цифрлық сигналдарды өзара алмастыратын құралы болуға тиic. Бұл рөлді аналогты-Цифрлық және Цифрлық -аналогты түрленулер (АЦТ және ЦАТ) атқарады. Аналогты-Цифрлық түрлендіргішi - аналогты физикалық ұзақтық кеңстігінде өзіне тән сан кодтарының эквивалентілігімен үздіксіз алмасып отыруға арналған құрал. Цифрлық-анапогты түрлендіргішi - физикалық ұзақтық бекіткен эквивалентті мәнге ие, кезек-кезек берілген Цифрлық кодтар ұсынған ішкі кеңстік алмастыруға арналған құрал. Аналогты-сандық түрлендіргіш – үзіліссіз өзгеретін аналогты шаманы сандық кодқа автоматты түрде түрлендіруді жүзеге асыратын құрылғы. Аналогты-сандық түрлендіру процесі жалпы жағдайда кванттау және кодтау процедурасынан тұрады. Кванттау кезінде үзіліссіз шама оның көптеген мәнінің тізбектеріне жіктеледі. ПАСТ көмегі арқылы сигналдарды аналогты-сандық түрлендіру процедурасы, берілген функцияны сипаттайтын кейбір тіркелген уақыт моменттеріне жататын {U(tn)}, n=0, 1, 2.. сандар тізбегіндегі U(t) үзіліссіз функциясы түрінде болады, көптеген жағдайларда бұл процедураны екі өздік операцияға жіктеуге болады. Олардың біріншісі дискретизация деп аталады және U(t) үзіліссіз функциясын {U(tn)}, үзіліссіз тізбектерге түрлендіруден тұрады, екіншісі кванттау деп аталады және үзіліссіз тізбектерді дискретті {U^(tn)} тізбектерге түрлендіруден тұрады. Аналогты-сандық түрлендіру кезінде өзіне лайықты орын анықталмағандықты кванттау алады, ол кіші разрядтың салмағымен байланысты.Есептеу құрылғысындағы аналогты – сандық-аналогты түрлендіруші құрылғының жұмыс істеу принципі  2)Есептеу құрылғысындағы аналогты – сандық-аналогты түрлендіруші құрылғының жұмыс істеу принципі Жұмыс істеу принципі екілік санау жүйесіне негізделген. (1, 0) Пунктирмен минималды кернеу мәні белгіленген. 1-элемент : технологиялық құрылымын көрсетеді. (1, 5, 6, 7 -шалаөткізгішті; 2, 4, 8 -гибридті; 3 — басқалары) 2 -элемент : серия номерінің ретін көрсетеді 3 -элемент : екі әріптен тұрады , функционалды қызметін көрсетеді. 4 -элемент : функционалды типтің жасалуының реттік номері.  Екілік санау жүйесі - негізіне 2 саны алынған позициялық түзіліс бойынша құрылған санау жүйесі.Бұл санау жүйесінде тек екі таңба 0(нөл) және 1 ғана болады.2 саны 2-разрядтық бірлігі болып есептеледі де 10(<<бір - нөл>> деп оқылады) түрінде жазылады. Келесі разрядтың әрбір бірлігі алдыңғы разрядтан 2 есе артық болады, яғни осы бірліктер 2, 4, 8, 16, ...., 2n, ...... сандар тізбегін құрады.Екілік жүйенің елеулі кемшілігі - санды бұл жүйеде жазу үшін 0 мен 1 цифрлары мейлінше көп қажет болатындығында. Бұл адамның екілік сандарды қабылдауын қиындатады. Мысалы, 156 ондық санының екілік жүйедегі түрі мынадай: 10011100. Сондықтан, екілік жүйені, қағида бойынша компьютердің ішкі қажеттілігі" үшін қолданады, ал адамның компьютермен жұмыс істеуі үшін, үлкен негізді санау жүйесін таңдайды. Бұл жағдайда сегіздік және он алтылық санау жүйелері жиі қолданылады, өйткені бұдан былай көрсетілетіндей, бұл екі жүйе мен екілік жүйенің арасында сандарды бір жүйеден екінші жүйеге ауыстыруды жеңілдететін қарапайым байланыс бар. • 3. Сигналдардың түрлері Сигнал - бұл бір немесе бірнеше жүйелермен кеңістікке жіберілетін арнайы код. Бұл тұжырым жалпы.Ақпарат және байланыс саласында кез-келген деректердің арнайы тасушысы хабарларды беру үшін пайдаланылатын сигнал ретінде қолданылады. Ол құрылуы мүмкін, бірақ қабылданбайды, соңғы жағдай қажет емес. Егер сигнал хабарлама болса, оның «аулау» қажет деп есептеледі.Сипатталған деректерді беру коды математикалық функциямен берілген. Ол параметрлердегі барлық ықтимал өзгерістерді сипаттайды. Радиотехникалық теорияда бұл модель негізгі деп саналады. Оның сигнал аналогы шу деп аталды. Бұл жіберілген кодымен еркін қатынасып, оны бұрмалайтын уақыт функциясы. Қол жетімді сигналдардың жіктелуінің бірнеше түрлері бар. Деректер тасымалдаушысының физикалық ортасы электрлік сигналмен, оптикалық, акустикалық және электромагниттікпен бөлінеді. Бірнеше түрі бар, бірақ олар аз белгілі.Сигналдарды орнату әдісі бойынша тұрақты және тұрақты емес бөлінеді. Біріншісі - деректерді берудің детерминистік әдісі, олар аналитикалық функциямен анықталады. Кездейсоқтар ықтималдықтар теориясы есебінен қалыптасады, сондай-ақ әртүрлі уақыт интервалдарында кез келген мәндерді қабылдайды.Барлық сигнал параметрлерін сипаттайтын функцияларға байланысты деректерді беру әдістері аналогтық, дискретті, цифрлық болуы мүмкін (әдіс деңгейі бойынша квантталған). Олар көптеген электр құрылғыларын пайдалану үшін қолданылады. Сигнал шифрланған ақпаратты беру және қабылдау үшін өңделеді. Оны шығарғаннан кейін оны әртүрлі жолмен қолдануға болады. Кейбір жағдайларда ол қайта пішімделеді.Барлық сигналдарды өңдеудің тағы бір себебі бар. Ол жиіліктерді азайтады (ақпаратты бүлдірмеу үшін). Осыдан кейін, ол баяу жылдамдықта пішімделеді және жіберіледі.Аналогтық және сандық сигналдарда арнайы әдістер қолданылады. Атап айтқанда, сүзу, икемдеу, корреляция. Олар зақымдалған немесе шуы болса, сигналды қалпына келтіру керек. Әдетте сигналдарды генерациялау үшін аналогты-цифрлық (ADC) және сандық-аналогтық (DAC) түрлендіргіштер қажет . Көбінесе олардың екеуі де DSP-технологияларын қолдану жағдайында ғана қолданылады. Басқа жағдайларда, тек DAC пайдалану ғана қолайлы.Сандық әдістерді одан әрі қолдану арқылы физикалық аналогтық кодтарды жасау кезінде арнайы құрылғылардан берілетін ақпаратқа сүйенеді. Аналогтық сигнал үздіксіз уақытша деректерді беру әдісі болып табылады. Оның жетіспеушілігі - бұл шудың болуы, ол кейде ақпараттың толық жоғалуына алып келеді. Жиі жағдайларда мұндай жағдай туындауы мүмкін, бұл кодтың қайда маңызды деректер екенін және әдеттегі бұрмаланулардың қайда екенін анықтау мүмкін емес.Осы себепті цифрлық сигналдарды өңдеу өте танымал болды және бірте-бірте аналогты ауыстырады.  Сандық сигнал арнайы деректер ағыны болып табылады, ол дискретті функциялармен сипатталады. Оның амплитудасы қазірдің өзінде көрсетілген белгілі бір мәнді қабылдай алады. Егер аналогтық сигнал үлкен шуды қабылдауға қабілетті болса, онда сандық сүзгі қабылданған кедергіні ең көп сүзеді.Сонымен қатар, деректерді берудің бұл түрі ақпаратты қажетсіз семантикалық жүктемесіз жүзеге асырады. Бірдей физикалық арна арқылы бірнеше кодты жіберуге болады.Цифрлық сигналдың түрлері жоқ, өйткені ол дербес және дербес деректерді беру әдісі ретінде қарастырылады. Бұл екілік ағын. Біздің уақытта бұл сигнал ең танымал болып саналады. Бұл пайдаланудың қарапайымдылығына байланысты.  Енді әрбір адам өз компьютерінде ұялы телефон немесе қандай да бір «қоңырау шалушы» пайдаланады. Инструменттер немесе бағдарламалық қамтамасыз етудің міндеттерінің бірі сигнал беру болып табылады, бұл жағдайда дауыс ағыны. Үздіксіз толқындарды жіберу үшін жоғары өткізу қабілеті бар арнаны қажет етеді. Сондықтан дискреттік сигналды қолдану туралы шешім қабылданды. Ол толқынды өзі емес, оның сандық көрінісін жасамайды. Неге солай? Өткізу технологиядан (мысалы, телефон немесе компьютер) пайда болғандықтан. Ақпараттың бұл түрінің қандай артықшылығы бар? Оған берілетін деректердің жалпы саны азаяды, ал пакеттік негізделген жіберуді ұйымдастыру оңайырақ.«Дискреттеу» ұғымы бұрыннан бері компьютерлік техника жұмысында тұрақты түрде қолданылады . Осы сигналдың арқасында үздіксіз ақпарат берілмейді, ол арнайы таңбалар мен әріптермен толығымен кодталады және арнайы блоктарда жиналған деректер. Олар жеке және толық бөлшектер. Бұл кодтау әдісі көп уақыт бұрын фонға көшті, бірақ ол мүлдем жойылмады. Оған қоса, кішкене ақпарат бөліктерін оңай аударуға болады.  |